نام پژوهشگر: سید نعمت الله موسوی
رقیه محسن زاده سید نعمت الله موسوی
این مطالعه با هدف اثر کاهش تعرفه واردات برنج در ایران بر رفاه اجتماعی ،با استفاده از داده های سری زمانی سالهای 1357-1386 انجام شده است. با استفاده از یک مدل تعادل جزیی برای بازار برنج(شامل توابع تقاضا ،عرضه و واردات برنج) و بکار گیری روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) ،کشش های قیمتی عرضه و تقاضای برنج محاسبه شد و به تر تیب 12/0و 29/0- بدست آمد. با استفاده از کشش های بدست آمده و در غالب 7سناریو کاهش تعرفه، اثرات رفاهی تولید و مصرف و کل بازار برنج در فاصله سالهای مطاله محاسبه شد.بر اساس نتایج بدست آمده میتوان بیان داشت که که با کاهش تعرفه واردات برنج رفاه مصرف کنندگان افزایش یافته و رفاه تولید کنندگان کاهش می یابد اما با توجه به این که میزان افزایش در رفاه مصرف کنندگان بیشتر از کاهش در رفاه تولید کنندگان می باشد بنابراین در مجموع رفاه اجتماعی افزایش خواهد یافت.
مریم ره جویی سید نعمت الله موسوی
چکیده تعاونی های کشاورزی به عنوان یک نظام بهره برداری موفق در زمینه های افزایش درآمد، رشد اقتصادی، فقرزدایی، اشتغال مولد، یکپارچگی اجتماعی، تقویت کارآفرینی و مدیریت، تمرکز سرمایه های کوچک در قالب سرمایه های متوسط و کلان ایفای نقش می کنند و به عنوان یکی از جدید ترین راه های توسعه پایدار در برنامه های توسعه کشور مطرح می باشند. بر این اساسی هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر شرکت های تعاونی کشاورزی بر افزایش درآمد در استان فارس می باشد. آمار و اطلاعات مورد نیاز در این مطالعه از طریق پر کردن 216 پرسش نامه از میان اعضای تعاونی گاوداری و تعاونی تولید با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای در سال 1389 جمع آوری گردید. بمنظور تحلیل ریاضی این اثرات از روش اقتصاد سنجی لاجیت و پروبیت استفاده شده است که در نهایت روش لاجیت برتر شده است. به منظور برآورد این دو مدل از نرم افزارmicrofit 4.1 و spss 12.0 استفاده گردید. نتایج حاصل از مدل لاجیت نشان می دهد در تعاونی تولید متغیر شرکت در کلاسهای آموزشی، متغیر استفاده از اعتبارات تعاونی یعنی وام، متغیر افزایش تولید، متغیر استفاده از روش جدید تولید یعنی تکنولوژی، متغیر فروش نهاده های کشاورزی اثر مثبت بر روی احتمال افزایش درآمد اعضای تعاونی تولید داشته است. همچنین در تعاونی گاوداران متغیر شرکت در کلاس های آموزشی و متغیر استفاده از اعتبارات تعاونی و متغیر تنوع فعالیت کشاورزان و متغیر فروش نهاده های کشاورزی توسط تعاونی اثر مثبت بر احتمال افزایش درآمد اعضای تعاونی گاوداران داشته و متغیر میزان سن سرپرست خانوار اثر منفی براحتمال افزایش درآمد اعضاء داشته است. در پایان پیشنهاداتی شامل برگزاری کلاس های آموزشی به صورت مکرر جهت آشنایی بیشتر آنان با تعاونی، اعطای وام های بلند مدت به کشاورزان، خرید و فروش بیشتر نهاده های کشاورزی بین کشاورز و شرکت تعاونی به قیمت تعاونی، آموزش روش های جدید علمی برای افزایش تولید توسط تعاونی ها به کشاورزان برای بهبود شرایط کشاورزان ارائه شد. کلمات کلیدی: تعاونی های کشاورزی، درآمد، مدل لاجیت، استان فارس
مهدی فرزین جواد ترکمانی
در فعالیت های کشاورزی مواجه با شرایط مخاطره آمیز، یکی از دلایل از بین رفتن ثبات تولید، قیمت و درآمد می باشد. در راستای کاهش مخاطرات و جلوگیری از هدر رفت سرمایه های ملی، توجه به راهکارهای مدیریتی می تواند بسیار مفید باشد. ازجمله این راهکارها می توان به بیمه درآمدی محصولات کشاورزی و همچنین بازارهای آتی و اختیار معامله اشاره نمود. در این مطالعه، نخست با طراحی یک الگوی بیمه درآمد، با استفاده از روش آماری bootstrapping، میزان حق بیمه های عادلانه و واقعی به منظور تعیین حق بیمه درآمدی در سطوح مختلف مورد محاسبه قرار گرفت. سپس قیمت های سلف، آتی و حق معامله خرید و فروش در بازارهای اختیار معامله با توجه به پایین بودن فراریت سهام محاسباتی به منظور بررسی امکان ایجاد دو بازار فوق بوسیله روابط بلک- شولز مورد محاسبه قرار گرفتند. همچنین ابزارهای بیمه درآمد، قرارداد های آتی و اختیار معامله جهت کاهش نوسانات درآمدی کشاورزان پنبه کار منطقه مورد مطالعه با استفاده از فاکتور ضریب تغییر، مورد مقایسه قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از نمونه ای شامل 50 نفر از پنبه کاران شهرستان داراب از طریق تکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید. علاوه بر این، به منظور پیش بینی مقادیر آینده متغیرهای مورد مطالعه از داده های سری زمانی که از منابع مختلف از جمله اتحادیه تعاونی پنبه کاران و سازمان جهاد کشاورزی شهرستان داراب جمع آوری گردید، استفاده شد. نتایج مربوط به محاسبه حق بیمه های درآمدی، با دو فرض اعمال مستقیم و غیر مستقیم رابطه قیمت و عملکرد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت مشخص شد که با توجه به منفی بودن ضریب همبستگی بین قیمت و عملکرد، اعمال مستقیم رابطه قیمت و عملکرد در مقایسه با حالتی که این رابطه به طور غیر مستقیم در نظر گرفته می شود، باعث کاهش مقادیر حق بیمه های درآمدی می گردد. نتایج مربوط به بازارهای آتی و اختیار معامله نشان داد که با در نظر گرفتن قیمت هدف 7435 ریال برای هر کیلوگرم پنبه، حق معامله خرید و فروش به ترتیب برابر 8/5504 و 33/35 ریال بر کیلوگرم است. مقایسه سه طرح بیمه درآمد، بازار آتی و بازار اختیار معامله نشان دهنده برتری طرح بیمه درآمدی در کاهش میزان ریسک پنبه کاران می باشد. در این رابطه، بازارهای اختیار معامله و آتی به ترتیب در اولویت های بعدی قرار می گیرند. در پایان پیشنهاداتی در جهت مدیریت مناسب مخاطرات ارائه شده است.
