نام پژوهشگر: مطلب مولا
مطلب مولا محسن صفری
درتطبیق اصول کلی ارث درقانون مدنی با آیین زرتشت وجوه تشابه زیادی مشاهده می گردد از جمله: در موجبات ارث، در هر دو نسب و سبب به عنوان دو موجب یا عامل مهم در شناسایی وراث می باشند. فرزندخواندگی در آیین-زرتشت هر چند در حکم فرزند حقیقی بوده اما موجب توارث وی قرابت سببی است. قاعده وراثت نزدیک تر( الاقرب فالاقرب) در هر دو مشترک بوده و تقسیم ترکه به فرض و به قرابت انجام می شود. پرداخت دیون و واجبات مالی از ترکه متوفا در آیین زرتشت و قانون مدنی ایران قبل از تقسیم ارث صورت می گیرد. شرایط تحقق ارث در قانون مدنی و آیین زرتشت عبارتند از: موت مورث، وجود وارث و وجود ترکه است. قتل، کفر و ولادت از زنا به عنوان موانع مشترک بین قانون مدنی ایران و آیین زرتشت، مانع تعلق ارث به ورثه می شوند؛ البته عبارت کفر در آیین زرتشت نیآمده اما خروج از دین در این آیین همان مفهوم کفر را داشته و موجب محرومیت از ارث است. لعان در آیین-زرتشت نیآمده و نمی توان به دلیل سکوت، به موازین قانون مدنی رجوع کرد. سهم الارث پسر و دختر در آیین-زرتشت مساوی بوده ولی در قانون مدنی پسر دوبرابر دختر ارث می برد. قاعده حجب در آیین زرتشت همانند قانون مدنی ایران، به طور صریح نیآمده اما حجب حرمانی ناشی از تقدم طبقات ارث و حجب نقصانی از فحوای برخی مواد آیین نامه احوال شخصیه زرتشتیان استنباط می شود. وارث شناختن فرزندخوانده و امکان محروم کردن ورثه از ارث در آیین زرتشت بر خلاف قانون مدنی که هیچ یک از بستگان متوفی با توجه به سلسله مراتب از ارث محروم نمی-شوند از جمله موارد اختلافی بین این دو می باشد. قانون مدنی ایران و فقه امامیه منابع ارث مسلمانان شیعی ایرانیان می باشد و منبع رسمی برای تقسیم ارث در آیین زرتشت، آیین نامه احوال شخصیه زرتشتیان است. که در مقام سکوت آیین نامه اخیر، به قانون مدنی ایران ارجاع می شود و قاضی براساس آن رای صادر می کند. برخی واژگان کلیدی عبارتند از: آیین زرتشت، قانون مدنی ، موجبات ارث، فرزندخواندگی، سهم الارث، فرض بر و قرابت بر، ترکه، موانع ارث، تطبیق و...