شناخت نواحی روستایی و بررسی قابلیت ها، ظرفیت ها و تنگناهای آنها در فرآیند برنامه ریزی منطقه ای توسعه، جهت ارائه سیاست ها و برنامه های مناسب توسعه پایدار اهمیت بسزایی دارد. بر این مبنا، تحقیق حاضر به تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان همدان از نظر میزان برخورداری از شاخص های اجتماعی- اقتصادی (بهداشتی، کشاورزی، خدماتی، آموزشی و اقتصادی) در دو مقطع زمانی 1375 و 1385 پرداخته و علاوه بر این به مکانیابی مراکز دهستان های شهرستان در زنجیره روستا- شهری براساس داده های موجود سال 1385 نیز مبادرت نموده است. رتبه بندی نواحی روستائی جامعه مورد مطالعه به عنوان یک فاکتور مهم در این رابطه، با استفاده از روش تاکسونومی عددی و به وسیله نرم افزار پارس تاکسونومی محاسبه گردید. به منظور تعیین خطوط توسعه با به دست آوردن دامنه تغییرات درجه توسعه یافتگی دهستان ها، آنها را در سه گروه، دهستان های با درجه توسعه یافتگی بالا، دهستان های بادرجه توسعه یافتگی متوسط و دهستان های با درجه توسعه یافتگی پائین طبقه بندی شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در هر دو مقطع ذکر شده، دهستان الوند کوه غربی توسعه یافته ترین ناحیه در بین مناطق مورد مطالعه می باشد و درجه توسعه یافتگی آن از 727/0 در سال 1375 به 691/0 در سال 1385 بهبودیافته است و دهستان گنبد توسعه نیافته ترین ناحیه در مناطق مورد بررسی می باشد که درجه توسعه یافتگی آن از 970/0 در سال 1375 به 973/0 در سال 1385 تقلیل یافته است. نتایج حاصل از مقایسه میانگین ضرایب اختلاف مجموع شاخص های نواحی مورد بررسی نشان داد که در سال 1385 نابرابری نسبت به سال 1375 افزایش جزئی داشته است(از 51% در سال 1375 به 58% در سال1385 ). نتایج حاصله از مکان یابی مراکز دهستان ها در زنجیره روستا- شهری که با استفاده از نرم افزار excel انجام شد، نشان داد که فامنین به عنوان شهری ترین مرکز و مرکزدهستان تجرک به عنوان منطقه کاملاًروستایی در زنجیره می باشد. از آنجا که تا کنون مطالعه ای در رابطه با سنجش در جه توسعه یافتگی مناطق روستایی در سطح شهرستان مورد نظرانجام نشده است لذا نتایج تحقیق حاضر می تواند در برنامه ریزی های منطقه ای به منظور توسعه و پیشرفت هر چه بیشتر این مناطق کمک کند.

گردشگری صنعتی است که توسعه آن نیازمند شناختو آگاهی کافی از مسائل و عوامل موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است.روستای ابیانه در دره ای معتدل و خشک در یک محیط بکر و دور از هیاهوی شهرهای پرجمعیت و شلوغ کشور در 40 کیلومتری شمال غرب نطنز قرار دارد و باتوجه به ویژگی های محیطی، جاذبه های فرهنگی، طبیعی و مذهبی و انسانی آن می تواند با مدیریت و برنامه ریزی علمی به قطب گردشگری مهمی در سطح منطقه تبدیل گردد و یکیاز محورهای مهم گردشگری استان باشد. بنابراین هدف تحقیق بررسی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای توسعه گردشگری روستایی در ابیانه است. این پژوهش، از نوع تحقیقات کاربردی- توصیفی است که برای گردآوری داده ها از روش پیمایشی استفاده شده است. ابزار تحقیق دو پرسشنامه است که پرسشنامه گردشگران حاوی41 متغیر و پرسشنامه ساکنین حاوی56 متغیر است وبرای تعیین روایی پرسشنامه ها از نظرات استادان و متخصصان مرتبط استفاده شد و برای پایایی ابزار تحقیق از پیش آزمون استفاده گردید و با استفاده از آزمونکرونباخ آلفا محاسبه شده و به اصلاح و حذف متغیرها پرداخته شد. حجم نمونه در جامعه آماری گردشگران170 گردشگر بود که با استفاده فرمول کوکران و نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و همچنین در جامعه آماری ساکنین 110 خانوار بود که با استفاده سرشماری انتخاب شدند. روش ها و تکنیک های آماری مورد استفاده در این تحقیق مشتمل بر انواع روش های توصیفی و تحلیل مولفه های اصلی بود که در قالب نرم افزار آماریspssو excelو مدل swotانجام شد. تحلیل های حاصل از مدلswotنشان می دهد که این روستا علی رغم برخورداری از ظرفیت تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری، کمبود تسهیلات بهداشتی برای گردشگران ، کمبود تبلیغات مناسب جهت معرفی و شناساندن ابیانه ، کمبود نیروی متخصص و آموزش دیده در بخش گردشگری و طبیعت گردی ، افزایش ترافیک و سروصدا (کاهش آرامش اهالی) ، تخریب منابع با برافروختن آتش و ورود بی رویه لغات و اصطلاح های شهری و در معرض نابودی قرار گرفتن زبان و لهجه محلی و پایین آمدن وضعیت کیفی جاذبه های طبیعی (از جمله آلودگی محیط روستا و رودخانه ها به دلیل ریختن زبالهرا به عنوان موانع اساسی در راه رسیدن به این هدف در مقابل خود دارد. با این حال، معماری و بافت منحصر به فردابیانه، اماکن تاریخی و باستانی و مذهبی جذاب در آن، بازار صنایع دستی و محلی آن، امکانات رفاهی مناسب نظیر هتل، توسعه و مرمت اقامت گاه های مسکونی و ارزش افزایی ملک و دارائی ها،بهبودزیرساخت های ارتباطاتی ازجملهتلفن،پست،بانکوغیره و بهبودزیرساخت های حملونقلازجملهبهبودجاده های عبوری و غیرهاز ‏مهم ترین قوت های این منطقه تشخیص داده شده است. در انتها براساس یافته های استنباطی چهار راهبرد(so)، (st)، (wo) و (wt)ارائه گردیده است که راهبرد (wt) به عنوان را هبرد کنونی شناسایی شد. یافته های این مقاله می تواند مستقیماً مورد استفاده برنامه ریزان و پژوهش گران و سازمان های اجرایی مرتبط با گردشگری قرار گیرد.