فلامرز اژدری سید نعمت الله موسوی
ارزیابی اثر حذف یارانه های سوخت برقیمت حمل ونقل با تاکید بر محصولات کشاورزی چکیده این مطالعه با هدف تحلیل نقش انرژی در حمل و نقل و تقاضای حمل و نقل صورت گرفت. برای این منظور ابتدا تقاضای انرژی بعنوان یک نهاده به همراه سرمایه و نیروی کار برآورد گردید. سپس نقش انرژی در قیمت حمل ونقل بررسی گردید. در تحلیل تقاضای حمل و نقل، بصورت موردی تقاضا برای حمل و نقل محصولات کشاورزی شامل گوجه فرنگی و برنج از استان بوشهر به استان های تهران، اصفهان، فارس و خوزستان برآورد گردید. نقش انرژی در قیمت حمل و نقل با استفاده از تابع عرضه معکوس ارزیابی گردید. بمنظور برآورد توابع تقاضای نهاده ها و همچنین تابع عرضه معکوس حمل و نقل از داده های سری زمانی دوره 87-1354 کل کشور استفاده گردید. برای تحلیل تقاضای حمل و نقل محصولات کشاورزی نیز تابع تقاضای پویا برآورد گردید. همچنین اثر افزایش قیمت حمل و نقل بر رفاه گروه های تقاضاکننده حمل و نقل در قالب دو سناریو افزایش قیمت 15 و 25 درصد محاسبه گردید. داده های مورد استفاده در تقاضای حمل و نقل بصورت ترکیبی (پانل) و دوره مورد مطالعه شامل سال های 88-1375 می باشد. یافته های حاصل از برآورد تابع تقاضای نهاده نشان داد تقاضای انرژی نسبت به تغییرات قیمت آن بی کشش است. افزون بر این مشخص شد تقاضای انرژی نسبت به تغییرات قیمت نیروی کار و سرمایه نیز حساسیت چندانی ندارد. اما از سوی دیگر تغییر قیمت انرژی بر تقاضای نیروی کار و سرمایه اثرگذار است. بر اساس نتایج رابطه میان نیروی کار و انرژی بصورت جانشینی و رابطه آن با سرمایه بصورت مکملی می باشد. انتظار می رود 10 درصد افزایش قیمت انرژی تقاضا برای نیروی کار را بیش از 2/6 درصد افزایش و تقاضا برای سرمایه را حدود 7/0 درصد کاهش دهد. همچنین یافته های حاصل از تصریح تابع عرضه معکوس نشان داد نقش انرژی در تشکیل قیمت حمل و نقل در سطح پایینی قرار دارد. همچنین یافته های مربوط به تقاضای حمل و نقل گوجه فرنگی و برنج نشان داد تقاضای این محصولات نسبت به تغییرات قیمت هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت کاملاً کشش پذیر است. همچنین مشخص شد زیان رفاهی در مورد گوجه فرنگی در بلندمدت به مراتب بالاتر از برنج است اما در کوتاه مدت زیان رفاهی برای برنج به دلیل کشش پذیری بیشتر بالاتر است. زیان رفاهی ناشی از افزایش قیمت حمل به تهران برای تقاضاکنندگان بار به دلیل فاصله زیادتر آن از استان بوشهر در مقایسه با سایر استان ها بالاتر به دست آمد. کلید واژه ها: انرژی، حمل و نقل، تقاضا، گوجه فرنگی، برنج، استان بوشهر
مهدی جوکار سید نعمت الله موسوی
این مطالعه با هدف تحلیل ساختار بازار جهانی زعفران و ارزیابی قدرت بازار ایران در بازار صادراتی زعفران صورت گرفت. برای ارزیابی ساختار بازار جهانی زعفران از شاخص های هرفیندال- هیرشمن، سهم بزرگترین صادرکننده و سهم چهار صادرکننده بزرگ استفاده شد. این شاخص ها بر اساس مقدار و ارزش صادرات زعفران محاسبه گردید. در تحلیل قدرت بازار ایران نیز از شاخص لرنر و همچنین تصریح قیمت صادراتی زعفران ایران استفاده شد. شاخص لرنر نیز تحت دو فرض برابری هزینه نهایی با قیمت داخلی و همچنین ساختار بازارکورنو محاسبه گردید. در محاسبه شاخص قدرت بازار بر اساس ساختار بازار کورنو ابتدا تابع تقاضای زعفران ایران برآورد گردید. همچنین درتصریح قیمت صادراتی زعفران اثر نرخ ارز بر قیمت صادراتی با استفاده از تحلیل رگرسیون تعیین شد. در تصریح تابع تقاضای واردات و قیمت صادراتی زعفران از داده های گروهی از کشورها در دوره 2009-1994 بصورت داده های ترکیبی استفاده شد. کشورهای منتخب نیز شامل بحرین، بلژیک، کانادا، فرانسه، آلمان، هند، ایتالیا، ژاپن، کویت، عربستان، اسپانیا، سوئد، سوئیس و امارات متحده عربی می باشد. یافته های مطالعه نشان داد مقادیر شاخص های مورد استفاده برای ارزیابی ساختار بازار جهانی زعفران بسته به اینکه مقدار صادرات یا ارزش آن مورد توجه قرار گیرد متفاوت خواهد بود.