نام پژوهشگر: حسن حکمت نیا

تحلیل مکانی شاخص های کمی و کیفی مسکن،مطالعه موردی شهر رامشیر
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1389
  اسماعیل حمید   حسن حکمت نیا

شاخص های مسکن یکی از مهم ترین ابزارهای شناخت ویژگی ها و ابعاد مختلف مسکن در هر جامعه ای است و به کمک آنها می توان روند تحول و میزان موفقیت تحقق سیاست های مسکن را بررسی نمود. در این تحقیق داه ها و اطلاعات شاخص های کمی و کیفی مسکن شهر رامشیر با استفاده از روش نمونه گیری ودر قالب 384 عدد پرسشنامه جمع آوری شده وبا استفاده از جداول، نمودارها و نقشه های مختلف و با یک روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است و سپس با شاخص های کمی و کیفی مسکن مناطق شهری ایران مقایسه شده است.باتوجه به نتایج بدست آمده از تحلیل ها که توسط نرم افزار اس پی اس اس انجام شد ،مشخص گردید که واحد های مسکونی شهر رامشیر از نظر شاخص های کمی و کیفی تفاوت معنی داری با مناطق شهری ایران ندارند. از دیگر نتایج بدست آمده در این تحقیق عدم وجود تفاوت معنی دار در پراکندگی مکانی شاخص های کمی و کیفی در بین سه منطقه شهر رامشیر است. جهت حل مسائل و مشکلات فوق پیشنهادهایی مطرح شده است که عبارتند از: تقویت اشتغال و بنیه ی اقتصادی مردم ، نظارت بیشتر از طرف سازمان های شهری به ویژه شهرداری بر رعایت استانداردها و قوانین ساخت و ساز مسکن از سوی سازندگان مسکن ،تلاش مسئولان شهری رامشیر در جهت ابطال وقفیت اراضی این شهر در قبال اختصاص زمین به اوقاف در جای دیگر،تاسیس بانک مسکن جهت ارائه حمایت های مالی لازم از بخش مسکن.

بررسی آسیب پذیری بافت فرسوده شهری به منظور مدیریت بحران (ناشی از زلزله و سیلاب)مطالعه موردی: محله مرکزی ایذه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1389
  یاسر عالی پور   حسن حکمت نیا

چکیده : شناسایی آسیب پذیری بافت فرسوده شهری در سوانح طبیعی منجر به بحران، نقش قابل ملاحظه ای در کاهش خسارات وتلفات ناشی از آن خواهد داشت. بدین منظور ضروری است پیش از سانحه نسبت به شناسایی مولفه های آسیب پذیری بافت فرسوده در دو بعد فیزیکی وانسانی اقدام گردد. در این پژوهش مورد نظر است که محله مرکزی شهر ایذه با توجه به ویژگی های آن به لحاظ عملکرد ودر شرایط بحرانی مورد مطالعه قرارگرفته است. جمعیت زیاد شهر ایذه وسکونت بیشتر مردم این شهر در مناطق دارای بافت فرسوده وهمچنین موقعیت جغرافیایی این شهر یعنی قرار گرفتن در یک محیط بسته ومحصور بین کوهها که آبهای جاری از این کوهها (به ویژه در جنوب وجنوب غرب) با شیب زیاد به صورت پنج رودخانه فصلی از بین محله های مسکونی می گذرد وبارش های رگباری وناگهانی که مدام اتفاق می افتد وقرار گرفتن در مسیر گسل معروف زاگرس موجب شده تا توجه به راهکارهای لازم برای کاهش اثرات بلایای طبیعی ضروری بوده مطالعات لازم انجام گیرد. بدین منظور با در نظر داشتن ویژگی های فضا وتوده محدوده مورد مطالعه نسبت به استخراج ویژگی های عملکردی در شرایط بحرانی اقدام وپس از طبقه بندی آن ها نهایتاً نسبت به تعیین آسیب پذیری بافت فرسوده واقع در این محله در برابر سوانح احتمالی غالب (سیل و زلزله) پرداخته شده است. خروجی این پژوهش شامل تعیین مولفه های آسیب پذیری ونیز تعیین کیفی میزان آسیب پذیری بخش مورد مطالعه ونیز پیشنهاد راهکارهای لازم می باشد. واژه های کلیدی : آسیب پذیری- شهر- مدیریت بحران- سوانح- بافت فرسوده- ایذه

نقش برنامه ریزی حمل و نقل بر اصلاح بافت کالبدی منطقه 8 تهران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی 1389
  روشنک فعلی   حسن حکمت نیا