تولید محصولات کشاورزی در شرایط طبیعی یکی از پرمخاطره ترین فعالیت های اقتصادی محسوب می شود و بهره-برداران این بخش همواره با خسارت های ناشی از بروز حوادث قهری و طبیعی روبه رو هستند. در این راستا بیمه محصولات کشاورزی به عنوان کارآمدترین ابزار حمایتی دولت بیشترین قابلیت ها را برای مقابله با مخاطرات دارد و یکی از مناسب ترین سازوکارها برای ایجاد امنیت سرمایه گذاری در بخش کشاورزی به شمار می آید. این در حالی است که بیمه کشاورزی هنوز نتوانسته به طور جدی در بافت روستا و فرهنگ زارع نفوذ کرده و گسترش پیدا کند. از این رو در این پژوهش عوامل موثر برتوسعه بیمه گندم در شهرستان همدان مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی-همبستگی بوده و ویژگی های فردی، اقتصادی، ارتباطی و همچنین تأثیر عوامل طبیعی، زراعی و نهادی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته تا بدین طریق عوامل موثر بر توسعه بیمه گندم مشخص شود. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از گندم کاران پذیرنده بیمه و گندم کاران بیمه نشده به کمک ابزار پرسشنامه جمع آوری گردید. برای تعیین روایی ابزار سنجش تحقیق از نظرات اساتید و متخصصان مربوطه استفاده شد. ارزیابی پایایی پرسشنامه نیز در مرحله پیش آزمون با تکمیل 30 پرسشنامه از جامعه آماری مورد مطالعه صورت گرفت. بدین ترتیب پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ82/0 به دست آمد. در این تحقیق گندم کاران شهرستان همدان در سال زراعی 89-1388 به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده است. برای تعیین حجم نمونه، از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد 350 نفر از گندم کاران شهرستان همدان در دو گروه بیمه شده و بیمه نشده به صورت نمونه گیری تصادفی نظام مند انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که رابطه ی مثبت و معنی داری بین متغیرهای نگرش، رضایت از بیمه، میزان خسارت عوامل خطر، سهولت امور اداری، عملکرد گندم دیم، درصد جبران خسارت، دفعات اخذ غرامت از بیمه، تعداد سال های عقد قرارداد بیمه، سرعت پرداخت غرامت، تعداد دفعات شرکت کشاورزان در کلاس های آموزشی و ترویجی، کل سطح زیرکشت کشاورزان و آگاهی کشاورزان از مزایا، شرایط و قوانین بیمه با توسعه بیمه گندم وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه مشخص نمود که متغیرهای رضایت بیمه گزاران از نحوه ی ارائه خدمات توسط صندوق بیمه محصولات کشاورزی، امور اداری بیمه، کل سطح زیرکشت، سرعت پرداخت غرامت، بدهی کشاورزان به بانک ها و دفعات تمدید قرارداد بیمه تأثیر معنی داری را در توسعه بیمه گندم داشته اند.6 متغیر مذکور در مجموع، 6/88 درصد تغییرات توسعه بیمه گندم را پیش بینی نمودند.

تعاونی دهیاری با هدف استفاده از ظرفیت های موجود، برای تجمیع سرمایه و تجهیز روستاها، کمک به دهیاری ها و جامعه روستایی و تسریع اجرای طرح های عمرانی و خدماتی در مناطق روستایی کشور تشکیل شده است. در استان همدان علی رغم گذشت چهار سال از تشکیل اولین تعاونی دهیاری، آمارها نشان از عدم فعالیت جدی تعاونی های ثبت شده در استان دارد. لذا هدف این تحقیق بررسی عوامل تاثیرگذار بر رکود شرکت های تعاونی دهیاری های استان همدان می باشد. این پژوهش در قالب پارادایم کمی-کیفی از نوع غالب- کمتر غالب قرار می گیرد. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها، پیمایشی- توصیفی است. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از روش مشاهده و مصاحبه عمیق با ابزار پرسشنامه استفاده شد. در فاز کیفی به منظور انجام مصاحبه، پروتکل مصاحبه با سوالات باز- پاسخ طراحی و استفاده گردید. در فاز کمی، از دو پرسشنامه مجزا جهت بررسی نظرات اعضاء شرکت های تعاونی دهیاری و مدیران شرکت استفاده شد. به منظور تعیین پایایی فاز کیفی تحقیق از روش مثلث بندی استفاده گردید و جهت تعیین پایایی فاز کمی با انجام پیش آزمون، 30 پرسشنامه تکمیل و ضریب آلفا ی کرونباخ محاسبه شد که میزان آلفا در پرسشنامه ی مدیران 85/0، در پرسشنامه اعضاء 91/0 به دست آمد. جامعه ی آماری فاز کیفی تحقیق مشتمل بر 40 نفر از مدیران عامل و اعضاء هیات مدیره شرکت های تعاونی دهیاری استان بود. جامعه آماری فاز کمی تحقیق شامل اعضاء، هیات مدیره و مدیران عامل شرکت های تعاونی دهیاری های استان همدان می-باشد. همچنین جمع آوری داده ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی با انتساب متناسب صورت گرفت. در ادامه به منظور سنجش میزان توافق نظرات دو گروه پاسخ گو شامل اعضاء تعاونی و مدیران از آزمون من ویت نی استفاده گردید که با توجه به نتایج آن، بجز چهار متغیر در سایر متغیرها بین نظرات دو گروه توافق وجود داشت. طبق نتایج تحلیل عاملی متغیرهای مربوط به بخش ساختاری- برون سازمانی، 7 عامل استخراج گردید که در مجموع 740/61 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. این عوامل از قبیل عامل تسهیلات، ارتباطی- اطلاعاتی، ساختاری- سازمانی، سیاستی- حمایتی دولت، نهادی- دولتی، نظارتی-آموزشی و شورای اسلامی می باشند. در میان عوامل درون سازمانی موثر بر رکود، 5 عامل استخراج گردید که در مجموع 686/62 درصد از واریانس کل را تفسیر نمودند. این عوامل عبارتند از: عامل فردی- سرمایه اجتماعی، اطلاعاتی- مشارکتی، مدیریتی، فردی- ساختاری و عامل امکانات و تسهیلات. در نهایت از میان عوامل مدیریتی تاثیرگذار بر رکود، 6 عامل استخراج گردید که در مجموع 101/73 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند که شامل تخصصی- انگیزشی مدیرعامل، فردی- مدیریتی، نگرشی ، تخصصی هیات مدیره، دانشی هیات مدیره و عامل نظارتی- برنامه ریزی می باشند.

تعاونی های دهیاری ها با هدف بهبود اوضاع مدیریتی روستا تشکیل شده است. با توجه به نوپایی این تعاونی ها، انجام مطالعه و بررسی عملکرد و راه های توفیق و توسعه این شرکت های تعاونی ضروری به نظر می رسد. لذا هدف از این تحقیق بررسی عملکرد تعاونی های دهیاری استان اصفهان است. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها، پیمایشی- توصیفی و از نوع همبستگی است. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه مشتمل بر دو نوع پرسشنامه اطلاعات عمومی شرکت و پرسشنامه اعضاء استفاده شد. جهت رواسازی پرسشنامه از نظرات اساتید و صاحب نظران استفاده شد. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه با انجام پیش آزمون، 30 پرسشنامه تکمیل و ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف محاسبه شد که میزان آلفا به طور متوسط 89/0 به دست آمد. جامعه ی آماری و واحد تحلیل تعاونی های دهیاری استان اصفهان بود که با استفاده از روش سرشماری داده های مورد نظر گردآوری گردید. در این بررسی عملکرد تعاونی های استان با استفاده از تحلیل خوشه ای دسته بندی شدکه به چهار گروه با عملکرد بسیار خوب، خوب، متوسط، ضعیف طبقه بندی گردید. گروه بسیار خوب مشتمل بر هفت تعاونی و در گروه خوب دو تعاونی؛ گروه متوسط مشتمل بر ده تعاونی؛ گروه ضعیف مشتمل بر نوزده تعاونی می باشند. برای بررسی عوامل موثر بر عملکرد، از روش رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شده که بر اساس یافته-ها، وجود امکانات و تجهیزات، تعداد ساعات آموزش هیات مدیره، اعتماد و همدلی، رضایتمندی اعضاء از تعاونی دارای اثرگذاری مثبت بر عملکرد تعاونی ها و اختصاص سود به ذخیره قانونی غیر قابل تقسیم دارای تأثیر منفی بر عملکرد این تعاونی ها می شود.نتایج این پژوهش می تواند با معرفی ویژگی های عملکردی تعاونی نسبتاً موفق، راهگشایی برای این تعاونی ها و همچنین الگویی برای تعاونی های دهیاری دیگر استان ها باشد.