بطور کلی نیز هر سه شاخص یاد شده نشان دادند که ارزش صادرات دارای تمرکز بیشتر از مقدار صادرات می باشد. اما در مجموع ساختار بازار جهانی زعفران غیر رقابتی ارزیابی گردید. همچنین بطور تلویحی مشخص شد میزان تمرکز در بازار جهانی زعفران تمایل به کاهش دارد. در تابع تقاضای واردات مشاهده شد که به ازاء 1 درصد افزایش تولید ناخالص انتظار می رود تقاضا برای زعفران ایران حدود 2/1 درصد افزایش یابد. مقدار شاخص لرنر تحت هر دو فرض حدود 3/0 به دست آمد که حاکی از وجود قدرت بازار ایران است. افزون بر شاخص لرنر تصریح تابع قیمت صادرات نیز بطور قطعی حاکی از قدرت بازار ایران در بازار صادراتی زعفران است. به گونه ای که ایران قادر است میان بازارهای مختلف سطوح مختلفی از قیمت را اعمال نماید. از دیگر یافته های این مطالعه یافتن نوعی از رابطه مکملی میان زعفران ایران و اسپانیا بود. کلید واژه ها: ساختار بازار، قدرت بازار، زعفران، ایران
عبدالعلی رضایی کهمینی سید نعمت الله موسوی
آب به عنوان کمیاب ترین عامل درتولید محصولات کشاورزی نه تنها محدودکننده کشاورزی بلکه محدودکننده دیگر فعالیتهای اقتصادی واجتماعی نیز بشمار می رود. بنابراین اعمال مدیریت تقاضای آب از طریق تعیین ارزش اقتصادی آب به عنوان رویکردی جدیدی، در مدیریت و بهره برداری از منابع آب ضروری به شمار میرود.در این مطالعه علاوه بر ارزش اقتصادی آب کشاورزی سد درودزن ، برآورد تمایل به پرداخت بازدید کنندگان سد مورد مطالعه قرار گرفته است. تعین ارزش اقتصادی: در این مطالعه با ارائه یک الگوی برنامه ریزی چند هدفی به تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی سد درودزن واقع در شهرستان مرودشت استان فارس اقدام شده است. در این تحقیق سه هدف تامین حداکثر بازده ناخالص،حداقل مصرف آب و کمترین ریسک یا واریانس الگو به طور همزمان مورد توجه بود. بر اساس نتایج حاصله ارزش واقعی نهاده آب در جریان تولید برای الگوی بهینه حداکثر بازدهی برابربا 1607 ریال در هر متر مکعب آب حاصل شده است. لذا اگر ما با یک سال نرمال مواجه باشیم یعنی اینکه سد درودزن حداکثر حجم خود را داشته باشد میزان 600 میلیون متر مکعب آب کشاورزی در دسترس وجود دارد. با این حجم آب و حداکثر کردن بازدهی، ارزش کل آب کشاورزی سد درودزن 964.2 میلیارد ریال برآورد می گردد. برآورد تمایل به پرداخت: این مطالعه با هدف برآورد تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان سد درودزن با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط(cvm) و شناخت عوامل موثر بر آن صورت گرفت. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز از طریق تکیمل پرسشنامه در میان شهروندان اصفهان، شیراز و مرودشت جمع آوری گردید. این اطلاعات شامل اطلاعات اقتصادی- اجتماعی بازدیدکنندگان، تمایل به پرداخت آنها و اطلاعات مورد استفاده در تابع تمایل به پرداخت بود. عوامل مورد استفاده در تخمین تابع تمایل به پرداخت شامل جنس، تحصیلات، شغل و سن پاسخ دهندگان، درآمد، بعد خانوار، تمایلات زیست محیطی، فاصله و متغیر بیانگر تورش نقطه شروع بود. با توجه به داده های به دست آمده برای تمایل به پرداخت افراد که به صورت مقادیردامنه ای، شامل سطوح صفر، 5000-2000، 10000-5000، 15000-10000، 20000-15000 و20000 ریال بود از روش های لوجیت استفاده گردید. بر اساس یافته ها، متوسط تمایل به پرداخت برابر با 14263 ریال به ازای هر خانوار به دست آمد. از میان عوامل یاد شده اثر جنس، بعد خانوار، فاصله و درآمد بر تمایل به پرداخت افراد حایز اهمیت آماری بود. در مورد متغیر جنس، مشخص شد که زنان در مقایسه با مردان از تمایل به پرداخت کمتری برخوردار هستند. همچنین مشخص گردید جنس، فاصله و درآمد بر تمایل به پرداخت افراد اثر مثبت و معنی دار دارد. بر اساس تمایل به پرداخت افراد و تعداد بازدیدکنندگان، ارزش سد در نزد بازدیدکنندگان 160 میلیون ریال برآورد گردید.
