نام پژوهشگر: فیروزه یداللهی

سنتز و شناسایی کمپلکس های ارتوپالادیت a-کتوفسفرایلیدهای پایدار (fbppy)و(brbppy) در موقعیت اندو و کاربرد کاتالیستی آنها در واکنش کوپل سوزوکی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده شیمی 1388
  فیروزه یداللهی   کاظم کرمی

کتو فسفرایلید های {(ph)3pchcoc6h4-x-4}که (x= f, br)مطابق روند زیر تهیه می شوند که در آن مشتق هالوژندار فناسیل برمید با تری فنیل فسفین واکنش داده و یک {(ph)3pchcoc6h4-x-4} حاصل می شود که در نهایت با سود 5/0 مولار یا کربنات سدیم واکنش داده جامدی سفید رنگ و پایدار در هوا حاصل می شود. طیف {(ph)3pchcoc6h4-x-4} ft-ir در ناحیه cm-1 1520-1518 دارای یک جذب قوی است که به دلیل ارتعاش کششی گروه co است این نوار در انرژی پائین تری نسبت به نمک فسفونیوم (دارای ارتعاش cm-1 1661 ) ظاهر می شود که دلیل آن پوشیده شدن فسفر نسبت به نمک فسفونیوم است که از ویژگی کتو فسفرایلید ها است. از واکنش کتو فسفرایلید تهیه شده با 2 pd(oac) به نسبت مولی (1:1) در دمای رفلاکس در حلال دی کلرومتان به مدت 24 ساعت کمپلکس حدواسط دارای پل استات به دست آمده که در اثر واکنش با nacl اضافی در متانول جامد زرد متمایل به سبزی حاصل می شود که دارای استو کیومتری [pd(µ-cl){c, c-[c6h4(pph2chc(o)c6h4-x-4)2}]} است. فسفر ایلید می تواند فرآیند فعال سازی c-h در دو موقعیت مشابه که یکی در حلقه فنیل بنزوئیل (موقعیت اگزو) و دیگری در حلقه فنیل گروه فسفین (موقغیت اندو) انجام می دهد.همانطور که در ترکیبات مشابه بررسی های تئوری انجام شده است فعال سازی c-h حلقه-های فنیل بنزوئیل وقتی امکان پذیر است که حلقه های فنیل متصل به فسفر وجود نداشته باشند. بنابر این گرچه فعال سازی c-h در موقعیت اندو و اگزو محتمل است، برای فسفرایلید ها واکنش سیکلو پالادیت در گروه های فنیل pph3 (موقعیت اندو)رخ می دهد. طیف ft-ir کمپلکس های دیمر حاصل (1 و 2) دارای یک جذب قوی است که نسبت به ایلید آزاد به فرکانس بالا جا به جا شده است که بیانگر ان است ایلید از طریق c به پالادیم پیوند شده است طیف کمپلکس های حاصل رزونانس فسفر را در میدان پائین تری نسبت به ایلید آزاد نشان می دهند که حضور دو مرکز کایرال و ایزومری هندسی در کمپلکس های دیمر (1 و 2) باعث پهن شدن پیک های جذبی است حضور دو دسته رزونانس فسفر به دلیل تعادل سریع بین ایزومر ها در حالت محلول است. هر چند انتظار تعداد پیک فسفر بیشتری را داریم ولی به دلیل همپوشانی و روی هم افتادن پیک ها نمی توان آن را تمیز داد و باعث به هم خوردن نسبت مولی ایزومری در این کمپلکس ها می شوند. برای شناسائی بیشتر این دسته از کمپلکس های سیکلوپالادیت و کاهش تعداد دیاسترئوایزومر-های آنها شکستن پیوند کلر پل به وسیله لیگاند های خنثی انجام می شود که مشتقات تک هسته ای اورتو پالادیت حاصل می شود که از واکنش دیمر های 1 و2 با لیگاند های pph3 ، py ، 3-mepy ، 4-mepy ،py me3 و pipe تعداد 12 کمپلکس های تک هسته ای اورتوپالادیت تهیه شد. طیف ft- ir کمپلکس های بالا یک نوار در ناحیه cm-1 1625-1615 که دلیل بر فرکانس کششی co ایلیدی است. جا به جایی شیمیایی c-h ایلیدی در این کمپلکس ها نسبت به ch ایلید آزاد به میدان پائین تری جا به جا شده و به یک مقدار کوچکتری نسبت به ایلید آزاد تغییر یافته است که دلیل آن تغییر هیبریداسیون ( ) در کربن ایلیدی نسبت به هیبریداسیون آن در کمپلکس است. کمپلکس های 1 و 3و4 با بلور نگاری اسعه ایکس مورد مطالعه قرار گرفتند و به عنوان کاتالیزور در واکنش سوزوکی مورد آزمایش قرار گرفتند.محصولات جدید به کمک تکنیک های طیف سنجی ، ، ، ، gc و آنالیز عنصری شناسایی شدند. کمپلکس هایی که توسط اشعه ایکس بررسی شده بودند به عنوان کاتالیزور در واکنش سوزوکی مورد استفاده قرار گرفتند.