با توجه به اهمیت درس ریاضی و وضعیت ایران در ارزیابی های بین المللی، ایجاد تحول درشیوه های یاددهی- یادگیری این درس ضروری است. نظریه سازنده گرایی یکی از نظریات مطرح در زمینه آموزش و یادگیری ریاضیات و علوم است که در 30 سال اخیر در جهان مورد توجه بوده است و چند سالی است که در ایران نیز مطرح شده است. مهم ترین شعار سازنده گرایان این است که «معنی توسط خود فرد به صورت فعالانه ساخته می شود». برای درک بهتر یک نظریه، آگاهی از مبانی فلسفی آن ضروری است. لذا نگارنده در این پژوهش مبانی فلسفی نظریه سازنده گرایی را در سه حوزه هستی شناسی، معرفت شناسی و ارزش شناسی بررسی نموده است. در ادامه با توجه به مبانی و بر اساس دیدگاه های برنامه درسی که توسط میلر مطرح شده است، دلالت های این نظریه در آموزش ریاضی تبیین شده است. از جمله اهداف تربیتی، تلقی نسبت به یادگیرنده، نسبت به فرایند یادگیری و آموزش، محیط یادگیری، تلقی نسبت به معلم و ارزشیابی بررسی شده اند. در پایان نیز انتقاداتی در دو حوزه فلسفی و تربیتی بر این نظریه طرح و بررسی شده است و پیشنهاداتی برای پژوهش های آینده ارائه گشته است.

چکیده: هدف اصلی این پژوهش تحلیل محتوای کتب درسی مقطع ابتدایی بر اساس الگوی صحیح مصرف غذایی است. از اهداف بلند مدت این پژوهش می توان بسترسازی جهت رشد مناسب جسمی و ذهنی از سنین کودکی تا بزرگسالی، افزایش توان یادگیری، برقراری عادات غذایی سالم برای کاهش خطر بیماری های مزمن مرتبط با تغذیـه، کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری های غیر واگیر و بهره وری ملی را نام برد. نمونه های آماری این پژوهش کتب فارسی «بخوانیم»، علوم تجربی و هدیه های آسمان مقطع ابتدایی می باشد که با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این پژوهش چگونگی وضعیت اطلاع رسانی کتب مذکور از نظر معرفی و شناسایی وضعیت اطلاع رسانی نسبت به مواد مغذی، گروه های غذایی اصلی از هرم راهنمای غذایی و راهنمای تغذیه روزانه کودکان دبستانی به عنوان سوال مطرح شده است. نتایج به دست آمده حـاکی از آن است که وضعیـت اطلاع رسـانی این کتب نسبت به مواد مغذی آب و کربوهیدرات ها، نسبت به دیگر مواد مغذی از فراوانی بالاتری برخوردار بوده و به مواد مغذی چربی ها، پروتئین ها، ویتامین ها و مواد معدنی توجه ناچیزی شده است. در ارتباط با وضعیت اطلاع رسانی این کتاب های درسی نسبت به معرفی و شناسایی گروه های غذایی اصلی از هرم راهنمای غذایی، گروه های نان و غلات و سایر مواد غذایی و میوه ها، به ترتیب از بالاترین درصد فراوانی برخوردار بوده و به گروه های سبزی ها، شیر و فرآورده های آن، و گوشت و جایگزین های آن به طور موثر و کافی پرداخته نشده است. همچنین یافته ها نشان می دهد که اطلاع رسانی کتب مورد بررسی نسبت به معرفی مولفه های راهنمای تغذیه روزانه (اندازه واحد و تعداد واحد در روز) از وضعیت مناسب برخوردار نمی باشد. از تحلیل یافته های به دست آمده، چنین برمی آید که کمیت و کیفیت مناسب پیام ها، در کتاب علوم تجربی پایه سوم ابتدایی نسبت به بقیه ی کتاب های درسی در اولویت می باشد. لذا با عنایت به اهمیت کتب درسی در نظام آموزش رسمی و متمرکز ایران، ضروری است در تدوین محتوای کتب درسی فارسی «بخوانیم»، هدیه های آسمان و به ویژه علوم تجربی، از نظر توجه به موضوع الگوی صحیح مصرف موادغذایی دقت بیشتری به عمل آید.

