نام پژوهشگر: صمد عبدی صوفیانی
صمد عبدی صوفیانی علیرضا دهناد
اکتینومیسیت ها باکتری هایی گرم مثبت و رشته ای هستند که بخش اعظم میکروارگانیسم های خاک را در بر می گیرند. بر اساس مطالعات انجام یافته، سه چهارم از کل آنتی بیوتیک های شناخته شده را اکتینو میسیت ها تولید میکنند. که در میان این خانواده ، جنس استرپتو مایسس از اهمیت خاصی بر خوردار است. در همین راستا غربالگری برای فعالیت ضدباکتریایی ونیز شناسایی مولکولی باکتری های استرپتومایسس جدا شده بااستفاده از ژن 16srdna انجام شد ایزوله های اکتینومیست از نمونه خاک های جمع آوری شده استان آذربایجانشرقی جدا سازی شد، غربالگری اولیه به روش تست دولایه (bilayer) درمحیط کشت اگار در مقابل میکروارگانیسم های آزمایشی e. coli atcc 1399, k. pneumoniae atcc 1290, s. flexneri atcc 1234, l. monocytogenes atcc 33090, b. cereus atcc 1431, y. enterocolitica atcc35669,ands. aureus atcc 29213 انجام گرفت. در غربالگری ثانویه، نمونه هایی که فعالیت قوی داشتند برای استخراج مواد ضد باکتریایی انتخاب شدند. متابولیتهای حاصل از این باکتری ها در مقابل میکروارگانیسم های آزمایشی : e. coli atcc 1399, b. cereus atcc 1431, y. enterocolitica atcc35669 and s. aureus atcc 29213 با روش انتشار در اگار(disk diffusion method) آزمایش شدند. جهت شناسایی مولکولی، ابتدا dna ژنومیک از تمام باکتری های منتخب استخراج شد و سپس، ژن 16srdna ایزوله های مذکـــور با تکنیک pcr تکثیرو به وکتور ptz57r/rt انتقال یافت و توسط میزبان e. coli dh5? همسانه سازی شد. پلاسمید نوترکیب استخراج شده ازباکتری ها توسط شرکت macrogene توالی یابی شد. نتایج حاصل با استفاده از برنامه های بیوانفورماتیک آنالیز وایزوله های مذکور شناسایی شدند. از 110 نمونه خاک جمع آوری شده ، 310 ایزوله اکتینومیست جدا سازی شد، درغربالگری اولیه, از 310 ایزوله, 44 ایزوله در مقابل میکروارگانیسم های آزمایشی فعالیت ضد باکتریایی نشان دادند و در غربالگری ثانویه از 44 ایزوله انتخاب شده ، 12 نمونه که فعالیت ضد باکتریایی قوی داشتند برای استخراج مواد ضد باکتریایی انتخاب شدند که دراین غربالگری ، 7 ایزوله, در مقابل همه میکروارگانیسم های آزمایشی از خود فعالیت آنتی باکتریایی قوی نشان دادند. توالی یابی ژن 16srdna ایزوله های 1-9-5-1و1-4-20-1 نشان داد که به ترتیب به گونه های streptomyces sampsonii و streptomyces mediolani شباهت صددرصد دارند همچنین ایزوله 5-4-11-1با نودونه درصد شباهت به گونه streptomyces albogriseolus و ایزوله 1-5-16-1با هشتادودودرصد شباهت به گونه streptomyces lividans تعلق دارد که ایزوله 5-4-11-1 به دلیل داشتن موقعیت های جهشی در بانک اطلاعات ژنیncbi با شماره دسترسی 925802gq به نام ایران ثبت شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد ایزوله های جدیدی در نمونه خاک های استان آذربایجان شرقی وجود دارد که توانایی تولید مواد آنتی باکتریایی جدیدی دارند. کلیدواژه ها: استرپتومایسس، باکتری، استان آذربایجانشرقی، فعالیت ضد باکتریایی، ژن 16srdna، تاکسونومی مولکولی