در این تحقیق سعی شده است که نواحی مستعد کشت برنج در استان لرستان شناسایی و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی شود. بدین منظور ابتدا به بررسی شرایط محیطی و بویژه شرایط اقلیمی موثر برکشت برنج و تعیین آستانه های اقلیمی آن، سپس ویژگیهای اقلیمی منطقه پرداخته شد. با مقایسه این دو عامل، امکان کشت برنج در منطقه مورد مطالعه ثابت شد. پس از جمع آوری اطلاعات اقلیمی پایه و انجام عملیات آماری با استفاده از نرم افزار spss، نقشه های رقومی مورد نیاز در این پژوهش همچون نقشه های توپوگرافی، شبکه آبراهه ها، منابع خاک و غیره در مقیاس(1:250000) به همراه اطلاعات توصیفی آنها وارد محیط arc view شده، سپس با استفاده از قابلیتهای آنالیز فضایی سامانه اطلاعات جغرافیایی gis نقشه های هم ارزش هر کدام از پارامترهای مورد نظر(نقشه شیب، نقشه دما، نقشه هم بارش و ...) تهیه شده و پس از طبقه بندی و وزن دهی، نقشه اولیه مناطق مستعد کشت برنج استخراج شده است. در ادامه نقشه استخراج شده با نقشه کاربری اراضی فعلی استان مقایسه و اصلاح شده و سپس با نقشه بهترین محدوده دسترسی به رودخانه(تا فاصله 1 کیلومتر) تلفیق ونهایتا" نقشه بهترین نواحی مناسب کشت برنج و تقویم زراعی این کشت با توجه به میزان درجه- روز هر کدام از مناطق مستعد در استان لرستان ارائه گردید.

امروزه تاثیرات جانبی تغییر اقلیم اکثر جنبه های زندگی انسان را تحت تاثیر قرار داده است به طوری که گاه مطالعه تاثیرات مختلف تغییر اقلیم مهم تر از شناسایی و مطالعه خود بحث تغییر اقلیم است. این تحقیق در پی آن است که تاثیر تغییر اقلیم را بر روان آب سطحی مشخص نماید. این امر از طریق مطالعه بارش در ایستگاه های سینوپتیک به همراه ایستگاه های کلیماتولوژی و روان آب سطحی در ایستگاه های دبی سنجی صورت گرفت. در این پژوهش با استفاده از آزمون میانگین متحرک دوره های ترسالی و خشک سالی میان دبی و بارش بررسی شده و در ادامه با استفاده از آزمون ناپارامتری من ـ کندال، سالی را که روند دبی از حالت نرمال خارج گردیده؛ نمایش داده شد. نتایج نشان از دورهای متوالی ترسالی و خشک سالی در سراسر کشور دارد. در ده های اخیر کشور در یک فاز خشکی واقع شده و این امر موجب کاهش روان آب در سراسر کشور گردیده است. طولانی ترین فاز خشکی که تمامی ایستگاه های کشور ثبت شده است، در میان سال های 1380ـ1375 می باشد. این امر موجب جهش در آزمون من کندال و سیر نزولی u در این آزمون شده است. در نتیجه میزان انحراف معیار و خط رگرسیون برای ایستگاه های مورد مطالعه سطح حوضه روند کاهشی در پیش گرفته اند. کاهش انحراف معیار نیز نتیجه کاسته شدن اختلاف فصلی دبی می باشد. کاهش روان آب برای سراسر کشور یکسان نبوده و در برخی مناطق کشور مانند جنوب خزر, حوضه کارون و کل در ایران مرکزی عکس روند معمول در سراسر کشور، شاهد افزایش روان آب سطحی بوده ایم. نتیجه این افزایش، روند صعودی خط رگرسیون و انحراف معیار در این ایستگاه ها می باشد که نتیجه افزایش اختلاف فصلی دبی بوده است.

نواحی ساحلی از نظر تغییرپذیری و تداخل فعالیت های انسان و اکولوژی مهمترین و حیاتی ترین نواحی محسوب می شوند. مطالعات موجود نشان می دهند که نواحی ساحلی ایران نیز همانند بسیاری از کشورهای دیگر با تخریب تدریجی سواحل مواجه است. این تخریب ها اغلب آثار جبران ناپذیر زیست محیطی و اجتماعی اقتصادی فراوانی به بار می آورند. بنابراین ضرورت دارد تا اطلاعات جامعی از ویژگیهای طبیعی و هیدرودینامیکی منطقه ساحلی حاصل شود و بر اساس تلفیق این اطلاعات نسبت به اخذ تصمیمات مدیریتی مناسب اقدام شود. در این راستا سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) ابزار قدرتمندی است که توانایی ترکیب اطلاعات فضایی و غیر فضایی را در یک محیط یکپارچه دارا می باشند و می توانند ابزار مناسبی برای تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی باشند. در این مطالعه بخشی از سواحل استان بوشهر به طول 155 کیلومتر بر اساس ویژگی های طبیعی (ژئومورفولوژی ناحیه ساحلی مشتمل بر شکل زمین، زمین شناسی، و شیب) و ویژگی های هیدرودینامیکی (رژیم موج و جزرومد) مورد بررسی قرار گرفت. داده های خام مربوط به موج و جزرومد موردتجزیه وتحلیل قرار گرفتند و اطلاعات موج و جزرومد منطقه برای تعیین رژیم موج و جزرومد، محاسبه گردید. نقشه های پهنه بندی هفت لایه اطلاعاتی شیب، شکل زمین، زمین شناسی ، ارزیابی منابع خاک، حداکثر ارتفاع موج و دامنه جزرومد با استفاده از نرم افزار arcgis تهیه شدند و سپس لایه های تهیه شده بصورت دو به دو با هم ترکیب شدند و لایه نهایی واحدهای همگن هیدرودینامیکی با تشکیل 812 واحد همگن حاصل گشت. لایه واحدهای همگن هیدرودینامیکی سواحل شمالی استان بوشهر معیار مناسبی در اختیار مدیران سواحل قرار می دهد تا بر اساس اختصاصات هرکدام از واحدهای همگن تصمیم مدیریتی مناسبی اتخاذ و کاربری مطلوب را تعیین کنند. بر اساس معیارها و تجربیات آمایش سرزمین در ایران وجهان و اعمال نظرات کارشناسان، مدل ارزیابی آسیب پذیری هیدرودینامیکی سواحل و مدل اکولوژیکی ارزیابی توان منطقه مورد مطالعه برای کاربری های کشاورزی، صنعت و توسعه شهری و روستایی، و توریسم تهیه گردید و با اعمال آنها به نقشه نهایی واحدهای همگن هیدرودینامیکی در ابزار arcgis، نقشه کلی مناطق ساحلی مستعد آسیب پذیری و نقشه های تخصیص کاربری اراضی جهت کاربری های مذکور تهیه شدند. نتایج نشان دادند که از ترکیب 7 لایه مختلف فیزیکی و هیدرودینامیکی تعداد قابل توجهی از واحدهای همگن ایجاد شد. همچنین ترکیب لایه هیدرودینامیکی موج با ایجاد 150 واحد همگن در نقشه نهایی واحدهای همگن، عامل اصلی هیدرودینامیکی در تعیین تعداد واحدهای همگن تشخیص داده شد. همچنین نشان داده شد که این ناحیه بندی در فعالیت های تخصیص کاربری مطلوب برای اراضی ساحلی و تشخیص نواحی آسیب پذیر کاربرد دارد؛ بطوریکه اراضی مناسب جهت کاربری کشاورزی 9/356 درصد، اراضی مناسب جهت کاربری صنعت و توسعه شهرسازی 9/486 درصد، اراضی مناسب جهت کاربری توریسم 6/499 درصد، و همچنین اراضی مستعد آسیب پذیری هیدرودینامیکی 8/491 درصد از مساحت کل منطقه مورد مطالعه را در بر گرفتند. در نهایت نشان داده شد که gis ابزار مناسبی برای اجرای فعالیت های ناحیه بندی هیدرودینامیکی سواحل منطقه مورد مطالعه بوده است.