حسین معصومی بهاء الدین نجفی
با توجه به اهمیت نقش بخش تعاون در اقتصادکشور و نقش مهم این بنگاه های اقتصادی در چرخه اقتصادی کشور، در این پژوهش به بررسی عملکرد اتحادیه های تعاونی روستایی در استان فارس پرداخته شده است. داده های مورد نیاز از اطلاعات موجود در ترازنامه ها، صورت حساب های سرمایه ، سود و زیان همه 25 اتحادیه های تعاونی روستائی شهرستان های استان فارس در سال مالی 1389 و از طریق تکمیل پرسشنامه و انجام مصاحبه با مدیران عامل اتحادیه ها جمع آوری گردید. در مرحله بعد از میان آنان تعداد 12 شهرستان انتخاب و در هر شهرستان با یک نمونه 7-5 نفری از مدیران عامل شرکت های تعاونی مصاحبه ای برای ارزیابی عملکرد اتحادیه ها انجام شد. نتایج نشان داد که تجربه عملی مدیران عامل، میزان تحصیلات ، تعداد شرکت های عضو اتحادیه میزان فروش و قدرت مالی مدیران عامل اتحادیه ها تاثیر مثبت و معنی داری بر سودآوری اتحادیه ها داشته است. علاوه براین به منظور تعیین عوامل موثر بر رضایت شرکت های تعاونی از اتحادیه ها از مدل لاجیت استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان معاملات با اتحادیه و تعداد سهام شرکت ها در اتحادیه ها، تاثیر مثبت و معنی داری بر میزان رضایت شرکت ها از اتحادیه های تعاونی روستایی دارد.
شیوا رنجبر بهاء الدین نجفی
این مطالعه با هدف تعیین نقش عوامل موثر بر صادرات محصولات بادام، فندق صورت گرفت. بدین منظور اثر متغیرهای تولید داخلی، نسبت قیمت جهانی به داخلی و نرخ ارز بر تابع صادرات با استفاده از روش خود توضیح برداری با وقفه های گسترده (ardl) در بلندمدت و کوتاه مدت مورد ارزیابی قرار گرفت. دوره ی مورد مطالعه سال های1991- 2009 می باشد. بر اساس نتایج، متغیرهای نسبت قیمت جهانی به داخلی، تولید داخلی و نرخ ارز در بلندمدت اثر معناداری بر عرضه صادرات بادام دارند که اثر متغیرتولید داخلی بر صادرات مثبت می باشد. همچنین در کوتاه مدت اثر این متغیرها بر میزان صادرات بادام معنادار می باشد. صادرات محصول فندق در بلندمدت تحت تأثیر میزان تولید داخلی و نرخ ارز می باشد. همین طور در کوتاه مدت متغیرهای تولید داخلی و نرخ ارز اثر معنا داری بر میزان صادرات محصول فندق دارند.
سیده کلثوم منصوری جواد ترکمانی
چکیده برنج از محصولات مهم استان فارس است و هر گونه نوسان در تولید این محصول بر سطح رفاه تولیدکننده تأثیر می گذارد. نهاده های شیمیایی در افزایش تولید محصولات کشاورزی بویژه برنج اهمیت زیادی دارند. با توجه به سیاست هدفمندی یارانه ها این پژوهش با هدف تحلیل اثرات رفاهی حذف یارانه ی نهاده ی کود شیمیایی در فرآیند تولید محصول برنج در شهرستان ممسنی استان فارس، انجام شد. برای رسیدن به هدف های این پژوهش، تابع تقاضای عوامل تولید و تابع تولید برنج با استفاده از داده های به دست آمده از میان 100 برنج کار در سال 1390 برآورد گردید. نتایج بدست آمده از تخمین تابع هزینه حاکی از آن است که با حذف 50 درصدی یارانه کود، میزان 5/11 درصد مصرف کود کاهش خواهد داشت. در اثر این کاهش مصرف، میزان تولید برنج 22 درصد کاهش می یابد. همچنین، هزینه های تولید در هر هکتار رشد 35 درصدی را نشان داد. یعنی سود شالیکاران برنج 45/0کاهش می یابد. با حذف 100 درصدی یارانه کود، هزینه های تولید در هر هکتار رشد 9 درصدی را دارد و قیمت برنج به 63000 ریال می رسد و سود برنجکاران 37/0 کاهش می یابد. بنابراین در منطقه ممسنی، آزاد سازی قیمت کود شیمیایی باعث کاهش سطح زیر کشت برنج این منطقه می شود. لذا حذف یارانه کود باید با احتیاط و تدریجی انجام پذیرد. کلید واژه: کود شیمیایی، تابع هزینه ترانسلوگ، قیمت برنج، کشش هزینه، تابع تولید
سمیرا سلطانی جواد ترکمانی
چکیده کشاورزی به خصوص در کشورهای کمتر توسعه یافته، عمدتاً فعالیتی ریسکی است و تصمیم گیری ها و فعالیت های بهره برداران، معمولاً تحت تأثیر پدیده ها و جنبه های مختلف آن قرار دارد. استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک از جمله بیمه کشاورزی، به منظور کاهش اثر ریسک، بسیار مفید می باشد. در راستای دستیابی به اهداف اصلی مطالعه، ابتدا وضعیت بیمه محصول گندم آبی، گندم دیم، کلزا و برنج در شهرستان بهشهر بررسی گردید. سپس الگوی بهینه کشت با استفاده از روش تارگت موتاد و در سه مرحله (مرحله اول با اعمال بیمه قیمت، مرحله دوم با اعمال بیمه عملکرد و در نهایت با اعمال بیمه درآمد) تعیین گردید. داده های سری زمانی که از بانک اطلاعات سری زمانی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر