انار (.punica granatum l) گیاهی بومی ایران می باشد و از دوران باستان برای مصارف اقتصادی، زینتی و دارویی در دنیا کشت شده است. به رغم اینکه انار از مهمترین محصولات صادراتی ایران به شمار می رود، اما هیچگونه شناسنامه دقیقی برای تعیین اصالت ژنتیکی و حفظ حقوق مالکیت این ذخیره توارثی گرانبها در کشور وجود ندارد. در این مطالعه ابتدا 50 نشانگر ریزماهواره بر روی 194 نمونه انار شیرین موجود در کلکسیون یزد آزمایش شد و از کاراترین آنها در بررسی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم انار شیرین ایران استفاده شد. همچنین انگشت نگاری 10 رقم تجاری انار ایران با متوسط 5 تکرار از هر رقم، با استفاده از کاراترین نشانگرهای ریزماهواره حاصل از مرحله قبل و همچنین با استفاده از 8 نشانگر aflp انجام شد. از بین نشانگرهای ریزماهواره بررسی شده 7 نشانگر در میان نمونه های مورد مطالعه چندشکلی مناسبی نشان دادند. همچنین از بین 8 ترکیب آغازگر aflp نیز 3 آغازگر چندشکلی مناسب و قابل امتیازبندی نشان دادند، که در مطالعات انگشت نگاری مورد استفاده قرار گرفتند. تحقیق حاضر تنوع ژنتیکی بالایی را در ژرم پلاسم انار شیرین ایران نشان داد. همچنین به رغم اینکه با بررسی کدهای بدست آمده از امتیازدهی آغازگرهای ssr و aflp، هیچ کلید شناسایی اختصاصی برای ارقام تجاری مورد بررسی بدست نیامد اما مطالعه حاضر می تواند گامی برای انجام تحقیقات بیشتر در این راستا باشد.

چکیده ندارد.

وسعت دید فناوری نانو نه تنها در مقیاس نانو نبوده، بلکه آنچنان گسترده است که با نو آوری هایش در تمامی زمینه ها رسوخ پیدا کرده است. مطلوبیت در شاخص بهره برداری از این فناوری نوظهور، نیازمند انجام مطالعات پایه و بنیادین است و بررسی خطرات زیستی احتمالی ناشی از کاربرد نانوذرات از جمله این پژوهش هاست که همپوشانی بالایی بین مبانی و کاربرد را داشته و در پایداری این فناوری نقش به سزایی ایفا می کند. با توجه به دانش ما پیرامون مطالعات در زمینه نانو سمیت شناسی، تاکنون تحقیقات بصورت مجزا بر روی سیستم های گیاهی و میکروبی و به صورت منفرد بوده؛ لذا با توجه به اهمیت بررسی رفتارهایی که نانوذرات می توانند بر پله اول زنجیره غذایی و نیز بر دومین فرایند مهم و حیاتی گیاهان داشته باشند؛ هدف تحقیق که تاکنون در دنیا انجام نگرفته بود سمیت شناسی نانونقره بر مدل همزیستی تثبیت نیتروژنی قرار داده شد تا بتواند کمکی جهت تصمیم گیری های کلان در سطوح مدیریتی و استانداردسازی، برای اجازه، نحوه، نوع، میزان و محل کاربرد این ذرات باشد. پژوهش حاضر شامل چهار بخش بررسی سمیت نانوذرات و یون نقره بر باکتری های سینوریزوبیوم ملیلوتی، بررسی سمیت بر گیاه مدل ترانکاتولا طی مراحل ریشه زایی و سیتولوژی سلولهای ریشه، بررسی فرایند همزیستی و شاخص های گره زایی، و ردیابی جذب و انتقال نانوذرات نقره به اندام های هوایی است که چهار نگرانی را بدنبال داشت. طی غربالگری حساسیت نسبت به نانوذرات نقره، تنها 2/1 درصد از جمعیت سینوریزوبیومی بومی کشور، توان زنده مانی در غلظت 25 میلی گرم بر لیتر را داشتند؛ اما خط رشد ویژه باکتری ها حتی در غلظت های بسیار پایین تر نیز متغیر بود. سمیت نانونقره نسبت به حالت یونی در تمامی هم سنجی های گروهی به طور مشهود افزایش داشت. نانوذرات با ابعاد کوچکتر سمیت بیشتری را اعمال می کردند. تیمارهای نانونقره موجب جوانه های بدشکل و آسیب دیده، حذف ریشه های مویین بر روی گیاه چه های بذور ترانکاتولا و کاهش در شاخص های جوانه زنی می شدند. در فرایند همزیستی نیز تراکم گره زایی و اندازه گره ها به شدت کاهش می یافت و سمیت بر همزیستی در شرایط تیماری نانو بر اندازه گره ها ملموس تر بود. نتیجه و نگرانی نهایی این که تصاویر الکترونی و آنالیزهای شیمی تر نشان دهنده توانایی جذب و انتقال نانوذرات به بافت های ساقه و برگ ها بودند؛ و دارای این مفهوم ضمنی است که کاربرد نامعقول این ذرات، علاوه بر سمیت در هر دو شریک باکتریایی، گیاهی و فرایند همزیستی تثبیت بیولوژیک نیتروژن؛ ممکن است زنجیره ای از سمیت غذایی نانوذرات را نیز در آینده ایجاد کند. کلمات کلیدی: نانوتاکسیکولوژی، استانداردسازی، نانونقره، مدل همزیستی یونجه ترانکاتولاـ باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی.