زلزله پدیده ای است طبیعی که بی توجهی به آن خسارات جبران ناپذیری به دنبال خواهد?داشت.وقوع زلزله های شدید بشر را بر آن داشته است که در فکر تدوین یک برنامه زیربنایی برای کاهش خطرات و آسیب های ناشی از آن باشد. شهر تهران به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران به واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و درون آن از ریسک بالایی در برابر خطر زلزله برخوردار است، براین اساس بررسی های مریوط به آسیب پذیری لرزه ای این شهر یکی از ضروریات مدیریت شهری تهران است و نیز این ضرورت به طور جدی احساس می شود که با ایجاد یک مدل مناسب و بکارگیری انواع داده های مکانی و غیر مکانی و انجام تحلیل های مربوط در سیستم های اطلاعات جغرافیایی و سیستم های تصمیم گیری چند معیاره، بتوان به ارزیابی و تحلیل آسیب پذیری شهر تهران در برابر زلزله کمک نموده و در کنار کسب آمادگی های لازم در برابر این خطر طبیعی، در یک فرآیند سیستماتیک به مدیریت بحران های ناشی از سوانح طبیعی پرداخت. دو رویکرد کلی برای تعیین آسیب پذیری وجود دارد، یکی استفاده از تجربه زلزله های گذشته و دیگری استفاده از نظرات کارشناسی در وزن دهی به شاخصهای است که در آسیب پذیری موثر هستند. بر این اساس در این پایان نامه از نظرات سه گروه کارشناسی عمران(سازه)، عمران(خاک و پی) و برنامه ریزی شهری یرای وزن دهی به معیارهای مورد استفاده بهره گرفته شد، و نیز با بهره گیری از دو مدل، risk_ue و topsis fuzzy، به تحلیل و ارزیابی آسیب پذیری مساکن شهری در برابر زلزله پرداخته شد و نتایج حاصله حاکی از آسیب پذیر بودن مساکن شهری منطقه 9 شهرداری تهران ذر برابر زلزله بود. و در ارزیابی مدل ها مشخص شد که مدل risk_ue کارایی بهتری نسبت به مدل topsis fuzzy دارد.

به منظور دستیابی به یک روش مناسب و موثر برای حفاظت منابع آب زیرزمینی از آلودگی هائی که در آینده آنرا تهدید می کند، سیستم های ارزیابی آسیب پذیری سفره های آب زیرزمینی توسعه یافته اند. ارزیابی آسیب پذیری آبخوان برای توسعه، مدیریت و تصمیمات کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی این آب ها بسیار مفید است. این روش ها بر این اساس هستند که بعضی از مناطق دارای استعداد بیشتری برای آلوده شدن نسبت به سایر مناطق می باشند. در این تحقیق سفره آب زیرزمینی زنجان برای ارزیابی انتخاب شده است. تحلیل های لازم برای این منظور با استفاده از نرم افزارهایmatlab و arcgis انجام شد. در این پژوهش از دو مدل anfis و مدلdrastic برای تحلیل آسیب پذیری آبهای زیرزمینی دشت زنجان استفاده شد. بررسی نتایج مدل drastic بیانگر این مطلب است که این مدل کارایی و قابلیت های لازم در تحلیل و ارزیابی آسیب پذیری را دارد، که در بررسی نتایج حاصل از مدل drastic مشخص شد، بیشترین درصد پتانسیل آلودگی دشت مربوط به کلاس آسیب پذیری کم (9/47 درصد) و کمترین آن مربوط به کلاس آسیب پذیری خیلی کم (27/1 درصد) می باشد. و در بررسی نتایج حاصل از مدلanfis بیشترین درصد پتانسیل آلودگی دشت مربوط به کلاس آسیب پذیری کم ( 12/44 درصد ) و کمترین آن مربوط به کلاس آسیب پذیری خیلی بالا ( 09/1 درصد ) برآورد شده است. درمقایسه نتایج دو مدلanfis و drastic نتیجه گیری شد که مدل anfis مناطق آسیب پذیر بیشتری از نقطه نظر مساحت نسبت به مدل drastic مشخص می کند. همچنین مدل anfis در طبقه بندی مناطق با استعداد آسیب پذیری کم و خیلی بالا نقش موثرتری داشت. بررسی آنالیز حساسیت حذف نقشه و آنالیز حساسیت تک پارامتر نشان دادند که مهمترین پارامتر تاثیر گذار برروی اندیس آسیب پذیری دشت زنجان، پارامتر اثر محیط غیر اشباع می باشد. در آنالیز حساسیت به روش تک پارامتر، پارامتر اثر محیط غیر اشباع موثرترین پارامتر (میانگین وزن موثر% ، 88/19 )، و کم اثرترین پارامتر برای شاخص، هدایت هیدرولیکی (میانگین وزن موثر%، 16/7 ) است.

چکیده نیازهای روز افزون انسان های شهرنشین به محیط های تفریحی و استراحتگاهی و مهم تر از همه، جابجایی میلیون ها گردشگر در طول سال، لزوم و اهمیت پژوهش در جوانب صنعت گردشگری و امکانات آن را بیشتر می نماید.از طرفی به عقیده سازمان جهانی گردشگری در حال حاضر«گردشگری درجهان بزرگترین صعنت محسوب می شود». به همین خاطر برنامه ریزی و گردشگری پایدار بویژه گردشگری شهری اهمیت و ضرورت پیدا می کند. پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر توریسم پایدار شهریِ در شهر اردبیل است. این پژوهش درقالب سه پیش فرض با روش شناختی توصیفی و تحلیلی و از طریق مطالعات پیمایشی و پرسشنامه به وسیله گردشگران و مسئولان صورت گرفته است. در این پرسشنامه علاوه بر ویژگی های کلی گردشگران مانند جنس، سن، محل اقامت و... میزان رضایت گردشگران از امکانات و زیر بناهای موجود در محل از قبیل امکانات خرید، راه ارتباطی، پارکینگ و... مورد پرسش قرار گرفته است و پس از تکمیل پرسشنامه برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای psss , excel استفاده گردید. نتایج تحلیل در swot نشان می دهدکه درشهر مورد مطالعه تعداد 11 نقطه قوت داخلی در برابر 9 نقطه ضعف داخلی و تعداد 9 فرصت خارجی در برابر 7 تهدید خارجی مورد شناسایی و بررسی قرارگرفته است. بدین ترتیب در مجموع 20 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت ها و 16 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها پیش روی این شهر جهت رشد و توسعه توریسم شهری قابل شناسایی است و این نشان می دهد که آستانه آسیب پذیری این شهر بالا نبوده و ماتریس نهایی swot در شهر اردبیل رشد و توسعه توریسم را نشان می دهد. کلید واژه: توریسم، توریسم پایدار، توریسم پایدارشهری، مدل swot، شهر اردبیل.

