نام پژوهشگر: محمد حسین بهادری
محمد حسین بهادری مهرداد کلانتری
اختلال هراس اجتماعی نوعی اختلال اضطرابی است که به عنوان ترس شدید و مزمن از موقعیت هایی که باعث تحقیر و خجالت زدگی می شود، توصیف شده است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله فراشناختی، بر علائم هراس اجتماعی در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی انجام شد. این پژوهش به روش کار آزمایی بالینی کنترل شده انجام شده ، از میان مراجعین به کلینیک های مشاوره در شهر شیراز که مبتلا به اختلال هراس اجتماعی بودند، 19 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند و در دو گروه گواه و تجربی به روش گمارش تصادفی جایگزین شدند. پس از اجرای پیش آزمون که با استفاده از پرسشنامه سنجش علائم هراس اجتماعی، مقیاس سنجش علائم ترس از ارزیابی منفی و پرسشنامه فراشناخت به عمل آمد، گروه تجربی طی 8 جلسه هفتگی درمان فراشناختی قرار گرفت و گروه گواه نیز در لیست انتظار قرار گرفتند. پس آزمون و پی گیری (دو ماهه) با همان ابزار انجام گرفت. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که درمان فراشناختی در کاهش علائم هراس اجتماعی در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی تاثیر معناداری دارد. میزان بهبودی در پس آزمون 58 درصد و در پی گیری دو ماهه 64 درصد بود (p?0.001). میزان بهبودی برای علائم ترس از ارزیابی منفی در گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه در پس آزمون معادل 71 درصد و در دو ماهه پی گیری معادل 64 درصد بود (p?0.001)، که نشان از امید بخش بودن نتایج درمان می باشد. این مداخله بر ارتقای مهارت های انطباقی کارآمد و انعطاف پذیر از طریق فرایندهای فراشناختی و تاثیر آن در کاهش علائم هراس اجتماعی در بیماران مبتلا به اختلال هراس اجتماعی تاکید می نماید.