چکیده ندارد.

فرهنگ مجموع های از اندیش هها، باورها، اعتقادات و آداب و رسومی است که در یک ملت شکل م یگیرد تا پاسخگوی نیازهای درونی و معنوی آ نها باشد، از آن جایی که شادی در اندیشه ی انسان باستان جایگاه ویژ های داشت، جش نها را شکل داد تا با برگزاری شادمانه ی آ نها به این نیاز درونی خود پاسخ دهد. چگونگی برگزاری این جشن ها و آداب و رسوم مرتبط با آن ها ریشه ای کهن در فرهنگ ایران باستان دارد. ادبیات کهن فارسی و نگارگری ایرانی که خود دارای پیوندی تنگاتنگ هستند، دو حوزه مناسب برای مطالعه ی این جشن ها هستند. تصاویر بزمی که در نگارگری ایرانی دیده می شوند علاوه بر آنکه محتوای خود را از متن ادبی که برای آن تصویر شدند، اخذ کرده اند، از لحاظ شیوه اجرا و کاربرد عناصر بصری نیز پایبند به اصول بینشی ادبیات فارسی می باشند. در این مجال هدف بررسی این پیوند عمیق بین ادبیات فارسی و نگارگری ایرانی و طبقه بندی و شناسایی جشن های ایران باستان به ویژه آن ها که در حوزه نگارگری تصویر شده اند، می باشد. که با رویکردی توصیفی تحلیلی بدین مهم پرداخته شده است. از مجموع این پژوهش می توان دریافت که نگاره های بزمی با توجه به آداب و رسوم و سنن ایران باستان که در ادبیات به آن اشاره شده است شکل گرفته اند، اما در طول زمان رعایت اصول زیبایی شناسی که بر گرفته از عرفان ایرانی است با خارج شدن نگارگری ایرانی از حوزه کتاب آرایی رو به افول می روند.

نگارگری یکی از درخشان ترین هنرهای ایران محسوب می شود و دوره های متعددی را به خود دیده است؛ بنابراین نگاره ها به منزله ی اسنادی تصویری هستند که ویژگی های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و هنری ادوار مختلف را نمایان می سازند . تیمور به رغم خرابی ها و ویرانی ها، درصدد تجدید حیات فرهنگی در ماورا النهر و شرق ایران برآمد و شاهزادگان هنرپرور تیموری نیز از حیات هنری و فرهنگی در ایران عمیقاً حمایت کردند، دوره ی تیموری در هنر نگارگری ایران یکی از مقاطع مهم و درخور توجه می باشد. در این مجال سعی بر بررسی و شناسایی علل بروز بدایع در این دوره می باشد، گرایشات هنرپروران و زمینه های مختلف و تأثیرگذار بر نگارگری دوره ی تیموری، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است و با در دست داشتن جامعه نمونه (از نگاره های موجود) به تفکیک مضمونی آنان پرداخته شده و همچنین با توجه به میزان فراوانی مضمونی در نگاره ها نسبت به شرایط دوران به شناسایی و تحلیل آنها پرداخته شده است در این پژوهش با گزینش تعدادی از مجموع نگاره های بدست آمده با رویکرد توصیفی– تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته اند و در نهایت می توان دریافت که ایجاد فضای مناسب سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و حمایت هنری توسط هنرپروران تیموری از صاحبان هنر و ادب سبب رشد و بالندگی در این دوران شده است و بازتاب آن موجب تحولات هنری، تنوع مضمونی در نگاره ها و گوناگونی سبک ها در این دوره است و هنرمندان به عنوان شخصیت های هنری در این دوره مطرح می شوند و همچنین نگارگری دوره ی تیموری پشتوانه ای غنی برای دوره های بعدی می باشد.

