عصاره های برگهای کاج دارای اثرات فیزیولوژیکی و فارماکولوژیکی متنوعی مانند اثرات آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و تنظیم کنندگی سیستم ایمنی می باشند. در این مطالعه، فعالیت ضدافسردگی عصاره اتانولی برگهای سوزنی کاج (.pinus eldarica medw) با استفاده از آزمون شنای اجباری در رت بررسی شده است . رتهای بالغ نر نژاد ویستار به وزن 300-250 گرم، به طور تصادفی به 6 گروه (10 تایی) تقسیم شدند و به صورت زیر تیمار شدند: در گروه اول فقط رزرپین (عامل ایجاد کننده افسردگی) با دوز 6 mg/kg به صورت داخل صفاقی تزریق شد. در گروه دوم رزرپین (6 mg/kg) و ایمی پرامین (داروی ضد افسردگی ) با دوز 10 mg/kg به صورت داخل صفاقی تزریق شد سه گروه تجربی، سه دوز mg/kg100 mg/kg , 300 و 500 mg/kg عصاره برگ کاج را به طور خوراکی همراه با رزرپین دریافت کردند و در گروه کنترل فقط دی متیل سولفوکساید 5% به عنوان حلال تزریق شد. از تست شنای اجباری برای ارزیابی فعالیت ضدافسردگی عصاره استفاده شد و کل زمان بی حرکتی در هر رت در تست شنای 5 دقیقه ای محاسبه شد. رزرپین و دی متیل سولفوکساید 24 ساعت قبل از تست شنای 5 دقیقه ای و ایمی پرامین و 3 دوز عصاره، 24ساعت ، 5 ساعت و 1 ساعت قبل از تست شنای 5 دقیقه ای تزریق شدند . برای سنجش فعالیت لوکوموتور برای همان گروه ها از آزمون open field استفاده شد. داروهای ضدافسردگی منجر به کاهش زمان بی حرکتی در تست شنای اجباری می شوند. تیمار دهانی حاد با عصاره اتانولی برگ کاج در دوز 300 mg/kg به طور معناداری (p<0.001) منجر به کاهش بی حرکتی (افزایش یافته ناشی از رزرپین) در تست شنای اجباری شد هر چند این اثر در سایر دوزها مشاهده نشد. در تست open field، هیچ تفاوت معنا داری از لحاظ تعداد مربعات عبوری و تعداد دفعات بلند شدن روی دو پا بین گروهها یافت نشد(p>0.05) نتایج نشان می دهد عصاره اتانولی برگ کاج (pinus eldarica medw.) دارای اثر ضد افسردگی است. علاوه براین، اثر ضد افسردگی مشاهده شده در تست شنای اجباری ناشی از تحریک فعالیت حرکتی نبوده است.

چکیده بیماری سرطان دومین علت مرگ و میر در جهان به حساب می آید. درمان های دارویی متداول سرطان اغلب دارای اثرات درمانی کوتاه مدت بوده که در برخی از موارد هم منجر به مقاومت دارویی می گردند. در این بین استفاده از ترکیبات طبیعی نشأت گرفته از گیاهان بسیار مورد توجه قرار گرفته چرا که هم دارای اثرات درمانی مفیدی بوده و هم اینکه عوارض جانبی چندانی ندارند. در پژوهش حاضر، اثرات سمیت سلولی و تخریبی dna ماده شیمگین (tschimgine) بر روی رده ای از سلول های شبه اپیتلیالی مشتق شده از سرطان پستان (mcf-7) و سرطان مثانه (tcc) مورد ارزیابی قرار گرفت. شیمگین از مشتقات مونوترپن ها بوده و از ریشه گیاه ferula ovina با استفاده از روش کروماتوگرافی ستونی خالص سازی شده است. به منظور بررسی اثرات سمیت سلولی ماده شیمگین بر روی سلول های سرطانی mcf-7و tcc و نیز سلول های غیر سرطانی hek293 و hff3، غلظت های مختلفی از ماده شیمگین (8، 16، 32، 48، 64 و 128 میکروگرم در میلی لیتر) تهیه و بر روی سلول های مذکور اثر داده شد. از آنجا که حلال ماده شیمگین (dmso) خود دارای اثرات سمیت سلولی می باشد، محلول های مختلفی از dmso معادل با غلظت های متفاوت شیمگین به عنوان کنترل بر روی سلول ها اثر داده شد. همچنین از داروهای دوکسوروبیسین و سیس پلاتین نیز به عنوان کنترل مثبت جهت ارزیابی اثرات سمیت سلولی ماده شیمگین به ترتیب بر روی سلول های mcf-7 و tcc استفاده گردید. سپس 24، 48 و 72 ساعت پس از تیمار، مقدار و زمان مناسب سمیت شیمگین و داروهای مذکور به کمک روش سنجش mtt مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، به بررسی تغییرات ریخت شناختی سلول های تیمار شده با مواد مذکور پرداخته شد و در نهایت، به منظور بررسی اثرات تخریبی ماده شیمگین بر dna سلول های سرطانی از روش comet assay استفاده گردید. با بررسی نتایج mtt، ic50 شیمگین به ترتیب حدود ?g/ml 28 و 45 برای سلول های سرطانی mcf-7 و tcc و حدود ?g/ml 36 و 55 برای سلول های غیر سرطانی hek293 و hff3 پس از 72 ساعت تیمار، حاصل شد. بررسی اثرات القاءکنندگی آسیب dna این ماده بر روی سلول هایmcf-7 و tcc نشان داد که به ترتیب غلظت های ?g/ml 28 و 45 ماده شیمگین می توانند باعث آسیب dna به میزان 51/75 و 60/72 درصد شوند. در مجموع می توان این گونه نتیجه گرفت که شیمگین دارای اثرات سمیت سلولی قوی تری بر روی سلول های سرطانی در مقایسه با سلول های hff3 می باشد. بررسی اثرات تخریبی ماده شیمگین بر dna سلول های سرطانی با استفاده از روش سنجش comet نیز حاکی از آسیب dna سلول های مذکور می باشد. بنابراین می توان شیمگین را به عنوان یک ترکیب طبیعی ضد سرطانی مناسب جهت افزایش مرگ و میر سلول های سرطانی از طریق القای آسیب dna در آن ها در نظر گرفت. کلمات کلیدی: ferula ovina، شیمگین، سرطان پستان، سرطان مثانه، mtt assay،comet assay، ضد سرطان.