در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات ,تجزیه,ترکیب وتحلیل مطالب پرداخته شد. نیاز انسان جهت جهت پیمودن راه تکامل ونیل به سعادت وکمال ایجاد می کند الگویی کامل ,پویافرا روی خود داشته باشد از سوی دیگر بروز مسائل و معضلات عدیده ای که در جامعه ما خصوصا قشر زنان و دختران ما را احاطه نموده نشان از خلاءونقصان در مسیر پویای وکمال آنهاست والبته در این میان رگه هایی از نفوذ فرهنگ های بیگانه ودر راس آنها اندیشه ی فمنیسم نیز مشاهده می شود پس در می یابیم که باید الگوی تربیتی سازنده وبالنده ای به جامعه ی زنان مسلمان معرفی نماییم وبا دقت و کنکاش در می یابیم که ابعاد مختلف زندگی بزرگ بانوی جهان اسلام حضرت زهرا(س)والگوی تربیتی نشعب از آن می تواند این خلا را پر نموده وراه وصول به اهداف عالیه انسانی والهی را برای آنها هموار گرداند پس در این پژوهش جنبه های مختلف زندگی حضرت زهرا (س)مورد بررسی قرار گرفته واصول ناب تربیتی این الگویی متکامل استخراج گردید ودر مقابل با بررسی تاریخچه ظهور وبروز فمنیسم در مغرب زمین ونیز مسیری که این تفکر تا به امروز طی نموده ولایه های گوناگون این جنبش اجتماعی مورد توجه قرار گرفت در پایان با مقایسه الگوی تربیتی ارائه شده از سوی مکتب فاطمی ونیز الگویی که فمنیسم برای زنان ارائه نموده به نتایج جالبی دست یافتیم .از جمله اینکه الگوی تربیتی فمنیسم نتیجه ای جز انهدام وفروپاشی نظام خانواده و ترویج زندگی عاری از عاطفه و معنویت ونیز بروز انواع مشکلات اجتماعی از جمله ,شیوع بیماری جسمی وروحی ناشی از بی بند باری جنسی ,ازدیاد کودکان بی هویت رواج روابط نا متجانس بین مرد و زن به دنبال نداشته است. و همچنین با تبیین و برنامه ریزی صحیح و انجام فعالیت های فرهنگی تخصصی و ریشه دار می توان الگوی تربیتی منبعث از زندگی پر بار حضرت زهرا (س)را فراروی بانوان و دختران نسل حاضر جامعه اسلامی قرار دادو راه رستگاری و اتصال به منشا کمال و معنویت از این طریق ممکن خواهد شد و نیز با استعانت از مقام شامخ زهرای مرضیه (س)می توان بر تمامی مصائب واسیب های اجتماعی پیش آمده فایق آمد.

چکیده یکی از بحث های مهم در مدیریت آموزشی بحث نقش ها می باشد. با توجه به نقش حساس مدیر در پیشبرد امور آموزشی و ضرورت تحقیق و پژوهش در مدارس، هدف این پژوهش بررسی نقش مدیران مدارس در تقویت پژوهش دانش آموزی در مقاطع سه گانه مدارس دولتی دخترانه شهر تهران است. در این تحقیق از نقش های مدیریتی مینتزبرگ استفاده شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی– پیمایشی است. جامعه آماری کلیه معلمان و دبیران زن مدارس شهر تهران و نمونه این تحقیق 388 نفر از دبیران و معلمان مناطق 3 و 6 که به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه 28 سوالی محقق ساخته است و تجزیه و تحلیل در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است که در سطح توصیفی از شاخص های آمار توصیفی ( میانگین و انحراف معیار) و در سطح استنباطی از آزمون تحلیل واریانس یک راهه، استفاده شده است، نتایج این تحقیق نشان داده است که هر سه نقش رهبری، اطلاعاتی و تصمیم گیری مدیران درتقویت پژوهش دانش آموزان در مدارس مقطع ابتدایی تاثیر گذارتر از مقاطع راهنمایی و دبیرستان است. کلید واژگان: نقش، مدیران مدارس، پژوهش دانش آموزی

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر شیوه های ارزشیابی ( توصیفی- سنتی) برمیزان خلاقیت دانش آموزان دختر و پسرمقطع پنجم ابتدایی شهر تهران می باشد که در نظام ارزشیابی توصیفی و نظام ارزشیابی سنتی شرکت داشتند. جامعه آماری این پژوهش محدود به مناطق1-2-4-5-9-12-13-14-15-16-19شهر تهران بوده که از سال 83-1382 این طرح به صورت آزمایشی در این مناطق اجرا شده است. در این پژوهش تعداد 111 دانش آموز پایه پنجم ابتدایی از مدارس مشمول طرح ارزشیابی توصیفی (51 دختر و 60 پسر) و همچنین 138دانش آموز (63 دختر و 75 پسر) از مدارس هم سطح آنها که تحت پوشش طرح ارزشیابی توصیفی نبودند، به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش آزمون تصویری تفکر خلاق تورنس(فرمb) بود. داده های پژوهش با استفاده از دو روش توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. در روش توصیفی به منظور توصیف داده ها از جدول توزیع فراوانی و درصد و میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد و در روش استنباطی به منظور تعمیم نتایج به جامعه مورد نظر از روش آزمون تی برای گروه های مستقل و تحلیل واریانس دوراهه استفاده گردید . نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر وجود تفاوت معنی دار بین خلاقیت دانش آموزانی که با روش توصیفی ارزشیابی شده اند و دانش آموزانی که با روش سنتی ارزشیابی شده اند رد شد. همچنین نتایج نشان داد که بین دانش آموزان مشمول طرح ارزشیابی توصیفی و سنتی از نظر مولفه های خلاقیت (سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط) تفاوت معنی دار وجود ندارد. بر طبق یافته های تحقیق بین مقدار میانگین محاسبه شده در عامل های بسط، ابتکار، انعطاف پذیری، سیالی و خلاقیت در دختران و پسران تفاوت معنادار وجو داشت و خلاقیت دانش آموزان دختری که با روش سنتی و توصیفی ارزشیابی شده بودند بیشتر از دانش آموزان پسری بود که با روش سنتی و توصیفی ارزشیابی شده بودند . اما تأثیر تعاملی جنسیت و ارزشیابی درتمام فرضیه ها رد شد. در نهایت، در پاسخ به این سوال پژوهش که آیا جایگزینی ارزشیابی توصیفی به جای ارزشیابی سنتی باعث رشدخلاقیت دانش آموزان شده است؟ می توان گفت که با توجه به نتایج به دست آمده، ارزشیابی توصیفی هیچ تغییری در خلاقیت دانش آموزان به وجود نیاورده است که از جمله دلایل آن می توان به اجرای نادرست طرح، عدم آگاهی معلمان، ساختار آموزش و پرورش و... اشاره کرد.