بهرام یکی از مهمترین ایزدان زرتشتی است که در اسطوره شناسی به عنوان فرشته ی پیروزی و نصرت از او یاد می شود. در اوستا به صورت ورثرغن آمده و نام او تحول یافته ی واژه ی ورترهن یا کشنده ی اژدها می باشد. او همچنین نام یکی از شاهان خوشنام و عدالت گستر ساسانی است که درتاریخ از او به بهرام گور یاد شده است. فردوسی و نظامی هر دو به بهترین وجه از بهرام به عنوان شخصیتی عدالت خواه، شجاع و دلاور نام می برند و بر توانایی و جنگاوری او صحه می گذارند. اژدهاکشی بهرام گور بیش از دیگر داستان های او، در ادبیات و هنر ایران مورد توجه واقع شده و در آثار تصویری مختلف شاهد بروز آن هستیم. موضوع اژدهاکشی بهرام ریشه در اسطوره شناسی کهن دارد و در فرهنگ ها و تمدن های دیگر نیز دیده می شود. در این اسطوره، پهلوان به عنوان مظهر پاکی و خیر بر نیروهای شر و شیطانی غلبه می کند. نبرد بهرام با اژدها به دلیل زیبایی و جذابیت در بیشتر نسخه های مصور شاهنامه و خمسه نظامی دیده می شود. در طول سده های مختلف این داستان به تصویر درآمده و در مکتب ها و شیوه های متفاوت نگارگری مصور شده است. آنچه در این رساله قابل بررسی است تحولات زیبایی شناسی در نگاره های نبرد بهرام گور با اژدها در مکتب های مختلف، پیوند ناگسستنی ادبیات و نقاشی و وفاداری هنرمندان به فضای تصویری شاعر می باشد.

چکیده: در نیمه اول دوره قاجار، به علت آشنایی دولتمردان و صاحب منصبان با مدنیت غربی، اصلاحاتی بنیادین در جامعه ایران صورت می گیرد. این روند که ورود مفاهیم نوینی را به بستر جامعه ایران به دنبال دارد، به تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منجر می شود. در این میان پژوهش حاضر از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه ای برآنست تا به واسطه ی تحلیل تحولات شکل گرفته به بررسی عوامل ظهور هویت مستقل نقاش ایرانی در نیمه ی دوم این عصر دست یابد. این عوامل که با تقابل مفاهیم سنتی و متجدد شکل می گیرد، نقاش این دوره را به مثابه فردی از جامعه فرهنگی ایران دچار بحران هویت می سازد. بدین صورت هنرمند، برای تطبیق با این روند، در پی یافتن راهی است تا خود را با هنجارها، مفاهیم و رفتارهای جامعه نوین همسو سازد. از اینرو در میانه این روند به هویت نوینی دست می یابد که خارج از چارچوب ها و باید و نبایدهای گذشته است. بدین صورت است که هویتی مستقل برای نقاش ظهور می یابد. واژگان کلیدی:بحران هویت،سنت و تجدد، نقاشی ایرانی، نقاشی نیمه دوم قاجار، هویت مستقل

اساطیر و باور های دینی دو عنصر تفکیک ناپذیر هر جامعه انسانی می باشند که از اندیشه، احساسات و نگرش افراد آن جامعه سرچشمه می گیرند و آثار هنری، از ابتدای شکل گیری جوامع بشری، مهمترین تجلی گاه تفکرات انسانی محسوب می شدند. اسطوره، به دلیل داشتن لایه هایی تو در تو همواره از زبان نمادین برای برقراری ارتباط استفاده کرده است.لذا آشنایی با زبان نمادین اساطیر، کلید فهم باورهای اسطوره ایِ هر زمان و هر ملتی است. امپراتوری ساسانی که حدودا" 400 سال طول کشید، توانست عنوان یکی از دو امپراتوری مهم جهان باستان را به خود اختصاص دهد. در سایه تمرکز قدرت و ایجاد حکومت مرکزی و دین واحد، هنر ایران باستان به اوج شکوفایی خود رسید . از آنجاییکه در دوره ساسانی برای اولین بار در تاریخ ایران باستان دین در نهاد حکومتی باز تعریف می شود. در این پژوهش سعی شده است تأثیر این نگرش دینی و سیاسی را در هنر این دوره به ویژه هنر درباریِ نقره کاری بررسی شود. تا بر میزان تأثیر باور های دینی و تبلیغات حکومتی بر هنر این دوران آگاهی بیشتر کسب شود، در این تحقیق تلاش شده ارتباط میان دین- دولت یعنی همان قدرت حاکمه درباری و نمود آن در هنر به عنوان یکی از ابزارهای تبلیغات و اشاعه سیاست های غالب حکومتی مشخص شود . در این عصر نمادهای مذهبی و ملی به تعداد قابل ملاحظه ای در آثار هنری، به ویژه هنر فلز کاری، به عنوان نوعی تبلیغات سیاسی و دادن مشروعیت الهی به پادشاهان این سلسله مورد استفاده قرار می گرفته است.