سرطان مثانه رشد غیر طبیعی و خارج از کنترل سلول های مثانه است که خارج از مکانیسم های معمول کنترل بدن اتفاق می افتد. سرطان مثانه رایج ترین تومور سیستم ادراری می باشد. استفاده از شیمی درمانی یکی از راهکار های اصلی برای کاهش دادن سرعت پیشرفت سرطان و یا درمان آن می باشد. تعــداد زیادی از فاکتور های شیمی درمانی به عنوان عوامل دارای سمیت سلولی طبقه بندی می شوند که دارای اثرات مشابه بر روی سلول های نرمال و نئوپلاستیک می باشند. امروزه اکثر محققان در زمینه شیمی درمانی سرطان ترجیح می دهند از ترکیباتی استفاده کنند که در غلظت های مورد استفاده، اثرات منفی بر روی سلول های نرمال نداشته باشند. در این مطالعه اثرات ضد سرطانی diversin، ترکیب طبیعی بر پایه کومارین، که از ferula diversivittata جداسازی شده است، بر روی سلول های tcc زیر رده 5637، بررسی شد. در این مطالعه همچنین سمیت سلولی نسبی diversin و دو کومارین ساده دیگر به نام های umbelliferone و herniarin مورد بررسی قرار گرفت. غلظت های مختلف از diversin (10، 20، 30، 40، 50، 60، 70، 80، 90 و µg/ml 100) تهیه شده و به سلول های tcc کشت شده در ظرف های 96 خانه ای اضافه شدند. مقادیر مساوی از dmso به عنوان کنترل مورد استفاده قرار گرفتند. مراحل مشابه بر روی سلول های hdf1 و hff3، دو رده سلولی نرمال انسانی انجام شد. 24، 48 و 72 ساعت پس از تیمار سلول ها، سمیت سلولی diversin با استفاده از روش mtt ارزیابی شد و مقادیر ic50 محاسبه شدند. همچنین سطح chromatin condensation و dna damage که به وسیله تیمار با diversin در سلول های tcc القاء می شود، به ترتیب با استفاده از روش رنگ آمیزی dapi و comet assay بررسی شد. مکانیسم دقیق تر عملکرد diversin با استفاده از روش caspase 3 colorimetric assay kit تعیین گردید. نتـایج نشـان داد که herniarin و umbelliferone فاقد اثرات سمیت سلولی بر روی ســلول های tcc می باشند؛ اما herniarin می تواند سمیت سلولی سیس پلاتین بر روی این سلول ها را تا 20% افزایش دهد. در این پژوهش ic50 ترکیب diversin بر روی سلول های tcc و hff3 پس از تیمار 48 ساعته به ترتیب برابر با µg/ml 70 و µg/ml 90 و 72 ساعت پس از تیمار به ترتیب برابر با µg/ml 40 و µg/ml 80 تعیین گردید. همچنین نشان داده شد که diversin توانایی القای chromatin condensation و آسیب dna که از ویژگی های شناخته شده آپوپتوز هستند را در سلول های tcc دارد. ارزیابی سطح فعالیت کاسپاز 3 در سلول های تیمار شده با diversin و مقایسه نتایج آن با کنترل های مثبت و منفی و تیمار نشده، به راه افتادن مسیر های آپوپتوزی را به وسیله diversin تأیید نمود. بررسی نتایج نشان داد که diversin می تواند به عنوان یک فاکتور ضد سرطان مستعد معرفی شود. بررسی روابط ساختار با فعالیت نشان داد که گروه پرنیل سمیت سلولی هسته کومارین را در مقایسه با گروه هیدروکسیل در umbelliferone و متوکسی در herniarin افزایش می دهد. مطالعات بیشتر به منظور بررسی اثر این ترکیب بر روی سایر رده های سلولی سرطانی و نرمال و نیز تعیین مکانیسم دقیق آپوپتوز که پس از تیمار با این ترکیب القاء می شود، ضروری می نماید.