نظر به اینکه تولید مواد غذایی بهتر و بیشتر یکی از مسائل مهم دنیای کنونی به شمار می آید و از آنجا که تولید محصول و قابلیّت های کشاورزی هر منطقه به هوا و مشخصات اقلیمی و محیطی آن بستگی دارد ، مطالعه ی سازه های جوّی و محیطی موثر بر کشاورزی از اهمیّت ویژه ای برخوردار است. امروزه فناوری اطلاعات به عنوان بستری مطمئن و غیر قابل انکار برای گسترش کشاورزی دقیق به شمار می آید. سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان سیستمی است که می تواند در کلیه مراحل کاشت ، داشت و برداشت مورد استفاده قرار گیرد. هم اکنون استان کردستان یکی از مناطق مهم ایران می باشد که بیشترین محصول توت فرنگی کشور (بیش از 80 درصد) در آن کشت می شود. این منطقه در غرب ایران و در مجاورت خاک عراق با 28203 کیلومترمربع مساحت بین 34 درجه و 45 دقیقه تا 36 درجه و 28 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه و 34 دقیقه تا 48 درجه و 14 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار دارد. هدف از پژوهش حاضر تعیین نواحی مستعد کشت توت فرنگی با توجه به پارامترهای اقلیمی و زمینی موثر در کشت توت فرنگی در استان کردستان می باشد. از عوامل زمینی : سطوح ارتفاعی ، شیب ، جهت شیب و تیپ اراضی و از عناصر اقلیمی : مقدار بارش سالانه ، دمای سالانه (کمینه مطلق ، بیشینه مطلق ، متوسط) و رطوبت نسبی (کمینه و بیشینه ) در نظر گرفته شده است. جهت بررسی عناصر اقلیمی، آمار ایستگاههای هواشناسی منطقه از سازمان هواشناسی استان کردستان برای دوره آماری 1388- 1371 جمع آوری گردید و با کمک نرم افزار های(excel و spss) مورد ارزیابی و بازسازی قرار گرفت. همچنین برای تهیه ی نقشه سطوح ارتفاعی ، شیب ، جهت شیب منطقه از نقشه های توپوگرافی سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح با مقیاس 1:250000 استفاده شد. نقشه کاربری اراضی منطقه از نقشه قابلیت اراضی کل کشور تهیه شده است. برای دستیابی به اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت و میزان تولید سالیانه از آمار و اطلاعات محصولات کشاورزی منتشر شده توسط جهاد کشاورزی استفاده شد. با استفاده از توابع ویژه ی سیستم های اطلاعات جغرافیایی ، ابتدا متناسب با قابلیّت کشت توت فرنگی و اهمیت لایه ها ، با استفاده از نرم افزار ahp به لایه ها ارزش وزنی داده شده و سپس در یک نقشه نهایی با یکدیگر ترکیب شده اند. نقشه نهایی نشان دهنده ی قابلیّت مناطق مختلف استان کردستان به کشت توت فرنگی است. مناطق با قابلیّت خیلی خوب منطبق بر ناحیه جنوب غربی و غرب استان که دارای بیشترین میزان تولید ، سطح زیر کشت و عملکرد هستند، می باشد. نتایج بیانگر دقت نقشه تهیه شده و توانایی ساج در گسترش کشاورزی دقیق و ارائه واحدهای همگن آگروکلیمایی می باشد. واژگان کلیدی: سیستم اطلاعات جغرافیایی ، کشت توت فرنگی ، آگروکلیما ، پهنه بندی ، کردستان

امروزه تاثیرات جانبی تغییر اقلیم اکثر جنبه های زندگی انسان را تحت تاثیر قرار داده است. به طوری که گاها مطالعه تاثیرات مختلف تغییر اقلیم مهم تر از شناسایی و مطالعه خود بحث تغییر اقلیم است. این تحقیق در پی آن است که تاثیر تغییر اقلیم بر مصرف برق بخش خانگی ایران شناسایی شود. در این راستا میزان حساسیت بار مصرفی انرژی الکتریکی کشور با تغییرات نیازهای گرمایشی و سرمایشی به عنوان فاکتورهای اقلیمی معرف پتانسیل مصرف انرژی، مورد بررسی قرار گرفت. داده های مربوط به نیازهای سرمایشی در بازه زمانی 1965تا 2005 برای 30 ایستگاه سینوپتیک مراکز استان ها گرفته شد. داده های مصرف برق بخش خانگی مراکز استان های کشور از سایت سازمان توانیر نیز برای 30شرکت برق منطقه ای در دوره آماری 1965 تا 2005 نیز اخذ گردید. روندهای زمانی نیازهای سرمایشی و گرمایشی از طریق آزمون گرافیکی من –کندال بررسی شد. همبستگی بار مصرفی کشور با فاکتورهای اقلیمی مذکور بررسی شد و مشخص گردید که بار مصرفی کشور فقط با نیازهای سرمایشی رابطه معنی دار مستقیمی دارد و بنابر این با استفاده از دو متغییر درجه روزهای سرد و وزن سالانه تعداد مشترکینی که تحت پوشش هر شرکت برق منطقه ای هستند، اقدام به مدل سازی بار مصرفی گردید. برای مدل سازی مکانی از رگرسیون وزن دار جغرافیایی استفاده شد. نتایج گویای آن بود که بار مصرف کشور همبستگی معنی دار و مستقیمی را با نیازهای سرمایشی فصل گرم کشور دارد بالاترین میزان همستگی بار مصرفی روزانه کشور با نیازهای سرمایشی ماه اوت مشاهده شد. نتایج حاصل از مدل سازی بیان گر آن بود که با افزایش هر درجه روز میانگین نیاز سرمایشی روزانه کشور پتانسیل بار مصرفی در حدود 014/0 کل بار مصرفی روزانه هر سال بالا میرود.. همچنین مشاهده شد که تغییر اقلیم از طریق افزایش نیاز به سرد کردن محیط مسکونی و ساختمان در دوره گرم سال درکل موجب تحمیل kwh 106 × 53 باراضافی به شبکه سراسری برق مصرفی بخش خانگی کشور شده است. خرجی کار می تواند در شناسایی مناطق مختلف کشور از لحاظ نیازهای گرمایشی و سرمایشی به عنوان شاخص اقلیمی معرف پتانسیل مصرف انرژی در اختیار برنامه ریزان قرار بگیرد. و همچنین تاکیدی باشد بر شناسایی هر چه بیشتر تاثیرات تغییر اقلیم بر جنبه های مختلف زندگی انسان.

در سال های اخیر، پدیده گردوغبار به عنوان یکی از اشکال آلودگی جوی و مخاطرات طبیعی با منشاء اقلیمی، از بحث برانگیزترین پدیده های طبیعی است که در ابعاد جهانی، منطقه ای، ملی و محلی با شدت و میزان متفاوت شکل گرفته است. در این راستا، یکی از آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوب آن تحت تاثیر قرار دادن کیفیت زندگی انسان،اقتصاد، سلامت و وارد کردن خسارت به منابع زیستی جوامع روستایی است. پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی اثرات پدیده گردوغبار بر کیفیت زندگی روستاییان در سه بعد اجتماعی، اقتصادی و محیطی انجام گرفته است.نوع پژوهش توصیفی پیمایشی ، از لحاظ هدف کاربردی است. اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی و همچنین پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق تعداد 13 روستای بخش حمیدیه می باشد که به کمک فرمول کوکران، 323 خانوار روستایی به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. همچنین از میان ایستگاه-های هواشناسی استان تعداد ده ایستگاه انتخاب و دوره ی آماری پانزده ساله (2010-1996) تعیین شد.در این پژوهش با کمک 14 شاخص و 76 گویه، اثرات پدیده گردوغبار بر سه بعد اجتماعی، اقتصادی و محیطی کیفیت زندگی روستاییان مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری کمی( توصیفی و استنباطی) و نرم افزارهای spss و arc gis استفاده شده است. نتایج تحلیل شرایط طوفانی گردوغبارنشان دادکه بیشترین میزان روزهای گردوغباری استان خوزستان با منشاء فرامحلی بوده که در سالهای اخیر روند افزایشی داشته است.در مقابل روزهای گردوغبار با منشاء محلی روند کاهشی داشته است. همچنین توزیع مکانی روزهای گردوغبار با پراکنش سکونتگاه های روستایی در سطح استان خوزستان رابطه معکوس دارد و با حرکت از غرب به شرق استان از فراوانی وقوع و شدت گردوغبار در سطح روستاها کاسته می شود.با این وجود روستاهای واقع در شمال، شمال غرب و غرب استان بیشتر از سایر نقاط استان در معرض گردوغبار قرار دارند.همچنانکه وقوع گردوغبار در دوره ی گرم سال بیشتر از دوره ی سرد سال است.نتایج ارزیابی اثرات گردوغبار نشان داد که وقوع گردوغبار و شدت یافتن آن باعث کاهش مطلوبیت شرایط کیفیت زندگی و عدم رضایت روستاییان شده است. در مرحله اول، گردوغبار بیشترین میزان اثرگذاری را بر بعد اجتماعی و سپس ابعاد محیطی و اقتصادی زندگی روستاییان داشته است. میان روستاهای مورد مطالعه به لحاظ شدت و میزان آسیب پذیری از گردوغبار تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین میان شدت و میزان آسیب پذیری روستاها از گردوغبار و سطح توسعه یافتگی (برخورداری)، سطح و قابلیت دسترسی، میزان جمعیت و فاصله از مراکز شهری همبستگی قوی و معکوس وجود دارد.در این میان تغییرات دو متغیر توسعه یافتگی (برخورداری روستاها) و سطح دسترسی روستاییان عاملی تعیین کننده در میزان و شدت آسیب پذیری از گردوغبار به شمار می آید.

