زنان حاشیه نشین از بسیاری جهات دچار محرومیت های اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی مضاعفی هستند و براساس بررسی های محقق، مطالعه ای که مشخصاً به بررسی وضعیت زنان حاشیه نشین بخصوص نگرش ها و رفتارهای اجتماعی این قشر پرداخته باشد، صورت نگرفته است؛ لذا هدف کلی این تحقیق مطالعه باورها و نگرش های اجتماعی و فرهنگی زنان حاشیه نشین در یکی از بزرگترین محلات حاشیه شهر شیراز یعنی شهرک سعدی می باشد. در این بررسی با استفاده از چارچوب نظری تئوری آمریکای دیگر، فرهنگ فقر، انسان حاشیه نشین، خرده فرهنگ دهقانی، خیر محدود، تله محرومیت و ... به مطالعه باورهای زنان راجع به مشارکت، روابط همسایگی، نگرش به آسیب های اجتماعی، خانواده، فرزندآوری و سبک زندگی پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی و تکنیک جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری کلیه زنان حاشیه نشین شهرک سعدی شیراز یعنی 25542 نفر می-باشد که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری خوشه ای با 379 نفر از آنان مصاحبه گردید. یافته های این پژوهش در دو بخش توصیفی و استنباطی ارائه شده است که در بخش توصیفی یافته ها نشان می دهد که مشارکت زنان در حد متوسط می باشد. در زمینه تعلق شهروندی، برخلاف یافته های دیگر صاحب نظران، تعلق زیادی (53 درصد) را نشان می دهد. همچنین بر اساس یافته ها بیشتر زنان تقدیرگرا و شیوع فرهنگ فقر در محله در حد متوسط (7/80 درصد) می باشد. پائین بودن سطح آرزوها، مسافرت های عمدتاً مذهبی سکنه، روابط بسیار ضعیف همسایگان با یکدیگر (77 درصد)، اعتقاد به زیاد بودن آسیب های اجتماعی، و سبک زندگی فقیرانه تر از جمله دیگر نتایج بدست آمده در بخش توصیفی تحقیق می باشد. در بخش استنباطی نیز یافته ها نشان می دهد که بین سابقه سکونت و نگرش به وجود آسیب های اجتماعی همبستگی مثبت و ضعیفی وجود دارد که همبستگی بدست آمده فاقد معنی داری می باشد. در زمینه رابطه بین سواد و نگرش به آسیب های اجتماعی از آزمون f استفاده گردید. نتایج حاصله نشان داد که نگرش به وجود آسیب های اجتماعی بر حسب سطح سواد تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که همبستگی منفی و معنی داری بین باورهای فرهنگی زنان و تمایل به مشارکت در برنامه های توانمندسازی وجود دارد.

با بروز سوگ برای هر فرد در جامعه بی شک آرامش وی دستخوش تغییر می شود. بررسی وضعیت آرامش سوگواران پس از انچام مراسم سوگواری صورت نگرفته است؛ لذا هدف کلی این تحقیق، مطالعه رابطه ی آرامش با برگزاری مراسم سوگواری(در این تحقیق مراد از مراسم، مراسم سوگواری مذهبی نمی باشد که به عنوان مثال در عاشورا برگزار می گردد ) بین دو گروه مذهبی و غیر مذهبی( در صورت شناسایی غیر مذهبیون، البته در صورتی که افراد غیر مذهبی یافت نشدند به جای این گروه از افراد با سطح دین داری پایین استفاده خواهد شد )در یکی از مناطق مجاور به شهر شیراز یعنی بخش زرقان می باشد. در این بررسی با استفاده از چارچوب نظری کارکرد گرایی و نظریه ی احساسی به مطالعه رابطه ی آرامش و سوگواری پرداخته شده است. روش پژوهش در این پژوهش از نوع پیمایشی و تکنیک جمع آوری داده ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری کلیه سوگواران (همسر متوفا ، فرزند متوفا ، پدر متوفا ، مادر متوفا ، برادر و خواهر متوفا ) بخش زرقان شیراز طی یک ماه یعنی در حدود 90- 120 نفر می باشد. یافته های این پژوهش در دو بخش توصیفی و استنباطی ارائه شده است که در بخش توصیفی یافته ها نشان می-دهد که به طور کلی آرامش زنان و مردان سوگوار در هر دو گروه مذهبی ( دین دار قوی) و غیر مذهبی ( دین دار ضعیف) با انجام مراسم سوگواری رابطه دارد. در بخش آمار استنباطی یافته ها نشان می دهد فرض رابطه بین دو متغیر معنی دار می باشد. بررسی تفکیکی رابطه بین دو متغیر، هم در بین افرادی که پایبندی های مذهبی ضعیفی داشتند و هم در بین افراد با پایبندی بالا، هم سو با رابطه مشاهده شده در نمونه کلی می باشد، ولی شدت رابطه در بین افراد دین دارقوی بیشتر از گروه دیگر بوده است.