هر نوع از کاربریهای شهری دارای ویژگیهای ترافیکی خاص می باشد. تغییراتی که به واسطه برنامه ریزی حمل و نقل شهری صورت میگیرد، به طور کلی در بافت شهر نمود عینی می یابد.این نمود شامل ارتقا و تنزل بافت کالبدی شهر به واسطه، بهسازی، نوسازی، تعریض و ایجاد معابر جدید می باشد. در این پژوهش به منظور بررسی اثرات برنامه ریزی حمل و نقل شهری بر اصلاح بافت کالبدی شهری، منطقه 8 شهرداری تهران مورد مطالعه قرار گرفت. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. به منظور انجام پژوهش ضمن مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، مطالعات میدانی از طریق تکنیک مشاهده، صورت گرفت و نتایج با استفاده از تکنیک swot تحلیل گردید. نتایج این پژوهش مبین آن است که تغییراتی که بواسطه برنامه ریزی حمل و نقل در منطقه مورد مطالعه صورت گرفته است، مشتمل بر تعریض معابر، احداث بزرگراه های شهید باقری و امام علی، احداث پلهای خاقانی و آغاز می باشد. همچنین ساماندهی معابر، احداث تقاطع های غیر همسطح و تغییر مسیر معابروتغییر کاربری از دیگر نمودهای آن به شمار می آیند که بر بافت کالبدی منطقه تاثیراتی عمیق برجای گذاشته است. با تحلیل نتایج کمی حاصله از تکنیک swot مشاهده می گردد که اکثریت اقدامات صورت گرفته ظرف چند سال گذشته در منطقه به منظور برنامه ریزی حمل و نقل شهری، همپوشانی قابل توجهی با استراتژی های اصلاحی خروجی swot دارد. بنابراین اقدامات صورت گرفته در جهت برنامه ریزی حمل و نقل شهری سبب ارتقا بافت شهری منطقه مورد مطالعه گردیده است، به بیان دیگر در جهت اصلاح بافت کالبدی منطقه 8 شهرداری تهران می باشد، لذا پیشنهاد می گردد، برنامه ریزی حمل و نقل در راستای استراتژی های خروجی از swot ، به منظور اصلاح بافت کالبدی منطقه با نمودها و قوت بیشتری ادامه یابد.

بررسی سازوکارهای بهینه سازی حمل و نقل درون شهری با استفاده از تکنیک های چندمعیاره «مطالعه موردی منطقه دو یزد»
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1389
  ژینوس انصاری عز آبادی   حسن حکمت نیا

حمل و نقل درون شهری، به مولفه های متعددی مربوط می گردد که بخشی از این مولفه ها به صورت مستقیم به عامل محیط پیرامون و برخی دیگر به ویژگی های رانندگان و وسیله نقلیه باز می گردد. از آنجایی که روانسازی ترافیک درون شهری، امروزه به عنوان یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزی حمل و نقل درون شهری به شمار می آید، بنابراین بررسی ساز و کارهای بهینه سازی حمل و نقل به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای برنامه ریزی حمل و نقل شهری می باشد. در این پژوهش به بررسی ساز و کارهای بهینه سازی حمل و نقل درون شهری منطقه دو شهرداری یزد پرداخته شد. روش مورد استفاده در این تحقیق تحلیلی و توصیفی و با استفاده از پرسشنامه نسبت به سنجش نظرات کارشناسان حمل و نقل شهری پرداخته شد . نتایج به دست آمده از پرسشنامه در قالب دو تکنیک تصمیم گیری چند معیاره غیرجبرانی شامل روشهای ماکسی مین و ضریب خوش بینی با ضرایب بدبینی ( ) مختلف مورد تحلیل قرار گرفت . نتایج این تحقیق بیانگر آن است که گزینه 6a با امتیاز 866/0 رتبه اول را به خود اختصاص می دهد، همچنین به ازای ضریب بدبینی 5/0= گزینه 6a با امتیاز 91/0 نیز رتبه اول را به خود اختصاص داد که مبین یکطرفه شدن خیابان فرخی می باشد . لذا برمبنای فرضیه های تحقیق پیشنهاد می گردد که پاره ای از تغییرات شامل تغییر جهت معابر، ساماندهی تقاطع خیابانها و ایجاد سامانه های هوشمند به عنوان رویکرد اساسی در بهینه سازی حمل و نقل درون شهری منطقه دو یزد موردنظر قرار گیرد .

