مُنی شافعی (1946م) نویسنده معاصر کویتی است، او پنج مجموعه داستان کوتاه و یک رمان را به رشته تحریر درآورده و توانسته است جایگاه علمی نسبتا خوبی در میان نویسندگان معاصر کویتی بدست آورد. این پژوهش در صدد بررسی عناصر داستانی در سه مجموعه از داستان های کوتاه مُنی شافعی با نام های"النخله ورائحه الهیل"،"أشیاء غریبه تحدث" و"نبضات أنثی"، می باشد. اهمیت و ضرورت پرداختن به این موضوع به شرح زیر است: 1ـ داستان کوتاه نوع ادبی است که با وجود عمر کوتاهش در عصر حاضر به علت سرعت مطالعه و انتقال سریع هدف نویسنده، از استقبال قابل توجهی در میان مردم برخوردار گردیده است. 2ـ داستان کوتاه کویت در حال رشد و رسیدن به قافله داستان نویسی عربی و به طور کلی حرکت داستان نویسی ادبیات جهان است. و نوسینده، مُنی شافعی، با مضامین اجتماعی و مجموعه های متعدد داستان کوتاه، در این حرکت موثر واقع شده است. 3ـ از آنجا که مدت زیادی نیست که قلم نویسندگان زن در حوزه داستان کوتاه ظهور یافته، بررسی آثار نویسندگان زن، چون منی شافعی، بیانگر گوشه ای از تاثیر داستان نویسی زنان در کویت خواهد بود. 4ـ منی شافعی در داستانهایش به مسائل و مشکلات زنان می پردازد و بررسی آثار داستانی او به تحلیل و بررسی مشکلات اجتماعی و فرهنگی زنان در جامعه عربی از نگاه یک نویسنده ی زن که از نزدیک با مشکلات زنان آشناست، کمک می کند. این عوامل و همچنین معاصر بودن نویسنده، و اهمیت و استقبال بیشتر خواننده عربی به نوع ادبی داستان کوتاه به دلیل مضامین سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن، از انگیزه های پژوهشگر در انتخاب این موضوع گردید. روش بکار رفته در این پژوهش ترکیبی از روش توصیفی تحلیلی است که پژوهشگر در طی آن به بررسی چگونگی کاربرد و پرداخت هر کدام از عناصر داستان کوتاه در سه مجموعه داستانی نویسنده، می پردازد. در ارتباط با پیشینه پژوهش این امر قابل اهمیت است که تا کنون آثار منی شافعی در کتاب یا پایان نامه ای مورد بررسی وتحلیل قرار نگرفته اند. اما بعضی مجلات محلی کویت به بررسی وتحلیل تعداد محدودی از داستان های او پرداخته اند که در این پژوهش از آن ها استفاده شده است. پس از بررسی و تحلیل داستان های کوتاه منی شافعی نتایج زیر بدست آمد؛ منی شافعی مضامین اجتماعی ومشکلات جامعه کویت را در داستان های کوتاهش انعکاس می دهد، ضمن اینکه در بیشتر داستان ها، زن را محور اصلی داستان قرار داده است. در ارتباط با عنصر شخصیت، بیشتر شخصیت ها مونث هستند و نویسنده به کشف مکنونات و عواطف درونی آن ها می پردازد. نویسنده در انتخاب شخصیت ها، از جامعه کویت، اطرافیان ودوستانش الهام می گیرد. عنصر پیرنگ ورویداد در داستان های شافعی، کمتر پرداخته شده اند ودر بعضی داستان ها توصیف های ملال آور وجود دارد که از ارزش داستان می کاهد. منی شافعی عنصر زمان ومکان را تنها در بعضی از داستان ها، بصورت نمادین بکار می برد، اسلوب نگارش او، ساده، دور از تکلف و خالی از واژگان غریب است. با چشم پوشی از بعضی موارد می توان گفت ایجاز ویکپارچگی در بیشتر داستان های منی شافعی رعایت شده است. واژگان کلیدی: منی شافعی، عناصرداستان کوتاه، النخله ورائحه الهیل، اشیاء غریبه تحدث، نبضات انثی.