تحقیق حاضر با هدف بررسی نظرات معلمان دوره ابتدایی شهر تهران در زمین? نحو? اعمال تغییرات در برنامه درسی مدارس و ارائ? راهکار جهت کاهش مقاومت آنان در مقابل تغییرات انجام گرفته است. این مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری آن کلیه معلمان دوره ابتدایی شهر تهران بوده است و از پرسشنامه محقق ساخته، جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. پرسشنامه مذکور شامل چهار بخش می باشد که سه بخش نخست آن در زمین? تغییرات برنامه درسی ( کتب درسی، فناوری آموزشی و روشهای تدریس ) و بخش چهارم آن در زمین? راهکارهای پیشنهادی می باشد. نمون? مورد نظر تحقیق به شیو? تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند که به این طریق پنج منطقه آموزش و پروش و از آن بین 370 معلم انتخاب گردیدند و تعداد 300 پرسشنامه کامل و بدون نقص عودت داده شد. داده های بدست آمده با روش های آماری توصیفی و استنباطی ( آرمون بیشین? احتمال مجذور خی ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پرسش های پژوهش به شرح ذیل می باشد: 1- نظرات معلمان دور? ابتدائی در زمین? چگونگی اجرای تغییرات در سطح مدارس چیست؟ 2- علل مقاومت معلمان مقطع ابتدائی در برابر تغییراتی که در مدارس اعمال می شود، چیست؟ 3- راهکارهای رویارویی با مقاومت معلمان در برابر تغییرات در مدارس کدامند؟ نتایج پژوهش نشان داد که مسئولین مربوطه در زمین? اجرای تغییرات به اصولی همچون؛ ضرورت توجه به نظرات معلمان قبل از اجرا، امکان مذاکره با معلمان مقاوم در برابر تغییرات، استفاده از راهکارهای تشویقی، برگزاری نشستهای گروهی، زمان کافی، ایجاد زمینه و بستر فکری مناسب برای پذیرش تغییر، وجود مشاوره های حین اجرا، هماهنگی تغییرات و قرار گرفتن معلمان در معرض نتایج ارزشیابیهای طرح تغییر بی توجه هستند. و از جمله راهکارهای پیشنهادی این پژوهش جهت رویارویی با مقاومت در مقابل تغییر، که مورد توجه معلمان نیز می باشد عبارتند از: ایجاد تسهیلات و حمایت های مادی و معنوی از معلمان، تفویض اختیار به معلمان برای شناخت مسائل و تعیین زمان مورد نیاز برای اعمال تغییر، وجود ارتباط بین مجریان و طراحان تغییر برای شناخت منطق تغییر، توجه به نیازهای معلمان در طراحی و اجرای تغییر، اجرای آزمایشی برنامه های تغییر، ... واژه های کلیدی: تغییر، مقاومت در برابر تغییر

یکی از نگرانیهای عمومی در سراسر جهان بحران زیست محیطی است.آنچه موجبات بروز مشکلات زیست محیطی را فراهم نموده تغییر شکل رابطه( انسان با طبیعت)به (انسان علیه طبیعت )و پیدایش زمینه سلطه جویی و بهره برداری بیش ازاندازه و تخریب گرایانه انسان از منابع طبیعی می باشد.گرچه اقدامات محدودی در سطح بین المللی و ملی در جهت مقابله با بحران زیست محیطی صورت پذیرفته ولی این اقدامات موفقیت مورد انتظار را در بر نداشته است و به نظر می رسد توجه ویژه به فرهنگ زیست محیطی آحاد جامعه بالاخص تلاش در جهت ارتقاءفرهنگ زیست محیطی کودکان دبستانی به لحاظ برخورداری از ویژگیهای خاصی چون گذراندن دوره دوم تربیت (دوره اطاعت و فرمانبرداری )،نقش پذیری وتاثیر پذیری بسیار زیاد از معلم ،داشتن حافظه قوی ، تثبیت یادگیریها،شکل گیری رفتار و شخصیت،و... از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد لذا هدف از انجام این پژوهش ضمن نمایاندن جایگاه ارزشمند محیط زیست در اسلام که در آیات قرآن کریم، احادیث و روایات معصومین(ع)متجلی است،معرفی راهکارهایی بر اساس آموزه های اسلام می باشد که منجر به ارتقاءفرهنگ زیست محیطی کودکان دبستانی و نهادینه شدن آن گردد.روش پژوهش،روش توصیفی-تحلیلی است که روشی رایج در مطالعات و تحقیقات مربوط به حوزه فلسفه تعلیم و تربیت می باشد. نتایج پژوهش، بیانگر آن است که جوامع اسلامی می توانند با تاسی به دستورالعمل های ارزشمند اسلام و با ایجاد همکاری و هماهنگی بین نهاد های رسمی و غیر رسمی آموزشی در خصوص حل بحران زیست محیطی پیشرو بوده و برای سایر کشورها و جوامع الگو باشند. در این میان ،کشور ایران به لحاظ فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی از قابلیت سرآمد شدن برای سایر کشورهای جهان برخوردار است.

