نام پژوهشگر: داوود نعمتی
احمد شیراوند اکبر نصرالهی
چکیده عنوان پژوهش حاضر بررسی تطبیقی اخبار شبکه خبر و بی بی سی فارسی است. مسئله اصلی پژوهش این است که شبکه خبر و بی بی سی فارسی چگونه خبررسانی می کنند.؟ برای پاسخ به این سوال اخبار شبکه خبر و بی بی سی فارسی از پانزدهم بهمن 1387 تا پانزدهم اردیبهشت 1388 با استفاده از روش تحلیل محتوا بررسی و مقایسه شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد 57.4 درصد اخبار شبکه خبر و 45.1 درصد اخبار بی بی سی فارسی به رویدادهای ایران اختصاص داشته است. این درحالی است که رویدادهای دو کشور فارسی زبان دیگر یعنی افغانستان و تاجیکستان در شبکه خبر کمتر از سه درصد و در بی بی سی فارسی کمتر از پنج درصد بوده است. هم شبکه خبر و هم بی بی سی فارسی موضوعات «امور سیاسی داخلی و روابط خارجی و بین الملل» را بیش از سایر موضوعات در خبرها برجسته کرده و به آن پرداخته اند. شبکه خبر در گزینش خبرها بیشتر به ارزش خبری «شهرت» و پس از آن به ارزش های خبری «برخورد» و «دربرگیری» و بی بی سی فارسی به ارزش خبری «برخورد» و «شهرت + برخورد» توجه داشته است. هر دو شبکه عنصر «که» را بیش از دیگر عناصر خبری در لید خبرها برجسته کرده اند.بی بی سی فارسی تقریبا پنج برابر شبکه خبر از قالب گفتگو در اخبار استفاده کرده است. بر خلاف شبکه خبر بی بی سی فارسی از قالب تفسیر در بخش های خبری استفاده نکرده است، یعنی تفسیر و جهت گیری در این شبکه در دل خبرها، به صورت غیرمستقیم و حرفه ای صورت گرفته است. برقراری ارتباط های زنده در بخش های خبری بی بی سی فارسی حدود پنج برابر شبکه خبر بوده است. استفاده کمتر از تصاویر آرشیوی و گرایش به استفاده بیشتر از تصاویر روز و گرافیک سبب شده است که بی بی سی فارسی در مجموع بهتر از شبکه خبر از ظرفیت های بیانی تصاویر برای انتقال و القای معانی و مفاهیم استفاده کند. 37.9 درصد اخبار شبکه خبر، مثبت و امیدوارکننده، 29.6 درصد منفی و ناامیدکننده بوده است. در بی بی سی فارسی 41.4 درصد اخبار منفی و ناامید کننده و فقط 9.5 درصد اخبار مثبت بوده است. شبکه خبر در انعکاس اخبار ایران بیشتر به رویدادهای مثبت و بی بی سی فارسی برعکس به رویدادهای منفی توجه نشان داده است. کلید واژه ها: برجسته سازی، دروازه بانی، شبکه خبر، بی بی سی فارسی، تحلیل محتوا.