گیاه گوجه فرنگی با نام علمی lycopersicon esculentum miller. گیاهی علفی یک ساله متعلق به خانواده سیب زمینی می باشد که با میانگین تولید بیش از 6.8 میلیون تن در سال 2011 به عنوان یک گیاه مهم از نظر اقتصادی و بعد از گندم، دومین محصول کشاورزی ایران می باشد. این گیاه به صورت بسیار گسترده به عنوان سبزی تازه یا چاشنی و در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و صنعتی بکار می رود. ارزش غذایی گوجه فرنگی بسیار بالا بوده و سرشار از ویتامین های مختلف (a، c و e) و مواد معدنی است. گوجه فرنگی دارای انواع آنتی اکسیدان-های طبیعی و چند نوع رنگدانه از خانواده کارتنوئیدها از جمله بتاکاروتن است. لیکوپن، کارتنوئید اصلی گوجه فرنگی بوده و 78 تا 93 درصد کارتنوئید گوجه فرنگی را تشکیل می دهد. اهمیت و ضرورت کشت بافت رقم های مختلف گوجه فرنگی به دلیل ویژگی های منحصر به فرد این گونه برای سایر فعالیت های دست ورزی ژنتیکی از جمله تولید واکسن خوراکی می باشد. ریز ازدیادی در شرایط آزمایشگاهی مبنای مهندسی ژنتیک به شمار می آید. علاوه بر این، از آنجا که روش تکثیر این گیاه از طریق بذر بوده و تکثیر گوجه فرنگی در ایران از طریق کاشت بذور وارداتی با قیمت بالا و محدودیت های متفاوت، صورت می گیرد؛ ضرورت استفاده از تکنیک کشت بافت به عنوان روشی سریع و زود بازده و غیر وابسته به ژنوتیپ، به منظور تولید و تکثیر این گیاه افزایش می یابد. تحقیق حاضر با هدف بهینه سازی ریزازدیادی گوجه فرنگی از طریق تکنیک کشت بافت و به صورت 4 آزمایش فاکتوریل مجزا با طرح کامل تصادفی و چهار تکرار در سه مرحله به اجرا درآمد. مرحله اول: در باززایی مستقیم ترکیبات هورمونی بدست آمده از سه نوع سایتوکینین bap، kin و zea در ترکیب با دو نوع اکسین naa و iaa و ریزنمونه های هیپوکوتیل، کوتیلدون و برگ استفاده شد. مرحله دوم: در مرحله ساقه دار کردن جوانه ها، ریزنمونه ها درون شیشه مربایی حاوی 30 میلی گرم محیط واکشت شدند. مرحله سوم: در خصوص بررسی تأثیر تیمارهای هورمونی بر ریشه زایی، ساقه های حاصل از باززایی، ساقه های بدون ریشه به محیط های حاوی تیمارهای ریشه زایی حاوی غلظت های مختلف iaa و iba انتقال پیدا کردند. نتایج نشان داد که سایتوکینین kin و اکسین naa هیچ گونه اثر مثبتی بر القای باززایی ندارند، در حالی که ترکیب سایتوکینین bap با اکسین iaa تأثیر چشمگیری بر القای باززایی و مرحله طویل سازی ساقه ها دارند. سایتوکینین zea نیز تأثیر مثبتی بر باززایی گذاشته است. از میان سه ریزنمونه، برگ بهترین ریزنمونه جهت القای باززایی می باشد. ساقه ها به همه ی تیمارهای ریشه زایی پاسخ مثبت دادند. گیاهچه های حاصل با موفقیت با شرایط محیطی سازگار شده و به گلخانه منتقل گردیدند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که همسو با نتایج دیگر محققان، برای تکثیر بهینه گیاه گوجه فرنگی، باززایی مستقیم متدی کارآمد و با سرعت عمل بالاتر و درجه اطمینان بالا می باشد.

