در این پژوهش با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)؛احتمال وقوع انواع حرکات توده ای به ویژه زمین لغزش ها در حوضه آبریز کارده به عنوان یکی از زیر حوضه های مهم کشف رود؛ با استفاده از 13متغیر کمی و کیفی مدل سازی شده است. محدوده مورد مطالعه درشهرستان مشهد از استان خراسان رضوی قرار دارد. ابتدا با استفاده از تفسیرعکس های هوایی با مقیاس1:50000و1:20000مربوط به سال 1345؛نقشه توپوگرافی؛ زمین شناسی و عملیات میدانی؛ نقشه پراکنش زمین لغزش ها (متغیر وابسته) تهیه گردید. همچنین لایه های اطلاعاتی شیب؛ جهت دامنه ها؛ طبقات ارتفاعی؛ جاده های ارتباطی؛ هیدرولوژی؛ سنگ شناسی؛ کاربری اراضی؛ پوشش گیاهی؛ گسل؛ زمین ریخت شناسی؛ هیدرولوژی خاک؛ همباران و همدما؛ به عنوان متغیرهای مستقل در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه و رقومی شدند. از تلفیق متغیرهای مستقل با متغیر وابسته؛ مقدار لغزش درهر کلاس عامل محاسبه و وزن دهی طبقات براساس مدل lnrf صورت گرفت. درنهایت با استفاده ازاین مدل نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش حاصل شده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که بیشترین سطح لغزش در واحدهای سنگ شناسی متشکل از لایه های ماسه سنگ؛ شیل؛ در سازند شوریجه (7/37 درصد) و در طبقات شیب 5- 2درصد (حدود1/25 درصد) به وقوع پیوسته است. در این پژوهش همانطور که اشاره شد؛ اصلی ترین و مهمترین عوامل موثردر وقوع زمین لغزش ها در این حوضه مشخص شده اند. نقشه های پیش بینی احتمال وقوع لغزش هاو پهنه بندی این نواحی می تواند کاربردهای بسیار مفیدی دربرنامه ریزی های مختلف توسعه ای و عمران منطقه ای؛ ناحیه ای و محیط داشته باشند.

با توجه به اینکه سطح زیر کشت غالب محصولات دیم در استان کرمانشاه اختصاص به گندم دیم دارد، لذا پهنه بندی پتانسیل های اقلیمی کشت گندم دیم در این استان هدف این تحقیق قرار گرفت. برای انجام این مطالعه از سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد.پارامترهای مورد استفاده در این تحقیق عناصر و عوامل اقلیمی از قبیل دما ، بارش، ارتفاع و شیب می باشند. برای بررسی به تاریخ رسیدن به مراحل مختلف رشد گندم، از درجه – روزهای رشد (gdd) استفاده شد. در مرحله بعد ابتدا مقادیر بارش(سالانه، پاییزه و بهاره)، برای هر یک از ایستگاهها برای هر سال زراعی محاسبه و متوسط 15 ساله آنها به دست آمد. سپس احتمال وقوع دماهای مناسب جوانه زنی، دمای حداکثر 25 و 30 درجه سلسیوس و بیشتر در مرحله ی گلدهی و مرحله ی پر شدن دانه محاسبه گردید. مقادیر محاسبه شده با توجه به روش واسطه یابی idw در محیط gis به پهنه های مختلف تبدیل شد. هم چنین با استفاده از مدل رقومی ارتفاع( dem) 90 متری استان در محیط gis طبقات ارتفاعی و هم چنین طبقات شیب برای کل استان محاسبه شد. نهایتا" با همپوشانی و تقاطع لایه های اطلاعاتی به روش «ارزش وزنی طبقه بندی شده» ، نقشه نهایی مناطق مساعد کشت گندم دیم در استان کرمانشاه تهیه گردید .نقشه نهایی نشان دهنده این است که هر چه از غرب به شرق استان حرکت کنیم، مناطق برای کشت گندم دیم مساعد می شود، که این روند مشابه پراکندگی بارش سالانه در استان می باشد و مشخص می شود که از بین پارامتر های مورد مطالعه نقش بارش سالانه از همه مهمتر است. نتیجه دیگر اینکه از طریق انطباق لایه های موثر در فرایند کشت گندم دیم در محیط gis ، امکان شناخت میزان مطلوبیت مناطق جهت کشت این گیاه زراعی ارزشمند وجود دارد.