محصولات کشاورزی و بخصوص گندم به عنوان یکی از مهم ترین منابع تأمین غذا برای بشر، نقش کلیدی در توسعه و استقلال اقتصادی- سیاسی کشورها دارند. به عنوان مثال بیش از 25 درصد از تولیدات غلات در جهان به گندم اختصاص داشته و انسان بیش از 90 درصد فرآورده های این گیاه را مصرف می کند. در چند دهه اخیر افزایش جمعیت، بیابان زایی، شور شدن آب ها و زمین های زراعی باعث کاهش زمین های زراعی گردیده است. یکی از راهکارهای اساسی برای جبران این مشکلات، بدست آوردن حداکثر سود و حفاظت از منابع زیستی برای آینده، ارزیابی تناسب اراضی می باشد. در این پژوهش با مطالعه تحقیقات صورت گرفته از 8 شاخص زیست محیطی (عمق و بافت خاک، فرسایش، شیب، ارتفاع، بارش، دما و درجه روز)، 3 شاخص اقتصادی (شرکت های تعاونی، فاصله تا بازار و خطوط ارتباطی) و یک شاخص اجتماعی (نیروی کار) برای ارزیابی تناسب اراضی برای کشت گندم دیم در شهرستان میانه با استفاده از تکنیکهای تصمیم گیری چند معیاره و gis در قالب مدل فائو استفاده گردید. وزن معیارها و گزینه های مربوطه با استفاده از روش های ahp و fahp و وزنهای ترتیبی با استفاده از وزن معیارها (ahp) و کمیت سنج های مفهومی فازی استخراج و در مرحله بعدی لایه ها با استفاده از مدل های ahp، fahpو fuzzy-ahp-owa در دو مرحله با یکدیگر ترکیب گردیدند. در نقشه اولیه بدست آمده از معیارهای زیست محیطی مقدار دقت کلی در مقایسه با نقشه واقعیت زمینی در روش های ahp، fahp،owa فازی با ? مساوی 0.0001، 0.5، 10 و 1000 به ترتیب 74.1%، 82.57%، 45.18%، 87.42%، 65.16% و 26% و در نقشه نهایی بعد از تجزیه و تحلیل اجتماعی و اقتصادی به ترتیب 78.55%، 90.14%، 47.66%، 91.41%، 70.65% و 34% بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده با افزایش درجه رابطه موازنه ای- جایگشتی بین معیارها در مدل owa و استفاده از منطق فازی در مدل سازی تناسب اراضی باعث افزایش دقت مدل ها گشته و لایه های بارش، دما، خاک، شرکت های تعاونی، شیب، فاصله تا بازار و خطوط ارتباطی به ترتیب به عنوان مهم ترین شاخص ها در ارزیابی تناسب اراضی برای گندم دیم محسوب می گردند.

هواویزهای موجود در جو، که شامل ذرات جامد وگاز معلق در هوا بوده و دارای منشا طبیعی و انسانی هستند، یکی از منابع اصلی آلودگی هوا به شمار می روند. در سال های اخیر با ورود ریز گردها به داخل کشور شاهد افزایش ذرات معلق و آلودگی هوا در استان خوزستان هستیم. برای پایش و کنترل آلاینده های هوا، در سطح وسیع، روش هایی که از سرعت و دقت بیشتر و هزینه کمتری برخوردار باشند مورد نیازمی باشند. با استفاده از تلفیق آنالیزهای آماری و مکانی در gis می توان تجمع مکانی آلاینده ها را در سری های زمانی مختلف بررسی کرد. در این مطالعه به کمک تکنیک دور سنجی و gis و استفاده از آنالیزهای چند متغیره و تحلیل اکتشافی داده ها، با استفاده از محصول ضخامت نوری هواویز، سنجنده modis و متغیرهای محیطی ( دمای هوا، دید افقی،و رطوبت نسبی) مربوط به استان خوزستان در بازه زمانی 2009-2010 اقدام به استخراج و مدل سازی ذرات معلق کمتر از ده میکرون در دو بازه زمانی ساعتی و روزانه شده است. به منظور مدل سازی ذرات معلق کمتر از ده میکرون در دو بازه زمانی مذکور، در مرحله پیش پردازش از فیلتر و محاسبات همسایگی مکانی در مدل سازی استفاده شد. بعد از بررسی و تأثیر مثبت این روش ها در مدل سازی، از ترکیب داده های مذکور در برازش مدل نهایی استفاده گردید، که در مجموع سبب افزایش ضریب تعیین و بهبود مدل سازی شدند. نتایج بدست آمده در این مرحله نشان داد که بازه زمانی ساعتی ضریب تعیین بالاتری نسبت به بازه روزانه نشان می دهد. بعد از برازش مدل های بهینه، خروجی های مدل در محیط gis ترسیم شدند. به منظور پهنه بندی مناطق مخاطره آمیز پدیده ریز گرد با استفاده از محصول aod سنجنده مادیس، ابتدا بر اساس مقادیر میانگین، انحراف معیار و ماکسیمم، ضخامت نوری هوایزها پهنه بندی اولیه انجام گرفت. در نهایت با تلفیق این سه نقشه، پهنه بندی نهایی انجام گرفت. نقشه پهنه بندی نواحی مخاطره آمیز پدیده ریز گرد به شش طبقه خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد و بحرانی تقسیم شد.

