هدف از این پژوهش، بررسی وضعیت نشر کتاب و ناشران استان گیلان و نمایاندن نقاط قوت و ضعف آن است، تا در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های آینده مورد استفاده مسوولان قرار گیرد. جامعه پژوهش شامل تمامی ناشران فعال استان گیلان در سال 1388 است که حداقل 1 کتاب منتشر کرده باشند. مهم ترین نتایج بدست آمده عبارتند از : انتشار کتاب در استان گیلان از سال 1381 تا 1388 روند مشخصی نداشته است و از 50 درصد رشد مثبت در سال 1388 تا 40 درصد رشد منفی در سال 1384 در نوسان بوده است. سرانه کتاب در استان گیلان از سال 1381 تا سال 1388 به ترتیب 9، 7،6، 12، 8، 10، 9 و 5 برابر کمتر از سرانه کتاب در کشور بوده است. کار چاپ و نشر هر کتاب در گیلان به طور متوسط 8 ماه طول می کشد و متوسط شمارگان 1758 جلد است. تمام ناشران کتب به فروش نرفته دارند و تنها 45/6 درصد آنها، درصدی از توزیع و فروش کتاب های خود را به مولف واگذار نمی کنند. همچنین 66/96 درصد ناشران در انجام کار نشر از سرمایه ذاری مولفان کمک می گیرند و 51/64 درصد چاپ حداقل بخشی از کتب خود را به چاپخانه های خارج از استان واگذار می کنند. مهم ترین راه حل های پیشنهادی برای حل مشکلات عبارتند از : قطع پرداخت هر گونه یارانه دولتی به ناشران، تلاش دولت برای ایجاد زیر ساخت های لازم برای انجام فعالیت های چاپ و نشر، هدفمند کردن حمایت های دولتی، تهیه ساختار مناسب و ساز و کار اجرایی برای ایجاد شبکه توزیع ملی و استانی، ایجاد تغییر و تحول در ساختار آموزش و پرورش در مدارس و حرکت بسوی پژوهش محوری، ترویج فرهنگ مطالعه در جامعه، آموزش و آگاهی رسانی به ناشران در خصوص امور حرفه ای چاپ و نشر و تجهیز چاپخانه های استان به دستگاه های چاپ مدرن.

مرجع الکترونیک یکی از خدمات نوین کتابخانه ها می باشد. که همراه با پیشرفته های فناوری به وجود آمده است و از آنجا که دانشجویان بیشتر با تحقیق و پژوهش سر و کار دارند و مرجع الکترونیک می تواند این کار را تسهیل بخشد، لذا مطالعه و بررسی میزان آشنایی و استفاده از این خدمت نوین در بین جامعه دانشجویان ضروری به نظر می رسد. بدین منظور پرسشنامه ای پژوهشگر ساخته، در بین 235 نفر نمونه از 556 دانشجوی تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پزشکی کرمان شامل (84 نفر) د مقطع کارشناسی ارشد، (34 نفر) در مقطع دکتری تخصصی، (19 نفر) در مقطع ام پی اچ و (98 نفر) در مقطع رزیدنت توزیع گردید. ننایج حاکی از آن بود که 2/72 درصد، خدمات مرجع الکترونیک را به شکل سنتی ترجیح داده و از بین انواع خدمات مرجع الکترونیک، پست الکترونیک (8/65 درصد) بیشترین استفاده را داشته است و بیشترین کاربرد مرجع الکترونیک به منظور اهداف پژوهشی (4/30 درصد) بوده و مهمترین دلیل استفاده از خدمات مرجع الکترونیک، سرعت و عدم محدودیت زمانی و مکانی آن (3/40 درصد) ذکر شده است و 8/46 درصد از پاسخ دهندگان، عدم آشنایی با خدمات مرجع الکترونیک را به عنوان مهمترین دلیل برای عدم استفاده از خدمات مرجع الکترونیک ذکر کرده اند. و استفاده از خدمات مرجع الکترونیک در بین زنان و مردان و همین طور سال ورود تفاوت معنی داری نداشت. اما بر حسب مقطع تحصیلی تفاوت معنی داری مشاهده شد، طوری که در مقطع کارشناسی ارشد به طور معنی داری استفاده از خدمات مرجع الکترونیک بالاتر بود. از آنجا که میزان استفاده از این نوع خدمات بالا نبود، پیشنهاد می شود کتابخانه های تمهیداتی برای آموزش ببندیشند.

اطلاعات و اطلاع رسانی یکی از مباحث مهم در سطح سازمان ها، موسسات و ... می باشد. سازمان جهاد کشاورزی به عنوان یک بخش تخصصی، هم یک نهاد تولید کننده اطلاعات است و هم با حجم عظیمی از اطلاعات و نیازهای اطلاعاتی مواجه است. چرخه ی اطلاعات و اطلاع رسانی در آن باید از نظم و پویایی برخوردار باشد تا بتواند نیازهای مطرح را برطرف سازد. زمانی این مهم امکان پذیر است که کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی آن با هم در تعامل و همکاری بوده و ارکان اطلاع رسانی آن منطبق بر اهداف از پیش تعیین شده سازمان و در جهت فراهم سازی نیازهای اطلاعاتی مراجعان آن باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت کنونی کتابخانه ها، مراکز اطلاع رسانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی و شناسایی نقاط ضعف و قوت آنها و سپس امکان سنجی نظام جامع اطلاع رسانی برای رسیدن به سطح مطلوب آن است. این پژوهش در سه مرحله انجام شده است. مرحله نخست طراحی و ارسال پنج گروه پرسشنامه حاوی سیوالاتی در خصوص بررسی وضعیت کنونی کتابخانه های سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی (10 کتابخانه در سطح ستاد استان و مراکز تابعه و 21 کتابخانه در سطح شهرستان ها)، پرسشنامه مخصوص اعضای کتابخانه ها، مدیران و متخصصان فناوری اطلاعات سازمان می باشد. در مرحله دوم، اطلاعات دریافت شده، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرتفه است. نتایج این بررسی نشان می دهد: الف) کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی از زیرساخته های اساسی و ضروری یک نظام درست اطلاع رسانی برخوردار نیستند. ب) 70 % از کتابخانه ها در ستاد استان، مراکز تابعه و کلیه کتابخانه ی شهرستان ها دارای آیین نامه و دستورالعمل مدون و تعریف شده ی کتابخانه ای نیستند، انجام امور فراهم آوری، انتخاب و مجموعه سای منابع، اصولی و بر اساس نیاز واقعی نمی باشد، کتابخانه ها به شکل مستقل و به شیوه خود عمل می نمایند. ج) برای انجام امور فهرست نویسی و سازماندهی منابع از روش های متفاوتی استفاده می شود، نمایه سازی منابع غیر کتابی تنها در 20 درصد از کتابخانه های ستاد استان و مراکز تابعه انجام می شود. و کتابخانه های شهرستان ها از هیچ گونه روشی استفاده نمی کنند، خدمات گزینشی اطلاعات تنها در 30 درصد از کتابخانه های ستاد استان و مراکز تابعه انجام می گیرد. د)به لحاظ تجهیزات کتابخانه ای و نیروی انسانی متخصص، کتابخانه ها با مشکلات اساسی روبرو هستند. 50% کتابخانه های ستاد استان و مراکز تابعه و کلیه شهرستان ها فاقد نرم افزار کتابخانه هستند، 70 درصد کتابخانه های ستاد استان و مراکز تابعه ارتباطات بین کتابخانه ای ندارند، ارتباطات شبکه ای بسیار محدود است و تنها شبکه ای که کتابخانه ها از آن استفاده می نمایند، شبکه اینترنت است. 63% نیروهای شاغل در کتابخانه های ستاد استان و مراکز تابعه و کلیه شهرستان ها دارای حرفه و تخصص کتابداری نیستند. و) از 135 جامعه آماری مراجعان 40 درصد از آنان فعالیت فعلی کتابخانه ها را چندان مناسب نمی دانند. میزان رضایت مندی مراجعان و اعضا در سطح پایینی قرار دارد. از جامعه آماری مدیران تنها 30 درصد از مدیران فعالیت فعلی کتابخانه ها را مناسب می دانند. همچنین جامعه آماری متخصصان فناوری اطلاعات، فعالیت فعلی کتابخانه ها را مناسب نمی دانند. ه) نداشتن جایگاه و ساختار اداری مناسب کتابخانه ها در تشکیلات اداری سازمان مشکل دیگری است که باعث گردیده مدیران در تخصیص بودجه و حمایت های مالی خود کتابخانه ها را در اولویت آخر قرار دهند. در مرحله پایانی این پژوهش، پژوهشگر ضمن ارایه پیشنهاداتی برای بهبود وضع موجود و سامان بخشیدن به فعالیت های جاری اطلاع رسانی، طرحی برای نظام اطلاع رسانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ارایه نموده است. در این طرح، یک شورای عالی سیاست گذاری برای ساماندهی و توسعه فعالیت های اطلاع رسانی پیشنهاد شده است که متشکل از پنج کمیته اجرایی می باشد. این کمیته ها بر اساس وظایفی که برای آنها تعریف شده است، به ساماندهی و اصلاح وضع موجود تا رسیدن به سطح مطلوب و فعلیت یافتن یک نظام جامع و کامل اطلاعاتی می پردازد، همچنین در وضعیت فعلی طرح پیشنهادی شبکه سازی کتابخانه های سازمان نیز ارایه گردیده است.