اکبر مهری داوود نعمتی
بررسی نقش و جایگاه روابط عمومی الکترونیک در واحدهای روابط عمومی سازمان صدا و سیما( تهران و مراکز) چکیده بررسی نقش و جایگاه روابط عمومی الکترونیک در واحدهای روابط عمومی سازمان صدا و سیما عنوان تحقیقی است که بصورت پیمایشی انجام شده است.هدف اصلی این تحقیق بررسی ضرورت حضور روابط عمومی های صدا و سیما در عرصه الکترونیک و میزان این حضور است. جامعه آماری این تحقیق، 282 نفر از مدیران و کارشناسان 82 واحد روابط عمومی سازمان صدا و سیما در حوزه های تهران و مراکز استان ها هستند. ابزار اندازه گیری در این تحقیق، پرسشنامه است که در آن واکنش پاسخگویان را نسبت به جنبه های مختلف توسعه روابط عمومی الکترونیک می سنجد و نتایج با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شده اند. در این تحقیق با توجه به سوال اصلی آن که بررسی نقش و جایگاه روابط عمومی الکترونیک در واحدهای روابط عمومی صدا و سیما می باشد، برای دستیابی به نتایج مورد نظر به آزمون 6 فرضیه " رابطه میزان بهره گیری از روابط عمومی الکترونیک با میزان شکل گیری مخاطبان جدید، میزان انعکاس سریع تر اخبار سازمان، میزان تبلیغ و معرفی مناسب سازمان، میزان دستیابی مطلوب مخاطبان به اطلاعات، میزان توفیق روابط عمومی های صدا و سیما و میزان افزایش ارتباطات درون و برون سازمانی روابط عمومی های سازمان صدا و سیماپرداخته شده است. براساس نتایج بدست آمده به جزدر دو فرضیه که رابطه معنی داری بین دو متغیر و نتایج بدست آمده وجود نداشته است، در چهار مورد دیگر، رابطه معنادار بین دو متغیر در سطح اطمینان بیش از 95 درصد تأیید گشته است. نتایج این تحقیق همچنین نشان داده است که مشکلاتی همچون عدم دسترسی یکسان مخاطبان روابط عمومی های صداوسیما به اینترنت، عدم تسلط کارشناسان روابط عمومی به زبان خارجی، ناآگاهی نسبت به کاربرد روابط عمومی الکترونیک، نهادینه نشدن فرهنگ مجازی و فعالیت در محیط سایبری و همچنین محدودیت در تامین فاکتورهای مورد نیاز اولیه از جمله تجهیزات، نیروی انسانی خلاق و متخصص باعث توسعه نیافتگی روابط عمومی الکترونیک در روابط عمومی های صدا و سیما شده است. کلید واژه ها : روابط عمومی، روابط عمومی الکترونیک، نقش، جایگاه
ساره علیزاده محمدعلی هرمزی زاده
هر سازمان رسانهای به منظور آگاهی از میزان تحقق اهداف و ارتقای کیفیت محصولاتش، به ویژه در محیطهای پیچیده و پویا و پر رقابت دنیای رسانهای امروز، به طراحی و تدوین شاخص های نظارت و ارزیابی نیازی مبرم دارد. بررسیها نشان میدهد که نداشتن شاخصهای مکتوب و مدون و در بعضی موارد اجرایی نشدن شاخصهای موجود، موجب دخالت سلیقهها میشود و وجود سلیقههای مختلف نیز عملیات نظارت و ارزیابی را زیر سوال میبرد. این پژوهش قصد دارد شاخصهای موجود نظارت و ارزیابی برنامههای نمایشی سیما را بررسی و واکاوی کند و با استفاده از نظرات کارشناسان و صاحب نظران، شاخصهای مطلوبی در حوزه نظارت و ارزیابی برنامه های نمایشی سیما ارائه دهد. روش مطالعه در این پژوهش، «مصاحبه عمیق» با کارشناسان و مدیران رسانه بوده است. نتایج پژوهش حاکی است که بعضی از بایدها و نبایدهای سازمان، خط مشیهایی کلی و مبهماند که دقیق و شفاف نیستند و تعریف عملیاتی نشدهاند و در واقع سنجش پذیر نیستند و از سوی دیگر بعضی از شاخصهای موجود، نیز شفاف و دقیق هستند، اما متاسفانه برنامه سازان و ارزیابان در عمل آن ها را به کار نمیگیرند. از این رو گاهی نظارت و ارزیابی برنامهها مبتنی بر تجربه شخصی و سلیقه افراد انجام میشود. از سوی دیگر یکی از اقدامات مهم، بازنگری و به روز رسانی این شاخص هاست که کمتر در سازمان صدا و سیما به صورت دقیق اجرا میشود. بنابراین شاخص های مطلوب و مناسب باید با اهداف از پیش تعیین شده منطبق باشند؛ دغدغههای مسئولان نظام و سازمان را در اولویت قرار دهند و آن چنان دقیق و شفاف باشند که مانع از اعمال سلیقه ها شوند و در همه بخش های مرتبط با نظارت و ارزیابی سازمان به صورت دقیق و قاطع اجرا شوند و برنامه سازان خود را موظف به اجرای آنها بدانند و در واقع معیار رد یا قبول یک برنامه نمایشی، نظارت و ارزیابی آن باشند. واژگان کلیدی: شاخص ها، نظارت، ارزیابی، برنامه های نمایشی