چکیده: امروزه هوش هیجانی به عنوان یک موضوع جدید در حوزه ی روان شناسی مورد توجه قرار گرفته است. هوش هیجانی یکی از انواع هوش هاست که در سال 1990 برای اولین بار توسط «مایر» و «سالوی» دو نفر از روان شناسان آمریکایی معرفی شد. از آن جایی که آموزش و پرورش تنها نهاد رسمی است که در کنار خانواده عهده دار تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان است؛ بایستی در کنار آموزش مهارت های شناختی به دانش آموزان، آن ها را برای روبه رو شدن با مسئولیت ها و تجارب زندگی بزرگسالی آماده کند و مهارت های اجتماعی و هیجانی لازم را به آن ها آموزش دهد. با توجه به این که ابزار مهم آموزش و پرورش کشور ما کتاب های درسی می باشندو با توجّه به اهمیّت آموزش هوش هیجانی و مهارت های اجتماعی و هیجانی، در این پژوهش کتاب های درسی دوره ی راهنمایی از لحاظ پرداختن به موّلفه های هوش هیجانی «بارـ آن» مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در این روش از نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش کتاب های درسی مقطع اوّل راهنمایی می باشد.روش نمونه گیری به صورت هدفمند است؛ به این صورت که کتاب های فارسی، پیام های آسمان و تعلیمات اجتماعی به طور نمونه انتخاب شده اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اولویت بندی موّلفه های هوش هیجانی در کتابهای درسی مورد نظر نزدیک به هم می باشد، همچنین در کتاب های درسی مورد نظر به موّلفه های هوش هیجانی «بارـ آن» ( به جز چند موّلفه) بسیار کم رنگ و گذرا پرداخته شده است. در این کتاب ها به آموزش موّلفه های مهمی چون «حرمت نفس»، «خود شکوفایی» و «استقلال» به طور موثر پرداخته نشده است. با توجه به تعبیر و تفسیر یافته های پژوهش علی رغم اهمیّت موّلفه های هوش هیجانی، موّلفان و برنامه ریزان کمتر توانسته اند این موّلفه ها را در محتوای کتاب های مورد نظر منعکس کنند و در انتخاب و سازماندهی محتوای کتاب های مورد نظر به نحو مطلوب و مناسب عمل نکرده اند. در این پژوهش کلید واژه ها عبارتنداز: هوش هیجانی، موّلفه های هوش هیجانی، کتاب درسی، دوره ی راهنمایی.

هدف تحقیق حاضر تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی و آزمایشگاه 2 بر اساس عناصر برنامه درسی و سطوح اهداف شناختی بنجامین بلوم می باشد . روش تحقیق توصیفی از نوع زمینه یابی بوده و از تکنیک تحلیل محتوا بهره گرفته است . حجم جامعه و نمونه آماری 51 نفر از دبیران زیست شناسی منطقه پاکدشت بوده است . روایی صوری پرسشنامه محقق ساخته توسط کارشناسان مورد تائید قرار گرفت و اعتبار آن از طریق فرمول آلفای کرونباخ 84/0 تعیین گردید . برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون t وابسته و خی 2 ) استفاده شد و نتایج زیر به دست آمد : تحلیل محتوای کتاب نشان داد که در کتاب زیست شناسی و آزمایشگاه2 بیشترین توجه به هدف درک و فهم بوده است و کمترین میزان توجه به سطح ترکیب شده است و به سطح ارزشیابی (بالاترین سطح در طبقه بندی بلوم ) هیچ توجهی مبذول نشده است . از دیدگاه دبیران میزان پرداختن کتاب به معیارهای انتخاب محتوا نسبتاً مطلوب و مورد تأیید است . به سازماندهی محتوا در حد متوسط به بالا و مطلوب توجه شده است . زمان اختصاص داده شده به کتاب نسبت به حجم کتاب در سطح مطلوبی قرار ندارد . پرداختن به عنصر ارزشیابی در کتاب مذکور بالاتر از متوسط برآورد شده است . توجه به سطوح اهداف شناختی بلوم در حد مطلوب نمی باشد. از دیدگاه دبیران محدودیت های درس زیست شناسی و آزمایشگاه 2 ،کمبود زمان ، فضا و امکانات و وسائل آزمایشگاهی برشمرده شد . کلید واژه ها : تحلیل محتوا - برنامه درسی - کتاب زیست شناسی و آزمایشگاه 2 - عناصر برنامه درسی – اهداف شناختی بلوم .

در حال حاضر ، عدم تأمین و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز برای آموزش هنر در دوره ی راهنمایی تحصیلی چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی و استفاده از نیروهای غیر متخصص یکی از مهم ترین مسائل و مشکلات در نظام تأمین منابع انسانی آموزش و پرورش ایران است . هدف پژوهش حاضر بررسی میزان انطباق برنامه ی درسی هنر مراکز تربیت معلم با برنامه ی درسی هنر دوره ی راهنمایی تحصیلی است و روش پژوهش توصیفی - پیمایشی بوده است . جامعه ی آماری در این پژوهش کلیه ی دبیران هنر مدارس راهنمایی شهر تهران در سال تحصیلی 90- 89 بوده و نمونه ی آماری 80 نفر از دبیران هنر فارغ التحصیل از رشته ی آموزش هنرهای تجسمی مراکز تربیت معلم شهر تهران بوده است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و جهت انتخاب نمونه ی آماری از جدول مورگان و کرجسی استفاده شده است . در این پژوهش در راستای پاسخ گویی به پرسش های پژوهش به جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی پرداخته شده است . در جمع آوری اطلاعات میدانی از ابزار اندازه گیری پرسشنامه ی محقق ساخته ( 37 سوال بسته پاسخ با طیف لیکرت و یک سوال باز پاسخ ) استفاده شده است . و داده ها در دو سطح توصیفی ( با استفاده از جدول توزیع فراوانی و درصد فراوانی ) و استنباطی با استفاده از جدول مجذور کا ( خی دو ) و با نرم افزار spss مورد توصیف و تجزیه و تحلیل قرار گرفت . عمده ترین یافته های پژوهش حاکی از آن است که از میان 7 مولفه ی برنامه ی درسی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت ؛ بین مولفه های اهداف کلی ، اهداف آموزشی در حیطه ی دانشی ، محتوا ، راهبردهای یاددهی - یادگیری ، راهبردهای ارزش یابی و فضای آموزشی برنامه ی درسی هنر دوره ی راهنمایی تحصیلی و برنامه ی درسی رشته ی آموزش هنرهای تجسمی انطباق وجود دارد . این در حالی است که بین مولفه های اهداف آموزشی درحیطه ی نگرشی و مهارتی ، مواد و وسایل آموزشی و زمان انطباق وجود ندارد . کلید واژه ها : برنامه ی درسی هنر ، دوره ی راهنمایی تحصیلی ، مراکز تربیت معلم