برنامه ریزی مسکن شهر میبد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1389
  شهاب نارگانی بافقی   حسن حکمت نیا

تامین مسکن از ضروری ترین نیاز های انسان و یکی از شاخص های تعیین سنجش کیفیت زندگی و رفاه اجتماعی می باشد. مسئله مسکن یکی از معضلات مهم کشور هاست و به عنوان یک ضرورت در جامعه قابل توجه و اهمیت بوده و بسیار سرنوشت ساز و تعیین کننده است. بنابراین پژوهش حاضر به برنامه ریزی مسکن در شهر میبد میپردازد. بدین منظور در گام نخست با توجه به آمار های موجود اقدام به برسی و شناخت وضعیت مسکن در شهر میبد به لحاظ شاخص های کمی و کیفی متداول در دورهء 85-1355 گردیده است. نتایج این برسی ها نشان از بهبود کمی و کیفی وضعیت مسکن این شهر در دوره مورد نظر دارد. سپس شهر میبد به لحاظ شاخص های مذکور با نقاط شهری ،استان و کشور مقایسه نموده تا شناختی از جایگاه این شهر در منطقه بدست آید.بررسی ها حاکی از آن بود که این شهر از جایگاه مطلوبی در منطقه برخوردار میباشد. در گام بعد به برنامه ریزی مسکن پرداخته می شود.بدین طریق با استفاده از مدل ها و تکنیک هایی چون، مدل رشد نمایی و روش خام مبتنی بر نیاز، اقدام به پیش بینی جمعیت، تعیین اندازه وبعد خانوار و بر آورد واحد های مسکونی مورد نیاز تا افق 1405 گردید که مشخص شد تعداد27212 واحد مسکونی جدید مورد نیاز میباشد لذا با توجه به توان های بالقوه موجود محدودهء داخل شهر میبد(زمین های بایر و واحدهای مخروبه) وبا ایجاد ساختمانهای دو طبقه می توان حدود 77 درصد از نیاز مسکن شهر را بر آورده ساخت. الگو ی مطلوب برای توسعه شهر نیز توسعه متراکم با مساکن کوتاه مرتبه در نظر گرفته شده است.

سازماندهی فضایی نظام شهری استان آذربایجانشرقی با رویکر پیرامون-مرکز
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1389
  حسین نظم فر   نفیسه مرصوسی

چکیده: یکی از مشخصه های بارز توسعه فضایی در ایران ، وجود نابرابری های منطقه ای و عدم تعادل و توازن منطقه ای می باشد ، این عدم تعادل و شکاف بین مناطق که از موانع رشد و توسعه متوازن مناطق به شمار می رود ، همراه با گسترش شهرنشینی و افزایش تعداد شهرها به شکل گیری نظام شهری ناکارآمد و از هم گسیخته ای منجر شده ،که از مشخصه های اصلی آن نخست شهری(کلانشهر تهران) در سطح ملی و وجود چند شهر بزرگ در برخی از مناطق و تعداد بسیار زیادی از شهرهای کوچک و روستاها در کشور می باشد . این نظام شهری ناکارآمد همراه با گسیختگی سلسله مراتب شهری منجر به عدم هماهنگی در توزیع خدمات در کشور شده و نظام توزیع خدمات را در تمامی استان ها دچار مشکل کرده است . برهم خوردن تعادل و توازن منطقه ای در کشور یکی از موانع اصلی بر سر راه توسعه ملی به شمار می رود . این روند همراه با گسترش شهرنشینی و فزونی تعداد شهرها در فرایند توسعه ملی موجب تغییرات قابل توجهی در شبکه شهری و توزیع فضایی شهرها در کشور شده است . استان آذربایجانشرقی نیز از این قاعده مستثنی نیست یک شهر برتر در سطح فوقانی هرم شهری ، چند شهر ناهمگون در فاصله ای زیاد از آن و انبوهی از روستا شهرهای کوچک با عملکردهای ضعیف که توان رقابت با شهر برتر از آنها گرفته شده است . در این تحقیق از روش ها و تکنیک های مختلفی به تناسب موضوع های مورد بحث استفاده شده است . شیوه جمع آوری مطالب عمدتاً متکی بر روش اسنادی بوده و سعی شده است تا حد امکان از روش های آماری برای تحلیل داده های جمع آوری شده استفاده شود . در این پژوهش با استفاده از مدل ها و تکنیک های رایج ، نظام شهری استان آذربایجانشرقی را طی یک دوره زمانی 50 ساله ( 1335 – 1385)مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و از نرم افزارهای آماری مانند exel و spss برای پردازش و تحلیل اطلاعات و از نرم افزارهای gis برای نمایش یافته ها و اطلاعات فضایی تحقیق استفاده شده است ، نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که استقرار جمعیت در کانون های شهری به صورت متعادل و همگون توزیع نشده اند . علل چنین پیامدی پیدایش شهرهای کوچک و کم اهمیت در شبکه شهری استان و تمرکز شدید جمعیت در کلانشهر تبریز می باشد. بطوریکه متروپل تبریز بیش از 58 درصد از کل جمعیت شهری استان را بر اساس سرشماری سال 1385 در خود جای داده است . لذا به نظر می رسد انتخاب قطبهای رشد از میان سیستم کنونی شهرهای استان به منظور متعادل سازی توزیع فضای جمعیت شهری آن و با تاکید بر تمرکززدایی سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی ، اقدامی منطقی ، منصفانه و صرفه جویانه خواهد بود. واژگان کلیدی: تعادل فضایی ، سازماندهی فضایی ، نظام شهری ، استان آذربایجانشرقی .