عنوان : نگاهی به ایقاع در شعر نازک الملائکه ایقاع : در اصل مشتق از یونانی به معنای جریان یافتن ایقاع شعری : توالی منظم مجموعه ای از عناصر آوایی و غیر آوایی که به شعر زیبایی می بخشند. نازک الملائکه : شاعر/ ناقد معاصر عراقی (1923 – 2007 ) ضرورت انتخاب موضوع : اهمیت ایقاع شعری در نقد/ عدم توجه ناقدان به ایقاع شعری نازک محورهای پژوهش : - بخش اول ( ایقاع خارجی در شعر نازک الملائکه ) شامل دو فصل وزن و قافیه . -بخش دوم ( ایقاع داخلی در شعر نازک الملائکه ) شامل دو فصل عناصر آوایی و غیر آوایی . مهم ترین اهداف پژوهش : مطابقت آرای انتقادی نازک در زمینه ی عروض با عروض اشعارش/ بررسی میزان نوآوری او در وزن و قافیه/ به دست آوردن مهم ترین زحاف ها و عله های شعری نازک/ پی بردن به چگونگی کاربرد نازک از وزن بر اساس معانی/ و چگونگی عملکرد او در بیان عواطف به وسیله ی ایقاع داخلی . نتایج : نازک الملائکه : آرای نقدی عروضی خود را در شعرهایش رعایت کرده است/ می توان با اندکی تأمل، وی را در وزن های شعری ، نوآور دانست/ وزن های آرام و سنگین را برای بیان اندوه و وزن های شاد و ریتمیک را برای بیان شادی استفاده کرده است/ به دلیل نوآوری در اشکال قافیه ، در ایقاع این عنصر نسبت به دیگر عناصر موفق تر است/ با به خدمت گرفتن عناصر ایقاع صوتی همچون «تکرار، هارمونی صوتی، توازی صرفی، توازی نحوی، جناس و رد العجز علی الصدر» و عناصر ایقاع فکری همچون «تضاد، مراعات النظیر، رمز، علامت سه نقطه» سعی در نشان دادن عواطف درونی خویش داشته است . روش : فنی با روی آوردن به توصیفی و تحلیلی در برخی موارد، ضمن روش آماری در بخش اول .

چکیده این رساله پژوهشی در شکل و مضمون رمان " لیله الملیار " اثر نویسنده سوری ، غاده السمان می باشد . این نویسنده زن در زمینه های مختلف ادبی : شعر ، مقاله ، روزنامه نگاری ، قصه ، و همچنین رمان فعالیت داشته است ، که رمان مورد پژوهش جزو برجسته ترین آثار این نویسنده به شمار می رود . این رمان در برگیرنده ی زندگی مجموعه ای لبنانی است که جنگ داخلی کشورشان و مسائل پیرامونش بر آنها تأثیر فراوانی گذاشته و باعث مهاجرت ایشان می شود ، که غاده سعی داشته با دقت در شخصیتها و طرح دیدگاههای متفاوت ، به تحلیل جامعه ی دهه ی هشتاد میلادی عرب ، بپردازد و به انتقاد از آنها چه در داخل و چه در خارجش پرداخته است . این پژوهش به بررسی رمان " لیله الملیار " با تکیه بر روش پژوهش اجتماعی – فنی و روانشناسی پرداخته است ، و شامل دو فصل می باشد ، که فصل اول به معرفی غاده به عنوان نویسنده ای صاحب سبک و نویسنده ای با تجارب فراوان در زمینه های مختلف ادبی از جمله رمان ، اشاره شده است و همچنین نگاهی به رمان به عنوان گونه ای ادبی افکنده شده و خلاصه ای از رمان مورد بحث بیان شده است ، و در فصل دوم عناصر تشکیل دهنده ی رمان از لحاظ شکل و مضمون مورد بررسی قرار گرفته است . پژوهش مورد نظر نتایج زیر را در برمی گیرد : - نویسنده ، جنگ را به عنوان محور اساسی رمان قرار داده ، و از این طریق به تصویر کشیدن جنگ داخلی لبنان ، از هموطنانش انتقاد به عمل آورده است . - غاده ، نقطه نظرهای متفاوت را از زبان شخصیتهای رمانش بیان نموده است . - نویسنده در رمانش ، زنانی را به تصویر کشیده که بر آداب و رسوم جامعه ،طغیان می کنند، و عامل طغیان ایشان را ناشی از باورهای غلط جامعه و انعکاس این باورها بر زن می داند. واژگان کلیدی : غاده السمان – رمان – جنگ – زن – وطن