توریسم در دنیای ارتباطی امروز یک حرکت جدید و یکی از عناصر مهم و اثرگذار ارتباطی بین تمدن ها تلقی می-شود. در این میان اقلیم عامل مهمی در توسعه بخش گردشگری می باشد. در واقع یک اقلیم مناسب می تواند پاسخ-های مثبت گردشگران را در پی داشته باشد و گردشگران نیز برنامه سفر خود را با توجه به شرایط اقلیمی و جوی مقصد مورد نظر طرح ریزی می کنند. مهمترین هدف این پژوهش، پهنه بندی اقلیم گردشگری استان آذربایجان غربی جهت جذب گردشگر می باشد که با شناخت این توانمندیها، برنامه ریزی برای گردشگری استان روند بهتری به خود می گیرد که بهبود بخشیدن به این روند می تواند هم به پیشرفت بعد گردشگری و هم به بعد اقتصادی منطقه به طور مستقیم و غیر مستقیم کمک نمایید. بدین منظور از 3 شاخص اقلیم آسایش tci، pmvو pet استفاده شده است و برای محاسبه مقادیر شاخص هایpmv و pet نرم افزارray man به کار برده شده است. در راستای انجام این مطالعه از آمار آب و هوایی ایستگاه های سینوپتیک در فاصله سالهای (2007-1985) استفاده شده است. نتایج بررسیها نشان می دهد حدود 5 ماه از سال تنش سرمایی بر استان حاکم بوده و فاقد آسایش اقلیمی برای توریست ها می باشد. ماههای تیر، مرداد در دو شاخص pmvو pet و ماه شهریور در روشtci مورد استفاده در اکثر ایستگاههای مورد مطالعه به عنوان مناسب ترین ماهها از نظر آسایش اقلیمی می باشند.

با توجه به تأثیر انکار نا پذیر آلودگی هوا بر تعداد مرگ و میرهای ناشی از بیماری های قلبی و عروقی ، تنفسی و ریوی در شهرهای بزرگ کشور، موضوع این پایان نامه به رابطه عناصر اقلیمی و آلاینده های هوا (co، pm10) و مرگ و میرهای ناشی از بیماری های قلبی و عروقی، تنفسی و ریوی در مشهد در دوره آماری (1389-1386)اختصاص دارد. سپس برای تعیین علل سینوپتیکی افزایش آلودگی ها و برنامه ریزی-های احتمالی، سیستم های سینوپتیکی در دوره افزایش آلودگی ها مورد مطالعه و دسته بندی قرار گرفته است . در این پایان نامه بااستفاده از روش آمار توصیفی، ضریب همبستگی و رگرسیونی این نتایج حاصل شد که بین عناصر اقلیمی (دما، فشارهوا، رطوبت، بارش) با مرگ ومیرهای قلبی و عروقی، تنفسی و ریوی رابطه همبستگی معنی داری وجود داشته است. هر جا دما کاهش یافته، متعاقباً فشار هوا و رطوبت افزایش یافته و به تبع آن با افزایش این آلاینده ها تعداد مرگ و میرهای ناشی از بیماری های قلبی و عروقی، تنفسی-ریوی هم افزایش یافته است به دلیل تمرکز آلودگی ها در دوره سرد سال ، شناسایی سیستم های سینوپتیک موثر بر آلودگی، برای این دوره از سال نیز مورد توجه قرار گرفته و سپس برای خوشه بندی از آرایه ward استفاده شده است. و در نهایت نقشه مرکب برای سطح متوسط دریا و 500 هکتوپاسکال در نرم افزار grads تهیه و تفسیر گردیده و این نتیجه حاصل شد که گسترش پرفشارسیبری بر روی فلات ایران و همچنین استقرار پرفشار در غرب ایران در نیمه سرد سال به عنوان الگوی مهمی در افت دما و پایداری هوا و نبود تهویه هوا و تراکم غلظت آلاینده ها و در نهایت افزایش مرگ ومیرهای قلبی و عروقی، تنفسی و ریوی در سطح شهر مشهد می باشد.