به منظور پیش بینی مورد استفاده قرار گرفت، شامل اطلاعات قیمت و عملکرد محصول گندم آبی، گندم دیم، کلزا و برنج در فاصله سال های 1380 تا 1390 بود. با توجه به اینکه بیمه درآمدی در کشور اجرا نمی شود، بنابراین میزان حق بیمه و غرامت آن بر خلاف بیمه قیمت و عملکرد، از منابع موجود (صندوق بیمه محصولات کشاورزی و بانک کشاورزی) قابل حصول نیست. لذا به منظور محاسبه حق بیمه های واقعی و منصفانه در بیمه درآمدی، از روش شبیه سازی موسوم به روش bootstrapping یا روش خودراه انداز آماری استفاده گردید. پس از برآورد بیمه قیمت ، عملکرد و درآمد، در مرحله بعد تأثیر انواع بیمه بر روی الگوی بهینه کشت بررسی شد. نتایج نشان داد که، اعمال هریک از بیمه های قیمت، عملکرد و درآمد بر روی الگوی بهینه کشت تأثیر گذاشته و آن را تغییر می دهد. با اعمال بیمه قیمت، زارعین بخش بیشتری از زمین زراعی را به کشت گندم دیم، کلزا کشت برنج اختصاص دادند. همچنین با اعمال بیمه عملکرد این الگوی کشت دستخوش تغییرات شده و کشاورزان اقدام به کشت گندم آبی، کلزا و برنج می نمایند. از طرف دیگر با اعمال بیمه درآمدی کشاورزان منطقه مقدار بیشتری از سطح زیر کشت را به برنج اختصاص دادند. با مقایسه بازده و ریسک در این سه طرح، مشخص شد که بیمه درآمدی، سودآوری بالاتری را برای واحد کشاورزی در منطقه به همراه داشته و مفیدتر است. در واقع بیمه درآمدی، کشاورزان را به کشت محصولات با ریسک و نوسانات بالاتر تشویق می نماید. در مراحل مختلف تدوین، داده های مقطعی مورد نیاز، با تکمیل 50 پرسشنامه در میان کشاورزان شهرستان بهشهر و همچنین استفاده از اطلاعات زراعی موجود در بخش آمار مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان جمع آوری گردید. تمامی مراحل تخمین، محاسبه، شبیه سازی و مقایسه با استفاده از نرم افزارهای eviews، spss، minitab، microfit و excel صورت پذیرفت. برای تخمین مدل تارگت موتاد و برآورد محدودیت ها و متغیرها و در نهایت تعیین الگوی کشت از نرم افزار lingo استفاده شد.
محمدعلی سیاران بهاءالدین نجفی
یکی از بزرگترین چالش های امروز دولت ها مشکل کمبود شغل برای جوانان است. نرخ بیکاری در ایران حدود 12 درصد است و نرخ بیکاری دانش آموختگان رشته های کشاورزی و منابع طبیعی بیش از 20 درصد است. در این راستا اعطای اعتبارات کشاورزی می تواند یکی از راهکارهای مهم در جهت افزایش اشتغال در بخش کشاورزی باشد. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات اعطای اعتبارات بانکی بر افزایش اشتغال در میان فارغ التحصیلان کشاورزی در استان فارس می باشد. بدین منظور 205 فارغ التحصیل گروه های کشاورزی مورد مصاحبه قرار گرفتند و اطلاعات آن ها به همراه عوامل موثر بر اعطای تسهیلات به ایشان توسط بسته نرم افزاری microfit و روش لاجیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت
علی محمدخانی بهاءالدین نجفی
در بررسی اثرات اقتصادی داده های مورد استفاده حاصل عملیات میدانی و پرکردن پرسشنامه از کل 150 خانوار منطقه مورد مطالعه و مصاحبه با کارشناسان محلی وابسته به وزارت کشاورزی و مرکزخدمات یکپارچه سازی در شهرستان پاسارگاد می باشد و در تعیین عوامل موثر بر پذیرش یکپارچه سازی بهره برداری با استفاده از برآورد مدل رگرسیونی لوجیت است. برای این منظور 150 بهره بردار در 3 روستای شهرستان پاسارگاد در سال 1391 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی اثرات اقتصادی نشان نشان می دهد در روستاهایی که طرح در آنجا انجام گرفته، یکپارچه سازی اراضی موجب؛ مدیریت مزرعه، ساختار زراعی اراضی از نظراندازه و تعداد، افزایش وسعت بهره برداریها ، بهبود شیوه های انتقال آب، بالا رفتن راندمان تولید، کاهش هزینه، صرفه جویی در مصرف آب ، صرفه جویی در وقت و ایجاد رضایتمندی و .. گردیده است و همچنین نتایج تعیین عوامل موثر بر پذیرش یکپارچه سازی بهره برداری نشان می دهد که متغیرهای سطح تحصیلات بهره بردار، کیفیت اراضی بهره برداری، فاصله بین قطعات و برنامه های آموز شی(تلاش های ترو یجی) مهم ترین عوامل موثر بر پذیرش فرآیند یکپارچه سازی در اراضی بهره برداری روستاهای شهرستان پاسارگاد هستند که از نظر آماری در سطح یک درصد معنی دار می باشند همچنین متغیرهای تعداد افراد خانوار و عوامل بعدی تأثیرگذار هستند که در سطح معنی داری 5 درصد دارای اثر معنی دار می باشند و متغیرهای درآمد زارعین، تحصیلات فرزندان، تجربه بهره برداران، سطح زیرکشت، موقعیت اراضی، تعداد اثر معنی دار بر پذیرش یکپارچه سازی نشان ندارند.