بررسی و تحلیل ظرفیت های گردشگری در شهر اوشان فشم ، میگون و موانع توسعه آن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی 1390
  کامیار شعبانی   نفیسه مرصوصی

در تحقیق حاضر موقعیت و ظرفیت گردشگری منطقه اوشان فشم میگون و موانع توسعه ی این صنعت درشش فصل که فصل اول کلیات ، فصل دوم مفاهیم نظری ، فصل سوم ویژگی ها وموقعیت استان تهران ، فصل چهارم شناسایی ظرفیت های گردشگری ، فصل پنجم تجزیه وتحلیل داده ها وفصل ششم آزمون فرضیات و راهکارهای پیشنهادی می باشد مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار گرفته است ، این شهر کوهستانی و بسیار مستعد و توریست پذیر در استان تهران و شهرستان شمیرانات که چند سالی است مورد توجه گسترده ساکنان تهران گرما زده و حتی اهالی شهرهای استان و ایران قرار گرفته ، به عنوان شهر مورد مطالعه با دو فرضیه و چندین جداول با استفاده از مدل سوات (swot)،( نقاط قوت ، ضعف ، فرصت ها ، و تهدیدها ) بررسی شده است . ظرفیت های گردشگری ، جایگاه این شهر ، برنامه ریزی ، سیاستگزاری و سرمایه گذاری موقعیت اوشان فشم میگون را جهانی خواهد کرد . اما آنچه حایز اهمیت است شناسایی ظرفیت ها ، مشکلات ، امکانات موجود ، راه ها و .... می باشد ، که با مطالعه می توان به نتایجی مهم دست یافت و تحقیق حاضر نیز سعی بر این نکته داشته و مواردی را پس از ارائه ی جدول با سنجش ترکیبی و استنتاج نهایی ، جاذبه و موانع توسعه را شناسایی و بررسی نموده است . نکته مهم دیگر اینکه ، به علت کوهستانی بودن منطقه مورد مطالعه ، وجود صخره ها و کوه های سر به فلک کشیده و نزدیکی این قلل به هم فضاهای محدودی در حاشیه رودخانه وجود دارد که گاهی اوقات ، پیدا کردن جای پارک خودرو و مکان مناسب جهت اتراق برای گردشگران ساعت ها زمان برده و وقت گیر می باشد. همچنین ایجاد یک محور بزرگراهی و تدابیر و مدیریت ترافیکی نقش به سزایی در روان سازی ترافیک در روزهای تعطیل دارد.

تحلیل نابرابری های اجتماعی مناطق شهری ارومیه از منظر توسعه پایدار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور مرکز - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1391
  محمدعلی صفرلویی   حسن حکمت نیا