پژوهش حاضر، از نوع مطالعات توصیفی- پیمایشی است و با هدف بررسی صلاحیتهای مورد نیاز دانش آموختگان کشاورزی برای اشتغال در بخش تعاون انجام گرفته است که جامعه آماری این مطالعه را 380 نفر دانش آموخته کشاورزی فارغ التحصیل در طی سال های 1388 و 1389 در استان ایلام می باشند. حجم نمونه در این گروه با استفاده از جدول مورگان 180 نفر برآورد گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که روایی آن به روش صوری و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ سنجیده شد ( 955/0=?) که گویای پایایی ابزار تحقیق بود. اطلاعات حاصل از بررسی نظرات دانش آموختگان که از طریق نرم افزار spss توصیف و تحلیل شده، نشان داد که دانش آموختگان از توانمندیهای نظیر مسئولیت پذیری، وجود روحیه کار جمعی وگروهی، توانمندیهای توان برقراری ارتباط با سازمانها و مدیران، توان بهره گیری از تجربه و توان مدیران و اعضاء تعاونی های موفق، توانمندیهای مدیریت انگیزش در تعاونی، مدیریت و رهبری در تعاونی به میزان بیشتری در مقایسه با سایر توانمندیها برخوردار بوده اند. در این تحقیق مهارتهای مورد نیاز اشتغال در بخش تعاونی به سه دسته مهارتهای قبل از تاسیس، مهارتهای تاسیس و راه اندازی و مهارتهای مدیریت شرکت تعاونی تقسیم گردید. نتایج نشان داد که دانش آموختگان از توانمندی های نظیر مسئولیت پذیری، روحیه خلاقیت و نوآوری، توان بهره گیری از تجربه و توان مدیران و اعضاء تعاونی های موفق، برقراری ارتباط با سازمان ها و مدیران، صلاحیت های بازرایابی و مدیریت بازار تعاونی و توان یافتن شیوه های جدید تولید و فروش به میزان بیشتری در مقایسه با سایر صلاحیت ها برخوردار بوده اند. همچنین نتایج حاصل از آزمون t یک گروهی نشان داد که دانش آموختگان در مرحله قبل از راه اندازی شرکت تعاونی به آموزش مکمل و در مراحل تاسیس و راه اندازی و مدیریت شرکت تعاونی به آموزش شدید نیاز دارند تا میزان بهره مندی آنها از این صلاحیت ها به حد مورد انتظار و عالی برسد. همچنین نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها نشان داد که بین توانمندیهای دانش آموختگان برای اشتغال در بخش تعاون بر حسب جنسیت، نوع دانشگاه در مراحل قبل از راه اندازی ، تاسیس و راه اندازی و مدیریت شرکت تعاونی تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها نشان داد که بین توانمندیهای دانش آموختگان برای اشتغال در بخش تعاون بر حسب معدل در مرحله قبل از راه اندازی ، تفاوت معنی دار وجود دارد ولی بر حسب معدل در مراحل راه اندازی و تاسیس و مدیریت شرکت تعاونی تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بین میزان صلاحیتهای دانش آموختگان بخش کشاورزی در زمینه صلاحیتهای قبل از تاسیس شرکت تعاونی که دوره های کارآفرینی را در دانشگاه گذرانیده اند با دانش آموختگانی که این دوره ها را در خارج از دانشگاه گذرانیده اند، تفاوت معنی دار وجود دارد و در مراحل تاسیس و راه اندازی و مدیریت شرکت تعاونی تفاوت معنی داری وجود ندارد.

بی شک ورود صنایع به روستاها موجب تغییراتی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی روستائیان می شود. بنابریان هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از استقرار صنایع تبدیلی کشاورزی بر روستاهای شهرستان بهار بود. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری، خانوارهای ساکن در روستاهای شهرستان بهار از استان همدان بود. جهت بررسی اثرات استقرار صنایع تبدیلی کشاورزی، تعداد ده روستا (پنج روستا دارای صنایع تبدیلی و پنج روستا فاقد صنایع تبدیلی) به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری تصادفی با در نظر گرفتن نسبت خانوار در هر روستا بود و تعداد نمونه ها توسط فرمول کوکران بدست آمد. ابزار گردآوری تحقیق و روایی پرسشنامه مورد تائید کارشناسان و متخصصان قرار گرفت. پس از انجام پیش آزمون و محاسبه آلفای کرونباخ (آلفا = 0.899) پایایی پرسشنامه هم تائید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و آماره های توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که استقرار صنایع تبدیلی کشاورزی در روستاها تاثیر مثبت و معنی دار بر علاقه به ماندن در روستا، وضعیت امکانات رفاهی، مصالح بکار رفته در مسکن، کیفیت زندگی، وضعیت مشارکت، بهداشت و درمان و درآمد داشته است. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده برنامه ریزان و کارگزاران توسعه روستایی قرار بگیرد.