حجم اطلاعات موجود در اینترنت و رشد روزافزون آن، کار جستجوی بهینه منابع را، هم برای کتابداران و هم برای کاربران مشکل کرده است. کاربران وب اغلب با حجم زیادی از اطلاعات نامرتبط و تکراری مواجه می شوند. این پژوهش در پی انست که ابرموتورهای جستجو تا چه حد پاسخ گوی سوالات کاربران کتابداری واطلاع رسانی می باشند، کدام ابرموتورها در پاسخ گویی به نیاز کاربران مناسب ترند و ارایه الگوی پیشنهادی چه تغییری در بهبود و رتبه بندی نتایج ایجاد می کند. با انجام جستجو در هر ی از ابرموتور جستجو و ده کلید واژه عبارتی در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی به مطالعه و بررسی ابرموتورهای جستجو از نظر میزان ربط، دقت و ریزش کاذب پرداخته است. مجموعا 700 نتیجه بازیابی شده توسط ابرموتورهای جستجو مورد مطالعه قرار گرفت که از بین این اقلام بازیابی شده ، 225 رکورد بازیابی منابع مرتبط و 475 مورد نامرتبط (ریزش کاذب) بوده است. ابر موتور جستجوی infospoce با 37 درصد، بهترین عملکرد را در بازیابی منابع مرتبط و میزان دقت داشته است و ابر موتور جستجوی mamma با 76 درصد، بیشترین ریزش کاذب را به خود اختصاص داد. یافته های پژوهش نشان می دهد که هر ابرموتور در بازیابی اطلاعات مورد نظر، متفاوت با ابرموتور دیگر عمل کرده است. بنابراین نمی توان به ابرموتور خاصی برای پاسخگویی به سوالات کاربران کتابداری و اطلاع رسانی اکتفا نمود. با توجه به این که منابعی که در بالاترین سطح رتبه بندی نتایج جستجو قرار دارند، لزوما مرتبط ترین گزینه برای پاسخ گویی به نیاز کاربر نیستند و چون کاربران معمولا به صفحات اولیه نتایج جستجو اکتفا می کنند، رتبه بندی نتایج جستجو، از اهمیت خاصی برخوردار است. برای دسترسی کاربران کتابداری و اطلاع رسانی به منابع مرتبط تر، الگویی جهت بهبود و تغییر رتبه بندی در نتایج جستجو ارایه شد. با تغییر در رتبه بندی نتایج، کاربر می تواند منابع مرتبط تر را با توجه به میزان تکرار کلید واژه های جستجو در عنوان، متن و آدرس پیوندهای بازیابی شده در بالاترین سطح رتبه بندی مشاهده نماید.

هدف اصلی این پژوهش بر سی عوامل موثر بر بهبود مجموعه سازی منابع الکترونیکی از دیدگاه کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان می باشد، که چگونگی مجموعه سازی را بر اساس شش مولفه استوارت لی که مشتمل بر تدوین خط مشی مجموعه سازی منابع الکترونیکی ، تخصیص بودجه و نگهداری سابقه ای از بودجه، آگاهی یافتن از وجود منابع اطلاعاتی، ارزیابی انتشارات، اولویت بندی انتشارات و اشتراک انتشارات مورد بررسی قرار می دهد. روش تحقیق تویلی -پیمایشی وابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. جامعه مورد پژوهش 155 نفر کتابداران کتابخانه های دانشگاه اصفهان، علوم پزشکی و صنعتی بوده اند که با محاسبه حجم نمونه و توزیع پرسشنامه ها تعداد 76 نفر پاسخنامه را عودت دادند. تحلیل های این پژوهش به کمک آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که حدود 2/59 درصد از کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان دارای خط مشی مدونی برای مجموعه سازی منابع الکترونیکی هستند. 5/40 درصد بر این عقیده اند که اهداف و وظایف کلان سازمان مادر و جنبه های مختلف آن در برنامه تخصیص بودجه گنجانده می شود. 7/46 درصد بروشورهای تبلیغاتی ناشران را در آگاهی یافتن از منابع اطلاعاتی موثر می دانند. بررسی محتوای مرتبط و مناسب 9/47 درصد و هزینه و قابلیت دسترسی در ارزیابی منابع الکترونیکی 3/49 درصد در زمینه ارزیابی انتشارات موثر است. در اولویت بندی انتشارات، قیمت منابع 9/47 تأثیر دارد. منابع الکترونیکی ادواری نسبت به سایر منابع اولویت بیشتری دارد. در اکثریت کتابخانه های دانشگاهی، خرید داده ها به صورت یک بسته بندی مستقل در مجموعه 5/48 درصد صورت می گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان روند رو به رشدی را در زمینه مجموعه سازی برداشته اند اگر چه تا مطلوبیت کامل مسیری طولانی در پیش است.

