نام پژوهشگر: محمد رضا ترابیان

نقد و بررسی نظریه زبان سمبلیک در قرآن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1389
  محمد رضا ترابیان   علی غضنفری

این نکته که خداوند با زبان نمادین با بشر سخن گفته، شایسته تامل و تفکر و تعمق است. زیرا قائل شدن به این نظریه نگاه تفسیری به قرآن را دگرگون خواهد کرد. بنابراین در این نوشتار سعی شده است از دیدگاه های مختلف، نظریه سمبلیک بودن زبان قرآن مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. برای رسیدن به این منظور بخش ها و فصول ذیل تدوین شده است: فصل اول، با عنوان کلیات، شامل تعریف مفهوم زبان قرآن، تعریف اصطلاحات و پیشینه بحث در میان غربی ها و مسلمانان است، که مدخلی برای ورود به مباحث سایر فصول می باشد.زیرا در این فصل نگارنده بر آن است تا بیان مسئله و اهداف تحقیق و تعریف جامعی از زبان سمبلیک برای خوانندگان محترم ارائه دهد و همچنین در آخر فرق اساسی مجاز و تمثیل را که دو واژه نزدیک به معنای نماد می باشند، بیان کند. در فصل دوم تحت عنوان اصول و مبانی زبان سمبلیک، نگارنده به جمع آوری کلیه ویژگی های و اصول و مبانی زبان سمبلیک پرداخته است زیرا از آنجا که بررسی دقیق این نظریه منوط به شناسایی اصول و مبانی اولیه ی است که سنگ زیر بنای ورود به بحث محسوب می شود، سعی شده به تفصیل به هر یک از این ویژگی ها بپردازد. در بخش سوم به عنوان دلائل قائلین و عدم قائلین به وجود زبان سمبلیک در قرآن با هدف فهم دقیق آرا و نظرات دو گروه مخالف یعنی کسانی که قائل به وجود زبان سمبلیک در قرآن هستند با کسانی که قائل به وجود این زبان در قرآن نیستند، پرداخته شده و سعی شده که با انصاف و به دور از هرگونه تعصب به تفصیل نظریات دو طرف آورده شود، تا خواننده بتواند خود با بررسی نظرات دو طرف داوری منصفانه ای داشته باشد. در بخش چهارم به عنوان نقد و بررسی نمونه های قرآنی به بررسی آیاتی چنداز قرآن که از دیدگاه برخی از مفسرین به صورت سمبلیک تفسیر شده پرداخته شده تا به صورت عینی دلائل این گروه مورد بررسی قرار گیرد. آیاتی که در این فصل مطرح شده عبارتند از: آیه خلقت انسان، عالم ذر، امانت، خطابه آسمان و زمین، سخن گفتن سلیمان با مورچه ها و آیاتی که در مورد اعجاز پیامبران می باشد.