نام پژوهشگر: صدیقه موسی نژاد
کوثر شریفی سیداکبر خداپرست
به منظور مطالعه تاکسونومی جنس آنامورفیک oidium در استان گیلان نمونه های مختلفی از نقاط مختلف این استان جمع آوری و به آزمایشگاه قارچ شناسی گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان منتقل شد. پس از تهیه اسلاید های میکروسکوپی، مشخصات ریخت شناسی مربوط به مرحله غیر جنسی نمونه ها توسط میکروسکوپ نوری بررسی شدند. برای تعیین ابعاد اندام های قارچی، 30 مورد از هر کدام آن ها در چند نمونه میکروسکوپی، توسط عدسی مدرج موجود روی میکروسکوپ اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج به دست آمده نمونه های مطالعه شده به عنوان مرحله آنامورف 27 گونه تلئومورف زیر تشخیص داده شدند: erysiphe australiana, erysiphe platani, erysiphe cf. alphitoides, erysiphe quericicola, golovinomyces ambrosiae, sawadaea bicornis, erysiphe trifolii, erysiphe multappendicis, erysiphe convolvuli, erysiphe betae, podosphaera fusca complex, golovinomyces artemisiae, golovinomyces biocelatus, golovinomyces orontii, erysiphe begonia, podosphaera fugax, erysiphe polygoni, podosphaera pannosa, golovinomyces depressus, podosphaera clandestina, podosphaera aphanis, golovinomyces sonchicola, erysiphe eunymi-japonici, erysiphe heraclei, podosphaera euphorbiae, golovinomyces cichoracearum, podosphaera xantii. در بین گونه های بالا erysiphe australiana از روی lagerstroemia indica برای اولین بار از ایران گزارش می-شود. همچنین erysiphe cf. alphitoides از روی sativa castanea، podosphaera xantii از روی vigna sinensis و podosphaera fusca از روی gerbera sp.،golovinomyces ambrosiae از روی zinnia sp. و dahlia sp.،erysiphe betae از روی chenopodium ambrosioidea، podosphaera euphorbiae از روی pediliantus sp.، podosphaera clandestina از روی prunus creasus، erysiphe heraclei از روی petroselinum hortense و golovinomyces cichoracearum از روی fraxinus sp. برای اولین بار از روی این میزبان ها از ایران گزارش می شوند.
زهرا مهری بیجاری سیداکبر خداپرست
sclerotium rolfsii مرحله میسلیومی بازیدیومیست athelia rolfsii، قارچ بیماریزای خاکزی با پراکنش جهانی می باشد که فاقد هرگونه مرحله کنیدیومی است و سبب بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه روی دامنه وسیعی از محصولات کشاورزی می شود. این تحقیق به منظور بررسی ساختار جمعیت این قارچ در استان گیلان انجام گرفت. گروه های سازگار رویشی برای 102 جدایه خالص سازی شده از 14 میزبان گیاهی مختلف، بر اساس واکنش ناسازگاری و تشکیل ناحیه ممانعت از رشد، روی محیط pda تعیین شد. در حالت سازگار، میسلیوم جدایه ها در هم ادغام شدند اما در ناسازگاری رویشی، مرز مشخص در محل برخورد دو جدایه تشکیل و در اغلب موارد در دو طرف این ناحیه، سختینه تشکیل شد. عرض مرز تشکیل شده بین جدایه های ناسازگار مختلف، متفاوت بوده و بین 5-1 میلیمتر اندازه گیری شد. با استفاده از این روش، شش گروه سازگار رویشی به اسامی vcg1، vcg2، vcg3، vcg4، vcg5 و vcg6 در جمعیت قارچ شناسایی شدند. گروه سازگار رویشی vcg1 دارای بیشترین فراوانی از نظر تعداد جدایه و گروه سازگار رویشی vcg3 متنوع ترین گروه از لحاظ دامنه میزبانی در این استان بود. در بررسی مرفولوژی، خصوصیات رشدی پرگنه، اندازه سلول های ریسه، قطر و وزن سختینه اندازه گیری شد. کلنی قارچ روی محیط کشت سفیدرنگ بود و پس از 7- 5 روز تعداد زیادی سختینه با قطر 9/1-05/1 میلی متر تولید نمود که در ابتدا سفید بوده و به تدریج به رنگ قهوه ای تا قهوه ای تیره درآمدند. ابعاد سلول های اصلی ریسه 9/112- 3/95 × 4/6- 2/5 میکرومتر و سلول های ظریف انتهایی 8/2- 5/2 میکرومتر بودند. به طور کلی در جدایه های بررسی شده، بین گروه سازگار رویشی و خصوصیات مرفولوژیک ارتباطی مشاهده نشد. همچنین جهت شناسایی مولکولی، dna تعدادی از جدایه های قارچ به عنوان نمایندگان گروه های سازگار رویشی (به استثنای گروه سه) استخراج گردید و منطقه its1 از dna ریبوزومی توسط آغازگر its1 و its4 تکثیر شد و محصول pcr تعیین توالی گردید. تنوع قابل توجهی در این ناحیه بین جدایه ها مشاهده نشد و کلیه جدایه ها در ناحیه its1 دارای توالی یکسان بودند.