کشاورزی یکی از بخش های اقتصادی کشور به شمار می آید . تا جایی که می توان گفت رشد اقتصادی بدون توسعه کشاورزی امکان پذیر نیس ت. نظر به اینکه کشاورزی در نقاط مختلف کشور یکی از ارکان مهم اشتغال زایی است، توسعه کشاورزی در نقاط مختلف با توجه به شناخت و گسترش محصولات بومی منطقه می تواند موجب اشتغال زایی و جلوگیری از مهاجرت به شهرها شود. توسعه کشاورزی در دنیای پیشرفته امروزی روی اصول و روش های علمی که حاصل تحقیقات علمی وسیع و دقیق می باشد، قرار گرفته است. در حالی که در بعضی از قسمت های کشور ما هنوز از روش های سنتی استفاده می شود. حال با تکیه بر تحقیقات علمی دقیق و با توجه به شناخت توان ها و قابلیت های محیطی هر منطقه می توان به توسعه کشاورزی اصولی و دقیق دست یافت ، که این خود موجب توسعه اقتصادی ، ثبات تولید ، جلوگیری از مهاجرت به شهر ها و اشتغال زایی خواهد شد. ثبات تولید در کشاورزی یکی از جنبه های مهم کشاورزی پایدار می باشد. گرچه مفاهیم پایداری تولید در کشاورزی دیدگاه همه جانبه ای را در بر دارد و جنبه های مختلفی را شامل می شود. اقلیم از عوامل مهم تولید می باشد و بهره برداری از زمین عمدتاً بر اساس کیفیّت این عامل استوار می باشد. پراکندگی و توزیع گیاهان طبیعی در عرض های جغرافیایی مختلف و همچنین در ارتفاعات مختلف در رابطه با عوامل محیطی و بخصوص درجه حرارت می باشد. با توجه به تنوعات اقلیمی در نقاط مختلف کشور محصولات بومی مختلفی در هر ناحیه کاشته می شود ، که گسترش آنها می تواند موجب توسعه اقتصادی منطقه شود. این خود باعث شده محققان و کارشناسان منابع طبیعی و اقلیم شناسان توجه ویژه ای به آمایش سرزمین داشته باشند و بدین منظور منابع اکولوژیکی زمین را با روش های مناسب شناسایی، ارزیایی و قابلیت سنجی کنند. برنج از جمله گیاهانی است که در نقاط خاص کشور کشت می شود و گیاهی بومی است. این گیاه در استان های مازندران و گیلان بیشترین سطح زیر کشت را به خود اختصاص می دهد. اما امروزه به دلیل عدم برنامه ریزی مسولان با کمبود برنج رو برو هستیم و سالانه مجبور به وارد کردن برنج از کشورهای دیگر هستیم. با توجه به شرایط طبیعی منطقه مورد مطالعه و وابستگی شدید کاشت گیاهان زراعی به عناصر آب و هوایی ، ضرورت انجام تحقیق در این زمینه آشکار می شود. بنابراین در این تحقیق تلاش می شود با استفاده از عناصر اقلیمی و عوامل فیزیکی زمین و به کارگیری فن آوری سیستم اطلاعات جغرافیایی gis ، مناطقی از محدوده مورد مطالعه که مستعد برای کاشت برنج می باشد مورد شناسایی و پهنه بندی قرار گیرد. در این پایان نامه سعی گردیده است تا قابلیت های استان مازندران در زمینه کشت برنج مورد بررسی قرار گیرد و مناطق مستعد کشت برنج مشخص شود. در این زمینه پارامترهای اقلیمی تأثیرگذار چون درجه حرارت ، باد ، بارش ، رطوبت و ساعات آفتابی مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان پهنه بندی مناسب صورت می گیرد . در رابطه با محصول برنج ، درجه حرارت و ساعات آفتابی برای رشد محصول بسیار مهم است و وقوع بارش در زمان رشد موجب از بین رفتن محصول می شود.