بررسی اثرات سمیت سلولی و القاء آسیب dna سس کوئی ترپن فروتینین بر روی تعدادی رده سلولی کارسینوما با وجود پیشرفت های انجام گرفته در شیمی درمانی سرطان، پاسخ موثر به این روش درمانی، به دلیل مقاومت اکتسابی سلول های سرطانی، تنها در تعداد کمی از بیماران مشاهده می شود. سس کوئی ترپن ها هیدروکربن های حلقوی با منشاء گیاهی هستند که اثرات ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد التهابی آن ها به اثبات رسیده است. جنس رازیانه، متعلق به خانواده چتریان، گیاهانی با گسترش وسیع در خاورمیانه و بویژه کشورهایی مانند ایران هستند. در پژوهش حاضر اثرات سمیت سلولی و القا کنندگی آپوپتوز فروتینین، سس کوئی ترپن مستخرج از گیاه ferula ovina، با استفاده از روش های سنجش mtt، رنگ آمیزی های dapiو pi و نیز تکنیک dna laddering مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور بررسی اثرات سمیت سلولی فروتینین، پنج رده سلولی مورد استفاده قرار گرفتند که عبارت اند از tcc (سلول های کارسینومای مثانه انسان)، mcf7 (سلول های کارسینومای پستان انسان)، ntera2 (سلول های کارسینومای شبه جنینی انسان)، kyse30 (سلول های کارسینومای مری انسان) و hff3 (فیبروبلاست های نرمال انسان). جهت تعیین غلظتی از فروتینین که منجر به مرگ 50% از سلول ها می شود (ic50)، چندین غلظت از فروتینین (5، 10، 20، 30، 40، 50 و ?g/ml100) تهیه و بر سلول ها اثر داده شد و به منظور حذف اثر سمی dmso، که به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفته بود، محلول های مختلفی از dmso نیز تهیه و بر سلول ها اثر داده شدند. برای بررسی بیشتر مکانیسم عمل فروتینین، آسیب dna در سلول های tcc، mcf7 و kyse30 با استفاده از رنگ آمیزی dapi مورد مطالعه قرار گرفته و از رنگ آمیزی pi و تکنیک dna laddering نیز جهت بررسی بیشتر اثر این ترکیب بر روی سلول های mcf7 استفاده شد. تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از سنجش mtt نشان داد که پس از 24 ساعت، ic50 فروتینین بر روی سلول های سرطانی در بازه غلظتی 17 تا ?g/ml 37 بود. لازم به ذکر است که طی بازه زمانی مشابه، ic50 فروتینین بر روی سلول های hff3 حدود ?g/ml 46 تعیین شد. مطالعه مورفولوژی هسته سلول ها با استفاده از رنگ آمیزی dapi نیز نشان داد که در مقایسه با سلول های tcc، mcf7 و kyse30 تیمار نشده و نیز سلول های تیمار شده با dmso، به ترتیب غلظت های 33، 37 و ?g/ml22 ماده فروتینین باعث افزایش معنی دار(p<0.001) کروماتین های منقبض شده و هسته های قطعه قطعه شده می گردد. همچنین مطالعه اثرات فروتینین بر سلول های mcf7 با استفاده از رنگ آمیزی pi و تکنیک dna laddering نشان داد که غلظت ?g/ml74 ماده فروتینین بطور معنی داری باعث افزایش تعداد سلول های آپوپتوتیک و القا آسیب dna می گردد. ferula ovina گیاهی خوراکی حاوی مقادیر بالایی مشتقات ترپنی است که در طب سنتی ایران به دلیل داشتن اثرات ضد باکتریایی تجویز می گردد. نتایج حاضر نشان داد که فروتینین در مقایسه با سلول های سرطانی، اثرات سمی کمتری بر سلول های نرمال اعمال کرده، و نیز عملکرد خود بر سلول های سرطانی را از طریق القا آپوپتوز ایفا می کند. بدین دلیل به نظر می رسد که می توان فعالیت ضد سرطانی این ترکیب را در مطالعات in vivo و کلینیکی آینده مورد بررسی بیشتر قرار داد.