مقدمه : جوامع امروز برای همراهی با تغییرات سریع اطلاعات، ساختارهای علمی –آموزشی خود را بهینه می نمایند و با تقویت زیر ساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، افق تازه ای برای کسب دانش مادام العمر فراهم می نمایند. جوامع عصر اطلاعات نیاز به اطمینان دارند که یادگیران مستقل بتوانند، با مهارت های یادگیری مداوم تجهیز شوند. از این رو دانشکده های پزشکی بر کسب مهارت و دانش خود –رهبری در میان دانشجویان پزشکی به منظور یادگیری مادام العمر تأکید ویژه ای دارند. بیان مسیله: خودکارامدی از نظریه ی شناخت اجتماعی آلبرت بندورا، روان شناس مشهور مشتق شده است که به نقش باورها یا قضاوت های فرد به توانایی های خود در انجام وظایف و مسیولیت ها اشاره دارد. بدین ترتیب رفتار انسان تنها در کنترل محیط نیست بلکه فرایندهای شناختی نقش مهمی در رفتار آدمی دارند. خودکارآمدی بر سطح عملکرد افراد تأثیر می گذارد و عاملی مهم در شناخت دانش و مهارت و بینش افارد از خود می باشد، همچنین برسی ارتباط مهارت های سواد اطلاعاتی با خودکارآمدی ، کمک بسزایی به یادگیری مستقل و مادام العمر افراد می کند. از طرفی نیازهای متغیر حوزه ی علوم پزشکی و لزوم تقویت روحیه ی اعتماد به نفس برای مدیریت شرایط پیش بینی نشده و استفاده از داشته های حاصل از متون درسی و مهارت های بالینی کسب شده از اهمیت بالایی برخوردار است. (مانند مواجهه با بیمار بدحال و حفظ خونسردی برای انجام فرایند تشخیص و درمان). هدف : این پژوهش پیش بینی ارتباط مهارت های سواد اطلاعاتی با باورهای خودکارآمدی دانشجویان علوم پزشکی است، تا اثربخشی آموزش های ارایه شده در افزایش سواد اطلاعاتی و خودکارآمدی دانشجویان معین شود. روش تحقیق : پیشمایشی و نوع آن کاربردی بوده است. برای انجام این تحقیق از 301 دانشجوی پزشکی و پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی مشهد به روش انتخاب تصادفی و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است و برای روایی محتوایی پرسشنامه از متخصصین نظرخواهی شد و اصلاحات مورد نظر آنها در پرسشنامه نهایی اعمال شد. برای سنجش پایایی سیوالات به وسیله ی پیش آزمون انجام شده بر روی نمونه ی تصادفی 38 نفره، پرسشنامه توزیع شد که ضریب آلفای کرانباخ (اعتبار پرسشنامه) 94/0 به دست آمد و ضریب آلفا برای کل حجم نمونه (301 نفر) 95/0 محاسبه شد. همچنین برای آزمون فرضیات و سیوالات پژوهش از آزمون t، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس (آنوا) استفاده شده است. یافته ها : با استفاده از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، توزیع نرمال داده های سواد اطلاعاتی و خودکارآمدی تایید شد. نتایج حاصل از توزیع فراوانی نمونه ها نشان داد 6/25 درصد مذکر و 8/73 درصد مونت بودند. همچنین دانشجویان پزشکی 5/57 درصد و دانشجویان پرستاری 5/42 درصد حجم نمونه را تشکیل داده بودند. با توجه به نتایج حاصل از آزمون t مشخص گردید. تفاوت معناداری میان جنسیت و رشته ی تحصیلی با خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان وجود ندارد. تحلیل واریانس نشان داد تفاوت معناداری بین خودکارامدی حاصل از سواد اطلاعاتی در دانشجویان ورودی های مختلف وجود ندارد. (p-value=0/153>0/05) یافته های حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد ارتباط معناداری میان سن دانشجویان با باور خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی وجود ندارد (p-value=0/152>0/05) ضریب همبستگی پیرسون میان متغیر سواد اطلاعاتی با خودکارآمدی به میزان 81/0 به دست آمد که ارتباط مستقیم و زیادی میان آنها وجود دارد. بحث و نتیجه گیری : بین مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان با کسب خودکارآمدی آنها رابطه وجود دارد که این ارتباط وابسته به جنسیت، رشته ی تحصیلی، سال ورود به دانشگاه و سن دانشجو نیست. همچنین بین سطوح مهارت های سواد اطلاعاتی، توانایی تعیین دامنه ی اطلاعات و دسترسی به اطلاعات با باور خودکارآمدی دانشجویان رابطه وجود دارد. شناسایی و تقویت مولفه های باور خودکارآمدی، تغییر نظام آموزش پزشکی بر مبنای حل مسیله، آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی، تجارب یادگیری بر مبنای شواهد بالینی از شاخص های موثر بر خودکارآمدی حاصل از سواد اطلاعاتی دانشجویان علوم پزشکی است.

هدف این پژوهش بررسی وضعیت تولید اطلاعات علمی اعضای هییت علمی دانشکده های علوم انسانی و هنر و رسانه دانشگاه پیام نور طی سال های 1373 تا 1388 می باشد. در این پژوهش میزان تولیدات علمی در قالب کتاب، مقاله، همایش و طرح های پژوهشی مورد مطالعه قرار گرفته است. جامعه پژوهش 360 عضو هییت علمی دو دانشکده مذکور می باشد. در این تحقیق از روش پیمایشی استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از کل جامعه مورد بررسی 219 نفر (83/60%) دارای مدرک کارشناسی ارشد و 141 نفر (16/39%) دارای مدرک دکترا هستند. از نظر مرتبه علمی 157 (61/43%) نفر دارای مرتبه علمی مربی آموزشیار 65(05/18%) نفر دارای مرتبه علمی مربی 126 (35%) نفر دارای مرتبه علمی استادیار 10 (77/2%) نفر دارای مرتبه علمی دانشیار و 2 (55/0%) نفر هم دارای مرتبه علمی استادی می باشند. از نظر سابقه کاردانشگاهی 218 (55/60%) نفر دارای سابقه زیر 5 سال 43(94/11%) نفر دارای سابقه بین 10-5 سال 41(38/11%) نفر دارای سابقه بین 15-10 سال 44(22/12%) نفر دارای سابقه بین 20-15 سال و 14 (88/3%) نفر دارای سابقه بالای 20 سال می باشند. از نظر نوع استخدام نیز 250 (44/69%) نفر استخدام پیمانی 73(27/20%) نفر استخدام رسمی آزمایشی و 37(27/10%) نفر استخدام رسمی قطعی هستند. از نظر رشته تحصیلی 81 (5/22%) نفر در رشته روانشناسی 93 (83/25%) نفر در رشته علوم تربیتی 81 (5/22%) نفر در رشته زبان و ادبیات فارسی 8 (22/2) نفر در رشته زبان و ادبیات عرب، 41 (38/11) نفر در رشته زبان خارجه، 19(27/5%) نفر در رشته تاریخ، 20 (55/5%) نفر در رشته تربیت بدنی 14 (88/3%) نفر در رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی و 3(83/0%) نفر هم در رشته هنر id می باشند. از نظر تولیدات علمی، بیشترین تولیدات در قالب مقالات مجلات داخلی با 2507 مدرک و کمترین آن در قالب طرح های پژوهشی با 324 مدرک می باشد. بیشترین تولیدات علمی جامعه پژوهش مربوط به اعضای هییت علمی دارای مرتبه استادی بوده و سال 1388 بیشترین و سال 1373 کمترین تولیدات علمی را به خود اختصاص داده اند. آزمون فرضیه ها هم نشان داد که بین تولیدات علمی اعضای هییت علمی جامعه مورد پژوهش و نوع مدرک تحصیلی، رشته تحصیلی، توع استخدامی، مرتبه علمی و سابقه کار دانشگاهی این اعضاء رابطه معناداری وجود دارد، و تولیدات علمی از سال 1373 تا سال 1388 روند رو به رشدی داشته است.