چکیده پژوهش حاضرباهدف تحلیل محتوای کتابهای داستانی کودکان پیش دبستانی( اعم ازکتابهای داستانی ترجمه وتألیف شده) ازانتشارات کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان طی سالهای 1387الی 1389 براساس توجه به مهارت خودآگاهی وزیرمولفه های آن صورت گرفته است.درابتدابامروری برادبیات ومبانی نظری پژوهش مهارت موردنظرازبین سایرمولفه های مهارتهای زندگی مطرح شده توسط سازمان بهداشت جهانی انتخاب گردید،.درمرحله بعدهم اطلاعات مربوط به مهارت موردنظرباجداول درصدفراوانی ونمودار،بادرنظرداشتن توجه به این مهارت وهریک ازاجزای آن تهیه وتنظیم شد. مهارتهای زندگی آن دسته ازتواناییهای لازم برای رفتارمثبت وسازگارانه است که به فردتوان رویارویی موثر باچالشهای زندگی رامی دهد.شامل ده مهارت کلی است که عبارتنداز : مهارت خودآگاهی،همدلی،مهارت برقراری روابط موثر،روابط بین فردی،تصمیم گیری،حل مسأله،تفکرانتقادی،تفکرخلاق،مقابله باهیجانات و مهارت مقابله بااسترس. مهارت خودآگاهی اولین وزیربنایی ترین مهارت ازسری ده گانه مهارتهای زندگی است ویکی ازمهارت های اساسی دربین سایرمهارتها می باشدوهمچنین آموزش مهارتهای زندگی بااین مهارت آغازمی شود به طورکلی خودآگاهی به معنای خودشناسی است.یعنی شناخت تمامی خصوصیات خود،تواناییها،نقاط قوت وضعف وخواسته هاورغبتهاوتمایلات.این مهارت به فردکمک می کندتابه یک تصویرواقع بینانه ازخود دست یابدوحقوق ومسئولیتهای خودرابشناسد. خودآگاهی نیزدارای زیرمولفه هایی می باشد وبه دلیل نقش موثری که این مهارت می توانددرزندگی افرادایفاکندوهمین طورآموزش آن که بایدازسنین کودکی آغازشود سعی برآن شده است تادرپژوهش حاضر میزان توجه به ایجاداین مهارت درکودکان سنجیده شودوهمچنین باتوجه به این امرمهم که آموزش مفاهیم تربیتی بایدبه روش غیرمستقیم به کودکان ارائه شود، دراین میان ازادبیات کودکان که بخش اعظم آن داستانهاهستندمی توان به خوبی استفاده نمود.بنابراین درتحقیق فوق میزان توجه به مهارت مذکورواجزای آن درمتن وهمین طورتصاویرکتابهای داستانی کودکان پیش دبستانی موردبررسی قرارگرفت.کتابهای داستانی بررسی شده شامل تعداد 30 کتاب داستانی ترجمه وتألیف شده است که نتایج به دست آمده ازآنها بدین شرح می باشد: " میزان توجه به مهارت خوداگاهی در15 کتاب داستانی ترجمه شده بادرصد36/38 ودر15 کتاب داستانی تألیف شده بادرصد 69/ 24 به دست آمد.درکل به مولفه 1_ آگاهی ازاحساسات وعلایق وخواسته ها که ازاجزای مهارت خودآگاهی است درکلیه کتابهای داستانی بررسی شده بابالاترین فراوانی 30 بیشترازسایراجزاءتوجه شده،بعدازآن به مولفه 2_ آگاهی ازنقاط قوت وضعف وداشتن یک تصویرواقع بینانه ازخود با فراوانی 29 وبه مولفه 3_ شناخت اجزاء بدن ومراقبت از آن وآشنایی باحواس پنج گانه بافراوانی 17 توجه نشان داده شده است. به مولفه 4_ آگاهی فردازدانش خودو 5_شناخت عادتهای خویش به میزان کمی به ترتیبب با فراوانیهای 10 و 6 درکتابهای داستانی فوق پرداخته شده است.همچنین در بررسی کتابهای مذکورکمبود مولفه های 6_ آگاهی ازترسها وانزجارهاکه این مولفه(رابطه مستقیم بالیجادحس اعتمادبه نفس واستقلال شخصیت درفرددارد)و مولفه های 7_ شناخت نقشهاووظایف و 8_ پی بردن به خصوصیات مثبت خودو دیگران به وضوح دیده می شود." درکل چنین نتیجه گیری می شودکه به مهارت خودآگاهی وهریک ازاجزای آن درمتن وبه خصوص تصاویر کتابهای داستانی بررسی شده برای کودکان پیش دبستانی پایین ترازحدمیانگین توجه شده است وهمین طور باتوجه به این مسئله که کودکان دراین مقطع سنی خواندن ونوشتن رانیاموخته اندبهتراست که تصاویردرکتابهای مربوط به این گروه سنی گویاترازنوشته ها باشد بدین صورت که اگردراین کتابهامتن را ازتصاویرجداکنیم تصاویربه تنهایی گویای اکثریت مطالب برای آنها باشد. مهارت خودشناسی ازمهارتهای ضروری برای کودکان که (نوجوانان وجوانان آینده خواهندبود)درمواجهه با مسائل ومشکلات زندگی آینده شان می باشد،همچنین دربرنامه ریزی آموزش وپرورش پیش دبستانی هم اهداف بسیاری دررابطه باآموزش این مهارت واجزای آن مطرح شده است.بنابراین پیشنهادمی شودبه مهارت خودآگاهی وهر یک ازیرمولفه های آن درداستانهای مربوط به کودکان که( بخشی مهم درانواع ادبیات کودکان به شمارمی آیند)و می توان ازآنهابه عنوان روش غیرمستقیم دررساندن پیامهای سازنده درقالبی پذیرفتنی وبرانگیزاننده به کودکان استفاده کرد، هرچه بیشترتوجه نشان داده شود. کلید واژه ها: تحلیل محتوا، ادبیات کودکان،کتابهای داستانی،مهارتهای زندگی،مهارت خودآگاهی،دوره پیش دبستانی،پیش دبستانی.

