چکیده سدیم آرسنیک یک آلاینده زیست محیطی با توان تولید رادیکال آزاد و تخریب بافتی می باشد. از طرفی ویتامین e یک آنتی آکسیدان قوی است که بر روی تولید مثل موثر است. هدف این مطالعه بررسی اثر ویتامین e بر ساختمان تخمدان در طی تکامل آن در رتهای تیمار شده با سدیم آرسنیت با استفاده از روش های استریولوژی می باشد. برای انجام این تحقیق، 16 سر رت نژاد ویستار تهیه و پس از جفت گیری، رتهای نژاد ویستار باردار به 4 گروه (n=6) کنترل، ویتامین e (100mg/kg/day)، سدیم آرسنیت (8mg/kg/day) و سدیم آرسنیت + ویتامین e تقسیم شدند. تیمار خوراکی توسط گاواژ از روز هفتم حاملگی تا پایان شیرخوارگی نوزادان ماده و سپس تا 120روزگی انجام گرفت. پس از پایان دوره تیمار و تعیین وزن رتها، تخمدان چپ خارج و بعد از استفاده از فیکساتیوnbf و انجام مراحل هیستوتکنیک حجم کل تخمدان، حجم کورتکس، حجم مدولا، حجم جسم زرد‏‏، حجم اووسیت و هسته آن و ضخامت منطقه شفاف در انواع فولیکول ها و همچنین تعداد انواع فولیکول ها توسط روش های استریولوژیک تخمین زده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و روش آنالیز واریانس یکطرفه آنالیز و تفاوت میانگین ها درحدp<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد. در این پژوهش، میانگین وزن بدن، وزن تخمدان، حجم کل تخمدان، حجم کورتکس، حجم مدولا و حجم جسم زرد در گروه سدیم آرسنیت نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان داد و میانگین حجم اووسیت در انواع فولیکول های بدوی و اولیه و همچنین میانگین حجم هسته اووسیت در انواع فولیکول های پرایمری، ثانویه و آنترال کاهش معنی داری نسبت به سایر گروهها نشان داد. سدیم ارسنیت باعث کاهش معنی دار تعداد کل فولیکولها، تعداد فولیکولهای بدوی، اولیه، ثانویه، آنترال و گراآف و افزایش معنی دار فولیکول های آترزی و همچنین کاهش معنی دار ضخامت منطقه شفاف در فولیکولهای ثانویه و آنترال نسبت به سایر گروهها شد. ویتامین e در گروه سدیم آرسنیت + ویتامین e موجب افزایش معنی دار وزن تخمدان، حجم کل تخمدان، حجم کورتکس، حجم مدولا، حجم جسم زرد، حجم اووسیت و هسته آن در حد گروه کنترل شد. همچنین موجب افزایش معنی دار تعداد کل فولیکولها، تعداد فولیکولهای بدوی، اولیه، ثانویه، آنترال و گراآف و کاهش معنی دار تعداد فولیکولهای آترتیک، همچنین افزایش معنی دار ضخامت منطقه شفاف در فولیکولهای ثانویه و آنترال درحد گروه کنترل شد. نتایج این پژوهش نشان داد که میتوان ویتامین e را بعنوان یک مکمل در مسمومیتهای ناشی از سدیم آرسنیت استفاده کرد.