بخش کشاورزی و جامعه روستایی به دلیل ارتباط تنگاتنگی که با طبیعت دارد، آسیب پذیرترین بخش اقتصادی است . این بخش به لحاظ ویژگی های ساختاری و نقش بارزی که در فرآیند توسعه کشور دارد از اهمیت زیادی برخوردار بوده و مهمترین ثروت ملی و تأمین کنند? نیازهای غذایی مردم و مواد خام صنایع کشور است . استقلال نسبی و حداقل وابستگی به منابع ارزی، وجود منابع بالقوه و بالفعل، شرایط آب و هوایی متنوع برای تولید انواع گوناگون محصولات از دیگر مزیت های این بخش است.کشاورزی برخلاف سایر فعالیت های اقتصادی بطور دائم مواجه با مسائل ناشناخته و غیرقابل پیش بینی طبیعی می باشد و عمده ترین مشخصه آن ارتباط مستقیم با طبیعت است. این امر بدان معناست که با پیش آمدن شرایط نامساعد طبیعی، کشاورزی با کاهش تولید و بازده محصول روبرو خواهد بود ، این امر نه تنها درآمد کشاورز را کاهش خواهد داد بلکه با بروز مکرر آن قدرت سرمایه گذاری مجدد از طرف کشاورز و باغدار سلب خواهد شد . بنابراین درمیان مساعدتها و کمک های متعدد دولت در هنگام وقوع چنین وضعیتی بیمه یکی از موثرترین عواملی است که می تواند کشاورز و محصول او را در مقابل سوانح و بلایای طبیعی به نحومطلوب حمایت کند. همچنین بیمه محصولات کشاورزی به عنوان کارآمدترین ابزار حمایتی دولت بیشترین قابلیت ها را برای مقابله با مخاطرات دارد و یکی از مناسب ترین سازوکارها برای ایجاد امنیت سرمایه گذاری در بخش کشاورزی به شمار می آید. این در حالی است که بیمه کشاورزی هنوز نتوانسته به طور جدی در بافت روستا و فرهنگ زارع نفوذ کرده و گسترش پیدا کند. از این رو در این پژوهش موانع گسترش بیمه گندم درشهرستان اسدآباد مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی-تحلیل عاملی بوده و ویژگی های فردی، حرفه ای، اجرایی و نهادی تأثیر گذار بر فرایند بیمه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته تا بدین طریق موانع گسترش بیمه گندم در این شهرستان مشخص شود. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از گندم کاران شهرستان اسدآباد و به کمک ابزار پرسشنامه جمع آوری گردید. برای تعیین روایی ابزار سنجش تحقیق از نظرات اساتید و متخصصان مربوط استفاده شد. ارزیابی پایایی پرسشنامه نیز در مرحله پیش آزمون با تکمیل 30 پرسشنامه از جامعه آماری مورد مطالعه صورت گرفت. بدین ترتیب پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 86/0 به دست آمد. در این تحقیق تولیدکنندگان گندم شهرستان اسدآباد در سال زراعی 90-1389 به عنوان جامعه پژوهش در نظر گرفته شده است. برای تعیین حجم نمونه، از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد 318 نفر از گندم کاران شهرستان اسدآباد به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی متغییر های مورد بررسی منتج به استخراج یازده عامل تاثیر گذار در این خصوص گردید. عوامل موثر به ترتیب اولویت عبارتند از: ضعف های اجرایی، ضعف محیطی وابسته به اراضی، موانع فردی-دانشی، ناهماهنگی نهادی، کمبود نیروی انسانی-اطلاع رسانی، ضعف های اداری-کارشناسی، ضعف های ارزیابی-تدارکاتی، مشکلات مرتبط با پیگیری خسارت، نارضایتی، هزینه های بیمه و بی توجهی. مجموع یازده عامل استخراج شده معادل 17/53 درصد عوامل موثر را تبیین نموده است.

هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موثر بر مدیریت پایدار آب کشاورزی در شهرستان همدان می باشد. مدیریت پایدار آب، به طور ساده اداره کردن منابع آبی است، به طوری که نیازهای حال و آینده استفاده کنندگان را برآورده نماید. جامعه آماری تحقیق که به صورت پیمایشی انجام شده است عبارتند از مجموعه گندمکاران آبی که در شهرستان همدان به کشاورزی اشتغال دارند که تعداد آنها 1800 نفر می باشد و از این تعداد 317 نفر از طریق نمونه گیری (تصادفی چندمرحله ای) انتخاب شده اند. پرسشنامه مهمترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر است اما در کنار پرسشنامه از تکنیک مصاحبه نیز استفاده شده است. دقت شاخص ها و گویه ها در پرسشنامه یا روایی صوری توسط متخصصان فن مورد تائید قرار گرفته است. برای بررسی پایایی ابزار تحقیق پرسشنامه در اختیار 30 نفر از کشاورزان قرار گرفت و نتایج آن بررسی و آلفای کرونباخ آن محاسبه گردید و رقم 92 درصد به دست آمده که رقم قابل قبولی است. در تحلیل داده از روش های مختلفی آماری به وی‍ژه رگرسیون چندگانه و نیز روش سطح بندی پایداری مزارع مورد مطالعه به روش پیشنهادی باسل استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای عوامل زراعی و عوامل سیاستگذاری و نهادی توانایی تبیین 34% (340/. =r2)تغییرات متغیر مدیریت پایدار آب کشاورزی را دارا می-باشند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که 3/95 درصد کشاورزان در گروه ناپایدار، 1/4 درصد کشاورزان در گروه نیمه پایدار و تنها 6/. درصد کشاورزان در گروه پایدار جای گرفتند.

چکیده هدف این پژوهش سنجش سطح پایداری نظام کشت گندم آبـی شهرستان ملایر و تعیین عوامل موثر بر آن می‏باشد و جامعه آماری آن کلیه گندم کاران آبی می‎باشند که در سال زراعی 1391-1390 اقدام به کشت آبی این محصول نموده‎اند. نمونه‏گیری با استفاده از فرمول کوکران و به اندازه 178 نفر برآورد گردید. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده که روایی آن توسط پانل متخصصان و گروهی از کارشناسان جهاد کشاورزی مورد تایید قرار گرفت و پایایی گویه‏ها نیز از طریق محاسبه آلفای کرونباخ بین 0.71 تا 0.86 به دست آمد. یافته‏های پژوهش نشان می‎دهد که به ترتیب در بعد اکولوژیکی76.4 درصد، در بعد اقتصادی 62.19 درصد و در بعد اجتماعی 48.3 درصد کشارزان مورد مطالعه در گروه ناپایدار قرار گرفته‏اند. نتایج تحلیل رگرسیون به شیوه گام به گام حاکی از آن است که 68.3 درصد واریانس پایداری نظام کشت را پنج متغیر "تعداد قطعات"، "خدمات حمایتی"، "سطح دانش فنی بهره‏بردار"، "میزان کنترل بیولوژیکی" و "تسهیلات و اعتبارات" تبیین نموده اند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که شش عامل "عملیات اکولوژیکی و زراعی"، "خدمات حمایتی"، "عوامل اجتماعی-مشارکتی بهره‏بردار"، "ویژگی‏های فیزیکی زمین زراعی"، "عامل اقتصادی" و "ویژگی‏های شخصی بهره بردار" که در مجموع 20 متغیر را در بر گرفته، توانسته‏اند 79.97 درصد از واریانس پایداری نظام کشت گندم را تبیین نمایند. در نهایت، پیشنهادهایی هم‏چون اقدام در جهت اجرای طرح تجمیع و یکپارچه سازی اراضی، تعیین مبانی، استانداردها و مقررات لازم جهت تنظیم میزان و نحوه استفاده از سموم کودهای شیمیایی و آلی در عملیات کشاورزی، توجه و به کارگیری آلترناتیوهایی مانند کــشاورزی ارگانیــــــــک (با محوریت کاربرد دانش و نهاده‏های بومی، کود سبز و حیوانی، رعایت تناوب زراعی و مدیریت تلفیقی آفات) برگزاری دوره‏های آموزشی در زمینه کاربرد صحیح نهاده‏های کشاورزی و در نظر گرفتن تسهیلات و اعتبارات لازم برای بهره‏برداران را می‏توان ارائه نمود. واژگان کلیدی: پایداری، گندم، شهرستان ملایر، توسعه پایدار، کشاورزی پایدار، توسعه کشاورزی

