به منظور بررسی تاثیر مایه تلقیح باکتری سودوموناس فلورسنس جدایه 93 و قارچ گلوموس اسکولنتوم بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم ذرت علوفه ای ??4sc و 647sc، آزمایشی در سال 89-1388 در مزرعه پژوهشی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: تیمار استفاده از کود شیمیایی فسفر، تیمار تلقیح بذر با باکتری سودوموناس فلورسنس، تیمار تلقیح بذر با قارچ میکوریزای گلوموس اسکولنتوم، تیمار تلقیح بذر با ترکیبی از باکتری سودوموناس و قارچ میکوریزا و دو رقم ذرت (سینگل کراس ??4 و سینگل کراس رقم 647) بودند. عدم استفاده از کود شیمیایی فسفر و عدم تلقیح به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارتفاع و سطح برگ بوته، عدد اسپد، کولنیزاسیون ریشه و عملکرد بیولوژیک بوته ها تحت تاثیر معنی دار برهمکنش رقم× تیمار کودی قرار گرفته است. مقایسه میانگین ها نشان داد که ارتفاع بوته، عدد اسپد، کولنیزاسیون ریشه و عملکرد بیولوژیک رقم 704 در تیمار های استفاده از فسفر شیمایی به تنهایی و تیمار ترکیبی قارچ و باکتری بیشترین مقدار را داشته است. بیشترین سطح برگ بوته مربوط به تیمار کود شمیایی فسفر و پس از آن مربوط به تیمار ترکیب قارچ و باکتری بود. تجزیه واریانس داده های کیفیت علوفه نشان داد که بیشترین میزان قابلیت هضم ماده خشک (77.37 درصد) و پروتئین خام (12.61 درصد) مربوط به تیمار ترکیبی قارچ و باکتری است. در حالی که بیشترین میزان فیبر در تیمار شاهد (54.41 درصد) و کمترین میزان در تیمار ترکیبی قارچ و باکتری (34.38 درصد) به دست آمد. نتایج به دست آمده از داده های غلظت عناصر غذایی در اندام هوایی، نشان داد که غلظت فسفر برگ، غلظت کلسیم برگ، ساقه و گل آذین ماده و همچنین، غلظت منیزیم برگ، ساقه و گل آذین ماده تحت تاثیر تیمار کودی قرار گرفته اند. تنها مقدار منیزیوم ساقه و کلسیم برگ رقم ها با هم اختلاف معنی دار داشته و مقدار بقیه عناصر در هر دو رقم یکسان بوده است. بیشترین غلظت کلسیم و منیزیم اندام هوایی مربوط به تیمار ترکیبی قارچ و باکتری بود.