حسین علی کریمی معظم حسن پور اصیل
در این پژوهش با هدف بهبود ماندگاری گل و حفظ کیفیت ظاهری گل شاخه بریدنی گلایول رقم ‘وایت’ اثر اسانس های تیمول و آویشن شیراز در غلظت های 50 و 100 میلی گرم در لیتر و نانوذرات نقره درغلظت های 3 و 5 میلی گرم در لیتر و 8- هیدروکسی کوئینولین سولفات در غلظت های 300 و 400 میلی گرم در لیتر به همراه ساکارز 3% بررسی گردید. گلها به مدت 24 ساعت با محلول های ذکر شده مورد تیمار کوتاه مدت قرار گرفتند. صفات مورفولوژیک شامل: ماندگاری گل، وزن تر نسبی، جذب آب، محتوای نسبی آب و تعداد باکتری صفات فیزیولوژیک شامل: میزان کلروفیل، پراکسیداسیون لیپیدها، میزان پروتئین، فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بین اسانس های گیاهی تیمار گلها با 100 میلی گرم در لیتر اسانس آویشن شیراز و 100 میلی گرم در لیتر تیمول بیشترین تاثیر را در به تاخیر انداختن پیری گلها به ترتیب با 6/13 و 8/12 روز داشتند. در تیمارهای شیمیایی 8- هیدروکسی کوئینولین سولفات در غلظت 300 میلی گرم در لیتر و نانوذرات نقره در غلظت 3 میلی گرم در لیتر نیز ماندگاری گل را به ترتیب 4/17 و 8/14 روز افزایش داد. وزن تر نسبی، جذب آب و وزن خشک در تیمارهای ذکر شده نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود. تیمارهای اسانس آویشن شیراز و تیمول در سطح 50 میلی گرم در لیتر تاثیر معنی داری بر ماندگاری گل نداشت. همچنین در تیمارهای ذکر شده میزان پروتئین، کلروفیل و مواد جامد محلول نسبت به سایر تیمارها بیشتر بود. میزان پراکسیداسیون لیپیدها، فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز و تعداد باکتری در گلهای تیمار شده با اسانس های آویشن شیراز و تیمول 100 میلی گرم در لیتر وتیمارهای 8- هیدروکسی کوئینولین سولفات 300 و 400 میلی گرم در لیتر و نانوذرات نقره 3 و 5 میلی گرم در لیتر نسبت به تیمار شاهد (آب مقطر) کمتر بود. اسانس های گیاهی و تیمارهای شیمیایی به همراه ساکارز سبب افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت گلهای شاخه بریدنی گلایول رقم ?وایت? شدند.