سیدمحمدصادق زارع سید نعمت الله موسوی
این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر فرآیند انتقال به کشاورزی ارگانیک برای صیفی کاران شهرستان مرودشت انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش صیفی کاران (گوجه فرنگی و خیار) شهرستان مرودشت در سال زراعی 90-89 بود و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از یک نمونه آماری شامل 150 نفر ازگوجه فرنگی کاران و خیار کاران جمع آوری گردید. تحلیل اطلاعات با استفاده از تحلیل توصیفی و آزمون آماری t و مدل اقتصادسنجی لاجیت انجام گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، از میان 150 نفر از پاسخگویان، 65 نفر نسبت به تبدیل شدن به کشاورزی ارگانیک دارای تمایل مثبت و 85 نفر نسبت به تبدیل شدن به کشاورزی ارگانیک تمایلی نشان ندادند. نتایج پژوهش نشان داد که اطلاعات کشاورزان رایج در زمینه های فنی، مدیریتی، فروش و قوانین و مقررات مربوط به کشت و فرآوری محصولات ارگانیک پایین می باشد. پر ریسک بودن کشاورزی ارگانیک، نبود حمایت کافی از سوی دولت، پر سود نبودن کشاورزی ارگانیک، نبود بازار فروش، دشواری دستیابی به اطلاعات و نداشتن دانش و مهارت برای مدیریت مزارع ارگانیک موانع عمده عدم انجام فعالیت زراعی ارگانیک ذکر شده است. نتایج مدل لوجیت نشان می دهد که متغیرهای میزان سابقه کشت، میزان تحصیلات، میزان رعایت اصول بهداشتی، نگرش مثبت نسبت به محیط زیست و اطلاع درباره کشاورزی ارگانیک رابطه مثبت و معنی دار و متغیرهای سن، میزان مصرف کود و سموم شیمیایی رابطه منفی و معنی دار با تمایل به کشت ارگانیک داشته است.
لادن یداللهی بهاءالدین نجفی
چکیده: با توجه به اهمیت اقتصادی پسته در اقتصاد ملی و باعنایت به رقابت های جهانی در زمینه بازار این محصول و پتانسیل بالای آن برای صادرات، در این مطالعه اثرات مداخله ی دولت بر عرضه، از راه محاسبه ی نرخ حمایت اسمی بررسی شد. داده های مورد نیاز از منابع آماری گوناگون از جمله : آمار نامه های وزارت کشاورزی و fao طی دوره (1389- 1359) بدست آمد. نتایج این پژوهش نشان از رابطه مثبت قیمت و سطح زیر کشت دارد. همچنین سیاست های حمایتی دولت بر عرضه پسته اثر مثبت نشان داد. کلمات کلیدی: پسته، سطح زیر کشت، نرخ حمایت اسمی، نرخ حمایت موثر، مدل خود توزیع با وقفه های گسترده
محمد مهدی قاسمی سید نعمت الله موسوی
بنابراین تسطیح لیزری اراضی به عنوان یکی از راهکارهای افزایش راندمان استفاده از نهاده ها به ویژه آب، همواره مورد توجه متخصصان و کارشناسان بوده است. این پژوهش به منظور بررسی و شناخت پیامدهای اقتصادی اجرای طرح تسطیح لیزری و شناخت عوامل موثر بر پذیرش این فن آوری در بخش مرکزی شهرستان مرودشت در استان فارس انجام گردید. نمونه منتخب شامل 150کشاورز که با استفاده از نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب گردید. نتایج حاصل از مقایسه متغیرهای پژوهش قبل و بعد از اجرای تسطیح لیزری مبین آن بود که اجرای تسطیح لیزری اثرات اقتصادی زیادی در پی داشته است. نتایج نشان دهنده کاهش هزینه های مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت محصول گندم بود. همچنین مشخص شد با اجرای طرح عملکرد گندم، میزان درآمد و قیمت زمین کشاورزی با افزایش همراه بوده است. نتایج حاصل از مدل لوجیت نشان داد که متغیرهای سن، تحصیلات، درآمد خارج از مزرعه، مدت زمان آبیاری، تعداد افراد خانوار، تجربه بهره برداری، میزان اراضی تحت مدیریت، اطمینان به کاربرد این فنآوری و مزایای آن، تماس بامنابع اطلاعات کشاورزی اثر معنیداری بر پذیرش هموارسازی لیزری دارد.