شهرنشینی و شهرگرایی در جهان در حال توسعه در قرن گذشته و حاضر با دو ویژگی مهم؛ رشد شتابان جمعیت و گشترش فیزیکی فزاینده و بی برنامه مواجه بوده است. شکل گیری فضاهای نابرابر شهری، فقرشهری، ناپایداری شهری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، محیطی و ...، مسایل و مشکلات مشترک این شهرها به شمار می رود. هر چند که این مسایل تحت تاثیر عوامل محلی، منطقه ای و ملی نظیر اقتصاد سیاسی، پیشینه تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی، قالب های متفاوتی به خود گرفته، اما همه آنها متأثر از موج دوم تحولات زیستی بشر یعنی گذر از دوره معیشت کشاورزی به صنعتی تحت عنوان انقلاب شهری بوده اند. توسعه نابرابرشهرها، نه تنها موجب نابرابرهای فضایی در سیستم های شهری در سطوح ملی و جهانی شده، بلکه موجب نابرابری های اجتماعی محلات، نواحی و مناطق درونی شهرها، بویژه کلان شهرها و شهر های بزرگ شده است. هدف این تحقیق تحلیل نابرابر های اجتماعی مناطق شهری ارومیه با رویکرد نظری توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است که با گردآوری بیش از 87 شاخص(1385) در هشت بخش؛ شامل شاخص های جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی- درمانی، اداری- خدماتی، آموزشی- علمی، فرهنگی و کالبدی و با بکارگیری مدل های تاپسیس(topsis)، ضریب پراکندگی و نرم افزارgis نسبت به رتبه بندی و سطح بندی مناطق مبادرت شد. نتایج تحلیل مدل تاپسیس نشانگر تفاوت های معنی داری از نظر برخورداری در شاخص های مختلف در بین سطوح شهری است. ضرایب مدل پراکندگی نشان می دهد، در بین شاخص های مختلف بیشترین نابرابری در شاخص بهداشتی- درمانی و کمترین نابرابری در شاخص های کالبدی بوده است. همچنین با روش های آماری پیشرفته و با به کارگیری نرم افزارهای excel وspss به تجزیه و تحلیل، تبیین، پیش بینی و برازش رگرسیونی، تحلیل مسیر شاخص ها و آزمون فرضیه ها در مناطق شهری ارومیه اقدام گردید. درآزمون فرضیه ها مشخص شد بین مناطق شهری ارومیه در شاخص های مختلف، از نظر برخورداری تفاوت معنی داری وجود دارد، ولی بین تراکم جمعیت در مناطق شهری و ساختار فضایی آن ها رابطه معنی داری وجود ندارد، این آزمون نیز بیانگر توزیع نابرابر شاخص های اجتماعی و امکانات شهری در سطح مناطق شهری ارومیه است. برای رسیدن به توسعه پایدارشهری با رویکرد عدالت اجتماعی و در جهت کاستن از نابرابری های اجتماعی و بهبود عملکرد مناطق شهری ارومیه باید راهبرد های توسعه شهری متفاوت و متناسب با نیازها، استحقاق ها و استعداد های هر منطقه تدوین شود. توسعه ای که در جهت کاهش نابرابری ها و تضاد ها، حمایت ازهویت شهری و فعالیت گروه های محروم و حفاظت از محیط زیست شهری باشد. بر این اساس به ارائه برنامه استراتژیک توسعه شهری با مدل( sowt)اقدام گردید.

سنجش پایداری محلات شهری ایلام با تاکید بر عدالت اجتماعی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور مرکز - دانشکده علوم انسانی 1392
  موسی ملکی پور   رضا مختاری

بر این اساس، هدف این تحقیق مطالعه سنجش نابرابر های اجتماعی نواحی و مناطق شهری ایلام بوده که با رویکرد نظری؛ توسعه پایدار و نابرابری اجتماعی و با گرد آوری 62 متغیر در هفت عامل شامل؛ شاخص های اقتصادی– اشتغال، کالبدی، آموزشی، اجتماعی– فرهنگی، خدماتی- رفاهی بهداشتی- درمانی و زیست محیطی با مدل تحلیل عاملی به رتبه بندی و سطح بندی نواحی مبادرت و نیز بااستفاده از ضریب پراکندگی و روش های آماری پیشرفته و با به کارگیری نرم افزارهای excel وspss به تجزیه و تحلیل، تبین، پیش بینی و پرازش رگرسیونی و نسبت برخوردارها در مناطق و نواحی شهر ایلام اقدام گردید؛ نتایج تحقیق نشانگر آن است در سطح کلان، از بین مناطق شهری ایلام هیچ یک فاقد پایداری نبوده اند و مناطق یک ، سه و چهار نیمه برخوردار و منطقه دو محروم می باشد . و در سطح خرد شهری از بین چهارده ناحیه ایلام، ناحیه مرکزی تنها ناحیه پایدار شهری بوده که در چهار شاخص اقتصادی اشتغال، اجتماعی - فرهنگی، بهداشتی- درمانی، خدماتی- رفاهی برخوردار بوده و توانسته در این شاخصها بیشترین تمرکز را داشته باشد. نواحی ژین، شاد آباد، پیام نور و زمین شهری ، نوروز آباد، پیچ آشوری، صدا و سیما، جانبازان و استانداری نیمه برخوردار یا نیمه توسعه یافته و نواحی سبزی آباد، چالیمار، بان برزو بان بور نواحی محروم یا توسعه نیافته شناخته شدند

