نام پژوهشگر: ذبیح الله کافی
ذبیح الله کافی حسین گنجی دوست
واحدهای تولید رنگ، واحدهای رنگرزی و کارخانه های تولید کاغذ از عمده ترین منابع آلودگی رنگی آب های جاری می باشند. این کارخانه ها همیشه نیاز مبرم به تکنیک های تصفیه موثر برای حذف رنگ جریان پساب و مناسب از نظر اقتصادی دارند. کربن فعال اگرچه یکی از مناسب ترین جاذب ها در حذف ناخالصی های یونی می باشد اما هزینه تهیه و احیا آنها جهت استفاده مجدد بالا می باشد. ملاحظات اقتصادی باعث شده تا تحقیقات زیادی روی جاذب های ارزان قیمت و در دسترس جهت استفاده در تصفیه پساب های رنگی صورت گیرد. بر این اساس در این پژوهش دو جاذب خاک اره و رس بنتونیت به عنوان دو گزینه مناسب از نظر قیمت و دسترسی، در حذف رنگ astrazon blueاز پساب مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایشات برای هر دو جاذب نشان داد با افزایش غلظت ماده جذب شونده راندمان حذف کاهش می یابد. بیشترین راندمان حذف رنگ از محلول های حاوی غلظت های اولیه رنگ 25، 50 و mg/l100 برای خاک اره به ترتیب برابر 75/96، 11/91 و 26/79 درصد و برای رس بنتونیت به ترتیب برابر 32/97، 78/96 و 69/94 درصد بوده است. زمان تعادل برای جاذب های خاک اره و بنتونیت به ترتیب 240 و 90 دقیقه برآورد گردید. جهت بررسی اثر غلظت جاذب بر میزان حذف آزمایشات در دو غلظت ثابت 50 و mg/l 100 ماده جذب شونده و غلظت های متغیر ماده جاذب انجام گرفت. با افزایش غلظت جاذب خاک اره راندمان حذف رنگ از محلول با غلظت های 50 و mg/l100 به ترتیب از 46/53 به 06/97 درصد و از 76/49 به 83/96 درصد و برای رس بنتونیت مقادیر راندمان به ترتیب از 87/90 به 64/99 درصد و از 44/86 به 46/99درصد افزایش یافت. آنالیز نتایج آزمایشگاهی و محاسبه ضریب جداسازی (rl) نشان داد که جذب رنگ توسط خاک اره و رس بنتونیت با ایزوترم لانگمایر تطابق مطلوبی دارد. ph بهینه برای حذف رنگ با استفاده از جاذب خاک اره حدود 7 و برای رس بنتونیت برابر ph محلول رنگ تعیین گردید.