به منظور شناسایی و امکان سنجی استفاده از منابع طبیعی پوزولانی منطقه غرب کشور ایران و با اولویت استفاده از آن در بتن غلتکی سدسازی، پژوهشی بر پایه مطالعات چند جانبه آزمایشگاهی انجام شد. با شناسایی چهار نوع پوزولان طبیعی در این ناحیه از کشور، با مراجعه به معادن مربوطه سنگ کانی پوزولان برداشت شده، تا ریزی در حد سیمان، آسیاب شد. مطالعات شیمیایی، xrd، میکروسکوپی، فعالیت آهکی و فعالیت پوزولانی به روش ترموگرویمتری بر روی نمونه های پوزولان انجام شد تا شناخت اولیه ای از رفتار آن بدست آید. در گام بعد مطابق با استاندارد مربوطه، فعالیت پوزولان در ترکیب با سیمان تیپ 2 در نمونه های مکعبی 5 سانتیمتری ملات با استفاده از ماسه مرجع آیین نامه ایران و astm برای سنین مختلف، برای هریک از پوزولانها مورد بررسی قرار گرفت. با مطالعه سنگدانه های موجود در استان کردستان، بهترین نمونه انتخاب سنگدانه، بهینه یابی ترکیب سنگدانه ها و سپس بهینه یابی طرح اختلاط بتن غلتکی بر مبنای زمان v.b. با کمک نرم افزار matlab انجام شد. سپس نمونه های بتنی استوانه ای به ابعاد 30*15 سانتیمتر و منشوری به ابعاد10*10*50 سانتیمتر برای تعیین مقاومت فشاری، مقاومت کششی برزیلین، مقاومت خمشی و نسبت تنش به کرنش نهایی، برای هریک از پوزولانها، برای سنین مختلف و با درصدهای جایگزینی 0-20-40-60 ساخته شد و مورد آزمایش قرار گرفت. نتیجه اینکه پوزولانهای غرب کشور از نظر فعالیت همگی در رده متوسط قرار گرفته و امکان استفاده از آنها در سدهای بتن غلتکی پیش نهاد می شود.