چکیده: در این تحقیق، یک حسگر شیمیایی نوری برای اندازه گیری یون نیتریت بر اساس تثبیت متیل -تری اکتیل آمونیوم کلرید (به عنوان یک تعویض کننده آنیونی) روی پلیمر تری استیل سلولز ارائه شده است. پاسخ این حسگر به یون نیتریت براساس واکنش اکسایش-کاهش بین یون یدید جذب شده روی غشاء حسگر و یون نیتریت در محلول نمونه می باشد به طوری که طی این فرآیند غشاء بی رنگ به زرد تغییر رنگ می دهد. جهت برگشت پذیری حسگر از محلول mol l-1 1/0سود استفاده شد. اثر پارامترهای مختلف مانند مقدار متیل تری اکتیل آمونیم کلرید، غلظت سولفوریک اسید در محلول نیتریت بر پاسخ حسگر بررسی شد و شرایط بهینه بدست آمد. پاسخ این حسگر در محدوده غلظتی mol l -1 5-10× 70/8 -6-10×52/6 از یون نیتریت خطی می باشد و حد تشخیص آن برای تعیین نیتریت برابر mol l -17-10×05/6 است. انحراف استاندارد نسبی حاصل از 8 اندازه گیری تکراری برای دو غلظت mol l -15-10×34/4 و6-10×69/8 از یون یدید به ترتیب برابر با 5/2 و 4/4 درصد می باشد. زمان پاسخ این حسگر 6 دقیقه می باشد. از حسگر ساخته شده برای تعیین میزان نیتریت در نمونه های آب، بزاق دهان و سوسیس استفاده شد. در تحقیق دیگر، یک حسگر شیمیایی نوری (optode) براساس یک واکنش اکسایش-کاهش برای تعیین سولفیت به روش اسپکتروفتومتری ساخته شد. غشای حسگر از تثبیت متیل تری اکتیل آمونیوم کلرید بر روی فیلم تری استیل سلولز تهیه شد. پس از جذب یون یدات بر روی این غشاء و سپس قرار دادن آن در محلول اسیدی یون سولفیت، رنگ غشاء شفاف به زرد تغییر می یابد. جهت برگشت پذیری حسگر از محلول mol l-11/0 سود استفاده شد. اثر پارامترهای مختلف مانند مقدار متیل تری اکتیل آمونیم کلرید، غلظت سولفوریک اسید در محلول سولفیت بر پاسخ حسگر بررسی شد و شرایط بهینه بدست آمد. پاسـخ این حسگر در محـدوده غلظتی mol l -1 4-10× 25/1- 5-10×25/1 از یون سولفیت خطی می باشد و حد تشخیص آن برای تعیین یون سولفیت برابر mol l-1 6-10×43/3 است. انحراف استاندارد نسبی حاصل از 8 اندازه گیری تکراری برای دو غلظت mol l -1 5-10×88/1 و 5-10×50/7 از یون سولفیت به ترتیب برابر با 7/2 و 2/2 درصد می باشد. زمان پاسخ این حسگر 10 دقیقه می باشد. از حسگر ساخته شده برای تعیین میزان سولفیت در نمونه های آب استفاده شد