چکیده در این تحقیق به بررسی نقاط قوت و ضعف کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات از منظر خاستگاه برنامه درسی(تمرکز و عدم تمرکز) پرداخته شده است و سوال اصلی تحقیق بدین شرح مطرح گردید: نقاط قوت و ضعف کاربرد فاوا در برنامه درسی متمرکز و غیر متمرکز از نظر متخصصان برنامه ریزی درسی چیست؟ طرح تحقیق حاضر در حیطه ی تحقیقات توصیفی جای گرفته و از نوع زمینه یابی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه ی اساتید و متخصصان برنامه ریزی درسی دانشگاه های الزهرا، علامه طباطبایی، تربیت معلم، شهید بهشتی، دانشگاه تهران، تربیت مدرس و دانشگاه شاهد که عضو انجمن مطالعات و برنامه درسی ایران، که حدود 50 نفرند در بر می گیرد از این تعداد 30 نفر به عنوان حجم نمونه مکفی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و با استفاده از مدل آماری (z) و با آزمون کلموگورف – اسمیرنوف به آزمون سوالات پژوهش پرداخته شد. برای جمع آوری نظرات متخصصان برنامه ریزی درسی درباره ی کاربرد فاوا در برنامه ی درسی متمرکز و غیر متمرکز از دو پرسشنامه ی 17 و 25 سوالی استفاده به عمل آمده است. از نتایج تحقیق می توان به یافته های زیر اشاره نمود: از جمله عمده ترین نقاط قوت کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسی متمرکز؛ افزایش سرعت دستیابی به اطلاعات مورد نیاز فراگیران، بهبود فعالیت های یاددهی – یادگیری و... می باشد و نقاط ضعف کاربرد فاوا در برنامه درسی متمرکز؛ کاهش انعطاف پذیری در برنامه درسی، محدودیت زمانی در فرایند یادگیری و... می باشد. همچنین از جمله عمده ترین نقاط قوت کاربرد فاوا در برنامه درسی غیر متمرکز؛ کاهش نابرابری های آموزشی، ایجاد امکان یادگیری شخصی و تجربه دست اول، آزادی و استقلال یادگیرنده و... می باشد و از نقاط ضعف کاربرد فاوا در برنامه درسی غیرمتمرکز می توان به کمبود امکانات سخت افزار(دستگاه ها، شبکه ها و...) و نرم افزاری، کمبود نیروی انسانی متخصص در زمینه ی نرم افزارهای آموزشی کاربردی و ... اشاره نمود. کلید واژه ها : فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، برنامه درسی ، فاوا در برنامه درسی، خاستگاه برنامه درسی، تمرکز، عدم تمرکز