فرسایش خاک در حال حاضر به عنوان یک مخاطره در سطح جهان مطرح می باشد. خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور است و فرسایش آن به وجود آورنده بسیاری از مشکلات انسانی از جمله کاهش حاصلخیزی، فقر پوشش گیاهی و بیابان زایی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. به دلیل اینکه بخش وسیعی از کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته و از ویژگی های این مناطق، رگبار های سیل آسا می باشد، به همین دلیل فرسایش خاک همواره از مخاطرات محیطی کشور به شمار می رود. امروزه حفاظت از خاک و حاصلخیزی آن، استراتژی مهم همه کشور هاست، نه تنها به این دلیل که خاک بستری برای حیات است یا عامل مهم تولید است، بلکه به این دلیل که تعادل اکوسیستم و چرخه آب مستقیما به آن وابسته است. جهت انجام پژوهش از داده های باران سنجی، دبی سنجی و رسوب سنجی به همراه کاربری اراضی و سنگ شناسی در سرتاسر کشور استفاده شد. داده ها پس از استاندارد سازی (به صورت مجزا نوسانات رسوب، دبی، بارش را با توجه به تاثیر پذیری آنها از شرایط محیطی چون جنس زمین و کاربری اراضی)، از طریق آزمون همبستگی مورد تحلیل قرار گرفت و سپس میزان ارتباط این پارامتر های محیطی مطالعه گردید. از طریق آزمون میانگین متحرک و رگرسیون خطی، نوسانات دبی و رسوب طی دوره های زمانی مورد مطالعه با یکدیگر تطبیق داده شد. نتایج حاصله نشان داد که: 1- دوره-های پر آبی و کم آبی حاصله از میانگین متحرک سه ساله، در حوضه های دریاچه ارومیه، سرخس، هامون و در ایران مرکزی به غیر از ایستگاه روح آباد در دوره های پایانی مورد مطالعه شاهد فاز خشکی بوده و حجم رسوب نیز سیر نزولی و کاهشی را نشان می دهد، همچنین در حوضه خزر به غیر از ایستگاه های (نوده، قره گونی و لوشان) و در حوضه خلیج فارس و دریای عمان به غیر از ایستگاه های (پل کهنه، هلیلان، قنطره و اهواز) در سایر ایستگاه های مورد مطالعه در سال های اخیر شاهد دوره کم رسوب می باشیم. 2- نتایج مربوط به آزمون من-کندال برای پارامتر رسوب نشان داد به غیر از ایستگاه های نوده و درازلات (در حوضه دریای خزر) و ایستگاه رویین (در حوضه ایران مرکزی) که دارای روند افزایشی و کاهشی معناداری در میزان رسوب بوده اند، سایر ایستگاه های واقع شده در حوضه های مورد مطالعه فاقد روند می باشد. 3- بر اساس آزمون همبستگی، بین دو پارامتر بارش و رسوب رابطه مستقیم و معنادار همراه با همبستگی بالا در سطح حوضه های مورد مطالعه وجود دارد. به طوری که با افزایش میزان بارندگی بر حجم رسوب افزوده میگردد 4- نتایج حاصله از مدل رگرسیون چند متغییره برای کلیه حوضه های مورد مطالعه معنادار بوده، لذا در تمامی حوضه های مورد مطالعه رابطه بین بارش و رسوب سالانه مستقیم و معنادار بوده و با افزایش میزان بارش حجم رسوب سالانه نیز افزایش یافته همچنین با کاهش بارش از حجم رسوب سالانه نیز کاسته می شود.

خشکسالی در طی سالیان گذشته آسیب های زیادی را به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد نموده است. در طی دهه اخیر تمرکز از مقابله با شرایط و رخدادهای طبیعی به کنار آمدن و زندگی با آن ها تغییر یافته است که در قالب تاب آوری مورد توجه قرارگرفته است. تاب آوری عبارت از ظرفیت سیستم، اجتماع یا جامعه ای است که به طور بالقوه در معرض خطر است و با مقاومت در برابر یا ایجاد تغییر در عناصر خود جهت رسیدن به و یا حفظ سطح قابل قبولی از ساختار و عملکرد حرکت می کند. هدف از این تحقیق بررسی عوامل و متغیرهای موثر بر تاب آوری جامعه بهره برداران کشاورزی در مناطق در معرض خشکسالی کشاورزی در استان اصفهان و ارائه الگوی مناسب مبتنی بر تاب آوری در شرایط خشکسالی است. این تحقیق بر پایه الگوی نظری تلفیقی از چارچوب های نظری مطرح در زمینه تاب آوری انجام شده است و بر متغیرهای سرمایه معیشتی، ظرفیت انطباقی، نظام دانش، رویکردها به شرایط خشکسالی و راهبردهای معیشتی به عنوان عوامل کلیدی موثر در چارچوب نظری تاب آوری متمرکز شده است. روش تحقیق در این بررسی به صورت کمی، پیمایشی است و از روش های توصیفی، تحلیلی و روابط همبستگی استفاده شده است. جهت بررسی موضوع به 12 روستا در مناطق مختلف استان اصفهان که به درجات متفاوت در معرض خشکسالی بوده اند و در سطوح متفاوت از نظر برخورداری از امکانات توسعه قرار داشته اند مراجعه و علاوه بر نهادها و خبرگان روستایی با 227 نفر از سرپرستان خانوار کشاورز روستایی مصاحبه شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که اتخاذ رویکرد تنوع معیشتی منجر به تاب آوری بیشتر خانوارها در شرایط خشکسالی شده است و این تنوع معیشتی بیشتر در روستاهایی مشاهده شده که به نحو شدیدتری در معرض خشکسالی بوده اند. از سوی دیگر بهره برداران در روستاهایی که کمتر در معرض خشکسالی بوده اند از تاب آوری کمتری برخوردارند به دلیل این که ساختارهای اجتماعی و اقتصادی آنان از آمادگی کمتری در مواجهه با شرایط خشکسالی برخوردار است. بر مبنای نتایج به دست آمده مناسب-ترین راهبرد بهبود شرایط تاب آوری در شرایط جامعه آماری مورد بررسی تنوع بخشی به منابع درآمدی خانوارهای بهره بردار است.

چکیده: افزایش بروز سرطان و مشکلات بهداشت عمومی از عوامل مهم درک تابش فرابنفش و شاخص آن در سال های اخیر بوده است که ارتقاء این شاخص و خطرات ناشی از آن روز به روز نقش آموزش و پرورش مردم را ضروری می سازد. لذا تعیین آستانه های بحرانی شاخص مورد نظر روی حوزه های گوناگون جفرافیایی از ضروریات هر کشور برای مدیریت و اطلاع رسانی بحران های احتمالی روی نواحی پر خطر است. به منظور بررسی و تحلیل زمانی و مکانی چگالی تابش فرابنفش در سطح کشور، پژوهش حاضر به صورت دو مرحله جداگانه تحلیل زمانی و تحلیل مکانی تابش uv انجام گرفت. به این صورت که برای تحلیل زمانی، داده های مرکز ازن سنجی اصفهان در محدوده زمانی (1380-1390) مورد بررسی قرار گرفت. بررسی روی این داده ها به صورت چهار سری زمانی متفاوت روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه انجام گرفت. نتیجه بررسی ها اینکه، حد بیشتر شاخص تابش فرابنفش در ایستگاه اصفهان به مقدار (5/11) بوده که معمولأ در اواسط فصل تابستان و حد کمتر آن به مقدار (5/0) و در اواسط زمستان روی داده است. از طرفی بیشترین تابش آفتاب نیز در بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر رخ می دهد که در بیشتر اوقات سال شاخص از (3) بالاتر بوده که بایستی اقدامات حفاظتی توسط مردم رعایت گردد تا از صدمات ناشی از آن در امان بمانند. همچنین در این پژوهش مدلهای شاخص uv با استفاده از اطلاعات ماهواره ای بالاترین میزان روزانه تابش فرابنفش خورشید 28 نقطه از کشور ایران برای همه ی ماه های سال ترسیم و بررسی شد. نتایج اولیه تحقیق روی داده های خام ماهواره ای نشان داد که ایران غالباً طی دوره مورد مطالعه در شرایط هوای صاف تحت حاکمیت بالاترین درجه تابش یعنی خطر بسیار شدید قرار داشته است؛ اما نتیجه مطالعه از طریق بازسازی ارقام داده ها با کمک ایستگاه مرجع توانست دو منطقه تابشی متمایز را نشان دهد. منطقه یک، خطر زیاد روی کمربند ساحلی و کوهستانی شمال، سواحل جنوب و جنوب غرب ایران و منطقه دو، خطر بسیار زیاد در نواحی داخلی و ارتفاعات زاگرس مرکزی- جنوبی متمرکز بوده است. از میان مناطق فوق دو تا سه هسته مجزا و پرتنش خطر بسیار زیاد نیز در ماههای خرداد و تیر تشکیل شده که متوسط شاخص حتی به بالای (9) رسیده بود. همچنین یک منطقه ضخیم و پیوسته بالای (8) بر روی کمربند شرقی- غربی استانهای سیستان تا فارس و نوار کوهستانی زاگرس مرکزی شناسایی و ناحیه بندی شده است. قابل ذکر است درطی تغییر فصل از بهار به تابستان (تیرماه) مشاهده شد که مساحت تابش شدید (5/8) روی نواحی زاگرس شمالی گسترده شده و هسته تابشی آن (9) بصورت طولی از شهرکرد به طرف شمال جابجا و استانهای مرکزی و همدان را نیز درگیر ساخته است.

