نام پژوهشگر: علی حسن سهراب نژاد
وحیده بسطامی علی حسن سهراب نژاد
تلمیحات و اشارات عصاره ی تفکرات، اعتقادات و فرهنگ یک قوم هستند و با توجه به تلمیحات و اشارات مورد استفاده ی آنان در ادبیاتشان، می توان تلقی یک قوم یا ملتی را نسبت به جهان مادون و مافوق آن دریافت. در حقیقت تلمیحات و اشارات، شاخص های جهان بینی و ایدئولوژی یک قوم هستند، بر همین اساس شاعر برای انتقال احساسات عمیق و اندیشه ی سیال خود از گنجینه ی فرهنگی مردم خویش بهره می گیرد. پس هر شاعر بازتاب لطیفی از باورهای معرفتی مردم عصر خویش است و با آگاهی از زوایای پنهان و آشکار اندیشه های مخاطبانش، کلام نظم و نثر را منعقد می سازد. سیدحسن غزنوی عارف، ستاره شناس، عالم، موسیقی دان، فقیه و... به علت آگاهی از علوم مختلف زمانه و ارتباط با مردمان و درباریان در دیوان خود به کرات از تلمیحات و اشارات استفاده کرده است .و بدون آگاهی اجمالی از این علوم و اصطلاحات و فرهنگ زمانه ی او نمی توان اشعار وی را درک کرد و فهمید. این پژوهش می تواند گامی در راه فهمیدن و درک کردن تلمیحات و اشارات و در نتیجه دسترسی به اندیشه های فرهنگی، علمی و... این شاعر بزرگ باشد. در این پژوهش، ابتدا تعاریفی از تلمیح و اشارات و انواع آن بیان شد، سپس شرح حال مختصری از سید حسن غزنوی پرداخته شد، سپس به دسته بندی انواع تلمیح و اشاره و تحلیل و بررسی دقیق آن ها به شکل علمی(عینی و آماری)پرداخته شد. از تحلیل کل تلمیحات و اشارات دیوان سید حسن غزنوی مشخص شد که تلمیحات و اشارات به کار رفته در دیوان سید حسن غزنوی،همان تلمیحات و اشارات به کار رفته در دیوان شاعران هم عصر او چون سنایی،انوری و... می باشد. در کل انواع تلمیح و اشاره بخش دانش ها و هنرها دارای بیشترین درصد آماری می باشد و این نکته، ارزش و جایگاه علمی این شاعر را اثبات می کند. بخش های آداب و رسوم و باورها،تلمیحات، قرآن و حدیث، ضرب المثل ها و اماکن از نگاه آماری به ترتیب بعد از دانش ها و هنر ها دارای بیشترین درصد آماری می باشند.
مریم منصوری طاهره جعفرقلیان
ترانه های محلی بخشی ازادبیات شفاهی است، که به شیوه ای گویا و زنده بیانگراحساسات ،عواطف و دردها ،عقده ها و عقاید مردم هستند ، هرملتی با زمزمه ترانه های محلی بالیده است ودر اوج و فرود ها و کشمکش های زندگی به کمک این ترانه ها باری از مشکلات را از دوش خود و دیگران برداشته اند ؛چون در ترانه های بومی محلی شاعران با استفاده از فرهنگ واژگان و درون مایه های بومی منطقه خود آنها را می سرایند، این نوع از سروده ها درادبیات شفاهی اهمیت ویژه ای دارند. گردآوری آثارفولکلوریک گام نخست درشناخت احوال، اندیشه ها وآمال مردمان است؛می توان ازطریق بررسی و تفحص دراین آثار به عمیق ترین لایه های فکری ، روحی و سیر تاریخی دگرگونی آنها در افراد جامعه راه یافت. درمتن ومحتوای اشعار برخی از ترانه ها، پیام و پندهایی آنچنان گیرا و پرارزش دیده می شود که انسان را به حیرت وا می دارد.