چکیده: با توجه به این که ،یکی از اهداف اساسی در طرح جدید آموزش علوم تجربی آموختن راه وروش یادگیــری وحل مســاله ونیزآماده سـاختن دانش آموزان برای حــل مســائل ومشــکلاتی می باشدکه در جامعه ی علم محور وتکنولوژی محور با آن روبرو خواهند شد، و از طرفی مولفین کتابهای درسی نیز قصددارندیادگیرندگان درطول دوره به آن نائل گردند.این امر مستلزم بازنگری واصلاح کتب درسی علوم تجربی وتدوین وطراحی منابع علمی معتبر ومستند می باشد. بنابراین ضروری است که باز نگری واصلاح این کتب بر اساس یافته های علمی در زمینه اصول طراحی آموزشی انجام پذیرد. از این رو تحقیق حاضر، به بررسی نحوه طراحی آموزشی کتاب علوم تجربی پایه سوم راهنمایی وتعیین میزان تناسب طراحی آموزشی محتوای کتاب با نوع موضوع ،عملکرد مورد انتظاروروشهای ارائه وارزشیابی(معیار های الگوی مریل) پرداخته است،تا به این سوال اساسی پاسخ داده شود،که آیا بر اساس این الگو چارچوب مورد نظر برای طراحی محتوای برنامه درسی در تهیه وتدوین این کتاب رعایت شده است یا خیر؟ به عبارت دیگرتا چه حد محتوای مورد نظر مطابق الگوی طراحی مریل بوده است؟ به همین منظور این تحقیق به دنبال پاسخگویی به5سوال اساسی بوده است. جامعه آماری این تحقیق، کتاب درسی علوم تجربی پایه سوم راهنمایی در سال تحصیلی89ـ88 است.در این تحقیق نمونه بر جامعه آماری منطبق بوده زیراتمامی متن،تصاویر،جدولهاو... کتاب مذکور در تحلیل محتوا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نوع تحقیق توصیفی وروش گرد آوری اطلاعات نیز کل محتوای کتاب درسی علوم تجربی پایه سوم راهنمایی، بر اساس عناصر الگوی مریل بوده است. به منظور تحلیل وارزشیابی کتاب مذکور، از اصول ومعیار های مطرح شده به وسیله الگوی مریل استفاده شده است.در تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی نظیر:درصد،فراوانی،رسم نموداروجدول استفاده شده است وپس از تجزیه وتحلیل داده ها نتایج زیر به دست آمده است: 1)محتوای کتاب بیشتر به ایجاد و توسعه دانش مفاهیم می پردازد. 2)محتوای کتاب بیشتر با هدف ایجاد سطح عملکرد کاربرد طراحی شده است وعملکرد کشف و ابداع که با توجه به اهداف آموزش علوم باید بیش از همه عملکرد ها مورد توجه قرار گیرد کمتر مورد توجه و تاکید قرار گرفته است. 3)نحوه ارائه اولیه محتوای کتاب، در سه بخش تمرین و ارائه و ارزیابی با نوع موضوع و سطح عملکرد مورد انتظار تناسب دارد. 4)در مورد نحوه ارائه ثانویه، مطابق با الگوی مریل محتوای کتاب علوم در اجزای آموزشی بیان تعمیم کمکی(ب ت ک)بیان تعمیم حافظه ای(ب ت ح )سوال از مثال با بازخورد(س م ا)سوال از تعمیم با بازخورد(س ت ا ) با100? و سوال از مثال با شکل ارائه (س م ش) با66/91? بیشترین مطابقت را با الگوی مریل دارد و اجزای بیان تعمیم شکل ارائه (ب ت ش) با 75? وبیان مثال شکل ارائه( ب م ش) با66/66?و بیان تعمیم پیش نیاز( ب ت پ) با32/58? وبیان مثال کمکی( ب م ک) با46/38? از مطابقت کمتری بر خوردار است. 5)در طراحی کتاب مورد بررسی ،از چهار اصل پیشنهادی مریل دو اصل تفکیک و تنوع در سطح شایسته ای رعایت گردیده ، اصل سطح دشواری در سطح کمتری رعایت گردیده و به اصل همتا سازی توجه چندانی نشده است. کلمات کلیدی: تحلیل محتوا، کتاب علوم پایه سوم راهنمایی ، برنامه ریزی درسی ، طراحی آموزشی، الگوی طراحی آموزشی مریل

هوش معنوی به عنوان شاخه ای از توانایی های انسان نسبتا به تازگی مورد توجه قرار گرفته است او را به طور همه جانبه ای در جهت تکامل هدایت می کند بنابراین، پرورش و در مرکز توجه قرار دادن آن در جریان تعلیم و تربیت ضروری می نماید چرا که هدف هر نظام آموزشی پرورش همه جانبه توانمندی های افراد آن نظام است، از آن جا که، تربیت انسان هم? قوا وابعاد وجودی او را دربرمیگیرد، توجه به ساحت معنوی انسان، به عنوان بعد اصیل و شایان توجه وجود او، امری است که باید به طور ویژه در تربیت آدمی در نظر گرفته شود. اما توجه محض به انتقال دانش توسط معلمان، محیط آموزشی بدون انعطاف، در حاشیه قرار گرفتن فراگیران و ارزشیابی های سطحی و مقطعی حاکم در نظام آموزشی موجود به تربیت انسان هایی کامل و چند بعدی نخواهد انجامید. در نظام آموزشی معنوی، آرمان های تربیتی، معلم، فراگیر، محیط آموزشی، فرایند آموزش و یادگیری و ارزشیابی آموزشی هر یک ویژگی های خاصی دارند که در نهایت به بروندادی با ارزش خواهد انجامید.