چکیده: در طول زمان،الگو های پوشش زمین و کاربری اراضی شهر ها و روستاها دستخوش تغییر و دگرگونی های اساسی می شوند و عامل انسانی و عوامل طبیعی باعث این تغییر و تحولات می باشد که عامل انسانی بیشترین نقش را در این فرایند ایفا می کند. در مناطق شهری افزایش جمعیت و توسعه شهری باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی و تجاری و صنعتی شده که این تغییرات پیامد های ناخوشایند بر روی محیط زیست شهری کاهش پوشش گیاهی و افزاش دمای محیط می باشد. در دهه های گذشته محققان با استقاده از مشاهدات مختلف و جمع آوری شده ، از طریق عکس های هوایی و عملیات های میدانی اقدام به کشف تغییرات کاربری اراضی ناشی از تحمیل فرایند های طبیعی و انسانی و تجزیه و تحلیل های آنها نموده اند ، اما امروزه بر پایه پیشرفت نوین قلمرو سنجش از دور وgis می توان تغییرات کاربری اراضی را سریعتر و دقیق تر تعیین نمود و میزان تغییرات را در آینده پیش بینی کرده و نسبت به مدیریت آنها اقدام نمود. این پژوهش با موضوع آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از شاخص های مختلف در شهرستان نورآباد لرستان صورت گرفته است.که ابتدا با استفاده از اعمال شاخص های dviو rviوndvi و ndbiاقدام به آشکارسازی تغییراتکاربری اراضی بر روی تصاویر etm+&tm سالهای 1999 و 2013 شهر نورآباد شده است ، سپس با استفاده از تفریق تصاویر میزان تغییرات کاربری اراضی این شهر را که به پنج دسته ، مناطق مسکونی ، مناطق کوهستانی و بایر ، باغات و پوشش گیاهی شهری، و مرتع طبقه بندی و تولید گردید.پس از اعمال شاخص ها و تجزیه و تحلیل آنها مشخص شد که از بین شاخص های اعمال شده برای آشکار سازی،شاخص ndvi , ndbiقابل اعتمادتر می باشد.هر چند شاخص ndbiبه این دلیل که مناطق بایر و مسکونی و جاده ها و خاک لخت را تقریبا به یک صورت نشان می دهد، شاخص مناسبی برای تفکیک مناطق مسکونی و بایر و کوهستانی نمی باشد. همچنین در این پژوهش مشخص شد که تغییرات مهمی در منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است. کلمات کلیدی: تغییرات کاربری اراضی، سنجش از دور، نورآباد لرستان، شاخص ndvi، dvi،rvi.ndbi,

توفان تندری از بارزترین اشکال ناپایداری جوی بوده و معمولاً با مخاطرات دیگری همچون صاعقه، بادهای شدید، باران سنگین و تگرگ همراه است. به دلیل اهمیت و صدمات جبران ناپذیر این مخاطره و فراوانی وقوع زیاد آن در مناطق مختلف ایران بررسی آن ضرورت می یابد. لذا بر این اساس در پژوهش حاضر به بررسی توزیع زمانی و مکانی و تاثیر الگوهای پیوند از دور بر توفان های تندری پرداخته شده است. داده های مورد استفاده شامل فراوانی رخداد توفان تندری 25 ایستگاه سینوپتیک کشور و داده های مربوط به شاخص های کلان مقیاس جوی-اقیانوسی موسوم به الگوهای پیوند از دور در بازه زمانی 51 ساله 1960-2010 می باشد. روش های اصلی مورد استفاده، تحلیل خوشه ای و روش همبستگی پیرسون هستند. پس از بررسی ویژگی های آماری توفان های تندری مشخص شد که داده های توفان تندری با توزیع احتمال ویبول سه پارمتره تطابق دارند. همچنین فراوانی و توزیع زمانی و مکانی توفان های تندری ایران و ارتباط آن با الگوهای پیوند از دور تحلیل و پهنه بندی گردید. نتایج تحلیل خوشه ای برای طبقه بندی گروه های همگن نشان داد که از لحاظ فراوانی وقوع رخداد توفان تندری 5 گروه مجزا با بیشترین شباهت درون گروهی شامل منطقه شمال غرب، منطقه غربی، نیمه جنوبی، مناطق شمالی، میانی و شمال شرقی، بخش های مرکزی و شرقی وجود دارد. نتایج تحلیل زمانی و مکانی نشان داد که فراوانی رخداد ماهانه ی این پدیده بیشتر در ماه های می، آوریل و ژوئن و در بازه ی فصلی، بهار و پاییز متمرکز بوده و از نظر مکانی در نیمه ی غربی به ویژه در شمال غرب و غرب توفان های تندری از فراوانی وقوع بیشتری برخوردارند. بررسی ارتباط توفان های تندری ایران با الگوهای پیوند از دور مشخص کرد که این ارتباط در ماه های می، ژوئن، اکتبر و در فصول بهار و پاییز و همچنین در بازه ی سالانه در بخش های جنوبی، غرب و نواحی شرقی کشور با شاخص های دمای سطح اقیانوس آرام (نینوها) و شاخص چند متغیره ی انسو بسیار قوی و معنی دارتر است.

در سال های اخیر، در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، که از میانگین بارش کمی برخوردارند، پدیده ی گردوغبار، به عنوان یکی از پدیده های طبیعی روز محسوب می شود. در واقع یکی از مسایلی که جهان امروز گرفتار آن است، پدیده ی فرسایش بادی و توفان های ماسه ای و گردوغباری بوده که در مقیاس های جهانی، منطقه ای، ملی و محلی با شدت و میزان متفاوت شکل گرفته است. پدیده گردوغبار از ابعاد مختلفی همچون طبیعی، زیست محیطی، بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برخوردار است. که برای نمونه جغرافیدانان طبیعی به ابعاد فیزیکی و طبیعی آن می پردازند و متخصصین بهداشت و محیط زیست مسائل بهداشتی این پدیده را بررسی می کنند و علم اقتصاد مباحث اقتصادی آن را مطالعه می کند و از آن جایی که جغرافیای سیاسی علم مطالعه ابعاد سیاسی فضا می باشد، بنابراین جغرافیای سیاسی نیز می تواند جنبه های سیاسی گردوغبار را بررسی نماید. با توجه به موضوع تحقیق یعنی برررسی جنبه های سیاسی پدیده گردوغبار در جنوب غرب آسیا، فرضیه های تحقیق عبارتند از: فرضیه اول: «جنگ و درگیری نظامی، مدیریت سیاسی فضا و شرایط امنیتی منطقه در تشدید پدیده گردوغبار موثر بوده است». فرضیه دوم: «پدیده گردوغبار در منطقه جنوب غرب آسیا منجر به افزایش نارضایتی سیاسی، کاهش سطح مشارکت سیاسی، افزایش مهاجرت، افزایش هزینه های ملی (عمومی)، تحت تأثیر قرار دادن روابط سیاسی کشورها و نقش آفرینی سازمان های بین المللی شده است». در این پژوهش، برای جمع آوری داده ها از روش ترکیبی که تلفیقی از شیوه کتابخانه ای ـ میدانی می باشد استفاده شده است. بر اساس یافته های کتابخانه ای و میدانی این پدیده موجب افزایش نارضایتی از عملکرد دولت شده و بر میزان مهاجرت به ویژه مهاجرت داخلی در سطح کشورهای منطقه افزوده است. افزایش گردوغبار در طی سال های اخیر در بین کشورها هزینه ها و خسارت های زیادی را برای حکومت ها، دولت ها و خانواده ها در پی داشته داشته است. همچنین با شدت گرفتن گردوغبار سازمان های بین المللی برای مقابله و کنترل آن به نقش آفرینی پرداخته اند و خواه ناخواه این پدیده روابط سیاسی کشورها را نیز تحت تأثیر قرار داده است. یافته های کتابخانه ای با متغیر کاهش سطح مشارکت سیاسی ناشی از تشدید گردوغبار انطباق ندارد و در یافته های میدانی اگرچه این تأثیر با سطح معناداری 0/037 تأیید شده است اما نسبت به دو متغیر دیگر (نارضایتی و مهاجرت) ضعیف تر است.

