نام پژوهشگر: حیدر جانعلی زاده
فاطمه اکبرزاده غلامرضا خوش فر
شاد زیستن پاسخی به چگونه زیستن است، به ویژه برای جوانانی که به دنبال زندگی هدفمندند و آینده سازان این سرزمین به شمار می روند. به دلیل اهمیت شادی و نقش آن در زندگی جوانان، انجام پژوهشی در این زمینه ضروری به نظر می رسید. از این رو، هدف تحقیق حاضر شناخت میزان احساس شادی جوانان شهر بابلسر و شناسایی عوامل جامعه شناختی موثر بر آن می باشد. نوع روش تحقیق از نظر کنترل شرایط پژوهش، پیمایشی و از نظر زمانی، مقطعی است (نیمه اول سال 1390). متغیرهای مستقل این تحقیق نیز شامل سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بوده و تعیین رابطه این سه نوع سرمایه با میزان احساس شادی از مهمترین فرضیه های این تحقیق می باشند. برای انجام این پژوهش از یک نمونه 380 نفری از ساکنان 29- 15 سال بابلسر، استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که میزان شادی پاسخگویان به طور کلی در حد متوسط است. از بین متغیرهای زمینه ای و جمعیت شناختی مورد مطالعه، هیچ کدام با شادی رابطه نداشتند. همچنین از میان ابعاد سرمایه های اجتماعی و فرهنگی، ارتباطات اجتماعی، اعتماد اجتماعی، اعتماد تعمیم یافته و سرمایه فرهنگی عینیت یافته با شادی رابطه داشتند. متغیرهای سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی نیز تبیین کننده های شادی در این تحقیق بوده اند. میزان تأثیرگذاری انواع سرمایه بر شادی نیز به ترتیب اهمیت عبارتند از: سرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و سرمایه فرهنگی. مدل بدست آمده از متغیرهای موثر بر اساس رگرسیون چند متغیره نیز، 23 درصد از واریانس احساس شادی در جامعه آماری را تبیین می کند.
مجتبی عبدی احمد رضایی
تحقیق حاضر با عنوان بررسی رابطه مصرف کالاهای فرهنگی و میزان دینداری دانشجویان مطالعه موردی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشکده های علوم اجتماعی و فنی و مهندسی دانشگاه تهران) درصدد است در گام اول به شناخت توصیفی دو مقوله تحقیق، یعنی میزان مصرف کالاهای فرهنگی و میزان دینداری دانشجویان بپردازد. بنابراین، جهت شناخت مصرف کالاهای فرهنگی به مطالعه وضعیت استفاده دانشجویان از سه کالای فرهنگی شامل اینترنت، روزنامه و کتاب غیردرسی پرداخته شده و مصرف کالاهای فرهنگی از ابعاد مختلف مورد کنکاش قرار گرفته است که در این راستا، پیمایش های ملی انجام گرفته در قالب طرحهای ملی مصرف کالاهای فرهنگی بسیار سودمند بوده اند. همچنین، جهت شناخت میزان دینداری، با استفاده از مدل گلاک و استارک به سنجش میزان دینداری دانشجویان پرداخته شده است. در گام بعد به دو مقوله اصلی تحقیق پرداخته شده و با بررسی ادعای نظریه های تحقیق، همچون نظریه های مطالعات فرهنگی به رابطه بین این دو متغیر پرداخته شده است. پس از طراحی پرسشنامه و سنجش اعتبار و روایی ابزار تحقیق، پرسشنامه میان جامعه آماری تحقیق - یعنی دانشجویان دانشکده های علوم اجتماعی و فنی و مهندسی دانشگاه تهران- تکمیل شده و با استفاده از نرم افزار آماری علوم اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. اهم نتایج تحقیق نشان داد که: هرچه شخص، استفاده بیشتری از اینترنت به عمل آورد، به همان میزان از دینداری بالاتری نیز برخوردار خواهد بود. نتیجه دیگر تحقیق نشان داد اهداف استفاده از اینترنت رابطه معناداری با میزان دینداری آنها ندارد. همچنین، یافته دیگر تحقیق نشان داد هرچه شخص مطالعه بیشتری از روزنامه به عمل آورد، به همان میزان از میزان دینداری بالاتری نیز برخوردار خواهد بود. نتیجه دیگر نیز دال بر وجود رابطه معنادار بین دو متغیر نوع روزنامه های مورد مطالعه و میزان دینداری دانشجویان است. میزان مطالعه کتاب غیردرسی نیز با میزان دینداری دانشجویان رابطه معناداری دارد. و بالاخره، بین نوع کتابهای مورد مطالعه شده و میزان دینداری دانشجویان رابطه معناداری به چشم می خورد.