تحقیق حاضر با هدف "تدوین شاخص هایی برای شناسایی تعاونی های موفق کشاورزی" سعی دارد در راستای شناسایی تعاونی های موفق کشاورزی قدم مثبتی بردارد. اگر چه سنجش اثر بخشی و موفقیت سازمان ها امری پیچیده است و هیچ متغیری را نمی توان به عنوان شاخص صد در صد در تعیین اثر بخشی و موفقیت سازمان ها معرفی نمود، با این وجود این تحقیق بر مبنای روش پژوهشی، کاربردی و از نوع توصیفی و کمی - کیفی طراحی گردیده است. تحقیق حاضر در چند مرحله کتابخانه ای، روش دلفی برای تدوین شاخص های شناسایی تعاونی های موفق کشاورزی و تکنیک تاپسیس برای رتبه-بندی تعاونی های کشاورزی استان همدان بر اساس شاخص های بدست آمده انجام شده است. روش دلفی با استفاده از نظرات 26 نفر از کارشناسان وزارت تعاون، سازمان جهادکشاورزی استان همدان و بانک های عاملی که به تعاونی های کشاورزی در استان همدان تسهیلات می دهند، طی 3 مرحله محاسبه شاخص اجماع، شاخص اهمیت و ضریب اهمیت انجام گرفت. کارشناسان روش دلفی، شاخص های شناسایی تعاونی های موفق کشاورزی را در 6 بعد اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی، حقوقی، آموزشی و فردی تقسیم بندی نمودند. از مهم ترین سازه های شاخص اقتصادی با ضریب اهمیتی که کارشناسان به این سازه ها داده اند می توان به میزان سود شرکت با ضریب اهمیت 30/89، و میزان اشتغال زایی شرکت تعاونی با ضریب اهمیت 08/83. از سازه های اجتماعی می توان به ارتباط شرکت تعاونی با تعاونی های دیگر با ضریب اهمیت 83/70، و ارتباط شرکت با سازمان-های اجرایی با ضریب اهمیت 60/68 اشاره داشت. از سازه های شاخص مدیریتی تعداد متخصصان کشاورزی در شرکت تعاونی با ضریب اهمیت 77/79 و تعداد شکایت های اعضا از شرکت تعاونی 27/78، از سازه های شاخص حقوقی متوسط تعداد اعضای شرکت کننده در مجمع عمومی سالیانه با ضریب اهمیت35/76 و تعداد جلسات مشترک برگزارشده با اداره تعاون شهرستان یا استان با ضریب اهمیت 20/68 می باشند. از سازه های شاخص آموزشی میزان دوره آموزشی گذرانیده شده توسط مدیران با ضریب اهمیت 05/75 و نوع دوره ای که مدیران شرکت تعاونی گذرانیده اند با ضریب اهمیت 11/71، و در نهایت از مهم ترین سازه های شاخص فردی می توان به تحصیلات مدیران با ضریب اهمیت 20/86 و تحصیلات اعضا با 60/81 اشاره کرد. سپس با استفاده از شاخص های تدوین شده، تعاونی کشاورزی در استان همدان مورد ارزیابی قرار گرفتند. جامعه آماری این بخش از پژوهش، 110 تعاونی کشاورزی فعال استان همدان می باشد که با استفاده از فرمول کوکران 86 تعاونی برآورد شد. در نهایت نیز با استفاده از تکنیک تاپسیس و نتایجی که از ارزیابی عملکرد جامعه آماری بدست آمد، تعاونی های کشاورزی استان همدان بر اساس شاخص های مورد نظر رتبه بندی شدند. نتایج این بخش از پژوهش نشان داد که تعاونی های شهرستان همدان از نظر شاخص های بدست آمده موقعیت بهتری داشته و در رتبه اول استان همدان قرار می گیرند. تعاونی های کشاورزی شهرستان بهار در جایگاه دوم و تعاونی های شهرستان تویسرکان در جایگاه سوم قرار گرفتند.

شواهد نشان می دهد که آب عامل اصلی محدود کننده در کشاورزی در کشور ما است . یکی از راههای افزایش صرفه جویی در آب و بالا بردن راندمان آبیاری در مزارع استفاده از روش های آبیاری مناسب است . به عقیده صاحب نظران توسعه فناوری نوین آبیاری تحت فشار از مهمترین راه حل ها برای توسعه کشاورزی و افزایش تولیدات با توجه به محدودیت منابع آب می باشد. به نظر می رسد امروزه توسعه این فناوری با چالش ها و موانعی رو به رو است . از این رو تحقیق حاضر با هدف بررسی نقاط ضعف و قوت ، فرصت ها و تهدیدها ی توسعه بکارگیری آبیاری تحت فشار در شهرستان همدان به اجرا در آمده است. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی– توصیفی بوده که برای گردآوری داده ها از روش پیمایشی استفاده شده است . ابزار تحقیق دو پرسشنامه می باشد که پرسشنامه بخش کیفی حاوی 4 سوال باز و پرسشنامه بخش کمی حاوی متغیر است و برای تعیین روایی پرسشنامه ها از نظرات اساتید و متخصصان مرتبط استفاده شد . برای پایایی ابزار تحقیق از پیش آزمون استفاده گردید و با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا (αs=0.875 و t=0.879α) محاسبه شده و به اصلاح و حذف متغیرها پرداخته شد . جامعه آماری شامل 788 کشاورز می باشد که حجم نمونه مورد مطالعه 162 نفر بود که با استفاده از جدول مورگان و نمونه گیری انتساب متناسب انتخاب شدند. روش ها و تکنیک های آماری مورد استفاده در این تحقیق مشتمل بر انواع روش های توصیفی و میانگین وزنی و محاسبه وزن نسبی بود که در قالب نرم افزارهای آماریspss وexcel و تکنیک swot انجام شد . در این مطالعه ضمن ارائه تحلیل های لازم از مدل swot و معرفی مهمترین نقاط ضعف و قوت سیستم و همچنین تهدیدها و فرصتهای پیش رو، عوامل درونی و بیرونی بکارگیری سیستم آبیاری نیز تبیین گردیده است. در انتها براساس یافته های استنباطی چهار راهبرد (so) ، (wo) ، (st)،(wt) ارائه گردیده است که راهبرد (st) به عنوان راهبرد کانونی شناسایی شد. یافته های این پژوهش می تواند مورد استفاده مسئولان و پژوهش گران قرار گیرد .

شرکتهای خدمات مشاوره ای، فنی و مهندسی کشاورزی نقش مهمی را در بخش کشاورزی ایفا می کنند. در راستای وجود این اهمیت این تحقیق به دنبال بررسی آسیبهای بیرونی و درونی شرکتهای خدمات مشاوره ای فنی ومهندسی کشاورزی برآمده است. این تحقیق بر اساس هدف کاربردی ، بر اساس نحوه گردآوری داده ها پیمایشی وبر اساس زمان مقطعی است. جامعه آماری این تحقیق مشتمل برکارشناسان شرکتهای خدمات مشاوره ای، فنی ومهندسی کشاورزی شهرستان¬های همدان و ملایر وکارشناسان مرتبط با این شرکت¬هادرمدیریت جهادکشاورزی شهرستان ومراکزخدمات کشاورزی می¬باشند، که تعداد شرکت¬های استان همدان 52 شرکت و شهرستان همدان 8 شرکت و شهرستان ملایر 9 شرکت می¬باشند که بصورت تمام شماری مورد مطالعه قرارگرفت. ابزار گردآوری این تحقیق پرسشنامه می باشد که با استفاده از آلفای کرونباخ پایایی آن اثبات گردید. دادهای جمع آوری شده توسط نرم افزار آماری spss مورد تحلیل قرار گرفت. نتایح پژوهش نشان داد که عامل آسیب های بیرونی توانایی تبیین 60 درصد ، آسیب های بیرونی 63 درصد و راهکارها توانایی تبیین 68 درصد از واریانس کل عامل ها را دارند.