تغییر جهانی آب و هوا به بحث برانگیز ترین مسئله محیطی دوران ما تبدیل شده است که بر بسیاری از فعالیتهای انسانی تاثیر می گذارد. ازدیاد گازهای گلخانه ای، می تواند طبیعت و اقلیم یک منطقه را تغییر داده و بالاخص بر جاذبه های گردشگری طبیعی منطقه تأثیر گذارند. از این رو مقاصد اکوتوریسمی که اساساً بر پایه جاذبه های طبیعی استوار است، در معرض تهدیدهای بیشتری قرار دارند. دامنه جنوبی البرز که به کوهستان توچال شهرت دارد، یکی از مقاصد اکوتوریسمی است که به دلیل مجاورت با کلان شهر تهران از آسیبهای تغییرات آب و هوایی مصون نمانده است. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر جاذبه های اکوتوریسمی منطقه توچال انجام شده است. بدین منظور، ابتدا داده های هواشناسی ایستگاه سینوپتیک، شمال تهران در یک دوره آماری 23 ساله (2010- 1988)، داده های هیدرومتری ایستگاه های مقصود بیک و هفت حوض و همچنین آمار تعداد بازدید کنندگان مجموعه توچال در یک دوره آماری 9 ساله (1392- 1384) جهت بررسی تغییرات و وجود یا عدم وجود روند مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت بررسی تغییرات جاذبه ها، طی سه مرحله شامل بازدید میدانی و عکسبرداری از جاذبه ها، بررسی های کتابخانه ای و ابزار پرسشنامه داده های مورد نظر جمع آوری شده است. جهت بررسی فرضیات پژوهش از آزمون¬کای¬دو و ضریب همبستگی اسپیرمن، استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان داد، که افزایش دما، کاهش بارندگی، طولانی شدن فصل گرما وکاهش تعداد روزهای برفی باعث کوتاه شدن طول فصل اسکی ؛ کم آب شدن و خشک شدن تعدادی از آبشارها و چشمه ها و رودخانه ها منطقه، مهاجرت و کاهش جمعیت گونه های جانوری و از بین رفتن گونه های گیاهی شده است. همچنین بین بارش برف و تعداد اسکی بازان رابطه مستقیم وجود دارد و با کاهش بارش برف و کوتاه شدن طول فصل سرما، تعداد اسکی بازان کاهش پیدا کرده است. لذا ذینفعان گردشگری منطقه، باید برای رویارویی با تغییرات اقلیمی، خود را با این تغییرات تطبیق دهند تا اینکه مخاطرات سرمایه گذاری در بخش گردشگری برای دستیابی به فرصت های جدید به حداقل خود برسد و در مسیر اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی پایدار قرار گیرد .

توسعه و گسترش روز افزون گردشگری در جهان ، مفاهیمی جدید را به این حوزه وارد می کند و امروزه گردشگری یک فرایند چند بعدی است . ژئوتوریسم از آن دسته مفاهیم جدید است که با تاکید بر مشخصه های انحصاری هر منطقه سبب سودرسانی گردشگران به آن منطقه می شود . ژئوتوریسم فرایندی است که با تمرکز بر ظرفیت های بومی ، جغرافیایی و زمین شناختی هر منطقه موجب توسعه پایدار گردشگری می شود . هدف اصلی ما در این پژوهش توجه به نقش کاربردی اشکال سطح زمین در توسعه بخش ژئوتوریسم بوده و در راستای این هدف به ارزیابی کیفی و کمی چشم انداز های ژئومور فولوژیکی پرداخته شده. در این پژوهش لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه دامنه های جنوبی بینالود (شهرستان نیشابور) شناسایی شده و وضعیت توانمندی و قابلیت ژئومورفوتوریستی آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای تشریح لندفرم های ژئومورفولوژیکی این منطقه از نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و داده های حاصل از بازدیدهای میدانی استفاده شده و میزان قابلیت و توانمندی ژئومورفوتوریستی این لندفرم ها بر اساس روش مونتنسیو مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان داد که یازده لندفرم ژئومورفولوژیکی در محدوده مورد مطالعه وجود دارد. این لندفرم ها بر اساس امتیاز دهی در روش مونتنسیو رتبه بندی شدند. بر این اساس منطقه بوژان که دارای لندفرمهای آبشار و تافونی است به علت کسب بالاترین امتیازاز لحاظ ژئومورفولوژیکی و هم چنین کسب رتبه اول درمجموع ارزش ها با اهمیت ترین لندفرم ژئومورفوتوریستی منطقه (دامنه جنوبی بینالود ) ارزیابی شده است یافته ها در طی مطالعات انجام گرفته نشان می دهد واحدهای مختلف ژئومورفولوژیکی گاه به تنهایی و زمانی در ترکیب با چند عارضه مختلف هر کدام به گونه ای دارای توانایی ها و قابلیت های گوناگون هستند که می تواتندتاثیر بسیار در جهت توسعه ژئوتوریسم در منطقه داشته باشند. برنامه ریزی صحیح و اصولی، جهت بهره برداری از چشم اندازها، ضمن حفظ طبیعت بکر و دست نخوردة منطقه، سبب رشد و شکوفایی این صنعت در منطقه نیز خواهد شد .

پیش بینی کمیت و کیفیت تحولات اقلیمی وتأثیر آن بر کشاورزی وامنیت غذایی یکی از مسایل پیچیده ای است که اذهان پژوهشگران را به خود مشغول نموده است. در کشور ایران نیز به منظور مطالعه تحلیل تأثیر تغییرات آب وهوایی بر امنیت غذایی با استفاده از عناصر اقلیمی از جمله دما و بارش، دوازده ایستگاه با توجه به بیشترین عملکرد گندم این ایستگاه ها در سطح کشور انتخاب شد. عناصری اقلیمی چون میزان بارش ماهانه و سه عنصر دما در دوره رویش گیاه از اکتبر تا ژوئن، برای 20 سال دوره آماری از سال 1991 تا 2010 و همچنین داده های میزان عملکرد گندم در هر ایستگاه در نظر گرفته شد. در هر ایستگاه میزان ضریب همبستگی بین عملکرد گندم و عناصری اقلیمی محاسبه شد و نهایتاً مدل رگرسیونی برای ایستگاهها به منظور شناسایی عناصری اقلیمی موثر در برآورد میزان عملکرد گندم انجام گرفت. تمامی ایستگاه ها دارای مدل رگرسیونی بوده است. مدل ملی نیز برای کشور محاسبه شد و با مدل های ایستگاهی مورد مقایسه قرار گرفت. در این پژوهش ایستگاه مشهد دارای بیشترین تغییرپذیری عملکرد گندم و با کاهش امنیت غذایی و زنگ هشدار روبرو خواهدشد؛ و ایستگاه گرگان نیز با بیشترین تغییرپذیری در جهت مثبت ، افزایش امنیت غذایی خواهد داشت. ایستگاه تبریز نیز از لحاظ کمی با افزایش میزان عملکرد اما از لحاظ کیفی با کاهش روبرو می باشد که این مسئله خود بر ارزش های غذایی گندم که توسط انسان دریافت می گردد تأثیرگذار می باشد.