انسان برای تأمین نیازهای خود وابسته به جامعه است، از سوی دیگر جامعه نیز ضوابطی را برای افراد تعیین و بوسیله فرهنگ معرفی می کند. هر طبقه اجتماعی، فرهنگ خاص خود را دارد که از توافقات تاریخی- اجتماعی افراد آن طبقه نشأت می گیرد. یکی از عناصر اساسی فرهنگ «ارزش های اجتماعی» است. ارزش های اجتماعی، مقاصد و هدف های مطلوبی است که افراد جامعه برای دستیابی به آن ها فعالیت می کنند تا بدین وسیله نیازها و خواسته های خود را برآورده سازند. این تحقیق به منظور مطالعه ارزش های رایج در طبقات مختلف جامعه در شهر شیراز انجام شده است. در این راستا تعداد 383 پرسشنامه محقق ساخته در میان والدین خانوارهای شیراز از طریق نمونه گیری خوشه ای تصادفی، توزیع گردید. بر اساس چارچوب نظری زاهد (1384) و تقسیم بندی نوینی که از ارزش های جامعه به عمل آمد، روابط قابل توجهی بین انواع ارزش ها با طبقات بالا، متوسط و پایین جامعه بدست آمد. بر اساس نتایج رابطه معناداری بین ارزش های بنیادی مدرن، ارزش های تخصصی مدرن، ارزش های عمومی اسلامی و ارزش های عمومی مدرن با طبقات اجتماعی وجود دارد. اما بین ارزش های بنیادی اسلامی و ارزش های تخصصی اسلامی با طبقات اجتماعی رابطه معنی داری وجود ندارد.

مطالعه تطبیقی نظریات جامعه شناسی هنر در مکاتب مختلف جامعه شناسی در پی شکل گیری نظریه های اجتماعی، جامعه شناسی به عنوان دانشی مستقل از بستر فلسفی خود جدا شد و به سرعت گستره و عمق بیشتری یافت. تلاقی این دو اتفاق مهم، یعنی گسترش چشم انداز جامعه شناختی به حوزه های جدیدتر همچون هنر از یک سوی و مواجه آن با یک موضوع عمیق هستی شناختی از سوی دیگر؛ مسئله پژوهش حاضر را شکل می دهد. لذا، این جستار کوششی است در جهت تنقیح هرچه بیش تر مبنای هستی شناختی نظریه های جامعه شناسی هنر. بر همین مبنا علاوه بر کاوش دسته بندی های صورت گرفته، دسته بندی جدیدی در گستره جامعه شناسی هنر و با تکیه بر یک نگاه عمیق هستی شناسانه منقح گردید. یافته ها حاکی است که نظریه وبر و زیمل نظریه فرد گرا، نظریه های مارکس، لوکاچ، آدورنو، گلدمن و هاوزر از جمله نظریه های جمع گرا و نظریه بوردیو، ولف و بکر از زمره نظریه های رابطه گرایانه هستند. در ادامه به جهت آن که نهایتا تحقیقات کیفی در پی نظریه-پردازی هستند؛ نگاهی نو با تکیه بر نظریه دکتر زاهد در باب رابطه فرد، جمع و رابطه، نظریه ای نو در زمینه جامعه شناسی هنر حاصل گردید. این نظریه در سه نگاه فردی، فرهنگی و اجتماعی طراحی گردید. واژگان کلیدی: هنر، جامعه شناسی هنر، فرد گرایی، جمع گرایی، رابطه گرایی.