چکیده سرطان کارسینومای کولورکتال دوّمین بدخیمی شایع دستگاه گوارش در ایران می باشد. علارغم پیشرفت در جراحی، رژیم های شیمی درمانی و پرتو درمانی مقابله با این بیماری همچنان با چالش های فراوانی روبرو است. سس کوئی ترپن ها هیدروکربن های حلقوی با منشاء گیاهی هستند که اثرات ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد التهابی آن ها به اثبات رسیده است. در این تحقیق اثر سمّیت سلولی و فروتینین، سس-کوئی ترپن مستخرج از ریشه گیاه ferula ovina، بر روی سلول های ct26 (سلول های سرطانی کولون موش) و nih/3t3 (فیبروبلاست موشی) با استفاده از روش mtt بررسی گردید. همچنین مکانیسم عمل و القا آپوپتوز این ترکیب با استفاده از رنگ آمیزی dapi، سنجش comet و رنگ آمیزی pi بررسی گردید. همچنین اثرات ضد سرطانی این ترکیب بر روی مدل کارسینومای کولون موشی با دوز مصرفی mg/kg 33/9 به صورت تزریق داخل صفاقی بررسی شد. به منظور بررسی سمیّت فروتینین غلظت های ( ?g/ml50-5) از ماده ی فوق بر روی سلول ها اثر داده شد. بعلاوه تغییرات ریخت شناسی نیز در این سلول ها بررسی گردید. نتایج حاصل از سنجش mtt نشان دادند که پس از 24 ساعت، ic50 فروتینین ?g/ml 26 بود. تیمار سلول های nih/3t3 با فروتینین طی بازه زمانی مشابه موثّر نبوده و به ic50 نرسید. آسیب های وارده به dna بوسیله رنگ آمیزی dapi و سنجش comt تایید شدند. همچنین بررسی سیکل سلولی نمایانگر افزایش تعداد سلول ها در sub-g1 بود که نشانه ی اثرات آپوپتوزی فروتینین در این سلول ها می-باشد. مطالعات در شرایط طبیعی بدن کاهش اندازه ی تومور را در گروه تیمار شده با فروتینین در مقایسه با گروه های کنترل نشان دادند، این اثر مشابه گروه تیمار شده با سیس پلاتین بود. بررسی های بافت شناسی تومور نیز این نتایج را تایید نمودند. رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین صورت گرفته از نمونه های طحال و کبد جانوران نشان دادند که فروتینین و dmso معادل آن دارای سمّیت اندکی بر روی طحال بوده، در حالی که هیچگونه سمّیتی بر روی کبد آن ها مشاهده نشد. با توجّه به نتایج حاصل می توان فروتینین را به عنوان ترکیب طبیعی با فعّالیت ضد سرطانی در مطالعات پیش کلینیکی آینده پیشنهاد نمود.

گیاهان به عنوان منبع اصلی ترکیبات بیولوژیک فعال در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری ها خدمت کرده اند. در رابطه با حفاظت کبدی هیچ مطالعه ای روی گیاه تلخ بیان صورت نگرفته بود. گیاه تلخه بیان منبع بسیار غنی فلاونوئید و آلکالوئید ها می باشد. خاصیت آنتی اکسیدانی جنس sophora قبلاٌ توسط محققان اثبات شده ولی مطالعه ای در زمینه اثر حفاظتی تلخه بیان در برابر سمیت کبدی صورت نگرفته بود، در این پروژه تحقیقاتی بر آن شدیم تا اثر تلخه بیان را بر سمیت کبدی القایی توسط کربن تترا کلرید به عنوان سم قوی و هپاتوتوکسین کبدی بررسی کنیم.

جاشیر ساورزی از خانواده چتریان می باشد ، گیاهی است معطر که بوی آن نافذ است، مصرف این گیاه به صورت تازه موجب اختلالات گوارشی در حیوانات می گردد. دراین پایان نامه به جداسازی کومارینهای این گیاه و همینطور تستهای عمومی فیتوشیمیایی پرداخته شده است.

آلکالوئیدهای کینازولینی در گیاهان متعددی از جمله ‏‎peganum harmala‎‏ و ‏‎biebesteinia multifida‎‏ وجود دارد. از این سری آلکالوئیدها می توان از ‏‎vasicinone‎‏ نام برد. این ترکیبات اثرات فارماکولوژی متنوعی دارند. برخی از آنها دارای خاصیت کاهندگی فشار خون، ضددردی، تحریک سیستم ایمنی و اثر شل کنندگی قوی نای می باشند.