مقدمه : تولید دانش به عنوان یکی از کارکردهای مورد انتظار دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. به طوری که میزان و کیفیت دانش تولید شده از معیارهای ارزیابی عملکرد اعضاء هیات علمی است. یکی از مهمترین روشهای ارزیابی برونداد علمی محققان و مراکز تحقیقاتی استفاده از شاخص هیرش می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی برون داد علمی اعضاء هیأت علمی دانشکده پزشکی و بیمارستان تابعه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی مشهد از طریق اندازه گیری شاخص هیرش است. روش بررسی : پژوهش حاضر از نوع کاربردی – توصیفی می باشد. جامعه ی پژوهش 413 نفر اعضاء هیأت علمی دانشکده پزشکی و بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند. داده های اصلی پژوهش شامل مقالات و استنادات به هر مقاله از طریق جت و جو در نمایه استنادی تحت وب اسکوپوس (scopus) جمع آوری شد. با تولید نرم افزاری با قابلیت خواندن خروجی متنی (bibtex) خروجی های پایگاه اسکوپوس را با سرعت و دقت وارد پایگاه داده نموده، و عبارات های جست و جو برای مستند سازی نام نویسندگان در نرم افزار ثبت گردید و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شد. یافته ها: از بین 413 نفر جامعه مورد بررسی تنها 274 نفر در پایگاه اسکوپوس دارای مقاله بودند. میانگین شاخص هیرش مردان (28/1) بالاتر از زنان (78/0) می باشد. میانگین شاخص هیرش در حوزه علوم بالینی (95/0) کمتر از علوم پایه (02/2) می باشد. شاخص هیرش استادان بالاتر از مربیان می باشد. بالاترین میانگین شاخص هیرش مربوط به رشته تخصیی ایمنی شناسی (50/4) و کمترین آن مربوط به رشته های تخصصی انفورماتیک پزشکی (0) و طب اورژانس (0) می باشد. نتیجه گیری : استفاده از نرم افزار طراحی شده باعث کاهش زمان و افزایش دقت جمع آوری اطلاعات شد، لذا تولید نرم افزار برای مطالعات علم سنجی با توجه به حجم بالای اطلاعات ضروری می باشد. در تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده مشخص شد که بین میانگین شاخص هیرش و جنسیت (p=0.002)، حوزه موضوعی (p<0.001) ، مرتبه علمی (p=0.004) و رشته تخصصی (p<0.001) اعضاء هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تفاوت معناداری وجود دارد و بین میانگین شاخص هیرش و سن آنان ارتباط معنادار وجود نداشت (p=0.39) در مجموع ، تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس رقم قابل قبولی نیست. بنابراین، مسیولان دانشگاه برای بهبود این وضعیت بایستی شرایطی را فراهم نمایند تا پژوهشگران انگیزه و توان لازم برای انتشار مقاله در مجله های معتبر بین المللی را به دست آورند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر کیفیت صفحه رابط جستجوی دیجیتال بر اساس ملزومات کارکردی بر تاب از دیدگاه کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی اصفهان انجام شد. روش تحقیق توصیفی-پیمایشی بود و برای نیل به اهداف تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته با 45 سوال در قالب هفت مولفه : ملزومات فراهم آوری جستجوی ساده (پایه)، ملزومات فراهم آوری جستجوی پیشرفته، ملزومات اجازه جستجوی هم زمان، ملزومات فراهم آوری جستجوی کلیدواژه ای، ملزومت پشتیبانی از پرسش ها و جستجوها در مجموعه های خاص، ملزومات مرور مدارک و فهرست ها، ملزومات گروه بندی مجموعه ها و فهرست های پیشرفته استفاده شد. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر 169 نفر از کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان بود که 112 نفر به عنوان نمونه آماری از طریق فرمول تعیین حجم نمونه کوکران برآورد، و از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند و در نهایت 104 پاسخنامه دریافت گردید. ابتدا در مبحث تحلیل عاملی پرسشنامه، با استفاده از آزمون کمو و بارتلت کفایت حجم نمونه و توان عاملی متغیرها بررسی شد. سپس اعتبار پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 97/0 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss در سطح آمار توصیفی از فراوانی، درصد، میانگین، و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون های t تک نمونه ای، t مستقل، t2هتلینگ، تحلیل واریانس یک راهه، و آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بر اساس t مشاهده شده، کلیه مولفه ها بیش تر از سطح متوسط بود. ضمنا نتایج حاصل از t2 هتلینگ نشان داد که میزان تاثیر مولفه ملزومات جستجوی کلید واژه ای بیش تر از سایر مولفه ها و میزان تاثیر مولفه ملزومات اجازه جستجوی هم زمان کم تر از سایر مولفه ها بوده است. نتایج یافته ها هم چنین نشان داد بین نظرات پاسخگویان بر حسب ویژگی جمعیت شناختی محل خدمت در مولفه های ملزومات پشتیبانی از پرسش ها و جستجوها، ملزومات مرور مدارک و فهرست ها، و ملزومات گروه بندی مجموعه ها و فهرست های پیوسته تفاوت معناداری وجود دارد.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی و میزان گرایش به فعالیتهای بازاریابی در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی می پردازد. جامعه مورد مطالعه شامل کارکنان شاغل در کتابخانه مرکزی، موزه ها و مرکز اسناد و مطبوعات این سازمان می باشد. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، پیمایشی محسوب می شود. ابزار گردآوری اطلاعات شامل دو پرسشنامه بود. در پرسشنامه اول سنجش الگوی فرهنگ سازمانی که توسط کامرون و کویین طراحی شده ، مورد استفاده قرار گرفت. که بر اساس آن می توان 4 الگوی فرهنگ سازمانی (گروهی، کارآفرین، بازاری و سلسله مراتبی) را شناسایی نمود. پرسشنامه دوم، توسط محقق طراحی و جهت بررسی وضعیت گرایش به فعالیتهای بازاریابی مورد استفاده قرار گرفت. به دلیل کم بودن حجم جامعه هیچ گونه نمونه گیری خاصی استفاده نشد. پرسشنامه ها بین 175 نفر توزیع و در نهایت تعداد 133 پرسشنامه دریافت شد. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و آمار استنباطی مانند آزمون فریدمن و آزمونهای خی دو، تحلیل واریانس چند متغیره، همگنی واریانسها (لوین)، آزمون مقایسه میانگین ها و همبستگی پیرسون استفاده گردید. طبق یافته های پژوهش، از دیدگاه کارکنان و مدیران سازمان، الگوی فرهنگ سلسله مراتبی با رتبه 73/3 و 06/3 به عنوان فرهنگ موجود و الگوی فرهنگ گروهی با 83/3 و 56/3 و کارآفرین با 71/3 و 41/2 فرهنگ مطلوب برای سازمان کتابخانه ها می باشد. همچنی بین دیدگاه مدیران و کارکنان سازمان کتابخانه ها در رابطه با الگوی فرهنگ سازمانی مطلوب، تفاوت معنی داری وجود ندارد. اما بین دیدگاه مدیران و کارکنان سازمان در رابطه با الگوی فرهنگ سازمانی موجود در زیر مولفه فرهنگ بازاری، تفاوت معنی داری وجود دارد. یافته های پژوهش، رابطه تنگاتنگی بین نیاز به برنامه بازاریابی با مقدار 220/0 با فرهنگ گروهی و مقدار 269/0 با کارآفرینی و کاربرد برنامه بازاریابی با مقدار 231/0 با فرهنگ سلسله مراتبی را نشان می دهد. همچنین طبق یافته های پژوهش ، بانوان و افراد با سابقه بالای 15 سال در مورد وجود فرهنگ مطلوب کارآفرینی اعتقاد بیشتری دارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت ابزار مسیریابی با استفاده از روش پیمایشی و از نوع توصیفی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش 40 وب سایت کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران زیر نظر پوشش وزارت بهداشت، در طی دوره زمانی 2 ماهه مهر و آبان سال 1390 بود؛ که دارای صفحه مجزا کتابخانه مرکزی در وب سایت دانشگاه بودند، در این پژوهش ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی، شامل 43 مولفه در 5 بخش، وضعیت ابزار مسیریابی، اطلاعات عمومی درباره کتابخانه، ابزار و تسهیلات وب سایت کتابخانه، خدمات کتابخانه، منابع وب پایه کتابخانه، تدوین گردید. برای سنجش روایی سیاهه وارسی، از روش اعتبار محتوا استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار استنباطی و توصیفی انجام شد؛ که برای انجام آن از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 19 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داده است از مجموع 40 دانشگاه علوم پزشکی ایران تعداد 25 دانشگاه دارای صفحه وب کتابخانه مرکزی هستند (معادل 62 درصد)، و تعداد 22 وب سایت دارای ابزار مسیریابی ثابت (معادل 88 درصد)، 56 درصد این ابزار را هم به صورت افقی و هم عمودی در وب سایت خود به کار برده اند، و بیشترین فناوری که برای این ابزار مورد استفاده قرار گرفته، استفاده از منوهای آبشاری (معادل 48 درصد) است؛ همچنین از مجموع وب سایت کتابخانه های مورد بررسی، به طور متوسط 49 درصد اقلام اطلاعات عمومی، 6/53 درصد اقلام امکانات و تسهیلات، 2/18 درصد اقلام خدمات کتابخانه، و 5/14 درصد اقلام منابع وب پایه کتابخانه را در طراحی صفحات وب رعایت کرده اند. همچنین دانشگاه های علوم پزشکی بیرجند، علوم پزشکی تبریز، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی کرمانشاه، علوم پزشکی اصفهان بیشتر از سایر دانشگاه های علوم پزشکی، معیارهای ارزیابی را در طراحی صفحات خانگی و ابزار مسیریابی ثابت وب سایت کتابخانه ها لحاظ نموده اند. با توجه به آزمون فرضیه های پژوهش مشخص شد که در طراحی وب سایت کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران بیش از نیمی از معیارها و مولفه های هر چهار بخش اطلاعات عمومی درباره کتابخانه، ابزار و تسهیلات وب سایت کتابخانه، خدمات کتابخانه، و منابع وب پایه کتابخانه در صفحات خانگی و ابزار مسیریابی ثابت رعایت شده است.