مسئله اصلی در این تحقیق چرایی و چگونگی ارتباط بین جانمایی عناصر مهم شهری مانند خیابان، بازار، ارگ حکومتی، ساختمان های اداری، مسجد و محلات مسکونی شهر و به طور کلی بافت فیزیکی شهر شیراز با ساخت اقتصادی حاکم بر شهر می باشد. بررسی ارتباط بین بافت فیزیکی و ساخت اقتصادی- اجتماعی شهر شیراز در دوره تحولات سریع ورود تمدن مدرن به صورت شبه مدرنیزم به ایران در قرن چهاردهم هجری، یکی از مسائل مهم حیات تاریخی این شهر محسوب می شود. نوع تحقیق حاضر (کیفی) و روش بررسی آن (اسنادی- تاریخی) می باشد و محدوده مورد مطالعه تحقیق شهر شیراز است. در این تحقیق، مقایسه تغییرات الگوی اقتصادی در ارتباط با تغییرات الگوی فیزیکی شهر مطرح می باشد.

چکیده چگونگی تولید علوم تربیتی دینی با توجه به رویکرد فرهنگستان علوم اسلامی در باب علم دینی به کوشش طیبه میری هدف از این پژوهش طرح و نقد چگونگی تولید علوم تربیتی دینی بر مبنای رویکرد فرهنگستان علوم اسلامی بود. این پژوهش در پارادایم کیفی و با دو روش اسنادی و مصاحبه انجام گرفت. در بخش اسنادی مفهوم علم دینی و چگونگی تولید آن در رویکرد فرهنگستان بررسی شد. تعریف علم، تعریف دین و فرآیند پیدایش علم در این دیدگاه فهم شد و سپس در بخش مصاحبه به چگونگی تولید علوم تربیتی دینی بر مبنای این رویکرد پرداخته شد. مصاحبه‏شوندگان از بین پژوهشگران مدافع رویکرد فرهنگستان به صورت هدفمند و با شرط اشباع‏شدگی انتخاب شدند. نتایج حاصل از مصاحبه مورد تحلیل محتوای استقرایی قرار گرفت و مولفه‏های مورد نظر استخراج گردید. بر مبنای نتایج حاصل از مصاحبه، بخشی از چگونگی تولید علوم تربیتی دینی به تغییر مبانی، غایات و روش بستگی دارد. تغییر در فرآیند تولید علوم تربیتی به تغییر در مبانی انسان‏شناسی، جامعه‏شناسی، فلسف? تاریخ و معرفت‏شناسی نیاز دارد. در بخش غایات، فرهنگستان با نقد دو رویکرد مادی و التقاطی، تربیت را هماهنگی هم? قوای انسان به شکل هماهنگ در بستر قرب و پرستش خدا می‏داند و علم تربیت باید در خدمت توسع? پرستش (فردی، تاریخی و اجتماعی) باشد. در بخش روش نیز بر مبنای روش عام، باید روش خاص به دست بیاید. بخش دیگری از تولید علوم تربیتی به رابط? این علوم با علوم دیگر از جمله فقه، عرفان عملی و جامعه‎شناسی بستگی دارد. در ادام? این پژوهش مهم‏ترین نقاط قوت و ضعف وارد شده به رویکرد فرهنگستان طرح و بررسی شد. بر این اساس در مبانی فرهنگستان ابهاماتی وجود دارد که در صورت عدم پاسخ و توجه مدافعین این رویکرد، به ضعف درونی این رویکرد می‏انجامد. بنابراین ارائ? دقیق این مباحث در مجامع علمی و در معرض نقد و داوری قرار دادن آن، به شناخت بیشتر این رویکرد کمک خواهد کرد و ثمرات زیادی برای جامع? علمی و مدافعین این رویکرد به بار خواهد آورد.