ایرج بصیری خیاوی بهاءالدین نجفی
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان در توسعه کشاورزی شهرستان پارسآباد مغان و با استفاده از روش تحقیق علی- مقایسهای انجام شده است. در راستای اجرای این تحقیق با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 200 نفراز روستاهای دو مرکز خدمات کشاورزی که یکی در نزدیکی شرکت و برخوردار و دیگری دورتر از شرکت و غیربرخوردار از تکنولوژی شرکت انتخاب شده.و پس از تنظیم پرسشنامه و تأیید پایایی و روایی آن با بهره گیری از نظر اساتید صاحبنظر در زمینه مسائل توسعهکشاورزی و روستائی اقدام به گرداوری اطلاعات شد. داده های بدست آمده ازتکمیل پرسشنامه نیز،به کمک نرم افزار spss و آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت .با توجه به آزمون.t کشش مثبت در ویژگیهای اقتصادی کشاورزان و سطح معنیداری آنها نشان میدهدکه بین روستاهای برخوردار و غیر برخوردار از نظر درآمد کشاورزان تفاوت معنیداری وجود داردو نتایج این پژوهش، به وضوح نشان می دهد متغیرهای سطح زیرکشت ، تعداد دام ،تعداد ماشینآلات کشاورزی و میزان درآمد میتواند تفاوت بین روستاهای دو گروه را از نظر اقتصادی پیشبینی نماید بنابراین پیشنهاد می شود برای توسعه کشاورزی در هر منطقه و بالا بردن انگیزه کشاورزان به فعالیتهای کشاورزی حداقل یک پروژه زیربنایی از سوی دولت در استانهای کشور اجرا شودکه با انتقال تکنولوژی روز به کشاورزان و باعث توسعه کشاورزی و نهایتا" توسعه روستائی و ملی را به همراه خواهد داشت.
زهرا شاهکرمی پور سید نعمت الله موسوی
چکیده در مطالعه حاضر به بررسی نوسان نرخ ارز بر صادرات خرما در ایران با آمار سری زمانی 1387- 1357 پرداخته شده است. داده های مورد نظر از اداره گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمان فائو و بانک مرکزی جمع آوری شد. در ابتدا با استفاده از الگوی واریانس ناهمسانی شرطی خود رگرسیون تعمیم یافته (garch) نوسان واقعی نرخ ارز را به دست آورده و در ادامه از طریق روش خودرگرسیونی با وقفه های گسترده (ardl) روابط مورد نظر برآورد شد. نتایج تحقیق نشان داد که نوسان نرخ واقعی ارز در بلند مدت و کوتاه مدت اثر منفی و معنی داری بر صادرات دارد و لذا افزایش نوسانات نرخ ارز، صادرات خرما را کاهش می دهد و اینکه می توان از طریق افزایش تولید داخلی و عملکرد این محصول، میزان صادرات خرما را افزایش داد. واژه های کلیدی: نوسان نرخ واقعی ارز، خرما، صادرات، ایران.
پانته آ محبان سید نعمت الله موسوی
هدف از تحقیق حاضر بررسی صنایع تبدیلی کشاورزی ایران از نظرانواع کارایی وتعیین بازدهی نسبت به مقیاس بود. بدین منظور اطلاعاتی شامل مقدار سرمایه، تعداد نیروی کار، مواد اولیه مصرفی ومقدار مصرف انرژی در فاصله سال های 89-1379از 15 واحد صنایع تبدیلی در ایران از پایگاه اطلاعاتی سازمان بورس و اوراق بهادار گردآوری شد. این واحدها براساس نوع تولیداتشان به دو گروه قند و صنایع غذایی تقسیم شده، انواع کارایی، بهره وری و بازدهی نسبت به مقیاس برای هر سه گروه با استفاده از نرم افزار (deap) محاسبه گردید. درگروه قندها، میانگین کارایی فنی 95 درصد است که نشان می دهد می توان به طور متوسط 5 درصد از میزان مصرف نهاده ها را کاهش داد بدون این که میزان تولید فعلی کاهش یابد. اختلاف کارایی بین بهترین وبدترین واحد 11 درصد است. 60 درصد از این واحدها دارای بازده افزایشی، 20 درصد دارای بازده ثابت و 20 درصد هم دارای بازده کاهشی نسبت به مقیاس هستند. در گروه صنایع غذایی، میانگین کارایی فنی تقریباً 82 درصد است که دراین جا نشان می دهد می توان تقریبا 18 درصد از میزان نهاده ها را بدون هیچ تغییری در میزان تولید کاهش داد. اختلاف کارایی بین بهترین وبدترین واحد86 درصد است. 40 درصد از این واحدها دارای بازده افزایشی، 40 درصد دارای بازده ثابت و 20 درصد هم دارای بازده کاهشی نسبت به مقیاس هستند ودر نهایت میانگین کارایی فنی همه ی واحدها 77 درصد بدست آمد. از میان 15 واحد مورد مطالعه، 5 واحد کارا بودند و اختلاف کارایی بین بهترین و بدترین واحد86 درصد می باشد. 40 درصد از این واحدها دارای بازده افزایشی، 3/33 درصد دارای بازده ثابت و 7/26 درصد هم دارای بازده کاهشی نسبت به مقیاس هستند. بنابراین برای 40 درصد از این واحدها، در صورتی که مدیریت مصرف نهاده هایشان کارا شود، توسعه ی ابعاد فعالیت از نظر تعداد نیروی انسانی وسرمایه، سبب افزایش تولید با بازدهی صعودی خواهد شد. با توجه به کارایی مدیریتی بالا نسبت به کارایی مقیاس، مشخص شد که مهمترین علت ناکارایی فنی بهینه نبودن مقیاس واحدها می باشد. رشد بهره وری صنایع قند به طور متوسط 3/0 درصد است. مهم ترین منشا رشد بهره وری تغییرات تکنولوژیکی می باشد. کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس نیز در این دوره رشد داشته اند. میانگین بهره وری صنایع غذایی دارای 7درصد کاهش می باشد و این در حالی است که کارایی فنی وتغییرات تکنولوژیکی رشد داشته اند. البته رشد کارایی فنی کمتر از تغییرات تکنولوژیکی است. کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس دارای رشد منفی هستند که کاهش رشد بهره وری را توجیه می کند. رشد بهره وری کل صنایع مورد بررسی حدود 3درصد است. منشا رشد بهره وری رشد کارایی فنی می باشد زیرا تغییرات تکنولوژیکی رشد منفی داشته است. کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس نیز دارای رشد مثبت می باشند.
