نام پژوهشگر: سمیه حقوقی فرد

جوک کاری احیای هنر از یاد رفته
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1389
  سمیه حقوقی فرد   مهین سهرابی

جوک کاری از گروه مهارت های دستی سنتی چوبی است و از آنجا که روش و فناوری های مربوط به تولید آن به رشته تحریر درنیامده و در طول حیات خود تنها به صورت شفاهی انتقال یافته است می توان آن را جزء سنت های شفاهی و میراث معنوی نیز به شمار آورد.این هنردر گذشته مستقل نبوده و به عنوان هنری تزیینی و الحاقی برای هنرهای چوبی دیگر مانند معرق، خاتم و... به کار می رفته است، اما امروزه با تلاش هنرمندان، به طور محدود به مثابه هنری مجزا رواج دارد. در روند ساخت جوک کاری، اصول زیبایی شناسی مشتمل بر ارزش های فرهنگی و هنری به پیروی از معیارهای سنتی جامعه وهمچنین بینش هنرمند رعایت می شود. در این شاخه هنری برخلاف دیگر هنرهای چوبی مانند خاتم و معرق، هنرمند تمام مراحل کار از تهیه و آماده کردن چوب ها تا تهیه نقشه، پیچیدن و جازنی قامه ها و نهایتاً پرداخت و جلاکاری اثر را به صورت متمرکز در کارگاه خویش به انجام می رساند. این پژوهش به منظور افزایش سطح آگاهی و دانش عموم نسبت به هنری سنتی و رو به زوال و با هدف مستندسازی و ثبت آن صورت پذیرفته است. بدین منظور جهت گردآوری و تدوین اطلاعات از روش های مطالعه اسنادی، شامل کتب و مقالات داخلی و خارجی، مصاحبه، مشاهده و برداشت میدانی استفاده شده است. برطبق مطالعات انجام شده جوک کاری مانند دیگر هنرهای سنتی در زمره میراث فرهنگی ملموس و ناملموس قرار می گیرد و با تکیه بر ویژگی های مادی جوک کاری،می توان آن را در شاخه هنرهای وابسته به معماری قرار داد و همچنین با تعریف میراث ناملموس که حضور سنت ها، دانش و مهارت در هنرهای دستی سنتی را شامل می شود، مطابقت دارد. مفاهیم انتزاعی: جوک کاری، میراث معنوی، هنر از یاد رفته