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه رابط کاربر 5 کتابخانه دیجیتال داخلی (تبیان، نور، دید، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران و مرکز منطقه ای علوم و فناوری) با 5 کتابخانه دیجیتال خارجی ( اسکندریه، ورد،کالیفرنیا، امریکن مموری و نشنال ساینس) به روش پیمایش تطبیقی انجام شده است. با استفاده از سیاهه وارسی شامل 10 معیار ( جستجو، انسجام، راهنمایی، راهبری، نمایش اطلاعات، کنترل کاربر، زبان رابط کاربر و سادگی) و 113 مولفه فرعی تلاش شد تا رابط کاربر کتابخانه های دیجیتال داخلی و خارجی با یکدیگر مقایسه شوند. یافته های پژوهش نشان می دهد در کتابخانه های دیجیتالی داخلی به ترتیب مرکز منطقه ای علوم و فناوری به میزان 34/79 %، تبیان 48/77 %، دید 90/74 %، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران 73/70 % و نور 83/66 % و در کتابخانه های دیجیتال خارجی، به ترتیب نشنال ساینس به میزان 11/85 %، ورد 96/82 %، کالیفرنیا 73/82 %، امریکن مموری 37/82 % و اسکندریه 99/77 % با معیارهای مورد بررسی بیشترین همخوانی را دارند. و تفاوت میان رابط کاربر کتابخانه های دیجیتال داخلی و خارجی بیشتر به مولفه های مطرح شده در معیارهای جستجو (داخلی 72/59 % و خارجی 11/66 %)، نمایش اطلاعات (داخلی 17/64 % و خارجی 83/80 %) و کنترل کاربر (داخلی 14/52 % و خارجی 86/62 %) مربوط می باشد. در مجموع از بین این معیارهای مورد مطالعه معیارهای سادگی و کنترل کاربر، به ترتیب بالاترین و پایین ترین درصد تبعیت را توسط کتابخانه های دیجیتال داخلی و خارجی بدست آورده اند.

در این پایان نامه رفتار اطلاع یابی پژوهشگران سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری 120 نفر از پژوهشگران سا.ع.س.اجا هستند که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. از مجموع 120 پرسشنامه توزیع شده، 106 پرسشنامه دریافت شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان آشنایی پژوهشگران مورد مطالعه به زبا انگلیسی در حد متوسط و روزآمد کردن اطلاعات شخصی با 3/45 درصد مهمترین هدف جستجو اطلاعات می باشد. کتب تخصصی با 5/74 % بیشترین منبع اطلاعاتی چاپی و اینترنت با 3/94 درصد بیشترین منبع اطلاعاتی غیر چاپی مورد استفاده به شمار می روند. عدم دسترسی به اینترنت پر سرعت با 3/44 درصد مهمترین مشکل دستیابی به اطلاعات می باشد. افزایش منابع تخصصی با 4/77 درصد استفاده بیشتر و بهتر از فن آوری های جدید با 6/40 درصد و جمع آوری و تمرکز کلیه منابع تخصصی عادی در یک مرکز اطلاع رسانی مادر با 3/78 درصد پیشنهادهای پژوهشگران برای رفع دستیابی به اطلاعات هستند. 2/97 درصد از پژوهشگران کاربر اینترنت می باشند که فعالیت های پژوهشی با 43/4 درصد مهم ترین هدف استفاده و پست الکترونیک با 3/94 درصد بیشترین خدمات اطلاعاتی مورد استفاده از اینترنت می باشد. بیش از 75 درصد از پژوهشگران با خدمات گوفر، یوزنت، بیت نت و تل نت آشنایی ندارند. موتورهای جستجو با 2/97 درصد بیشترین ابزار جستجو هستند و گوگل با 2/97 درصد بیشترین کاربر را دارد. 1/81 درصد پژوهشگران با جستجوی کلید واژه ای به جستجوی اطلاعات می پردازند و میزان استفاده از پایگاههای اطلاعاتی پیوسته 8/86 درصد است.