از بهترین سنجنده ها در زمینه مطالعات برف سنجنده مادیس است. با توجه به بازتاب بالای برف در محدوده مرئی کانال 4 سنجنده و بازتاب پایین برف در مادون قرمز کانال 6 سنجنده،بعنوان کلید تفکیک برف، با استفاده از روش شاخص نسبت تفریقی نرمال شده و آستانه گذاری روی این شاخص، اقدام به پهنه بندی برف در محدوده حوزه آبریز رودخانه اهرچای واقع در ارسباران آذربایجان شرقی کرده ایم. جهت برآورد دقت شاخص ndsi،ازتصویرirs-p استفاده شدو از 14 فریم تصویر از آبان 83تا فروردین 84 استفاده شده است.با اجرای آستانه0.4 ndsi? روی تصویر بهمن 83 و مقایسه آن با تصویر irs-p6 بهمن 83،بهترین سطح پوشش متناظر با ndsi?0.43 بعنوان ndsi کالیبره شده محلی ، بدست آمد. از تصاویر 14 گانه ، سطح پوشش برف در هر تاریخ بدست آمد و با توجه به تغییر دما در خلال تصاویر ، رابطه سطح پوشش برف با دما بدست آمد. استفاده از شاخص ndvi برای تشخیص برف زیر تاج پوشش درختان مناسب است،ولی در این منطقه پوشش جنگلی،کاملاً پهن برگ است و در طول فصل برف،تاج پوششی در منطقه وجود ندارد و استفاده از آستانه گذاری شاخص ndsi کفایت میکند

در این پژوهش، جهت بررسی و تعیین آستانه آماری و تحلیل سینوپتیک امواج گرمایی شدید دوره گرم سال در منطقه جنوب غرب ایران، تعداد 13 ایستگاه با طول دوره آماری مختلف در محدوده مورد مطالعه انتخاب و داده های آن ها اخذ شد. بر اساس شاخص نمرات استاندارد شده امواج گرما، به دو طبقه گرم شدید و ابرگرم تقسیم شد. سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی 8 روز جهت تحلیل سینوپتیک انتخاب شد. الگوی فشار حاکم در زمان وقوع امواج گرمایی در سطح زمین، وضعیت کم فشار و در تراز 500 هکتوپاسکال پرارتفاع های بسته ناشی از پرارتفاع حنب حاره آزور می باشد. در نهایت جهت ریز مقیاس نمایی با استفاده از مدل اقلیمی regcm4، گرمترین روز در گرمترین موج (1 ژوئیه 2000) در طول دوره آماری 1961 تا 2010 انتخاب شد. نتایج نشان داد که نقش پرارتفاع زاگرس در وقوع و تشدید امواج گرمایی منطقه مورد مطالعه کاملاً بارز می-باشد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

در این پژوهش ارزیابی پتانسیل قابل بهره برداری از آبهای زیرزمینی دشت مهران از استان ایلام به کمک gis و سنجش از دور آزمون قرار گرفته است . بطوری که از عکسهای هوایی و تصاویر رقومی tm منطقه در جهت شناخت زمین شناسی و تکتونیک منطقه، تعیین مرفولوژی کلی منطقه و تهیه نقشه پوشش اراضی منطقه و نیز مشخص نمودن مناطق تغذیه و تخلیه از نظر آبهای زیرزمینی استفاده گردیده است . با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی نیز ضمن تهیه بانک اطلاعاتی آبخوان نقشه های مختلف کمی و کیفی آب زیرزمینی منطقه تهیه و ارائه گردیده است و از این طریق بیلان آب زیرزمینی دشت مهران تهیه گردیده است . ضمنا"با استفاده از امکانات gis با همپوشانی لایه های اطلاعاتی و انجام آنالیزهای مختلف مدل کیفی آب زیرزمینی منطقه تهیه ومناطق قابل توسعه بهره برداری از نظر مصارف شرب و کشاورزی در منطقه مورد مطالعه نیز معرفی گردیده است .

در این تحقیق با اشاره به انواع روشهای ترسیم منحنی های همبارش ، نقش پارامترهای مکانی - فضایی در تحلیل این منحنی ها با توجه به وضعیت منطقه مورد بررسی(نهاوند) و ارزیابی قرار گرفته است . اهمیت این تحقیق در این است که خطوط همبارش بعدا"پایه تمام محاسبات و تحلیلها در برنامه ریزیها و طرحهای اجرایی و عمرانی می شود.

این تحقیق در پنج فصل گردآوری شده و به تحلیل و ارزیابی توسعه پایدار شهری شهر شاهرود - مرکز بزرگ ترین شهرستان استان سمنان پرداخته است . فصل اول شامل طرح تحقیق می باشد که در آن سه فرضیه تحقیق مطرح شده تا مورد بررسی قرار گیرد. در فصل دوم ، مفاهیم پایه و چارچوب نظری تحقیق مورد نظر قرار گرفته و در آن توسعه پایدار به تفصیل شرح داده شده است . فصل سوم به معرفی عرصه پژوهش که شاهرود باشد پرداخته است و در آن موقعیت جغرافیائی ، شرایط مورفولوژیکی ، تاریخچه ، اقتصاد ، جمعیت و محیط زیست شهر مورد بحث قرار گرفته است . در فصل چهارم داده ها و اطلاعات تحقیق مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته که همان شاخص های انتخابی توسعه پایدار را در بر می گیرند. فصل پنجم و پایانی نیز نتیجه گیری و آزمون فرضیات و طرح پیشنهادات را در خود جای داده است .

این پایان نامه جهت مشخص کردن روند تغییرات جهت پاسخگویی به سوالات زیر صورت گرفته است : 1 - آیا دما در تهران طی سالهای اخیر افزایش داشته است ؟ 2 - آیا بارش و تعداد روزهای بارانی در تهران طی سالهای اخیر با کاهش همراه بوده است ؟ 3 - آیا تعداد ساعات آفتابی در تهران طی سالهای اخیر با کاهش همراه بوده است ؟

کشور ایران از کشورهای زلزله خیز جهان است . در پهنه بندی نسبی خطر زمین لرزه در ایران شهر تبریز تنها شهر مهم ایران است که در جایگاه پهنه با خطر بسیار بالا قرار دارد .گسل شمال تبریز در مجاورت بلافصل شهر قرار گرفته است و در مناطقی نیز شهر بر روی این گسل بنا شده است . گسل تبریز منشا زلزله های ویرانگر در طول تاریخ بوده است .و می تواند بار دیگر با فعالیت مجدد خود شهر را به ویرانه ای تبدیل نماید. با مشخص کردن پهنه های خطر در شهر می توان در مورد استقرار شریانهای حیاتی در مناطق کم خطر تصمیم گیری نمود. با استفاده از تکنیکهای سیستمهای اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور می توان این پهنه ها را مشخص کرد. پهنه های خطر از دو عامل گسل و کانون زلزله مورد بررسی قرار گرفته اند در پهنه بندی براساس دوری از خط گسل سه حریم 500 ، 1000 ، 1500 متر مورد بررسی قرار گرفته است و در پهنه بندی براساس دوری از کانون زلزله سه حریم 1000، 2000 ، 3000 متر مورد بررسی قرار گرفته است . و در این پهنه بندی نقش عوامل زمین ساختی ، شیب و تراکم جمعیت ، تراکم مناطق مسکونی ، تجاری و صنعتی در ارتباط با پهنه های خطر مورد بررسی قرار گرفته است.

هیدروگرافی که در خروجی حوضه آبخیز شکل می گیرد می تواند مبین واکنش هیدرولوژیکی حوضه در برابر رفتار ژئومرفولوژیکی حوضه آبخیز باشد. در این تحقیق سعی شده است تا با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مفهوم هیدروگراف واحد لحظه ای ژئومرفولوژیکی، پاسخگویی حوضه آبخیز شبیه سازی شود.