علی اصغر زارعی سید نعمت الله موسوی
عوامل موثر بر توسعه کشت کلزا مطالعه موردی شهرستان مرودشت چکیده بر اساس آمارهای رسمی، تولید روغن های خوراکی از منابع داخلی، تنها کمتر از 10 درصد نیاز مصرفی کشور را تامین می کند و لذا همه ساله مقادیر چشمگیری چربی و روغن خوراکی خام و آماده با صرف هزینه های ارزی درخور توجهی وارد کشور می شود. طی سالهای گذشته کلزا بعنوان یک محصول جدید وارد سیستم کشت تعداد محدودی از کشاورزان در استان فارس شده است. از آنجا که هدف دولتمردان طی سال های آینده رسیدن به درصد بالایی از خود کفایی در زمینه روغن خوراکی است لذا توجه هر چه بیشتر به توسعه کشت دانه های روغنی بالاخص کلزا به دلیل درصد روغن بالا و کیفیت مطلوب آن، احساس می شود. در این مطالعه عوامل موثر بر پذیرش کشت کلزا در چارچوب الگوی لاجیت و با استفاده از داده های مقطع زمانی سال 1393-1392 مربوط به 384 نفر از کشاورزان انتخاب شده به روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای در شهرستان مرودشت، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که متغیرهای سن، میزان تحصیلات، میزان درآمد، ارتباط با کشاورزان کلزا کار، مالکیت زمین، استفاده از توصیه های مروجین، نسبت سود کلزا به گندم، دریافت تسهیلات، آگاهی از تاثیر کشت کلزا بر عملکرد غلات و تعداد قطعات با توسعه کشت کلزا رابطه معنی داری وجود دارد. همچین تمام متغیرها به جز سن و تعداد قطعات اثر مثبت بر متغیر وابسته دارند. طبقه بندی jel: o18، o13، c31، c13 کلمات کلیدی: توسعه کشت، کلزا، مدل لاجیت، مرودشت
حسن کریمی سید نعمت الله موسوی
با توجه به نادیده گرفتن نقش جانبی محیط زیست، مشخص کردن این نقش و برآورد آن، اهمیت محیط زیست و نقش واقعی آن را در اقتصاد ملی روشن خواهد کرد. ارزش گردشگری و تفریحی جزء ارزش های مستقیم اکوسیستم محیط زیست بوده که شامل استفاده از محیط زیست برای تفریح، گذران اوقات فراغت و سرگرمی، پیاده روی، و زیبایی شناختی است. در این پژوهش، ارزش تفریحی تنگ بستانک و میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان این مکان با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط تعیین و اندازه گیری شده است. نمونه گیری به صورت تصادفی و از بین بازدیدکنندگان از تنگ بستانک و در دو مقطع زمانی بهار و تابستان 1393 صورت گرفته است. تعداد نمونه نیز بر اساس میانگین و واریانس جامعه آماری 384 پرسشنامه تعیین شده است. برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان، از الگوی لاجیت استفاده شده و پارامترهای این الگو با استفاده از روش حداکثر (بیشینه) راست نمایی برآورد شده است. نتایج نشان داده است که بیش از 80 درصد افرراد تحت بررسی شده، حاضر به پرداخت مبلغی برای استفاده تفریحی از تنگ بستانک هستند. نتایج برآورد مدل نشان می دهد که متغیرهای درآمد، تعدا بازدید سالیانه، میزان تحصیلات و ارزشمندی محیط زیست بر تمایل پرداخت بازدیدکنندگان برای استفاده از دلپذیری محیط زیست اثر مثبت داشته است. همچنین، متغیرهای سن افراد و قیمت پیشنهادی، رابطه منفی با میزان تمایل پرداخت افراد داشته است. متوسط تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان برای ارزش تفریحی این پارک، 12854 ریال برای هر بازدید است و میانگین تمایل به پرداخت سالانه هر خانوار نیز برای بازدید از این پارک 8/586168 ریال به دست آمده است.