افزایش و تنوع منابع اطلاعاتی در عصر حاضر همراه با تغییراتی در نگرش و تعاملات علمی محققان سبب گردیده است ارزیابی تاثیر و یا بررسی نقش مثبت و یا منفی این عوامل در رفتار اطلاع یابی و استنادی ایشان از نگاه سیاستمداران نظام آموزشی همچنین سازمان های ارائه دهنده خدمات به جوامع علمی بسیار مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش به منظور شناخت رفتار استنادی اعضای هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در استفاده از منابع چاپی و الکترونیکی و ارزیابی صحت استناد ات ایشان در تالیف مقالات صورت پذیرفته است. این پژوهش از نوع کاربردی و با استفاده از فن تحلیل استنادی انجام گرفته است. جامعه مورد بررسی مشتمل بر 1325 مقاله منتشر شده در مجلات داخلی توسط 238 عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد (با رتبه استاد و دانشیار) در فاصله زمانی 1389-1387 است. گردآوری داده ها در این بررسی با مشاهده مستقیم و ثبت اطلاعات در دو چک لیست (کاربرگه) از پیش تنظیم شده صورت پذیرفت، اطلاعات حاصل با استفاده از روش های اماری توصیفی و استنباطی در نرم افزارهای آماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد از میان 297 مقاله نمونه، تنها 84 مقاله دارای استناد به منابع الکترونیکی بوده و به طور کلی میزان استناد به منابع الکترونیکی در میان 8110 استناد تحت بررسی، 316 استناد، معادل 89/3 % در میان کل استنادات می باشد. مجلات چاپی با 31/57 % و مجلات الکترونیکی با 3./43 % بیشترین محمل مورد استفاده در میان انواع منابع اطلاعاتی می باشد. بررسی صحت استنادات در میان منابع چاپی و الکترونیکی تفاوت معناداری را نشان داد. میزان خطای استنادی در میان منابع چاپی (16/36 %) و در میان منابع الکترونیکی (38/73 %) گزارش گردید. همچنین یافته ها نشان داد میزان خطای استنادی در منابع به زبان لاتین و فارسی تفاوت معناداری ندارد.

هدف این پژوهش ارزیابی نمایه های انتهایی کتابهای چاپی فارسی مجموعه کتابخانه مرکزی دانشگاه بیرجند و ارزیابی نمایه های انتهایی کتابهای الکترونیکی فارسی در حوزه علوم پایه که طی سالهای 1380-1388 منتشر شده اند، بر اساس رهنمودهای استاندارد ایزو 999 بود. این پژوهش به شیوه ارزشیابی یا ارزیابانه انجام شد.داده های این پژوهش با استفاده از سیاهه وارسی و با مراجعه مستقیم به کتابها و مشاهده نمایه انتهای کتاب گردآوری شد. از جامعه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه های، نمونه های به حجم 92 کتاب چاپی انتخاب شد. از 34 کتاب الکترونیکی فارسی که در این حوزه یافت شد فقط 2 کتاب دارای نمایه انتهای کتاب بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که از 318 کتاب بررسی شده، 196 کتاب (64/61 درصد) بدون نمایه بودند. نمایه های انتهایی کتابهای حوزه علوم پایه از نظر شیوه چاپ و ساختار مدخل از نوع نمایه بونبافتی و از نظر تهیه از نوع نمایه ترجمه شده و از نظر محتوا و پوشش از نوع نمایه موضوعی بودند. یافته ها نشان داد که حجم نمایه های انتهایی کتابهای بررسی شده، 2/2 درصد منابع بود که نمایه کم حجم محسوب شدند. اکثریت نمایه های انتهای کتاب نظام ارجاعات نداشتند و در نمایه هایی که نظام ارجاعات داشتند، ارجاع "نگاه کنید به" بیشتر استفاده شده بود. بیشتر میزان رعایت رهنمودهای استاندارد ایزو 999 در نمایه های انتهای کتابهای حوزه علوم پایه مربوط با میزان متوسط (50 درصد) در سطح 05/0 تفاوت معناداری وجود نداشت. یافته های پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده از رهنمودهای استاندارد ایزو 999 در نمایه های انتهای کتابهای رشته های مختلف علوم پایه در سطح 05/0 تفاوت معناداری وجود داشت. به طور کلی نمایه های انتهای کتابهای حوزه علوم پایه از نظر رعایت رهنمودهای استاندارد ایزو 999 وضعیت مطلوبی نداشتند.

چکیده پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقاط قوت و ضعف محیط رابط کاربری پایگاه های اطلاعاتی مورد مطالعه به منظور کمک به انتخاب پایگاه های اطلاعاتی مناسب برای دسترسی سریع و آسان کاربران به اطلاعات مورد نیاز و یاری رساندن به تهیه کنندگان و طراحان پایگاههای اطلاعاتی به منظور طراحی و باز طراحی محیط رابط کاربری مطلوب با استفاده از شیوه نظر سنجی و پیمایشی و توسط پنج خصیصه ارزیابی (اطلاعات عمومی، جستجو، بازیابی، نمایش، کاربرپسندی) صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مراکز استفاده کننده پایگاه های اطلاعاتی است که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه برای پایگاه اطلاعاتی مگیران 40، نمامتن 53 و نمایه نشریان فارسی 168 مرکز تعیین گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه کتبی ساختمند استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که پایگاه اطلاعاتی مگیران در خصیصه کاربرپسندی مثبت ترین نگرش (با میانگین عددی 85/12) و در سه خصیصه اطلاعات عمومی (با میانگین عددی 06/43)، جستجو ( با میانگین عددی 9/71) و نمایش (با میانگین عددی 11) منفی ترین نگرش را دارا می باشد. پایگاه اطلاعاتی نمامتن در خصیصه اطلاعات عمومی مثبت ترین نگرش (با میانگین عددی 14/45) و در خصیصه های بازیابی (با میانگین عددی 6/26) منفی ترین نگرش را دارا می باشد و در مقایسه سه پایگاه اطلاعاتی مورد مطالعه، منفی ترین نگرش ( با میانگین عددی 6/169) مربوط به محیط رابط کاربری این پایگاه اطلاعاتی است. پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی در خصیصه های جستجو (با میانگین عددی 3/81)، نمایش (2/16)، بازیابی (با میانگین عددی 1/33) مثبت ترین نگرش و در خصیصه کاربرپسندی (با میانگین عددی 13/7)منفی ترین نگرش را دارا می باشد. بر اساس یافته های پژوهش، کتابداران معتقدند پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی از نظر مطلوبیت محیط رابط کاربری (با میانگین عددی 9/180) رتبه اول، پایگاه اطلاعاتی مگیران ( با میانگین عددی 1/171) رتبه دوم و بالاخره پایگاه اطلاعاتی نمامتن (با میانگین عددی 6/196) در رتبه سوم قرار دارند.

امکانات پیشرفته ی وب، مکملی برای آموزش و دستیابی به منابع اطلاعتی غنی تر است. بنابراین کتابخانه های دانشگاهی با حضور بهینه در وب می توانند از این امکانات برای تحقق وظایف کتابخانه ای خود به بهترین نحو بهره گیرند. در این پژوهش به بررسی اصول و معیارهای طراحی وب سایت و وب سایت های کتابخانه ای و ارزیابی قابلیت استفاده ی وب سایت کتابخانه های دانشگاه ی در ایران، با تاکید بر جنبه ی فنی طراحی وب سایت، پرداخته شد. این پژوهش کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه ی پژوهش شامل 68 وب سایت کتابخانه ی دانشگاه های مراکز استان بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی تعداد 19 وب سایت، از میان آنها، انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه ی وارسی محقق ساخته ای شامل 109 سوال در 15 بخش (15 مولفه ی قابلیت استفاده ی وب) بود. مولفه های قابلیت استفاده ی وب در سیاههی وارسی این پژوهش عبارتند از : شهودی و قابل درک بودن، کاربرپسندی، سرعت، قابلیت دسترسی، مسیریابی، ثبات، سهولت استفاده، راهنما، اصول استاندارد، خدمات، صحت و اعتبار، تعامل، دسترسی به اطلاعات، جستجو و فناوری جدید. با استفاده از سیاهه ی وارسی، وب سایت های مورد نظر در آذر ماه 1389 مورد بررسی قرار گرفت. داده های حاصل در نرم افزار excel و spss با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که در مجموع، در بین وب سایت های مورد بررسی، میانگین درصد سوال های مناسب سیاه ی وارسی (سوال هایی که امتیاز بسیار زیاد و زیاد را در طیف لیکرت کسب کردند) 92/40 درصد بود. از بین 15 مولفه ی مورد بررسی، مولفه ی قابل درک بودن و تعامل، به ترتیب مناسب ترین و ضعیف ترین وضعیت را در وب سایت کتابخانه های دانشگاهی در ایران دارند. در بین وب سایت های نمونه آماری، بهترین وب سایت مربوط به کتابخانه ی دانشگاه شهید بهشتی و ضعیف ترین وب سایت نیز مربوط به کتابخانه ی دانشگاه رازی کرمانشاه می باشد. در پایان، پیشنهادهایی جهت بهبود وضعیت طراحی و مدیریت وب سایت کتابخانه های دانشگاهی و نیز الگویی جهت طراحی آن ها ارائه گردید.