با گذشت بیش از دو دهه از آغاز اجرای طرح های بهسازی و هادی در نواحی روستایی کشور و صرف هزینه های زیاد در مراحل مختلف تهیه و اجرای آن، شاهد آثار گوناگون در زمینه های مختلف، همچون دگرگونی در بافت کالبدی روستا، تغییر در الگوی ساخت مسکن، ناهماهنگی در شبکه ی معابر روستا، تسهیل در امر رفت وآمد روستاییان و ... هستیم. هدف از پژوهش در این مطالعه، تحلیل اثرات اجرای طرح بهسازی روستای ورکانه از دیدگاه روستاییان می باشد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش های میدانی و اسنادی کمک گرفته شده و بر اساس آن با توجه به حجم جامعه ی آماری 219 خانوار)، حجم نمونه ی خانوارهای مورد نظر از طریق تمام شماری 214خانوار بوده است که امکان دسترسی به آن ها فراهم بوده است. دقت شاخص ها و گویه ها در پرسشنامه یا روایی صوری توسط متخصصان فن مورد تائید قرار گرفته است. برای بررسی پایایی ابزار تحقیق پرسشنامه در اختیار 30 نفر از سرپرستان خانوارها در روستای مورد نظر قرار گرفت و نتایج آن بررسی و آلفای کرونباخ آن محاسبه گردید و رقم 94/. درصد به دست آمده که رقم قابل قبولی است. یافته های پژوهش نشان می دهد، که اجرای طرح بهسازی روستایی در مورد پنج شاخص به کار رفته در این پژوهش یعنی شاخص مسکن، بهداشت، کاربری اراضی، شبکه معابر و شاخص اقتصادی و اجتماعی دارای رابطه مثبت و معنی داری بوده است ولی بین وضعیت اقتصادی خانوارها و اثر شاحص های ذکر شده تاثیر معنی داری مشخص نشد.

طرح تجهیزو نوسازی اراضی کشاورزی یکی از طرحهای اساسی و راهبردی بخش کشاورزی بوده که هدف از اجرای آن کاهش هزینه های تولید و افزایش در آمد کشاورزان در اراضی کشاورزی می باشداین تحقیق با هدف، ارزیابی عملکرد طرح تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی از نظر شاخصهای اقتصادی ، اجتماعی ،فنی و عملکردی و زیست محیطی در اراضی کشاورزی روستای خردمند از توابع شهرستان ملایر واقع در استان همدان انجام گرفته است. روش پژوهش توصیفی ¬ تحلیلی است که برای گردآوری داده ها از روش های میدانی و اسنادی استفاده شد.جامعه آماری تحقیق شامل 73 نفرازکشاورزان روستای خردمند مجری طرح به صورت تمام شماری انتخاب گردیدند. دقت شاخص¬ها و گویه¬ها یا روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصان فن مورد تائید قرار گرفته و برای بررسی پایایی ابزار تحقیق پرسشنامه در اختیار 30 نفر از کشاورزان در روستای مورد نظر قرار گرفته و نتایج آن بررسی و مقدار آلفای کرونباخ آن 84 در صد محاسبه گردید که رقم قابل قبولی است. یافته های پژوهش نشان داد کشاورزان عموما" مردان متاهل میانسالی می باشند که دارای سواد کمتر از دیپلم بوده و به لحاظ سطح زیر کشت بین 10-5 و به لحاظ تعداد قطعات دارای 4-2 قطعه اراضی می باشند همچنین نتایج حاصل از اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی در مورد چهار شاخص به کار رفته در این پژوهش یعنی شاخص اقتصادی، اجتماعی، فنی و عملکردی و شاخص زیست محیطی دارای رابطه مثبت و معنی¬داری بوده ولی بین وضعیت اقتصادی کشاورزان و اثر شاخص-های¬ ذکر شده تاثیر معنی داری مشخص نشد.

نقش اشتغال در پویایی زندگی انسان انکار ناپذیر است و می توان آن را کانون ارتباط انسان واجتماع تلقی کرد. درجهت این پویایی بی تردید زنان به عنوان نیمی از جمعیت، تأثیری مستقیم در توسعه جامعه دارند.زنان روستایی نیز به عنوان نیروی کار، تقریبا در تمامی بخش های اقتصادی روستا فعال هستند. این فعالیت ها تنها در بعضی از موارد منجر به کسب درآمد مستقل برای آنها می گردد .کسب وکارهای خانگی یکی از مهمترین بخشهای کسب وکارهستند که در سال های اخیر مورد توجه و حمایت مراجع سیاستگذاری در کشور مان قرار گرفته است .باوجود تلاشهای دولت درخصوص ساماندهی و حمایت از اینگونه مشاغل و اختصاص بودجه بیشمار به این بخش ،توسعه این مشاغل نیازمند برنامه ریزی و مطالعه ی منسجم در خصوص زمینه ها و ظرفیت های خاص هر منطقه و غلبه بر موانع پیش روست. از این رو تحقیق حاضر باهدف شناسایی راهکارهای توسعه مشاغل خانگی زنان روستایی در شهرستان اراک به اجرا درآمده است. این پژوهش از نوع تحقیقات کمی – کیفی است که به منظور تحقق اهدف تحقیق به شناسایی موانع و راهکارهای توسعه مشاغل خانگی نخست از دیدگاه کارشناسان وسپس زنان روستایی فعال در عرصه کسب وکارخانگی خواهد پرداخت . ابزار تحقیق پرسشنامه می باشد که در فاز کیفی از یک پرسشنامه باز- پاسخ و 4 پرسشنامه بسته پاسخ استفاده شد و نتایج حاصل به عنوان مولفه ها ی تحقیق در بخش کمی مورد استفاده قرار گرفت. برای تعیین روایی پرسشنامه ها از نظرات اساتید و متخصصان مرتبط استفاده شد . برای پایایی ابزار تحقیق در بخش کمی از پیش آزمون استفاده گردید . با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا (α=0.73مربوط به موانع و 0/72=αمربوط به راهکارها) محاسبه شده و به اصلاح و حذف متغیرها پرداخته شد . جامعه آماری مورد مطالعه 36نفر کارشناس مشاغل خانگی (به روش نمونه گیری هدفمند)و 81نفر زن روستایی هستند که به روش تمام شماری مورد مطالعه قرار گرفتند. روش ها و تکنیک های آماری مورد استفاده در این تحقیق شامل انجام تکنیک دلفی با محوریت فرایند شاخص سازی روش دلفی در بخش کیفی و انجام روش های توصیفی و استفاده از تحلیل عاملی در بخش کمی بوده است که توسط نرم افزار spss 19انجام گرفت. در این مطالعه ضمن انجام فرایند شاخص سازی دلفی مهمترین موانع و راهکارهای توسعه از دیدگاه کارشناسان با محاسبه شاخص اجماع ،اهمیت و اولویت به دست آمد. در نهایت به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پژوهش دربخش کمی با استفاده از تحلیل عاملی ، اولین عامل با توجه به متغیرهای تشکیل دهنده ،مانع مالی نام گرفت که با تبیین 12/232از واریانس به عنوان مهمترین مانع توسعه مشاغل خانگی و راهکارهای حمایتی نیز با تبیین 12/545 از واریانس به عنوان مهمترین راهکارهای توسعه مشاغل خانگی معرفی شدند.در نهایت با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهادهایی به منظور توسعه مشاغل خانگی ارائه شده است.