هدف تحقیق بررسی میزان آمادگی دانشگاه علوم پزشکی شیرازو دانشگاه شیراز برای تبدیل به سازمان یادگیرنده ازدیدگاه کارکنان واساتید دانشگاههای مذکور بر اساس اصول سازمان یادگیرنده پیتر سنگه می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان دانشکده های دانشگاه شیراز و دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی شیراز می باشند. اطلاعات گردآوری شده از طریق پرسشنامه با استفاده از روش های آماری t-test مستقل و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل با استفاده از آزمون تی برای گروه های مستقل نشان داد که که در زمینه مهارت شخصی و مدل های ذهنی بین کارکنان دو دانشگاه و کارکنان زن و مرد دو دانشگاه تفاوت معناداری وجود ندارد و هر دو دانشگاه شیراز و علوم پزشکی شیراز آمادگی لازم برای تبدیل به سازمان یادگیرنده را دارند. و در زمینه آرمان مشترک بین کارکنان دو دانشگاه تفاوت معناداری وجود دارد و دانشگاه علوم پزشکی آمادگی لازم برای تبدیل به سازمان یادگیرنده را دارد ولی دانشگاه شیراز این آمادگی را ندارد. همچنین در زمینه یادگیری تیمی و تفکر سیستمی بین کارکنان دو دانشگاه وکارکنان زن و مرد دو دانشگاه تفاوت معناداری وجود ندارد و هیچ یک از دو دانشگاه آمادگی لازم را برای تبدیل به سازمان یادگیرنده ندارند. و در نهایت در زمینه مدل های ذهنی بین کارکنان زن و مرد دو دانشگاه تفاوت معناداری وجود ندارد و هر دو دانشگاه آمادگی لازم برای تبدیل به سازمان یادگیرنده را دارند. تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتایج بدست آمده با استفاده از روش آماری رگرسیون چندگانه در دانشگاه شیراز نشان می دهد که از میان متغیر های جمعیت-شناختی، متغیر های میزان تحصیلات و سابقه می توانند میزان آمادگی را به طور معنی داری پیش بینی کنند. و متغیرهای سن و جنسیت نمی توانند میزان آمادگی را به طور معنی داری پیش بینی کنند. این نتایج نشان می دهد که با افزایش میزان تحصیلات و سابقه، میزان آمادگی کارکنان افزایش می یابد و با کاهش میزان تحصیلات و سابقه، میزان آمادگی کاهش می یابد. همچنین با افزایش سن، میزان آمادگی کاهش می یابد. تجزیه و تحلیل اطلاعات و نتایج بدست آمده با استفاده از روش آماری رگرسیون چندگانه در دانشگاه علوم پزشکی شیراز نشان می دهد که از میان متغیر های جمعیت شناختی، متغیر های میزان تحصیلات و سن می-توانند میزان آمادگی را به طور معنی داری پیش بینی کنند. و متغیرهای سابقه نمی تواند میزان آمادگی را به طور معنی داری پیش بینی کند. این نتایج نشان می دهد که با افزایش میزان تحصیلات و سن، میزان آمادگی کارکنان افزایش می یابد و با کاهش میزان تحصیلات و سن، میزان آمادگی کاهش می یابد. همچنین با افزایش سابقه، میزان آمادگی کاهش می یابد. کلید واژه ها: سازمان یادگیرنده- یادگیری سازمانی- میزان آمادگی- نظرات- دانشگاه

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین جو سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی و خودتنظیمی در بین اساتید دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز می باشد. روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل: کلیه اساتید (زن ومرد) دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز می باشد که حجم کامل آن برابر 1009نفر (304 نفر زن و 705 نفر مرد) می باشند که از این تعداد نمونه با روش تصادفی ساده به تفکیک و به حجم 169 نفر زن و 248 مرد انتخاب گردید و داده ها و اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه های جو سازمانی هالپین وکرافت(1963)، رفتارشهروند سازمانی پودساکوف و همکاران (1990)و خودتنظیمی پینتریچ و دی گـروت (mslq) جمع آوری و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. برای تحلیل دادها در این پژوهش از روش های آمار توصیفی و استنباطی همچون، انحراف معیار، میانگین و فراوانی.... ، و برای آزمون فرضیه ها از تحلیل واریانس چندمتغیره همچنین از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که: بین جو سازمانی با رفتار شهروندسازمانی بطور کلی و به تفکیک جنس رابطه معنی داری وجود ندارد اما بین جو سازمانی با خودتنظیمی بطور کلی و به تفکیک جنسیت رابطه معنادارمی باشد. از سوی دیگر، ضریب همبستگی پیرسون دو به دوی بین متغیرها حاکی از آن است که: بین جو سازمانی با رفتار شهروندسازمانی بطور کلی و به تفکیک جنس رابطه معنادار نمی باشد. همچنین بین جو سازمانی با خودتنظیمی بطور کلی، و در اساتید مرد هر دو در سطح01/0 معنادار، اما جو سازمانی با خودتنظیمی در اساتید زن معنادار نمی باشد. بین رفتار شهروندسازمانی و خودتنظیمی در اساتید بطور کلی، همچنین در اساتید مرد و زن نیز در سطح 01/0 رابطه معناداری می باشد.

در دنیای معاصر، بیش از هر زمان دیگر، بقا و دوام سازمانها در گرو تعادل بین روشهای اجرای کار در سازمان با تغییر و تحولات و نوآوری های فرا سازمانی است. موضوعی که اکثر صاحبنظران مدیریت و برنامه ریزی آموزشی در خصوص آن توافق دارند نهفته بودن کلید اصلی این تعادل در استفاده از سازوکار موثر آموزش ضمن خدمت کارکنان است. پژوهش حاضر با هدف کلی ارزشیابی اثربخشی دوره های آموزشی شرکت سایپا یدک، صورت گرفته است. بدین منظور هفت دوره آموزشی با عناوین، excel، access، قطعه شناسی l90، قطعه شناسی ریو، مدیریت انگیزش، مدیریت دانش و مدیریت بحران و تضاد، انتخاب شدند. دوره های مذکور بر اساس مدل کرک پاتریک در دو سطح اول این مدل یعنی ارزشیابی واکنش فراگیران و میزان یادگیری آنان از دوره های آموزشی، مورد ارزشیابی قرار گرفتند. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل 650 نفر از کارکنانی که در هفت دوره آموزشی مذکور حضور داشته اند، می باشد. حجم نمونه 150 نفر از افراد مورد اشاره هستند که بطور تصادفی انتخاب شدند. کلیه تجزیه و تحلیل ها در سطح آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss انجام پذیرفته است. با استفاده از آزمون دو جمله ای نتایج بدست آمده نشان دادکه کارکنان نسبت به برخی دوره های آموزشی واکنش مثبت دارند و همچنین برخی دوره ها تاثیر معناداری در سطح یادگیری کارکنان داشته اند. در مورد برخی دوره ها به دلیل کم بودن حجم نمونه نمی توان در مورد واکنش کارکنان و تاثیر معناداری آنها در سطح یادگیری فراگیران، قضاوت نمود.