انسان و منزلت او در ادب فارسی همیشه مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده است. هم در ادبیات سنتی و هم در ادبیات معاصر، انسان با جلوه های گوناگونی بازیگر و نقش آفرین صحنه ها و عرصه های ادبی بوده است. در این میان روشن است که آنچه در ادب معاصر در مورد انسان سروده یا نوشته شده، با ادب سنتی از جهات مختلف متفاوت است. در این پایان نامه، جایگاه و منزلت انسان و جلوه های حیات او در شعر دو شاعر برجست? معاصر(سهراب سپهری و فروغ فرخزاد) بررسی شده است. عمد? مباحث مربوط به پایان نامه در سه بخش و ده فصل تنظیم شده که بخش اول شامل کلیات است که انسان در ادیان و مکاتب، زندگی، شعر و اندیش? سپهری و زندگی، شعر و اندیش? فروغ را بررسی کرده است. در بخش دوم که شامل پنج فصل است که انسان و خدا، انسان آرمانی، انسان و اخلاق، انسان و اجتماع و انسان و طبیعت را در شعر سپهری، بررسی کرده و در بخش سوم نیز که شامل دو فصل بوده، که انسان و خدا و انسان و اجتماع را در شعر فروغ بررسی نموده است. انسان شعر سپهری، انسانی است با خدا و هستی و طبیعت مرتبط و نزدیک است. نگرش او از یک دیدگاه عرفانی نشأت گرفته که هر چیزی را در جایگاه خوبی و زیبایی می داند. بیشتر توجه سپهری به مفاهیم آرمانی، متعالی و عرفانی است و انسان شعر او، توصیف انسان است؛ آن گونه که باید باشد. انسان شعر فروغ، یک زن و یک مادر است که در اغلب موارد با نظام مردسالارانه در ستیز است. در حقیقت اندیشه فروغ بیشتر حول محور انسان اجتماعی و اخلاقی است.

در این پژوهش، سعی بر آن است تا به بررسی توصیفی شخصیت هایی که داستان های هفت پیکر را تشکیل داده است، بپردازیم. پرداختن به این امر، مطالعه این کتاب را بسی سهل تر می سازد و این امکان را به وجود می آورد که شخصیت های این کتاب را با سایر شخصیت های شاعرانه و داستانی ادبیات فارسی مقایسه کنیم. بدین منظور به معرفی فرهنگ و شیوه های فرهنگ نویسی پرداخته و با شناخت نظامی و احوال و آثار او به نحوه ی به کارگیری این اسامی از جانب نظامی روی آورده ایم. شخصیت محوری در این کتاب، بهرام گور است و سایر شخصیت ها حول این فرد درحرکتند. همچنین شخصیت های هفت پیکر یا تاریخی و واقعی اند یا افسانه ای و زاده ی تخیل نظامی است. واژگان کلیدی: هفت پیکر، نظامی، بهرام گور، شخصیت

در حال حاضر روایت تنها به قصه و داستان محدود نمی شود؛ بلکه تمامی جنبه ی زندگی ما را شامل می شود. روایت در محدوده ی یک بیت یا حتی یک مصرع نیز وجود دارد؛ بنابراین اشعار حافظ با وجود استقلال ابیات از این منظر نیز قابل بررسی است. با وجود اینکه ارتباط عمودی غزلیات حافظ نسبت به دیگر شاعران کمتر است و این شاعر بزرگ به استقلال ابیات شهرت دارد؛ اما غزلیاتی هستند که برخی از جنبه های روایت در آن ها مشهود است. پس از بررسی های به عمل آمده می توان گفت حافظ در اشعار خود از دو عنصر برجسته ی روایت یعنی گفت وگو و توصیف بهره برده است و برای روایتگری و با اهمیت جلوه دادن آن ها از هر سه زاویه ی دید استفاده کرده است. راوی از مکان ها (خرابات و میخانه و ...) و شخصیت هایی (رند، مطرب و پیر میکده و ...) در دیوان نام می برد و مورد ستایش قرار می دهد که بر خلاف عرف طراحی شده اند و در مقابل به زبان طنز از شخصیت هایی نکوهش می-کند که در عصر شاعر به طرز برجسته ای مطرح و مورد توجه همگان بوده اند. همچنین راوی از دو نوع زمان مبهم و مشخص برای روایت غزلیاتش کمک می گیرد.

چکیده: موضوع این پایان نامه بررسی شعر اعتراض در دواوین شعری بشار بن برد و دعبل خزاعی می باشد. برای بررسی هر چه بهتر، این پایان نامه به پنج فصل تقسیم شده است. در فصل اول کلیات تحقیق بیان گردیده است. سپس در ابتدای فصل دوم به توضیح ادبیات متعهد و زیرمجموعه های آن، بیان شعر متعهد، موراد اعتراضی و شیوه ی بیان این گونه اشعار در دوره ی عباسی پرداخته شده است؛ زیرا بشار بن برد و دعبل خزاعی که اشعار اعتراض آمیز آن ها در این تحقیق مورد بررسی واقع شده در دوره ی عباسی زندگی می نمودند. در فصل سوم نیز ویژگی ها و شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی حاکم بر دوره ی عباسی و جنبش هایی که در این دوره صورت گرفته بود، بیان گردیده؛ البته به شرح حال و سیر زندگی این دو شاعر نیز پرداخته شده است. فصل چهارم که در برگیرنده ی محتوای اصلی این پژوهش است، شامل اشعار اعتراضی این دو شاعر می باشد. هر کدام از این دو شاعر در زمینه ی خاصی اشعار اعتراض آمیز داشته اند. بشار شاعری روشندل بود که نسبت به شرایط حاکم بر محیط پیرامونش معترض بود و به شکوه و شکایت می پرداخت و اما دعبل شاعر اهل بیت بود که به سبب حبّ به اهل بیت و دیدن مصائب وارده به ایشان، به بیان اعتراض به حکّام وقت می پرداخت. لذا مناسب است تا از طریق مقابله اشعار این دو شاعر سطح تفاوت ها و تشابهات آن ها به دست آید. باشد که در شناخت هر چه بهتر و بیشتر ابعاد شخصیتی آنان مفید واقع گردد.

چکیده ندارد.