مطالعه میزان رضایتمندی کاربران و کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی از محیط رابط کاربر نرم افزار سیمرغ و تحلیل عناصر و برخی از ویژگیهای مطرح در آن هدف ازاین پژوهش، بررسی و تحلیل عناصر و ویژگی های مطرح در رابط کاربر نرم افزار سیمرغ و تعیین میزان رضایت کاربران و کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی از تعامل با این نرم افزار می باشد.از اهداف دیگر این پژوهش، سنجش تأثیر متغیرهایی نظیر جنسیت،حوزه شغلی،مقطع تحصیلی، سواد کتابخانه ای، سواد رایانه ای، سابقه و میزان آشنایی با فهرست رایانه ای،ونوع بهره گیر(کاربر یا کتابدار) بر رضایت کاربران و کتابداران می باشد. پژوهش دارای دو جامعه آماری مستقل می باشد : جامعه آماری کاربران پژوهش ، همه کاربران نرم افزارسیمرغ (عضو کتابخانه) که از نرم افزار سیمرغ استفاده می کنند می باشد که حدود 150هزار نفر می باشند.تعداد نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان 386 نفر تعیین شد. درجامعه کتابداران نمونه گیری انجام نشد و پرسشنامه بین همه کتابداران کاربر نرم افزار شامل 100 نفر توزیع شد. یافته های پژوهش نشان داد که میزان رضایت کاربران از واکنش کلی در تعامل با نرم افزار سیمرغ، صفحه های نمایش اطلاعات نرم افزار ، واژگان و پیام های نرم افزار، یادگیری چگونگی کار با نرم افزار، راهنمای نرم افزار، قابلیتها و امکانات نرم افزار سیمرغ،درحد متوسط است.همچنین کاربران شرکت کننده در این پژوهش در حد متوسطی از تعامل با نرم افزار سیمرغ رضایت دارند.بیشترین میزان رضایت کاربران و کتابداران مربوط به واکنش کلی در تعامل با نرم افزار و صفحه های نمایش اطلاعات نرم افزار و کمترین میزان رضایت مربوط به راهنمای نرم افزار و واژگان و پیام ها ی نرم افزار می باشد. میزان رضایت کتابداران از واکنش کلی در تعامل با نرم افزار سیمرغ و صفحه های نمایش اطلاعات نرم افزار زیاد و در زمینه های دیگر متوسط می باشد. بین میزان رضایت کتابداران و کاربران تفاوت معناداری وجود دارد و میانگین رضایت کتابداران نسبت به کاربران از نرم افزار بیشتر است.همچنین بین میزان رضایت کاربران و کتابداران از تعامل با نرم افزار سیمرغ و سواد کتابخانه ای و نیز سابقه و میزان آشنایی آنها با این نرم افزار رابطه ای معنادار وجود دارد و با افزایش سواد کتابخانه ای و آشنایی بیشتر با نرم افزار، میزان رضایت افزایش می یابد. بین جنسیت،حوزه شغلی،مقطع تحصیلی وهمچنین سواد رایانه ای با میزان رضایت از تعامل با نرم افزار سیمرغ، رابطه معناداری وجود ندارد. کلید واژه ها : رابط کاربری، محیط رابط کاربر ، رضایتمندی کاربران، رضایتمندی کتابداران، رضایتمندی از نرم افزار کتابخانه ای سیمرغ،تعامل انسان - رایانه، نرم افزارهای کتابخانه ای، فهرست رایانه ای

در این پژوهش کتابخانه های دیجیتالی اسلامی ایران بر اساس الگوهای ارائه شده از کتابخانه های دیجیتالی، توسط فدراسیون بین المللی کتابخانه های دیجیتالی مورد بررسی قرار گرفته است. وضعیت کتابخانه های دیجیتالی از لحاظ داشتن کارکنان متخصص، امکان دسترسی و قابلیت جستجو در منابع کتابخانه، انواع منابع چاپی و الکترونیکی، انواع قالب های مختلف محتوی، تمهیدات اتخاذ شده برای سازماندهی و حفاظت منابع مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کتابخانه دیجیتالی آستان قدس رضوی،کتابخانه دیجیتالی اهل البیت(ع)، کتابخانه دیجیتالی رسان، کتابخانه دیجیتالی تبیان، کتابخانه دیجیتالی مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی ایران، کتابخانه دیجیتالی نور، پایگاه مجلات علوم انسانی و اسلامی نور، پایگاه پایان نامه های علوم اسلامی نور می باشند. گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه صورت گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که 21/55 کارکنان کتابخانه های دیجیتالی اسلامی ایران دارای مدرک کارشناسی در رشته هایی غیر از رشته کامپیوتر و علوم کتابداری و اطلاع رسانی می باشند. همچنین هیچ یک از کتابخانه های دیجیتالی از تمام قابلیت ها و امکانات مختلف جستجو مورد بررسی در این پژوهش استفاده نکرده اند. هیچ یک از این کتابخانه های دیجیتالی از تمام انواع منابع دیجیتالی به منظور غنای بیشتر مجموعه خود بهره نگرفته اند. بخش دیگری از یافته های پژوهش بیانگر آن است که 5/62 کتابخانه های دیجیتالی اسلامی ایران از فرمت jpeg برای ذخیره و نمایش فایل های تصویری، از فرمت mp3 برای ذخیره و پخش فایل های صوتی از فرمت pdf برای ذخیره و نمایش فایل های متنی استفاده می نمایند. همچنین 50 درصد از این کتابخانه های دیجیتالی از xml به منظور کنترل نحوه نمایش اسناد، 5/87 درصد از یونی کد به منظور رمزگذاری فایل های متنی استفاده می نمایند. نیز یافته های پژوهش نشان می دهد که هیچ یک از این کتابخانه های دیجیتالی از قواعد rda به منظور سازماندهی و دسترس پذیرنمودن منابع استفاده نمی کنند. بخش دیگری از یافته های پژوهش حاکی از آن است که اکثر کتابخانه های دیجیتالی اسلامی ایران دسترسی کاربران به اطلاعات کتابشناختی و تمام متن را فراهم می آورند. تنها کتابخانه دیجیتالی اهل البیت(ع) از منابع خود به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه فایل پشتیبان تهیه می نماید. اکثر کتابخانه های دیجیتالی از هارد(هارد دیسک و تکنولوژی رید) برای ذخیره فایل های پشتیبان استفاده می نمایند. در پایان پیشنهاداتی به منظور بهبود وضعیت کتابخانه های دیجیتالی در کشور و پژوهش های آتی ارائه شده است.

