نام پژوهشگر: اسدالله اطهری
علی همه خانی اسدالله اطهری
دراین پژوهش سعی بر آن شده است که به بررسی موانع تحقق دموکراسی در مصر تا قبل از سقوط رژیم مبارک وآغاز بهار عربی در منطقه خاورمیانه پرداخته شود. مصر از لحاظ سوق الجیشی از اهمیت بالایی در خاورمیانه برخوردار است.زیرا از موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک خاصی برخوردار است به طوری که از روزگاران قدیم تا کنون مورد توجه خاصی بوده است. مصر از طریق کانال سوئز متصل کننده 3 قاره آسیا ، آفریقا و اروپا می باشد.این کشور از لحاظ وسعت و جمعیت بزرگترین کشور خاورمیانه عربی است و ازلحاظ نظامی بزرگترین ارتش منطقه را در اختیا ر دارد. مردمان این کشور نیز نوعی تفاخر ملی برای خود درنظر می گیرند و خود را بالاتر از دیگر مردمان جهإن عرب می دانند زیرا این کشور نسبت به دیگر کشورهای عربی از تاریخ و تمدن با شکوه و عظیمی برخوردار است و همچنین رهبر چندین جنگ بر علیه اسراییل است به همین دلیل مصر مورد احترام کشورهای عربی قرار گرفت. مصر بعد از اینکه سادات به قدرت رسید تغییر جهت داد و به سمت غرب و بویژه ایإلات متحده رفت و تبدیل به یار و متحد استراتژیک آمریکا گشت. وابستگی مصر به ایالات متحده باعث شد تا مصر با امضا قرارداد کمپ دیوید از دشمنان اسراییل جدا شده و تبدیل به یار صمیمی این کشور گشته است. این دوستی و صمیمیت در زمان حسنی مبارک چندین برابر گشت تا جاییکه مبارک گاز مصرفی اسراییل را با قیمت نازلی تامین می کرد. در حال حاضر مصر توسط شورای فرماندهی نظامی بعد از سقوط رژیم مبارک توسط مردم ، رهبری می شود. حسنی مبارک از سال 1981 میلادی درراس قدرت قرار داشت و از طریق سرکوب و برگزاری انتخابات تقلبی و تک کاندیدایی و اجازه شرکت ندادن به رقیبان در این انتخابات قدرت تا سال 2011 دردست داشت.سوال اینجاست که مصر با این سابقا طولانی در امر حکومت و دولت و علیرغم پیشتإزی در زمینه تحولات سیاسی درجهان عرب و اینکه کشور عربی است که گذار به دموکراسی را آغاز کرده است همچنان نتوانسته است به سمت دموکراسی حرکت کند. باید پاسخ داد که مصر به دلیل مشکلاتی که درجامعه و دولت پیش رو دارد نمی تواند به سمت دموکراسی حرکت کند. وجود دولت اقتدارگرا مهمترین عامل درعدم گذاربه دموکراسی درمصر است که از دیرباز در تاریخ این کشور وجود داشته است و بر روی عوامل دیگری همچون جامعه مدنی ، نخبگان ، مداخله نظامیان ، اقتصاد ، فرهنگ سیاسی غیر دموکراتیک و اسلام سیاسی تاثیر داشته است. در کنار این عوامل نمی توان نقش ایالات متحده آمریکا را به عنوان حامی و یار حسنی مبارک بیهوده انگاشت زیرا آمریکا با کمک های مالی خود از رژیم اقتدارگرای مبارک قصد دارد منافع خود و امنیت اسراییل را حفظ کند و خواهان تغییرات گسترده و بنیادین فضای سیاسی مصر نمی باشد.