لیلا خوشنویس احمد روحی بخش
کشت سیب زمینی به عنوان کشت غالب استان اردبیل بوده و این استان بعد از همدان دارای رتبه دوم کشت سیب زمینی در کشور می باشد. بیماری های قارچی سیب زمینی پس از آفت سوسک کلرادو دومین مشکل کشت و کار و ذخیره سازی سیب زمینی در استان اردبیل به شمار می روند. یکی از عوامل قارچی خسارت زای خاک زاد غده های سیب زمینی در انبارهای شهرستان اردبیل، گونه های مختلف فوزاریوم می باشند. در این تحقیق 39 انبار در شهرستان اردبیل مورد بررسی قرار گرفت و مجموعا 150 نمونه مشکوک به آلودگی فوزاریومی از انبارها جمع آوری گردید. همزمان میزان آلودگی هر انبار و درصد فراوانی غده های پوسیده با انتخاب 3 گونی 50 کیلویی سیب زمینی و شمارش تعداد غده-های پوسیده و ایجاد برش در آنها تعیین شد. پس از انتقال نمونه های مشکوک به پوسیدگی خشک فوزاریومی به آزمایشگاه، جداسازی و خالص سازی قارچ ها انجام گرفت. با انجام آزمون بیماری زایی بر روی غده های رقم آگریا، چهار گونه فوزاریوم به نام های f. oxysporum، f. poae،f. solani و f. sporotichioides به عنوان عوامل بیماری زای سیب زمینی در شهرستان اردبیل شناسایی شدند. نتایج بررسی نشان داد که گونه f. solani تقریبا در تمامی انبارهای شهرستان اردبیل وجود دارد. به منظور ارزیابی عکس العمل پنج رقم سیب زمینی به چهار گونه فوزاریوم و تعیین رقم مقاوم به بیماری پوسیدگی خشک، آزمایشی با چهار تکرار انجام شد. در این بررسی جدایه ها به روش تلقیح سوسپانسیون کنیدیوم (104×1 کنیدیوم / میلی لیتر) به برش های غده سیب زمینی مایه زنی شدند. حساسیت غده ها نسبت به عوامل بیماری پس از گذشت چهار روز از مایه زنی در شرایط تاریکی و حرارت 25 درجه سانتی گراد بررسی گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد بین گونه های فوزاریوم مورد بررسی از نظر قدرت بیماری زایی به لحاظ آماری اختلاف معنی دار وجود ندارد. عکس العمل ارقام نسبت به گونه های مختلف فوزاریوم مورد آزمون متفاوت بود. رقم بورن (boren) دارای کمترین میزان آلودگی (5/12درصد) و رقم سبلان دارای بیشترین میزان آلودگی (87/98 درصد) بود. رقم سبلان به همراه ارقام خاوران، آگریا و هیبرید از بیشترین حساسیت نسبت به گونه های مختلف قارچ فوزاریوم مورد بررسی برخوردار بودند.
عاطفه کربلایی سید علی الهی نیا
در این پژوهش، عکس العمل 11 اکوتیپ مختلف یونجه به بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی با عامل verticillium albo-atrum reinke & berth. در شرایط گلخانه ارزیابی شد. آزمایش با غوطه ور کردن ریشه گیاهچه های 6 هفته-ای در سوسپانسیون اسپور قارچ و مشخص کردن تیپ آلودگی آن ها بعد از 4 هفته انجام شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و با 4 تکرار انجام پذیرفت. نتایج نشان داد، اکوتیپ های قارقالوق و چالشتر با داشتن بیش از 50 درصد گیاه مقاوم و شاخص بیماری کمتر از 5/2 مقاوم به این بیماری بودند. سه اکوتیپ سهند آوا، صدقیان و همدانی تنها با داشتن 5 درصد گیاه مقاوم و شاخص بیماری بالاتر از 4 دارای بیشترین حساسیت نسبت به این بیماری بودند.