لغزش حرکت ثقلی رو به پایین و خارجی مواد دامنه ای مرکب از خاک، سنگ و یا هر دوی آنها است.(وارنز1984) وقوع لغزش های متعدد در دریاچه های سدها منجر به بروز مشکلات عدیده ای برای سدها از جمله کاهش ظرفیت آبگیری مخزن، تغییر کیفیت آب، ایجاد منطقه خطر و در نهایت کاهش طول عمر مفید سد می گردد. که این امر با توجه به هزینه های هنگفت و زمان طولانی مورد نیاز جهت ساخت سد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین شناخت پدیده، معرفی اماکن لغزشی و عوامل و عناصر موثر بر لغزش ها در دریاچه سدها می تواند به عنوان مطالعات پایه ای برای برنامه ریزان مفید باشد و نتایج حاصل از تحقیق به اقتصاد در سطح محلی و ملی کمک نماید. یکی از این سدها که با این مسئله روبرو می باشد سد دوستی است که بر خلاف پیش بینی شرکت مشاور تعداد زیادی لغزش در آن اتفاق افتاده که مشکلاتی را ایجاد کرده . این پایان نامه با اهداف زیر ارائه می گردد: 1. معرفی عوامل و عناصر موثر در ایجاد لغزش ها در دریاچه سد دوستی و اولویت بندی آنها 2. شناسایی و معرفی لغزش های منطقه و تهیه نقشه پراکنش آنها 3. ارائه راهکار جهت کنترل و تثبیت لغز ها منطقه

هدف اصلی تحقیق حاضر ، تحلیل همدیدی سرماهای شدید به عنوان یکی از مخاطرات محیطی در منطقه شمال شرق کشور می باشد . بدین جهت از آمار دمای حداقل روزانه شش ماه سرد سال در 13 ایستگاه سینوپتیک هواشناسی واقع در قلمرو مورد مطالعه طی دوره آماری 1368-89 استفاده گردید . سپس با توجه به آستانه در نظر گرفته شده ، تعداد 203 روز به عنوان روزهای با سرمای شدید در منطقه انتخاب گردید . برای به دست آوردن الگوهای سینوپتیکی موثر بر سرماهای حدی در منطقه مورد مطالعه ، داده های ارتفاع سطح 500 هکتوپاسکال برای 203 روز منتخب با استفاده از تحلیل عاملی کاهش یافته و سپس با استفاده از روش ادغام وارد و روش آماری خوشه بندی ، به شش گروه(الگو) تقسیم شدند .این الگوها نشان دادند 90 درصد از سرماهای شدید منطقه ، علت سینوپتیکی یا انتقالی دارند و فرارفت هوای سرد از عرضهای بالا منجر به وقوع سرما در منطقه شده است. در شدید ترین سرماها ، ریزش هوای سرد در شرق پشته ای بسیار قوی بر روی کوههای اورال باعث عمیق شدن ناوه سرد واقع در سیبری و ایجاد سرد چال قوی در شرق دریاچه آرال شده است. حرکت کند ناوه و ایستایی آن موجب وقوع موج سرما به مدت چندین روز در منطقه شده است. در اکثر الگوها مهمترین پدیده سینوپتیکی و عامل اصلی وقوع سرما در منطقه ، قرار گیری منطقه در پشت ناوه عمیق واقع در آرال می باشد که تا عرضهای پایین گسترش یافته است و منجر به قویتر شدن پرفشار سیبری در سطح زمین شده است و این پرفشار ،امواج سرمایی به منطقه شمال شرق ایران را موجب می شود . دربقیه موارد , علت سرماهای شدید در منطقه ، سرمایش سطح زمین و وجودارتفاعات منطقه بوده است.