سمیرا قاسمیان صفایی باقر ساروخانی
رابطه بین تبلیغات تجاری تلویزیونی با مصرف کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی در تحقیقی در بین زنان خانه دار تهرانی، عنوان تحقیق حاضر می باشد. هدف اصلی در این تحقیق شناخت نقش تبلیغات تجاری تلویزیونی کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی است. این تحقیق به صورت پیمایشی و بین 384 نفر از زنان خانه دار تهرانی صورت گرفته است. خلاصه ای از نتایج حاصله عبارتند از: در رابطه با منابع اطلاع از کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی، مجموعه منابع " تبلیغات، خانواده، فروشندگان، همسایگان" رتبه نخست منابع اطلاع و تبلیغات دومین رتبه و ترکیب منابع اطلاع تبلیغات و خانواده سومین رتبه را به خود اختصاص داده اند. با توجه به برآیند طول اثر و شدت اثر منابع اطلاع می توان گفت که منابع اطلاع کالای کم دوام با نام تجاری ایرانی بر مصرف کنندگان دارای تاثیرگذاری نسبتاً بالایی بوده است. درباره چگونگی گونه های تبلیغ کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی، پاسخ دهندگان استفاده از جاذبه منطقی، خنده و طنز و احساسی را تاثیر گذار دانسته اما استفاده از جاذبه ترس را تاثیرگذار نمی دانند. عامل کیفیت به عنوان بالاترین درصد عوامل مصرف کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی و عوامل قیمت، دسترسی، عرق ملی و حمایت از تولید داخلی و تبلیغات به ترتیب بیشترین عوامل ذکر شده بعدی می باشند. همچنین نتیجه آزمون t و آزمون کای دو نشان داد که منابع اطلاع کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی در بین زنان خانه دار تهرانی برای مصرف متکثر است و مصرف کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی در بین زنان خانه دار تهرانی بیش از همه تابع تبلیغات تجاری تلویزیونی نمی باشد. همچنین نتایج نشان داد که تبلیغات تجاری تلویزیونی بر شناخت، جلب توجه، علاقه مندی، تمایل و اقدام به خرید کالاهای کم دوام با نام های تجاری ایرانی موثر است.
مجید سعادتی مهدخت بروجردی
رسانه جمعی می تواند مهم ترین عامل تولید، انعکاس، انتقال، تکرار و بازسازی هویت های اجتماعی - فرهنگی باشد. این امر در جامعه ایران اسلامی و در مورد سازمان صدا و سیما که در واقع بیشترین ابزار و امکانات را برای ایفای نقش حلقه واسط میان مردم و حکومت اسلامی در اختیار دارد، از اهمیت و جایگاه والاتری برخوردار است و خاستگاه اصلی شکل گیری تحقیق حاضر نیز بر همین پایه است. این تحقیق برآنست تا چگونگی پرداختن دو مرکزاستانی مرزی کرمانشاه و آذربایجان غربی را به مفهوم هویت ملی بررسی کند . تحقیق حاضر پژوهشی است به روش تحلیل محتوا و در پاسخ به این سوال اساسی که : " خبرهای سیمای مراکز استانهای آذربایجان غربی و کرمانشاه به چه میزان و چگونه به هویت ملی پرداخته اند؟ " برای دستیابی به اهداف پژوهش خود از میان تمامی بخش های خبری سیمای مراکزمذکور،بخش خبری 16:45 را که دراغلب مراکزاستانی به انعکاس خبر های استان اختصاص دارد برگزیده ایم . شایان ذکر است جامعه آماری این تحقیق کلیه خبرهای بخش خبری مذکور در تابستان و پاییز 1387 است که با استفاده از نمونه گیری طبقه بندی شده 210 خبر به عنوان نمونه انتخاب شد ه اند .نتایج این تحقیق حاکی از آنست که خبرهای سیمای مراکز کرمانشاه و آذربایجان غربی از منظر چگونگی پرداختن به ابعاد تعیین شده هویت ملی متفاوت بوده اند . و ازمیان ابعاد مختلف هویت ملی به بعد اجتماعی آن بیش از سایر ابعاد آن توجه داشته اند اما از نظرتوجه به زیرمقوله های بعد اجتماعی هویت ملی با هم تفاوت دارند.در واقع می توان گفت که خبرهای سیمای این دو مرکز از منظر توجه به مقوله های مختلف ابعاد دینی ، سیاسی ، قومی متفاوت بوده اند و تنها در میزان پرداختن به بعد تاریخی به صورت یکسان عمل کرده اند.