چکیده حاشیه نشینی یکی از پدیده های رایج شهری در کشورهای در حال توسعه است که معضلات اقتصادی و اجتماعی خاصی را برای جوامع شهری ایجاد نموده است.ساماندهی این پدیده یکی از مهمترین دغدغه های برنامه ریزان شهری در کشور های مذکور است.پدیده ای که شهرهای ایران هم به نوعی با آن مواجه هستند و بخش مهمی از برنامه ریزی شهری بایستی معطوف به حل معضلات و مشکلات این نوع زندگی در مناطق شهری شود. شهر مریوان در سال 1385 با جمعیتی معادل 4530نفر(فقط در محدوده مورد مطالعه)حاشیه نشین(94/4درصد از کل جمعیت شهر) و 7/14درصد از سطح شهر ، از جمله شهرهای درگیر با این معضل است.مطالعه حاضر به دنبال بررسی و تحلیل پدیده حاشیه نشینی در شهر مریوان با تأکید بر محدوده مطالعاتی ( تپه موسک )است. شیوه انجام تحقیق توصیفی-تحلیلی است.که برای گردآوری داده ها ترکیبی از روش کتابخانه ای،اسنادی و میدانی استفاده شده است.ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است .روش نمونه گیری تصادفی ساده و حجم نمونه مورد بررسی 400خانوار تعیین گردید.برای تحلیل یافته های تحقیق از نرم افزارspssاستفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شکل گیری و توسعه این محدوده رابطه مستقیمی با وضعیت اقتصادی ساکنین آن دارد بگونه ای که 1/92درصد از آنها دلیل مهاجرت خود را یافتن کار عنوان کرده اند.همچنین این تحقیق نشان داده است که روند حاشیه نشینی همچنان استمرار خواهد داشت چون ساخت و ساز ها که از سال 76 شروع شده است از سا ل 85 به بعد به اوج خود رسیده و بیشترین حجم ساخت و سازها در محدوده مطالعاتی مربوط به دوره زمانی 85 تا 89 است که معادل 5/75درصد از کل ساخت و سازهارا به خود اختصاص داده است.توسعه حاشیه نشینی در شهر مریوان اثرات نامطلوبی هم در محدوده حاشیه نشین و هم بر کل شهر مریوان ایجاد می کند که ساماندهی آن را اجتناب ناپذیر می نماید. کلیدواژه ها:حاشیه نشینی، اثرات اقتصادی-اجتماعی و کالبدی،تپه موسک،مریوان ا