داستان کوتاه در عصر جدید توجه خاصی را به خود معطوف کرده است و آن به سبب هماهنگی است که با سرعت پیشرفت در عصر کنونی دارد. چنانکه در زندگی لحظات گذرای الهام بخشی وجود دارد که که به سرعت می گذرد و هیچ یک از گونه های ادبی نمی توانند همچون داستان کوتاه بیانگر آن یک لحظه باشند. داستان کوتاهی که، در آن نویسنده به ما قبل و ما بعد آن لحظه چندان توجه نمی کند بلکه هدف او کشف حقیقتی است بزرگ از یک صحنه انسانی کوچک و مالوف اصالت در اثر هنری به معنای هماهنگی کامل میان قالب و روح اثر می باشد. همچنان که می توان به آن از منظر داشتن تعهد و رنگ و بوی ملی و میهنی نیز توجه کرد. هنرمند باید فرزند زمانه خویش باشد و در اثر خویش تصویرگر وقایع روزگاری که در آن زندگی می کند باشد و از تکنیک های جدید نویسندگی مدد بگیرد. جمالزاده را آغازگر سبک واقعه گرایانه در ادبیات فارسی می دانند او بود که برای اولین بار داستان کوتاه را به عنوان گونه ای ادبی وارد ادبیات فارسی نمود او هرگز نتوانسته است پیوند خود را با گذشته و دوره ای را که در ایران زندگی کرده قطع کند هرچند که او متاثر از فرهنگ غربی به نقد از جامعه خویش می پردازد ولی با وجود این به این مساله اعتقاد دارد که ما باید با حفظ سنتهای نیکوی خود آنچه را که نمی دانیم از غرب بیاموزیم. محمود تیمور را به عنوان آغازگر داستان کوتاه در ادبیات عرب می دانند او که در نوشته های خود به جنبه های روانشناسی فرد توجه می کند به مقوله های مدرن چون آزادی زنان و شکل گیری دموکراسی در مصر تاکید می کند اما این مساله به معنای کنار گذاشتن سنتها و آداب رسوم نیست.می توان گفت که این دو نویسنده در حالی که با خرافات مبارزه می کنند ولی اعتقاد دارند که باید با حفظ ارزشهای نیکو آنچه را که نمی دانیم از دیگران بیاموزیم و باید بسیاری از تغییراتی که در جهان به وجود آمده است را بپذیریم و با فرهنگهای دیگر وارد گفتگو بشویم. ایده ی اصلی و غالب تفکرات جمال زاده و تیمور همانند روشنفکران عصر خودشان در این بود که در زمینه های گوناگون پلی ساخته شود میان تمدن مدرن اروپایی و جامعه ی کهن سنتیِ آسیایی. اما در این راه از استدلال ها و روش های مختلف، بنا به علاقه و تخصص خود سود می جستند

رمان عربی در طی دوره حیات خود مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است، و رمان نویسان از شرایط جامعه عرب در خلال قرن بیستم غافل نمانده اند. علاوه بر این برخی از آنان سعی بر آن داشتند که در آثار خود تحولات جدیدی را که در جامعه عربی رخ داده بود متاثر از نقد روانکاری منعکس سازند. احسان عبدالقدوس نویسنده و روزنامه نگار مصری از جمله این نویسندگان به شمار می رود. او در آثار خود به توصیف جلوه های تمدن که در جامعه مصر ظهور یافته بود پرداخته و تمام توجه خود را معطوف زن ومسائلی که در این عصر داشت،ساخت. او توانست به شرح خواسته ها و آمال زن بر اساس تغیرات اجتماع ونیاز او به تحصیل و علم به پردازد. نیز در رمان های خود به شکل بارز بر شخصیت ها متمرکز شده و درونیات و روابط اجتماعی میان آنها و تاثیر خانواده برایشان را به رشته تحریر در آورد، چنان چه عنوان رمان در جلباب پدرم زندگی نخواهم کرد، به خصوص آن که به کارگیری کلمه "لن" در آغاز عنوان و همراهی آن با فعل (زندگی) بر مخالفت و خواست تغییر و ایجاد تحولی در روش زندگی قهرمانان داستان که در سایه حجاب و پوشش زندگی می کنند، دلالت می کند. این پایان نامه در صدد آن است که به بررسی نقد روانکاری و ارتباط آن با درونیات و عقده هایی که نویسنده در رمانهایش مورد بررسی قرار داده به صورت عادلانه و با ایجاد توازن بین نویسنده، متن و خواننده بپردازد.

چکیده ندارد.