زینب محمدی عاطفه صبوری
تجزیه ارتباط به عنوان روشی برای تعیین نواحی ژنومی کنترل کننده صفات کمی و اقتصادی، نقش مهمی در اصلاح مولکولی گیاهان دارد. در پژوهش حاضر، شناسایی نشانگرهای مولکولی مرتبط با صفات درصد آلودگی و تیپ آلودگی با استفاده از 78 ژنوتیپ جو و نشانگرهای aflp (هفت ترکیب آغازگری ecori/msei) بررسی شد. در ارزیابی فنوتیپی، صفات درصد آلودگی و تیپ آلودگی به عنوان مهم ترین صفات مرتبط با مقاومت براساس مقیاس 9-0 ساری و پرسکات بررسی شدند. براساس تجزیه خوشه¬ای، ژنوتیپ ها به چهار گروه مقاوم، نیمه مقاوم، نیمه حساس و حساس اختصاص یافتند. هم چنین در این پژوهش تنوع ژنتیکی ژنوتیپ ها با استفاده از هفت ترکیب آغازگری aflp بررسی شد. در مجموع 245 نوار ایجاد شد که از بین آنها 227 نوار چندشکل بودند و میانگین مکانهای چندشکل 42/32 به¬دست آمد. میانگین درصد چندشکلی و محتوای اطلاعات چندشکلی به ترتیب 37/92 درصد و 43/0 بود. بررسی کلی آماره های تنوع ژنتیکی از جمله تعداد الل موثر، ضریب تنوع نی و شاخص شانون نشان داد که از بین هفت ترکیب آغازگری، سه ترکیبe90-m160 ، e100-m160 و e100-m150 نسبت به سایر ترکیبات مقادیر بالاتری را به خود اختصاص دادند و در حقیقت در تمایز ژنوتیپ ها نقش بارزتری ایفا نمودند. تجزیه ارتباط با استفاده از چهار مدل آماری glm و mlm توسط نرم افزار tassel انجام شد. در مدل mlm کامل (با در نظر گرفتن ساختار جمعیت و دادههای خویشاوندی)، 33 نشانگر ارتباط معنی¬داری در سطح احتمال پنج درصد با صفات ارزیابی شده نشان دادند و بالاترین ضریب تبیین مربوط به نشانگر e80-m150-3 بود که 14 درصد از تغییرات شدت آلودگی را توجیه کرد. نشانگرهای e80-m150-3 و e80-m160-22 در سطح احتمال پنج درصد پیوسته به هر دو صفت شدت و تیپ آلودگی شناسایی شدند که می تواند بیانگر نقش موثر این ناحیه ژنومی در مقاومت به سفیدک پودری باشد. در صورت تأیید نتایج مبنی بر تأثیر معنی دار این ناحیه ژنومی، این ناحیه می تواند کاندید مناسبی برای تبدیل به نشانگر اختصاصی scar باشد.
صدیقه موسی نژاد غلامرضا مهدوی نیا
سدیم آلژینات جزو بیوپلیمرهای طبیعی بوده که از منابع طبیعی توسط موجودات زنده تولید می¬شود. این بیوپلیمر به دلیل زیست تخریب پذیر بودن، سازگاری با محیط زیست، و غیر سمی بودن در زمینه های پزشکی بالاخص در زمینه دارویی مورد توجه قرار گرفته است. سدیم آلژینات دارای گروههای کربوکسیلات است که این امر در ساخت مواد هوشمند حساس به ph کمک می کند. هوشمند بودن این مواد باعث می شود که دارو در یک منطقه خاص از بدن آزاد شود. برای تهیه هیدروژلهای بر پایه سدیم آلژینات، معمولا از یونهای کلسیم برای شبکه¬ای شدن استفاده می¬کنند. ولی آلژینات شبکه ای شده با یونهای کلسیم در حضور نمکهای تک ظرفیتی ناپایدار هستند. برای این منظور، می توان از مواد دیگری از جمله پلی وینیل الکل در ترکیب بیدهای سدیم آلژینات استفاده کرد که باعث پایداری آنها خواهد شد. در سالهای اخیر، مواد هوشمند مغناطیسی مورد توجه خاص قرار گرفته است. وجود نانوذرات مغناطیسی در ترکیب ماتریکسهای پلیمری باعث پاسخدهی این مواد به میدان خارجی می¬شود. در این کار پژوهشی سعی بر آن است که نانوذرات مغناطیسی در حضور نانورس لاپونیت آر-دی تهیه شود. نانوذرات مغناطیسی در حضور نانورس در تهیه بیدهای مغناطیسی سدیم آلژینات مورد استفاده قرار خواهد گرفت. برای شبکه ای کردن ماتریکس همزمان از یونهای کلسیم و روش انجماد-ذوب استفاده خواهد شد. یونهای کلسیم سدیم آلژینات را شبکه¬ای می کند در حالیکه روش انجماد-ذوب باعث شبکه ای شدن پلی وینیل الکل خواهد شد. در واقع نانوذرات مغناطیسی در ترکیب بیدهای حاصل شده مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از بیدهای مغناطیسی حاصل شده به منظور رهایش کنترل شده دارو استفاده خواهد شد. اثر ph و نیز میدان خارجی در مقدار رهایش دارو از بیدهای مغناطیسی نانوکامپوزیتی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اکرم حیدری اکبر خداپرست