مصطفی حیدری رباطی حیدر جانعلی زاده
این مطالعه با هدف طرح و پاسخ دهی به چهار مساله ی اساسی زیر انجام شده است: گروه های مرجع دانشجویان دانشگاه مازندران را چه افراد یا گروه هایی تشکیل می دهند؟ آیا دانشجویان دانشگاه مازندران، بیشتر گروه هایی را که در آن عضویت دارند به عنوان گروه مرجع انتخاب می کنند یا گروه هایی را که در آن عضو نیستند؟ دانشجویان دانشگاه مازندران، بیشتر در چه زمینه هایی از گروه های مرجع بهره می برند؟ چرا این دانشجویان آن افراد یا گروه ها را به عنوان گروه های مرجع خود انتخاب کرده اند؟ نظریه ی گروه های مرجع رابرت مرتون راهنمای اصلی این تحقیق است. با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای از مجموع 9924 دانشجوی دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 92-91، 370 نفر از این دانشجویان به عنوان حجم نمونه ی تحقیق انتخاب شدند. مهم ترین یافته های این تحقیق عبارتند از: • 93 درصد از پاسخگویان این مطالعه، داشتن الگو و سرمشق را در زندگی خود مفید ارزیابی کردند. • 91 درصد از آن ها معتقدند که جوانان بدون راهنمایی دیگران در زندگی دچار مشکل می شوند. • خانواده، دوستان، اساتید دانشگاه و معلمان دوران مدرسه به ترتیب مهم ترین گروه های مرجع دانشجویان دانشگاه مازندران می باشند. • میزان مشارکت کنندگان این مطالعه که از حد متوسط به بالا گروه های فوق را به عنوان گروه های مرجع خویش برگزیدند، به ترتیب عبارتند از: خانواده: حدود 95 درصد (خیلی زیاد)، دوستان: حدود 70 درصد (زیاد)، اساتید دانشگاه: حدود 57 درصد (متوسط رو به بالا). • مهم ترین گروه های مرجع این دانشجویان مربوط به گروه های عضویت (خانواده و دوستان) هستند. • در میان گروه های غیر عضویت، اساتید دانشگاه و معلمان دوران مدرسه مهم ترین گروه های مرجع پاسخگویان هستند. • بسیاری از گروه های غیر عضویت، نزد اکثر مشارکت کنندگان این پژوهش به عنوان گروه های مرجع محسوب نمی شوند. • دانشجویان دانشگاه مازندران، بیشتر در زمینه ی انتخاب همسر، انتخاب شغل، امور مربوط به فعالیت های مذهبی، انتخاب رشته ی تحصیلی و نیز آرایش و تیپ ظاهری نسبت به زمینه های دیگر، از گروه های مرجع بهره مند می شوند. • در همه ی زمینه های مورد تحقیق، دانشجویان بیشترین اثر پذیری را از خانواده داشته اند. بیشترین تأثیر خانواده مربوط به انتخاب همسر، انتخاب کاندیدا، انتخاب شغل، پایبندی به هنجارهای دینی و اجتماعی، انجام فعالیت های مذهبی و آرایش و تیپ ظاهری می باشد. بیشترین تأثیر دوستان در زمینه های انتخاب کاندیدا، انتخاب دوست، انجام فعالیت های مذهبی و آرایش و تیپ ظاهری می باشد. • همخوان با اکثر نتایج تحقیقات داخلی مورد نظر قرار گرفته در این مطالعه، خانواده مهمترین گروه مرجع دانشجویان دانشگاه مازندران نیز می باشد. • علاقه مندی به گروه و کسب منزلت اجتماعی دو دلیل اصلی انتخاب این گروه ها به عنوان گرو های مرجع نزد این دانشجویان است. اینکه چه عوامل اجتماعی دیگری می تواند در تعیین گروه های مرجع دانشجویان اثرگذار باشد، آیا اعتماد اجتماعی عنصر و متغیر کلیدی برای مرجع قرارگیری گروه ها محسوب می شود،گروه های مرجع منفی دانشجویان و دیگر گروه های اجتماعی کدامند، آیا پایین بودن سطح مرجع قرارگیری بسیاری از گروه های غیر عضویتی در حوزه های مختلف (سیاسی، فرهنگی، مذهبی) نزد دانشجویان احتمال وجود شکاف اجتماعی (پایین بودن سطح پیوند اجتماعی دانشجویان با دیگر گروه های اجتماعی) را در جامعه نشان می دهد، موضوعاتی است که نیاز به تأمل و بررسی جامعه شناختی دارد.
لیلا رکابدار مرتضی محسنی
نگریستن به فرهنگ اجتماعی در پرتو امثال و حکم،گام نهادن به قلمرو ذهنی جامعه سنتی است.جامعه ای با مثل ها و حکمت ها که حجم عظیمی از رخدادهای اجتماعی را در فشرده ترین قالب ها در خود جای داده در این پژوهش مولفه های سرمایه اجتماعی در امثال داستان نامه بهمنیاری بررسی شده است.این مولفه ها شامل،اعتماد،مشارکت،تعهد،وفاق اجتماعی،هنجارهای مقابله ی متقابل و مدارای اجتماعی می باشد.