فرانک دلشاد ابومحمد عسگرخانی
حکمرانی را می توان نفوذ هدایت شده در فرآیندهای مختلف از جانب قدرت های بزرگ تعریف کرد که مکانیزم های مختلف و پیچیده ای در آن درگیر هستند. به عبارت دیگر حکمرانی جهانی فرآیندی است که از طریق آن دولت حکمران تصمیمات مهم خود را اتخاذ و مشخص می کند چه کسانی در این فرآیند درگیر شوند و چگونه وظیفه ی خود را به انجام رسانند. رژیم های بین المللی یکی از مهم ترین و نافذترین بازوهای اجرایی دولت ها در عرصه ی حکمرانی جهانی می باشند که می توانند کلیدی ترین نقش را در این امر ایفاء نموده و بیشترین منفعت را برای دولت متبوعشان به ارمغان آورند. در حقیقت رژیم ها قواعد و ارزش هایی را به وجود می آورند که رفتار بازیگران بین المللی را تنظیم و هدایت کرده و به عنوان مکانیزم های همکاری بین دولت ها مطرح هستند و ایجاد اعتماد و امنیت کرده و به ثبات نظام بین الملل یاری می رسانند.
رحمت حاجی مینه نوذر شفیعی
چکیده ندارد.
بهادر صادقی غلامعلی چگینی زاده
دولت ایالات متحده آمریکا در 21 مارس 2003 (فروردین سال 1382) ، در سایه شعارهایی نظیر مبارزه با تروریسم و دستیابی به سلاح های اتمی، برقراری صلح، اعطای دموکراسی و آزادی، به صورت غیر قانونی به کشور عراق لشگرکشی کردوآن را به اشغال نظامی خویش درآورد. درپی این حمله نظامی ایالات متحده آمریکا و کشورهای متحد آن، دولت بعث عراق به رهبری صدام حسین سرنگون شد و به سرعت سیر جدیدی از خشونت ها و منازعات قومی و مذهبی در عراق ریشه گرفت. سقوط رژیم صدام حسین راه های گوناگونی را پیش روی مردم عراق نهاد که این مسیرها می توانست (و می تواند) به بهتر شدن و یا بدتر شدن وضعیت آن ها ختم شود. این تهاجم به عنوان یکی از بزرگترین اشتباهات تاریخی دولت آمریکا محسوب می گردد. با بررسی دقیق وضعیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی عراق امروز، به نظر می رسد که طیف وسیعی از عوامل داخلی و خارجی چون مولفه های تاریخی و ویزگی های ژئوپلتیک کشور عراق، تاثیرات واقعه یازده سپتامبر، سقوط دیکتاتوری صدام و تبعات خلاء قدرت و سیستم بسته مدنی، حضور نیروهای ائتلاف و تاخیر در فرایند تشکیل دولت- ملت سازی، حضور قدرت های بزرگ و دخالت در امور منطقه ای و پیامد امنیتی، نوع نگرش سیاسی ، مذهبی، اقتصادی و فرهنگی مردم در دو طیف وسیع شیعه و سنی، دوران نوسازی و سکولاریسم و تاثیرات آن بر مذهب، نقش کشورهای همسایه در دوران پس از اشغال و چالش های امنیت ملی، رقابت بازیگران منطقه ای، همگی به عنوان عوامل تعیین کننده ای در حل معمای امنیت قومی در شرایط امروزی عراق ایفای نقش می کنند. هدف عمده این تحقیق در پنجمین سالگرد اشغال عراق، شناسایی و طبقه بندی علل و ریشه های خشونت ها و ناآرامی های عراق کنونی است تا ما را به ارائه راهکارهای علمی و عملی برای برون رفت از شرایط موجود رهنمون سازد. لذا این مطالعه با تلخیص عوامل فوق در سه سطح و با فرض سه عامل اختلافات فرقه ای (سطح داخلی)،برهم خوردن توازن قدرت (سطح منطقه ای) و میل آمریکا به تثبیت قدرت هژمونی (سطح سیستمیک یا بین المللی)پس از سقوط صدام حسین– به شناسایی و تبیین مهم ترین عوامل شکل دهنده منازعات و خشونت های فرقه ای و مذهبی در کشور عراق می پردازد.