به منظور شناسایی قارچ¬های عامل لکه دوده¬ا ی و فضله مگسی در استان گیلان، نمونه¬های مشکوک و دارای علائم از نقاط مختلف استان گیلان طی ماه های تیر الی مهر 92 و 93، جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفتند. این قارچ ها پس از بررسی های ریخت شناسی، با بهره گیری از نوشته ها و منابع معتبر موجود شناسایی شدند. براساس نتایج به دست آمده گونه های microcyclosporella mali،zasmidium sp. و zygophiala jamaicensis شناسایی شدند. براساس خصوصیات مرفولوژیکی و توالی نواحی its و tef، احتمالاzasmidium sp. گونه جدیدی می باشد. گونهzasmidium sp. با داشتن کنیدیوفورهای بلند، راست تا کمی خمیده، کنیدیوم های متنوع در شکل و اندازه و وجود راماکنیدیوم های اولیه از بقیه گونه های نزدیک (z. angulare، z. cellare، z. noxoci و z. citri) متمایز می گردد. همه این گونه ها از روی میوه های آلوده سیب، گلابی و خوج (گلابی محلی در استان گیلان) در استان گیلان جداسازی و خالص سازی شدند و برای اولین بار از ایران گزارش می شوند.
قدسی السادات امیرکیائی صدیقه موسی نژاد
قارچ sclerotium rolfsii sacc. (teleomorph: atheliarolfsii(curzi) tu& kimbrough)یک بیماریزای خاکزاد گیاهان است که در نواحی نیمه گرمسیری، گرمسیری و مناطق حاره جهان شایع است و تقریبا روی تمام محصولات زینتی و کشاورزی ایجاد بیماری می کند. بادام زمینی، لوبیا و فلفل از جمله محصولات مهم میزبان این قارچ در استان گیلان هستند. با توجه به اهمیت اینوکلوم اولیه در بقا و گسترش قارچ عامل بیماری از سالی به سال دیگر، هدف این تحقیق تعیین رابطه تراکم اینوکلوم اولیه و شیوع بیماری در مزارع شهرستان آستانه اشرفیه قرار گرفت.در 203 نمونه خاک برداشت شده از مزارع بادام زمینی، تعداد سختینه های قادر به جوانه-زنی به روش سینی- خاک با محلول پاشی متانول 1% تعیین شد.میزان شیوع بیماری در 15 مزرعه بادام زمینی پس از شروع علائم بیماری در سه تاریخ مختلف تا زمان برداشت ثبت شد. رابطه خطی مثبتی بین تراکم اینوکلوم اولیه و شیوع بیماری در زمان برداشت (p<0.01و r2= 78.72) مشاهده شد. همچنین بین تراکم اینوکلوم اولیه و نرخ رشد بیماری رابطه خطی مثبت(r2= 76.72) وجود داشت. بین تراکم اینوکلوم اولیه و شدت بیماری در زمان برداشت در سه مزرعه بادام زمینی بررسی شده رابطه خطی مثبت(r2= 74.76)بدست آمد.در 41 قطعه 500 مترمربعی از سه مزرعه بادام زمینی مدل پیشرفت بیماری برای هر قطعه بدست آمد. در بیش از 65% قطعات مدل تک مولکولی با برازش بیش از 90درصد مناسب تفسیر پیشرفت بیماری بود. مدل پیشرفت زمانی بیماری بدست آمده بر اساس میانگین شیوع بیماری قطعات در 12 مزرعه از 15 مزرعه بادام زمینی مورد بررسی برازش بالای 90 درصد با مدل تک مولکولی نشان داد.مدل پیشرفت زمانی بیماری با استفاده از میانگین شدت بیماری برای 3 مزرعه بادام زمینی برازش بیش از 88% با مدل تک مولکولی نشان داد. نرخ رشد بیماری بر اساس مدل حاصل از میانگین شیوع بیماری قطعات هر مزرعه در سال 93 بیشتر از سال 92 بود. دامنه شیوع نهایی بیماری در مزارع بادام زمینی 0 تا 45%، در 12 مزرعه لوبیا 0 تا 11% و در 1 مزرعه لوبیا 46%، در 6 مزرعه فلفل سبز 0 تا 11% و در یک مزرعه فلفل سبز 90% بود.