اقتصاد روستایی که بر پایه کشاورزی بنا شده باشد، توان پاسخگویی به تمام نیازهای روستاییان را ندارد و نیاز به تحول درونی و بنیادین دارد. به دلیل محدودیتهای بخش کشاورزی و کمبود ذخایر آب و خاک در ایران، توجه به توسعه فعالیتهای غیر زراعی که نیاز به سرمایه اندک برای راه اندازی داشته و توان جذب نیروی کار مازاد بخش کشاورزی را دارد را دو چندان کرده است. هدف از این تحقیق بررسی اثرات اقتصادی و اجتماعی کسب و کارهای کوچک و خانگی بر خانوارهای روستایی است. این تحقیق با بهره گیری از مقالات، کتب، گزارشها، آمارها، مصاحبه، مطالعات میدانی و پرسشنامه ای و روش تحقیق پیمایشی-توصیفی و از نوع کاربردی بوده است. جامعه آماری این تحقیق شامل130 نفر سرپرست کارگاه کسب و کارهای کوچک و خانگی (سری دوزی پوشاک) واقع در روستای دستجرد شهرستان بهار در سال 1393 می باشد. برای انتخاب نمونه های تحقیق در پژوهش حاضر از روش تمام شماری استفاده شده است. پایایی ابزار تحقیق به وسیله ضریب آلفای کرونباخ، محاسبه گردید که این ضریب برای اثرات اجتماعی 83/0 و برای اثرات اقتصادی 81/0 بدست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب ابزار تحقیق است. در توصیف داده ها از آماره هایی چون میانگین، میانه، مد، ... و در تحلیل داده ها از آزمونهایی مثل کولموگروف-اسمیرنوف، t تک نمونه ای و فریدمن استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان داد کسب و کارهای کوچک و خانگی روستایی با توجه به پتانسیل های موجود در منطقه نقش مهمی در توسعه، اشتغال و درآمد زایی و نهایتا افزایش رفاه و کاهش مهاجرت خانوارهای روستایی داشته است.

امروزه توسعه پایدار توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده است متخصصان بخش کشاورزی نیز راهبرد کشاورزی پایدار را به عنوان یکی ازجنبه های مهم دستیابی به توسعه پایدار پیشنهاد میکنند اما نتایج اکثر تحقیقات گواه برپایداری پایین این بخش می باشد ازسویی دیگر ازآنجا که پایداری و کارآیی رابطه نزدیکی با هم دارند این تحقیق برآن است که به میزان پایداری وکارآیی مزارع سیب زمینی کاران شهرستان بهار بپردازد. این تحقیق براساس هدف کاربردی ،براساس نحوه گردآوری داده هاپیمایشی وبراساس زمان مقطعی است. جامعه آماری این تحقیق مشتمل برکشاورزان سیب زمینی کارشهرستان بهارمیباشد،که تعدادآنهاحدود 1200 نفرمی باشندکه ازبین آنها 210 نفربه صورت نمونه گیری انتخاب شدند. ابزارگردآوری این تحقیق پرسشنامه می باشد که بااستفاده ازروش تحلیل وباز تحلیل (محقق ساخته ) پایایی آن احرازگردید. دادهای جمع آوری شده توسط نرم افزارآماریspssوdeapموردتحلیل قرارگرفت. نتایج حاصل ازسطح پایداری مزارع مورد مطالعه نشان میدهد که 27 مزرعه دارای سطح نسبتاپایدار (13 درصد)، 71 مزرعه دارای سطح نسبتا ناپایدار (34 درصد)، 112 مزرعه دارای سطح کاملاناپایدار (53 درصد) میباشند ،همچنین دربررسی کارایی ازاین تعدادمزارع ازنظرکارایی فنی،تعداد 21 مزرعه درحالت بازدهی نزولی نسبت به مقیاس، 98 مزرعه درحالت بازدهی صعودی نسبت به مقیاس و 91 مزرعه درمرزکارایی فنی قرار دارند وازنظرکارایی تخصیصی نیز، 98 مزرعه درحالت بازدهی صعودی نسبت به مقیاس و 112 مزرعه درمرزکارایی تخصیصی قراردارند. درکارایی تخصیصی تعداد 98 مزرعه درمرزغیرکاراقرارداشته که میانگین کارایی اقتصادی این مزارع 76/0 میباشدکه این نشاندهنده عدم کارایی تخصیصی مزارع به میزان 24/0 میباشد .درکارایی فنی نیز تعداد 119 مزرعه درمرز غیرکاراقرارداشته که میانگین کارایی اقتصادی این مزارع 75/0 میباشد که این گواه برعدم کارایی فنی مزارع به میزان 25/0 میباشد . درکارایی اقتصادی نیز تعداد 94 مزرعه درمرزغیرکارا قرارداشته که میانگین کارایی اقتصادی این مزارع 65/0 می باشدکه این شاهد برهدررفت نهادههای مصرفی به میزان 35/0 میباشد .ودرنهایت بین پایداری و کارایی فنی، تخصیصی واقتصادی هیچ رابطه معنی داری وجودنداشت .

هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل موثر بر پایداری کشاورزی در شهرستان کرمانشاه می¬باشد. جامعه آماری تحقیق که به صورت پیمایشی انجام شده است عبارتند از مجموعه گندمکاران آبی که در شهرستان کرمانشاه به کشاورزی اشتغال دارند و از این تعداد 300 نفر از طریق نمونه گیری انتخاب شده¬اند. پرسشنامه مهمترین ابزار جمع¬آوری اطلاعات در تحقیق حاضر است اما در کنار پرسشنامه از تکنیک مصاحبه نیز استفاده شده است. دقت شاخص¬ها و گویه¬ها در پرسشنامه یا روایی صوری توسط متخصصان فن مورد تائید قرار گرفته است. برای بررسی پایایی ابزار تحقیق پرسشنامه در اختیار 30 نفر از کشاورزان قرار گرفت و نتایج آن بررسی و آلفای کرونباخ آن محاسبه گردید و رقم 82 درصد به دست آمده که رقم قابل قبولی است. در تحلیل داده از روش¬های مختلفی آماری به وی‍ژه رگرسیون چندگانه استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای عوامل زراعی فنی و عوامل اقتصادی و اجتماعی و عوامل آموزشی و ترویجی توانایی تبیین 50% تغییرات متغیر پایداری کشاورزی را دارا می¬باشند.

