نام پژوهشگر: نادر وظیفه شیران

تکثیر برون تن سلولهای cd34+خون بندناف برروی داربست dbm پوشش یافته با سلولهای استرومال ussc
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1387
  نادر وظیفه شیران   مسعود سلیمانی

چکیده مقدمه: پیوند آلوژنیک با خون بند ناف در بالغین عمدتاً به علت دوز پایین سلولهای cd34+ دارای محدودیت هایی است. برای غلبه براین محدودیت، می-بایست این سلولها مورد تزاید قرار بگیرند که جفت انسان به عنوان منبع جدیدی از سلولهای پروژنیتور مزانشیمی یعنی سلولهای بنیادی سوماتیک غیرمحدود شده(ussc) ، مورد بررسی و کاربری جهت استفاده به عنوان لایه مغذی برای سیستم کشت دکستر جهت تزاید سلولهای cd34+ خون بندناف قرار گرفت. تماس و ارتباط بین سلولهای استرومال و خونساز در سیستم کشت دکستر به صورت دوبعدی است، حال آنکه این برهمکنش در بدن و در bm به صورت سه بعدی می باشد که روند مذکور می تواند دلیل احتمالی برای خونسازی غیرطبیعی در سیستم کشت دکستر باشد. برای فراهم ساختن محیطی مشابه در شرایط ex vivo و افزایش نسبت سطح به حجم محیط کشت، داربست های dbm با سلولهای ussc به عنوان ماتریکسی برای ساپورت رشد و تزاید سلولهای ucb-cd34+ پوشش داده شدند. مواد و روشها: ابتدا سلولهای ussc جفت انسانی جداسازی و ازنظر مورفولوژی و ایمونولوژیکی مورد شناسایی و تایید قرار گرفتند. سپس سلولهای ucb-cd34+ ازطریق همکشتی با سلولهای فییدر ussc جفت، در شرایط 2و3 بعدی حاوی سیتوکاینهای تزایدی، مورد تکثیر قرار گرفتند. بعد از 3 هفته تکثیر، تعداد مشخص و مناسبی از سلولها برای بررسی و کنترل فعالیت کلنی زایی و حفظ سلولهای خونساز اولیه مورد آنالیز کلنی اسی، ltc-ic اسی و فلوسایتومتری قرار گرفتند. نتایج: تکثیر ex vivoی سلولهای خونساز خون بندناف، زمانی که با سلولهای ussc در حضور سیتوکاینهای تزایدی در شرایط 2بعدی و 3بعدی مورد هم کشتی قرار می گیرند، بطور مشخصی افزایش می یابد، بطوری که تعداد کلی سلولها بعد از 3هفته کشت در شرایط مختلف دوبعدی ( فقط فییدر، فقط سیتوکاین، و فییدر+ سیتوکاین) و سه بعدی (فییدر+ سیتوکاین+ داربست)، دارای افزایش مداوم و نمایی بود ولی فعالیت کلنی زایی و حفظ سلولهای خونساز اولیه تا دو هفته پایدار بوده و بعد از آن شروع به کاهش داشت. درصد سلولهای cd34+ نیز در طی 3 هفته همکشتی، کاهش مداوم و نمایی داشت. از طرفی دیگر، الگوی کلنی زایی نیز از غالبیت cfu/bfu-e در روز صفر به غالبیت cfu-gm در هفته دوم و سوم شیفت نشان می داد. سلولهای حاصل از تزاید سه هفته ای سلولها در شرایط کشت 3بعدی، از نظر غربالگری و آنالیز سیتوژنتیک نیز ناهنجاری یا فیوژن کروموزومی مشخصی نشان ندادند. بحث: این نتایج حاکی از آن هستند که سلولهای ussc با تولید سیتوکاینهای خونساز، ماتریکس خارج سلولی و مولکولهای اتصالی و ایجاد برهمکنش بین سلولی می توانند بعنوان لایه فییدر مناسب برای همکشتی و تزاید سلولهای پروژنیتور خونساز خون بندناف مورد استفاده قرار بگیرند و استفاده از داربست dbm با افزایش سطح فییدر سلولهای ussc نسبت به حجم محیط کشت، اثر حمایتی سلولهای ussc را در خونسازی افزایش داده و یک تقلید ex vivo از ساختار bm را در شرایط کشت برای ما فراهم می سازد.