میثم قاسمی صدیقه موسی نژاد
یکی از بیماری های شایع در مزارع کشت بادام زمینی پوسیدگی سفید ساقه با عامل قارچی sclerotium rolfsii است که سطح وسیعی از زمین های کشاورزی منطقه آستانه اشرفیه نیز در زمان برداشت دچار این بیماری هستند. با وجود راه های کنترل متفاوت از جمله غرقاب زمین و تناوب کشت با محصولاتی مثل برنج، استفاده از پتانسیل میکروبی خاک منطقه نیز می تواند کمک شایانی در کنترل سالم تر و با صرفه ی اقتصادی بیشتر داشته باشد. این پژوهش با هدف یافتن یک عامل کنترل بیولوژیک بومی انجام شد و به خصوص این که همزیستی گیاه بادام زمینی با باکتری های مولد گره شرایط مناسب تری را فراهم می کرد، تمرکز موضوع به rhizobiaها معطوف شد. از مزارع بادام زمینی آستانه اشرفیه و کیاشهر نمونه برداری شد و پس از خالص سازی، کلنی های مشکوک توسط آزمون های بیوشیمیایی متفاوت و آنالیز ژن 16srdna مورد شناسایی قرار گرفتند. در نهایت 9 جدایه از جنس bradyrhizobium spp. مورد تایید قرار گرفت. استرین ها به طور معنی داری از رشد شعاعی میسلیوم قارچ در سطح محیط کشت جلوگیری کردند. استرین-های br9، br18 و br16 در روش پتری دیش برعکس دارای نتایج قابل توجهی بودند. جدایه ی br14 نیز به عنوان ضعیف ترین سویه در آزمون های آزمایشگاهی انتخاب شد. در شرایط گلخانه ای توانایی سویه های منتخب در کنترل بیماری و کاهش پارامترهای مرفولوژیکی آن و افزایش فاکتورهای رشدی بادام زمینی مورد بررسی قرار گرفت. این آزمون با سه تکرار در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی انجام شد. تجزیه و تحلیل آماری داده های گلخانه ای نشان داد که تیمار گیاهان بادام زمینی با این سویه ها منجر به کاهش طول زخم روی ساقه و شاخص بیماری شد.
قادر رضایی سالار جمالی
بادمجان (solanum melongina)از گیاهان زراعی مهم در ایران و جهان است. عوامل بیماریزای مختلفی سبب کاهش عملکرد این گیاه میششوند از جمله نماتدهای ریشه گرهی، به گونه ای که خسارت این نماتدها در نقاط مختف دنیا تا 27 درصد نیز می رسد. در این میان ارقام مقاوم می تواند با صرف کمترین هزینه و خسارت برای محیط زیست میزان خسارت این نماتدها را کاهش دهد، بنابراین در این تحقیق تلاش شد تا از میان سیزده رقم بادمجان، ارقام مقاوم یا متحمل را شناسایی کرده و از آنها جهت کشت وسیع به ویژه در مناطق آلوده به نماتد استفاده کرد.
زلیخا مرادی محمد سالاری
چکیده ندارد.