امروزه کمبود داده های اقلیمی در مناطق فاقد ایستگاه هواشناسی و یا در مناطقی که با کمبود داده مواجه هستند در انجام پروژه های عمرانی یکی از مشکلات اساسی به شمار می آید. برای رفع این مشکل در این مناطق می توان با استفاده از روش های واسطه یابی فضایی و با استفاده از داده های ایستگاه های مجاور به برآورد داده ها اقدام نمود. روش های متعددی برای واسطه یابی داده های اقلیمی وجود دارند که در این مطالعه سعی شده است تا با واسطه یابی داده های دما و بارش از طریق روش های زمین آمار و روش های آمار کلاسیک در حوضه آبریز کشف رود مشهد، این روش ها با یکدیگر مقایسه شده و بهترین روش با کمترین خطا شناسایی شود. بر اساس نتایج به دست آمده، روش های توابع شعاعی، اسپلاین، چند جمله ای، کوکریجینگ، معکوس وزنی فاصله و کریجینگ به ترتیب بیشترین دقت را در واسطه یابی داده های بارش ماهانه داشته اند و روش اسپلاین کششی با کمترین میزان خطای mbe ، mae و rmse به واسطه یابی داده های دما پرداخته است.

هدف اصلی پژوهش پهنه بندی مخاطرات جوی خراسان بزرگ می باشد.در این پژوهش از داده های سازمان هواشناسی کشور برای یک دوره 38 سال برای 17 ایستگاه سینوپتیک استفاده شده است. ابتدا 13 مخاطره جوی شامل خشکسالی،بارش های شدید و حدی ،برف سنگین،تگرگ،توفان های تندری،کولاک،طوفان گرد و غبار،روزه های توأم با غبار،مه گرفتگی،سوزباد،یخبندان،امواج گرمایی در محدوده خراسان شناسایی گردید.سپس با توجه به تنوع مخاطرات جوی مورد بررسی برای هر مخاطره از روش مناسب و خاص مربوط به آن استفاده شد. بطور کلی بررسی پدیده ها در دو غالب اصلی به انجام رسید. یافته های تحقیق نشان داد که مخطره آمیز ترین مناطق شمال و شمال شرق و همچنین یخبندان و سوزباد از فراوان ترین مخاطرات منظقه مورد مطالعه می باشد.

هیدرولوژی پالئوسیلاب بعنوان شاخه ای از ژئومورفولوژی رودخانه ای و مبتنی بر ژئومورفولوژی تاریخی به مطالعه سیلاب های قدیمی که به وسیله ایستگاه های دبی سنجی یا مشاهدات مستقیم انسان ثبت نشده اند می پردازد. در تاریخ 6/9/1365 سیلاب بزرگی در رودخانه قره آغاج رخ داد که بر اساس مشاهدات افراد بومی مشابه آنرا قبلا ندیده بودند. این سیلاب ایستگاه هیدرومتری حوضه یعنی ایستگاه تنگ کارزین را ویران کرد و از این رو دبی سیلاب به وسیله سازمان های مسئول بطور غیر مستقیم 6409 متر مکعب بر ثانیه تخمین زده شد. خوشبختانه این سیلاب باعث برجای گذاشتن رسوبات آب راکد در دهانه یکی از آبراهه های فرعی شده و لذا هدف این پایان نامه برآورد دقیق سطح و حجم سیلاب سال 1365 با استناد به این شاخص مهم دیرینه تراز است. جهت مطالعه رسوبات پس از شناسایی سایت (به کمک افراد محلی) در اثنای عملیات میدانی نمونه های لازم جمع آوری و خصوصیات ژئومورفولوژی بستر رود با دوربین نقشه برداری دقیق ثبت گردید. سپس در سایت نمونه دبی سیلاب بزرگ سال 1365 با استفاده از فرمول های رایج مدل سازی شد. نتایج نشان داد که دبی اوج سیلاب مذکور13777 متر مکعب بر ثانیه و ارتفاع سیلاب 14 متر بوده است. این نتایج که با محاسبات قبلی اختلاف چشمگیری را نشان می دهد مستند بوده و از اطمینان بالاتری برخوردار است. نتیجه جالب توجه دیگر آنکه با توجه به چینه های رسوبی آب راکد قدیمی تر در محل سایت می توان اذعان نمود که این سیلاب می تواند به عنوان بزرگترین سیلاب محتمل در رودخانه مورد مطالعه در نطر گرفته شود.