مکانیابی مراکز خدمات بهداشتی و درمانی شهر یزد با استفاده از gis
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان یزد - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1389
  حمیده یاوری   علی زنگی آبادی

توسعه و گسترش پیوسته شهرها و افزایش روز افزون رشد جمعیت آنها در توزیع نیازها و تقاضاها برای خدمات و امکانات عمومی شهر تأثیر به سزایی گذاشته است.این امر باعث توزیع نامناسب و ناعادلانه در برخورداری از این گونه خدمات شده است. امروزه نیاز به خدمات شهری روز بروز افزایش یافته و آنچه در خدمات رسانی شهری به شهروندان باید مورد توجه قرار گیرد افزایش تعداد این خدمات نیست، بلکه توزیع مناسب و عادلانه این خدمات جهت رفاه حال شهروندان می باشد. مراکز خدمات بهداشتی و درمانی به عنوان یکی از مراکز مهم خدماتی در سطح شهر محسوب می شود که دسترسی آسان و سریع با صرف هزینه و زمان کم در آن اهمیت فراوان دارد. از این رو توزیع عادلانه این مراکز می تواند بسیاری مشکلات ناشی از حمل و نقل و آلودگی صوتی و هوا و اتلاف هزینه و زمان ساکنان آن شهر را کاهش دهد و امنیت و سلامت شهروندان را تضمین نموده و عدالت اجتماعی در برخورداری از خدمات شهری را تأمین نماید. در تحقیق حاضر به بررسی و توزیع مراکز خدمات بهداشتی و درمانی در سطح شهر یزد پرداخته و با توجه به وضع موجود این مراکز مکان های فاقد پوشش جهت احداث مراکز جدید با استفاده از سیستم از سیستم اطلاعات جغرافیایی تعیین گردید. بررسی نتایج حاصل نشان داد که توزیع این مراکز در شهر مناسب و بهینه نبوده واکثر آنها در بخش مرکزی شهر تجمع یافته اند. استقرار برخی از خدمات در بخش مرکزی شهر از جمله حضور پزشکان و مراکزی چون درمانگاه ها و بیمارستان ها باعث تمرکز دیگر خدمات از قبیل داروخانه ها، آزمایشگاه ها، مراکز فیزیوتراپی، مراکز رادیولوژی و دیگر خدمات درمانی در این محدوده از شهر گردیده و توزیع این خدمات را در شهر بسیار نامتعادل کرده است.

نقش قوانین و مقررات در اجرای طرح جامع شهر نی ریز
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان یزد - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1390
  نادر کامرانی   حسن حکمت نیا

توسعه ناموزون شهرهای کشور در دهه های اخیر زمینه را برای تهیه ی طرح های توسعه ی شهری فراهم کرده است. اما با وجود گذشت چهار دهه از تهیه و اجرای این طرحها در عمل موفقیت چندانی حاصل نشده اتس. به دنبال تغییر و تحولات در اوضاع اجتماعی و اقتصادی از دهه ی 1300 به بعد و دنبال کردن جریان توسعه و فرایند آن بر پایه ی توسعه ی صنعتی و گسترش خدمات، شهرها نیز توسعه ی سریعی را به خود پذیرفتند. نمود مسایل و مشکلات شهری از دهه ی 1340 به بعد در کشور و ناهنجاریهای موجود در نظام شهرنشینی و شهرسازی در کشور، مسیولان امر را بر آن داشت تا برای سر و سامان دادن به این ناهنجاریها و بی نظمیها، اقداماتی را در چهارچوب برنامه ریزی شهری و الگوی طرحهای جامع، سرلوحه ی خود قرار دهند. بدون شک قوانین و مقررات می تواند به عنوان عامل تعیین کننده ای در اجرای طرح ها و برنامه ها نقش داشته باشد. اهمیت موضوع از این جهت است که بای اولین بار در شهر نی ریز با توجه به نظر کارشناسان و سنجش معیارهای قوانین و مقررات در اجرای طرح جامع مورد بررسی قرار گرفته است. جمع آوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای و اسنادی و با توجه به نظرات کارشناسان از طریق پرسشنامه می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش حدود 50 نفر از کارشناسان متخصص در امور شهری می باشند. پژوهش مورد نظر در پنج فصل جمع آوری شده است که در فصل اول به کلیات تحقیق پرداخته شده، در فصل دوم مبانی نظری و در فصل سوم، وضع موجود شهر نی ریز مورد بررسی قرار گرفته شده است. در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده و این نتیجه حاصل شده است که نقش قوانین مربوط به شهرسازی در طرح جامع شهر نی ریز نسبتا ضعیف می باشد، به طوری که در بحث بکارگیری کاربری ها و شبکه های ارتباطی مطابق با پیش بینی های صورت گرفته در طرح جامع، موفقیت چندانی بدست نیامده است. در فصل پنجم نیز فرضیه ها مورد آزمون قرار داده شده و به ارایه ی پیشنهادات پرداخته شده است.