به موازات رشد دانش و افزایش منابع دانش و تغییرات به وجود آمده در کتابخانه ها و در پی آن ظهور و گسترش مدیریت دانش، کارکردهای کتابخانه نیز دچار تغییر شده اند. از جمله تغییراتی که مدیریت دانش در کارکردهـای کتابخانه ایجاد کرده است تغییـر در بخش سازماندهـی منابع کتابخـانه می باشد، لذا پژوهش حاضر کاربردی و از نوع پیمایشی و با هدف تعیین کاربرد مدیریت دانش در توسعه خدمات مربوط به سازماندهی منابع چاپی و الکترونیـکی از دیدگاه مسوولان کتابـخانه های مرکزی دانشـگاه های دولتی ایران در سال 1390 می باشد. جامعه آماری این پژوهش را مسوولان کتابخانه های مرکزی دانشگاه-های جامع وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت که حداقل 20 سال از زمان تأسیس آن گذشته باشد، تشکیـل می دهد. ابزارگردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد. پرسشنامه های پژوهش به 65 کتابخانه ارسال گردید و در نهایت 56 پرسشـنامه تکمیـل شده دریافت و مورد تجزیه و تحلیـل قرار گرفت. یافته های پژوهــش نشان داد که از نظـر مسـوولان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های جامع وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت وضعیت بکارگیری مدیریت دانش در بخش سازماندهی کتابخانه در مراحل اولیه می باشد بنابراین باید به کامل کردن چرخه مدیریت دانش در کتابخانه ها بیشتر توجه داشت تا پیـاده سازی مدیریت دانـش در بخش های مختلف کتابخانه بتواند مراحل بالاتری را طی کند. همچنین از دیدگاه مدیران مهمترین ابزار برای پیاده سازی مدیریت دانش در بخش سازماندهی کتابخانه پایگاه های کتابشناختی می باشند. نتایج حاکی از آن است که مسوولان کتابخانه های مرکزی آنچنانکه باید به ضرورت فراگیری مهارت های مدیریت دانش در سازماندهی منابع پی نبرده اند. از دید مسوولان کتابخانه ها، مدیریت دانش در سازماندهی منابع الکترونیکی ضرورت بیشتری داشته و نیاز به سازماندهی این منابع در کتابخانه ها در کنار سازماندهی منابع چاپی در اولویت کار کتابخانه احساس می شود. مسوولان کتابخانه ها آشنایی بیشتری با دانش صریح دارند بنابراین نیاز به آشنایی و توجه بیشتر به دانش ضمنی در سازماندهی منابع کتابخانه ها بیشتر دیده می شود. با توجه به نتایج لازم است برنامه هایی به منظور آشنایی بیشتر کتابداران با مدیریت دانش تدارک دیده شود.

با پیشرفت فن آوری های اطلاعاتی و تنوع محمل های ذخیره سازی اطلاعات، خدمات اطلاعاتی در کتابخانه ها جایگاه ویژه ای یافته و جایگزین مناسبی برای خدمات مرجع سنتی محسوب می شوند. در این میان خدمات آگاهی رسانی جاری و مهمترین نوع آن یعنی خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات به پرطرفدارترین نوع خدمات اطلاعاتی تبدیل شده و نقش زیادی در سرعت بازیابی و دستیابی به اطلاعات مورد نیاز کاربران به عهده دارند. در این پژوهش سعی شده به بررسی شیوه های ارائه خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ارائه دهنده این خدمات پرداخته شود و از طریق مقایسه شیوه های به کارگرفته شده با فرایند ارائه این خدمات، الگویی مناسب برای انجام آن تهیه گردد. پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی به صورت توصیفی انجام گرفته است. ابتدا از طریق مطالعه متون موجود در این زمینه فرایند ارائه خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات مشخص و معیارها استخراج گردید.در مرحله بعد جهت دریافت اطلاعات مربوط به شیوه ارائه خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات در مراکز تحت بررسی پرسشنامه ای متشکل از معیارهای بدست آمده تهیه و اطلاعات مربوط به شیوه ارائه این خدمات در مراکز تحت بررسی جمع آوری گردید. در پایان تجزیه و تحلیل اطلاعات کسب شده با استفاده از نرم افزار آماری spss انجام شد. جامعه پژوهش شامل 16 کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی ارائه دهنده این خدمات در ایران بوده که از طریق کاوش در وب شناسایی شدند. یافته های پژوهش نشان دهنده این مسئله است که در بیشتر مراکز اطلاع رسانی و کتابخانه های تحت بررسی در ایران خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات به شیوه نیمه الکترونیکی انجام می شود. در مجموع از تعداد 16 مراکز تحت بررسی، در 13 مرکز (2/081/0) فرایند اجرای خدمات به صورت نیمه الکترونیکی، در 2 مرکز (5/012/0) تمام مراحل به صورت الکترونیکی و 1 مرکز (2/06/0) نیز فرایند این خدمات کاملا به شیوه سنتی اجرا می شود. اما با توجه به درصد میزان اجرای فرایند به شیوه سنتی می توان گفت که در تمام مراکز به طور میانگین 8/20 در صد فرایند به صورت سنتی اجرا می شود و این عدد در استفاده از شیوه الکترونیکی به 049/0 می رسد. همچنین مشخص گردید ارتباط معنی داری بین نوع منابع مورد استفاده جهت اجرای خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات و شیوه اجرای این خدمات در مراکز وجود دارد. و بین شیوه های به کارگرفته شده مراکز در جهت اجرای فرایند این خدمات اختلاف معناداری به چشم می خورد.در پایان پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده ارائه شده است.

هدف از این تحقیق، بررسی و تحلیل عناصر و ویژگیهای نرم‏افزار پارس آذرخش و تعیین میزان رضایت کاربران از تعامل با آن بود، لذا با بررسی میزان آشنایی کتابداران و دانشجویان با نرم افزار پارس آذرخش در دانشگاه علوم پزشکی مشهد و در سال1390 انجام شد، این تحقیق با روش پیمایش انجام پذیرفت، جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان رشته پزشکی (عمومی) و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی مشهد می‏باشند، به ترتیب برای دانشجویان 1300 نفر ( که بر اساس جدول مورگان 297 نفر به عنوان نمونه آماری دانشجویان انتخاب شدند) و جامعه آماری کتابداران نیز 40 نفر بودند که کل کتابداران به صورت تمام شماری مورد بررسی قرار گرفته اند، جمع کل 337 نفر می باشد، نتایج حاصل ازتحقیق نشان داد، سوالات مربوط به واژگان و پیام های نرم افزار در بین پاسخگویان کتابدار نشان می دهد که در این نرم افزار از واژگان تخصصی کتابداری زیاد استفاده شده است(میانگین 7/3) که بیشتر از سایر ویژگی ها مورد رضایت کتابداران بوده است و اگرچنانچه دچار اشتباهی در این نرم افزار شوند نرم افزار با پیام های خود مشکل را برایشان روشن می کند و در حل آنها به کتابداران کمک می کند( میانگین 6/2) کمترین میزان رضایت را توسط کتابداران داشته است. میانگین تعداد نسخه های موجود در کتابخانه در زیر هر پیشینه نمایش داده می شود(8/3)، بیشتر از سایر ویژگی ها مورد رضایت دانشجویان قرار داشته است و طرح کلی صفحه های نمایش این نرم افزار جذاب بوده و از رنگ های متنوع و جذابی در آن استفاده شده است(با میانگین 4/2) کمترین میزان رضایت را از نظر دانشجویان دارا بوده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.