شقایق سرخ البرز (papaver bracteatum l.) اولین بار در سال 1821 توسط لیندلی به عنوان یک گونه شناسایی و سپس در سال1972 توسط لاله زاری و شرقی به عنوان یک گیاه بومی در ایران از کوه های البرز شناسایی شد . این گیاه متعلق به خانواده papaveracea است. جنس پاپاور دارای 44 گونه مختلف است. پاپاور براکته آتوم یکی از گیاهان دارویی ارزشمند است که در شیرابه خود دارای مقدار قابل توجهی آلکالوئید تبائین می باشد. یکی از مشکلات مهم در تکثیر این گیاه، حذف حجم عمده ای از بذور تولید شده توسط گیاه است. بنابراین پس از اعمال تیمارهای خواب شکنی بذور، با استفاده از هورمون اسید جیبرلیک و تیمار نوری، بهترین پاسخ برای جوانه زنی، برای سطوح شاهد و ppm 250 هورمون و حالت تاریکی به دست آمد. از آنجا که صفات ظاهری گیاهان تحت تاثیر عوامل محیطی قرار می گیرد، دستیابی به روشی که بتوان با استفاده از آن به صورت کارآمد در مراحل مختلف رشد و نمو به خصوص در مراحل اولیه، امکان شناسایی را فراهم آورد، دارای اهمیت می باشد. بنابراین استفاده از نشانگرهای مولکولی برای شناسایی توده ها و ژنوتیپ های متنوع ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش بررسی تنوع ژنتیکی گونه براکته آتوم، با حضور 3 گونه اورینتال، سامنیفرم و دوبیوم، به عنوان گونه های شاهد، با استفاده از نشانگر ملکولی aflp انجام شد. در کل 131 ژنوتیپ مورد استفاده با روش بالک بررسی و مقایسه شدند. در مجموع 10 جفت آغازگر aflp با تکثیر مکان های ژنی مورد نظر جمعاً توانستند 396 آلل را به کمک ژل ترادف یاب و رنگ آمیزی نیترات نقره شناسایی کنند. درصد چندشکلی نشان داده شده توسط نشانگر مولکولی aflp برابر 85/82 درصد بود. با توجه به نتایج آنالیز دندروگرام جمعیت های بالک، 4 گروه مجزا در فاصله 60/0 را تشکیل دادند. تفکیک جمعیت ها، در دندروگرام حاصل، با حالت مورد انتظار مطابقت داشت و تمام گونه هایی که به عنوان کنترل استفاده شده بودند کاملاً تفکیک شدند. در ضمن گروه های تفکیک شده با جمعیت ها در حالت طبیعی تقریباً انطباق داشت.

چکیده برآورد تنوع ژنتیکی اهمیت زیادی دارد چراکه، کاهش تنوع ژنتیکی منجر به کاهش قدرت پاسخگویی گیاه به تغییر شرایط محیط مثل: تغییر شرایط آب و هوایی و جمعیت پاتوژن ها می شود. نشانگر ریزماهواره (ssr) توالی های1 تا6 تایی از تکرارهای پشت سرهم هستند که درژنوم یوکاریوت ها و پروکاریوت های بررسی شده تاکنون، وجود دارند. ریزماهواره ها به دلیل پلی مورفیسم بالا و تکرارپذیری و قابلیت استفاده در گونه های مشابه نشانگر مهمی در بررسی های تنوع ژنتیکی می باشند. در این تحقیق 56 نشانگر ریزماهواره از سرخدار ایران با روش فیاسکو (زان و همکاران،2002) شناسایی و جداسازی شد. پلی مورفیسم 18 نشانگر از این 56 جایگاه روی 150 نمونه سرخدار جمع آوری شده از شمال و شمال غرب ایران بررسی شد. تعداد آلل مشاهده شده برای این نشانگرها بین 2 تا 10 آلل و میانگین 4/4 آلل می باشد. هتروزایگوسیتی مشاهده شده بین 1/0 تا 99/0 و هتروزایگوسیتی مورد انتظار بین 61/0 تا 99/0 می باشد. نشانگرهای tb15 و tb14 و tb8 با بیشترین تعداد آلل و بالاترین pic نشانگرهای مناسب تری برای بررسی های تنوع ژنتیکی سرخدار می باشند. تجزیه کلاستر با ضریب جارکارد و روش upgm نمونه ها را در سطح شباهت 73 درصد به دو گروه مجزا تقسیم کرد و نمونه های شمال و شمال غرب ایران را در دو گروه مجزا قرار داد. تجزیه به مولفه های اصلی نیز به طورکلی نتایج تجزیه خوشه ای را تایید کرد. بر اساس ماتریس تشابه بدست آمده نمونه های 95 و 122 از منطقه ارسباران شبیه ترین نمونه ها به هم و نمونه 67 از مازندران و 147 از ارسباران متفاوت ترین نمونه ها می باشند. این نشانگرهای شناسایی شده ابزار مناسبی برای بررسی های تنوع سرخدار ایران می باشند. کلمات کلیدی: سرخدار، نشانگر ریز ماهواره ، فیاسکو، آلل