مکانیابی اماکن اسکان اضطراری در حوادث طبیعی منطقه 8 شهرداری تهران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان آذرباییجان شرقی - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1389
  حسین باصفا   حسن حکمت نیا

بازسازی پس از بحران زمینه هایی را ایجاب می کند که امکان دستیابی به آنها در شرایط معمول موجود نیست در این مواقع استفاده درست از موقعیت های پیش آمده ضمن تقویت مرحله ای باز توانی، منجر به عملکرد مناسب جامعه آسیب دیده در برابر بحران ها و سوانح آتی خواهد شد. هدف این پژوهش آن است که روابط بین توسعه و بلایا بررسی و فرصت های توسعه کالبدی مخاطرات شناسایی و عوامل و معیارهای موثر بر نحوه و چگونگی استفاده از آنها شناسایی و تحلیل شود. رویکرد حاکم بر این تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی می باشد و شیوه گردآوری اطلاعات شامل روش های کتابخانه ای (اسنادی) و میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) است. تهران به عنوان پایتخت ایران و از بین مناطق مختلف شهر، منطقه 8 شهرداری که یکی از پرتراکم ترین مناطق است، به عنوان مطالعه موردی، مطالعه و برسی شد. بر اساس این مطالعات با تنظیم پرسشنامه ای ده محل تحت مکان های اولیه پیشنهاد و پنج شاخص مهم مطلوبیت هزینه، سهولت برپایی، مطلوبیت دسترسی، مطلوبیت کیفی برای استقرار افراد، مطلوبیت خدمات رسانی و کاهش اثرات سوء سانحه نیز با بکارگیری روش تصمیم گیی های چند معیاره به طور خاص روش topsis ترکیب و در نهایت گزینه های برتر به ترتیب ذیل مشخص شدند. نتایج تحقیق بیانگر آن است که گزینه a1(پارک جدیدالاحداث گلبرگ) با امتیاز 79/0 رتبه اول و گزینه a3 (مجموعه فدک و زمین فوتبال واقع در آن) با امتیاز 78/0 رتبه دوم و گزینه a6 (پارک یاسمن) با امتیاز 71/0 رتبه سوم را به خود اختصاص داده است که به عنوان بهترین اماکن در منطقه مشخص گردیدند.

ارزیابی کاربری اراضی شهر مهاباد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1389
  عبدالله زارع در نیانی   حسن حکمت نیا

نوشتار حاضر کاربریهای شهر بهاباد بر مبنای وضعیت موجود شهر را مورد بررسی قرار می دهد سوالات تحقیق این بوده که آیا بین کاربری اراضی و شاخصهای اجتماعی رابطه وجود دارد؟ و دیگر اینکه آیا کاربری اراضی در شهر بهاباد موزون و مناسب است؟ روش اصلی این پژوهش مطالعه ی سرانه های شهری و مساحت کاربری های اصلی شهر و بررسی شاخصهای منتخب اجتماعی و رابطه آن با کاربری اراضی بوده است یا به عبارتی توصیفی و تحلیلی میباشد و گردآوری اطلاعات به صورت دریافت اطلاعات از ادارات مربوطه و سایت های آماری و برداشت های میدانی محقق بوده است. روش تجزیه و تحلیل نیز شامل روشهای همبستگی پیرسون و اسپیرمن (در فرضیه اول) و توصیف و تحلیل سطح و سرانه (در فرضیه دوم) می باشد. نتایج بررسی و مقایسه ی کاربری های اصلی شهر وضع موجود شهر سال 1388 بیانگر این است که توزیع فضایی بعضی از کاربری های شهر هم از نظر سرانه (به ازای هر نفر) شهری و هم از نظر سطح (مساحت) کاربری در وضعیت نامطلوب و نامتناسبی بوده و از سوی دیگر بین کاربریهای اراضی و شاخصهای اجتماعی توسعه براساس آزمون همبستگی پیرسون نتیجه 537/.- حاصل است این وضعیت بیانگر عدم تعادل و ناهماهنگی بین کاربری های شهری است که این موضوع از عدم دقت نظرکافی برنامه ریزان شهری در زمان تهیه کاربری های شهری در نادیده گرفتن ارتباط بین جمعیت شهری و سطوح مورد نیاز کاربری های ناشی می شود.