مشاغل خانگی به عنوان راهکاری مهم برای ایجاد اشتغال و درآمد در سراسر جهان به¬ویژه برای زنان روستایی به¬شمار می¬رود، توجه به عملکرد این مشاغل، لازمه دستیابی به آثار مطلوب مورد انتظار از این کسب و کارهاست لذا این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر عملکرد مشاغل خانگی زنان روستایی شهرستان رزن انجام شده است که به لحاظ هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده¬ها پیمایشی- توصیفی است. مجموعه زنان روستایی دارای مشاغل خانگی شهرستان رزن 460 نفر می¬باشد و از این تعداد 283 نفر به عنوان نمونه از طریق نمونه گیری انتساب متناسب انتخاب، و مورد بررسی قرار گرفتند. مهم¬ترین ابزار گردآوری داده¬های تحقیق پرسشنامه بوده است که روایی صوری آن توسط متخصصان تأیید و جهت بررسی پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، پایایی پرسشنامه در تمامی قسمت¬ها حدود 0/90 برآورد شد که نشانه قابلیت اعتماد آن است. در تجزیه تحلیل داده¬ها از روش¬های مختلف به ویژه مدل دینامیک، تحلیل عاملی، رگرسیون، تحلیل خوشه¬ای و تحلیل تشخیصی استفاده شده است. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که متغیرهای تأمین منابع مالی، عوامل بازاریابی، توانمندی اقتصادی و توانمندی اجتماعی توانایی تبیین54/7درصد از تغییرات عملکرد مشاغل خانگی زنان روستایی را دارا می¬باشند. همچنین نتایج تحلیل خوشه¬ای نشانگر این است که 63/25 از افراد مورد مطالعه از نظر عملکرد ناموفق و 21 درصد نسبتا موفق بودند در حالی که فقط 14/84درصد از افراد کاملا موفق ارزیابی شدند، بر¬اساس نتایج تحلیل تشخیصی نیز می¬توان گفت مهم¬ترین عواملی که این گروه¬ها را از هم متمایز می¬کنند به ترتیب عبارت¬اند از: تأمین منابع مالی، توانمندی اقتصادی و عوامل بازاریابی.

سیاست افزایش تولید در بخش کشاورزی بدون توجه به حجم و نوع مصرف سموم و کودهای شیمیایی نگرانی های زیست-محیطی زیادی را به همراه داشته است. یکی از روش های مهم برای ارزیابی اثرات زیست محیطی تحلیل ردپای اکولوژیکی است که چشم انداز پایداری قوی را در نظر دارد و استفاده از آن در کشاورزی موضوعی جدید و در حال تکاملی است. نتایج نشان می دهد که ردپای اکولوژیکی در سیستم کشت مرسوم، 96/2 و در سیستم کشت حفاظتی، 84/2 معادل هکتار جهانی می باشد. یافته های تحلیل کلاستر نیز نشان می دهد که ردپای اکولوژیکی بیش از 70 درصد از کشاورزان در سطح اثرات ناپایداری زیاد و بقیه در سطح ناپایداری کم قرار دارند. بعلاوه نتایج تحلیل ردپای اکولوژیکی نشان می دهد که اثرات زیست-محیطی تولید و بهره برداری از گندم آبی در منطقه مورد مطالعه بیش از ظرفیت و توان اکولوژیکی است و اراضی کشاورزی از جنبه زیست محیطی به شدت ناپایدار می باشد.

امروزه طرح هادی روستایی، به عنوان نخستین تلاش سازمان یافته و فراگیر ملی برای ساماندهی فضایی روستاهای کشور، مهم ترین ابزار مدیریت توسعه روستایی محسوب می شود. طرح هادی روستا ازجمله طرح های عمران روستایی است که می تواند نقش بنیادی و زیربنایی در توسعه یکپارچه نواحی روستایی داشته باشد. لذا با توجه به ادامه روند اجرای این طرح ها، ارزیابی اثرات آن ها، موضوع مهمی است که می تواند از یک سو پیامدهای اجرای طرح را در روستا مشخص کند و از سوی دیگر با شناسایی قوت ها و ضعف های موجود، اطلاعات لازم را برای مدیریت بهتر طرح ها فراهم نماید. در این راستا تحقیق حاضر باهدف بررسی اثرات اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی روستائیان انجام شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه سرپرستان خانوارهای روستاهای رازان، سر گرفته و رنگرزان از دهستان رازان که طرح هادی در آن ها اجراشده، می باشد. بر اساس سرشماری سال 1390 این روستاها شامل 2371 نفر و 515 خانوار می باشند. پرسشنامه¬ای محقق ساخته، با مرور پیش نگاشته¬ها طراحی گردید که روایی آن بر پایه نظر جمعی از کارشناسان بنیاد مسکن استان لرستان و اعضای هیئت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا و لرستان تأیید شد و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ (98%=α) تأیید گردید. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 220 نمونه برآورد شده که در کل 220 پرسشنامه نیز پر شد و انتخاب نمونه ها به روش تصادفی ساده انجام گرفته است. به منظور بررسی نتایج از نرم افزار spss نسخه 21 استفاده شده و روش¬های آماری بکاررفته شامل آزمون,t همبستگی و تحلیل عاملی است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می¬دهد که در مجموع، اجرای طرح هادی تأثیر مثبت و در حد متوسط بر بعد کالبدی داشته حال آنکه بر ابعاد اجتماعی و اقتصادی و زیست محیطی کیفیت زندگی تأثیر مثبت و معنی داری نداشته است بلکه تأثیر کمتراز متوسطی در روستاهای مورد مطالعه داشته است.

بخش کشاورزی در ایران بر اساس آمار موجود به عنوان اصلی ترین مصرف کننده آب بوده و بیش از 90 درصد آب قابل استفاده در این بخش مصرف می شود. محدودیت آب قابل دسترس، توزیع غیریکنواخت آن در سطح کشور، الگوی نامناسب شهرنشینی و مراکز سکونتگاهی، نوع و شیوه تولید محصولات زراعی از منظر سازگاری با اقلیم، تأمین آب مورد نیاز را در بسیاری از مناطق کشور مشکل ساخته و به تدریج بر ابعاد آن افزوده است. مطالعه حاضر، در سال 1394 در شهرستان هرسین با هدف بررسی راهکارهای مدیریت منابع آب از دیدگاه کشاورزان انجام شد. پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق به صورت توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری آن 200 نفر از کشاورزان شهرستان هرسین می باشد در همین راستا پرسش نامه ای محقق ساخته، با مرور پیش نگاشته ها طراحی گردید که روایی آن بر پایه نظر جمعی اعضای هیأت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه بوعلی تأیید شد، پایایی پرسش نامه نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ ارزیابی و در حد قبل قبولی بود. به منظور بررسی نتایج از نرم افزار spss نسخه 18 استفاده شد و روش های آماری به کار رفته شامل آزمون t تک نمونه ای، من ویتنی و کروسکال والیس برای مقایسه میانگین ها و تحلیل عاملی تأییدی می باشد. برابر یافته های تحقیق راهکارهایی چون مدیریت منابع آب های سطحی، منابع آب های زیرزمینی، دارایی های زیست محیطی، تقاضای آب و تهدیدهای زیست محیطی بر مدیریت منابع آب موثر هستند.