برنامه ریزی پایدار شهر مهریز و چشم انداز توسعه آتی آن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1390
  نجمه مدیر   حسن حکمت نیا

چکیده ندارد.

ارائه الگوی مدیریتی برای توانمندسازی اسکان غیر رسمی در شهر یزد مطالعه موردی محله چرخاب
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  سمانه صمیمی   کرامت ا... زیاری

چکیده ندارد.

نقش اقلیم در توسعه کالبدی شهر یزد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1389
  مهدیه صبایی مهر   بهلول علیجانی

چکیده ندارد.

برنامه ریزی توسعه پایدار در شهرهای مناطق خشک مورد مطالعه شهر بافق
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  میترا عابدی   حسن حکمت نیا

چکیده ندارد.

تحلیل فضایی و برنامه ریزی مسکن در شهر شاهدیه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  مریم احمدی   حسن حکمت نیا

چکیده ندارد.

بررسی توزیع خدمات عمومی شهری و بازتاب فضایی آن از دیدگاه عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: شهر اردکان)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور 1388
  نیر حیدری نوشهر   حسن حکمت نیا

چکیده ندارد.

برنامه ریزی فضایی توسعه ی پایدار شهر اشکذر با تأکید بر کاربری مسکن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1388
  محمدعلی فتحی   حسن حکمت نیا

اکنون نگرشی نوین بر جهان حاکم شده است؛ اگر توسعه فرایندی مطلوب است، باید برای همه و در هماهنگی با طبیعت، صورت گیرد تا پایدار باشد. بنابراین موضوع اصلی توسعه ی پایدار این است که چگونه می توان به توسعه ای مستمر دست یافت، بدون وهنی بر طبیعت، بدون وهنی بر انسان، بدون نابرابری های ناعادلانه، و برای همه ی نسل های بشر این نگرش نوین در توسعه ی مسکن نیز ضروری است. بدین تعبیر، برای توسعه ی مسکن، نه تنها باید نیاز کنونی جامعه، و نیاز نیازمندترین اقشار را برآورده ساخت، که بایستی نیازهای آتی، چالش های آینده و راه های پیش رو را نیز شناخت. بدین منظور این پژوهش در راستای توسعه ی پایدار شهر اشکذر به برنامه ریزی فضایی مسکن آن می پردازد. جهت تحقق این امر، در گام نخست با بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن شهر اشکذر در طول دوره ی 85-1365 ، وضعیت مسکن شهر در این دوره مشخص گردیده است که یافته ها حاکی از روند رو به بهبود اغلب این شاخص ها بخصوص در دهه ی 85-1375 و در نتیجه ارتباط آن با روند توسعه ی پایدار شهری بوده است. در مرحله ی بعد وضعیت کنونی مسکن در دو مجموعه مناطق مسکونی و محله های این شهر با توجه به معیارها و شاخص های پایداری زیست-اجتماعی برگزیده شده و با استفاده از مدل امتیاز استاندارد شده و نرم افزار spss مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است که بطور کلی نتایج آن نشان می دهد که در تمامی شاخص های انتخاب شده، تفاوت معنی داری بین دو مجموعه مناطق مسکونی شهر اشکذر وجود ندارد. در گام بعدی به پیش بینی مسکن و برنامه ریزی های آن در راستای توسعه ی پایدار شهری پرداخته شده است. در این مرحله با استفاده از مدل رشد نمایی پس از پیش بینی جمعیت شهر اشکذر تا سال 1405، و روش خام برآورد مبتنی بر نیاز برای تعداد واحدهای مسکونی مورد نیاز، نیازهای مسکن در بیست سال آینده تعیین گردیده که در این مدت به 3382 واحد مسکونی جدید نیاز است. در مرحله ی بعدی توان واحدهای مخروبه و زمین های بایر موجود در شهر محاسبه شده که با استفاده از توان واحدهایی که در طول دوره بصورت مخروبه در می آیند، حداکثر می تواند6.32 درصد کل نیازهای مسکونی دوره ی مذکور را تأمین نماید؛ ولی زمین های بایر داخل شهر اشکذر می تواند تمام نیازهای مسکونی این دوره و حتی بیشتر آن را برآورده سازد، بنابراین در راستای توسعه ی پایدار شهری، توسعه ی متراکم با مساکن کوتاه مرتبه (دو طبقه) می تواند الگوی مطلوبی برای توسعه ی شهر اشکذر انتخاب گردد.