نام پژوهشگر: حمید رضا زرین کلک

تاثیر آموزش «مولفه های تاب آوری» برکاهش سطح اعتیادپذیری و تغییر نگرش دانش آموزان مقطع متوسطه ساکن در حومه تهران نسبت به مصرف مواد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی 1389
  حمید رضا زرین کلک   احمد برجعلی

این پژوهش با هدف تعیین اثر بخشی«برنامه آموزش مولفه های تاب آوری» در تقویت نگرش منفی نسبت به مصرف مواد مخدر و کاهش سطح اعتیاد پذیری در دانش آموزان مقطع دبیرستان به اجرا درآمد. کل نمونه شرکت کننده در این پژوهش 50 نفر بودند، که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای از اعضای جامعه که کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی ساکن حومه تهران (کرج، بومهن، رودهن، اسلام شهر و شهر ری) بودند، انتخاب شدند. این نمونه 50 نفری به صورت گمارش تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل گمارده شدند به صورتی که 25 نفر در گروه آزمایش و 25 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. برای بررسی اثر بخشی متغیر مستقل در گروه های آزمایش و کنترل از دو پرسشنامه استفاده شد. اولین پرسشنامه مقیاس نگرش نسبت به مصرف مواد مخدر و دومین پرسشنامه مقیاس آمادگی برای اعتیاد یا اعتیاد پذیری بود. به منظور تجزیه و تحلیل نتایج نیز از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که برنامه آموزش مولفه های تاب آوری در هر دو متغیر (نگرش نسبت به مصرف مواد و سطح اعتیاد پذیری) موثر واقع شده است، به گونه ای که این برنامه سبب تقویت نگرش منفی در دانش آموزان نسبت به مصرف مواد مخدر شد. این نتیجه در همه خرده مقیاس های پرسشنامه نگرش نسبت به مصرف مواد ( ابعاد شناختی، عاطفی، رفتاری) معنادار بود. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که برنامه آموزش مولفه های تاب آوری در کاهش سطح اعتیاد پذیری نیز موثر واقع شده به گونه ای که در هر سه خرده مقیاس پرسشنامه آمادگی برای اعتیاد (مقیاس پذیرش اعتیاد (aps)، مقیاس اعتراف به اعتیاد (aas) و مقیاس گرایش به الکلیسم (mac-r)) این نتیجه معنادار بود. به علاوه بررسی تفاوت میانگین های گروه آزمایش و کنترل در هردو متغیر نشان داد که تاثیر این برنامه آموزشی روی بعد عاطفی نگرش و مقیاس پذیرش اعتیاد ( aps) بیشتر بوده است. همچنین اجرای آزمون همبستگی بین متغیر های مورد مطالعه نشان داد، که بین تقویت نگرش منفی نسبت به مصرف مواد مخدر و کاهش سطح اعتیاد پذیری همبستگی معناداری وجود دارد. در نهایت می توان گفت؛ نتایج تحقیق حاضر اثر بخشی «برنامه آموزش مولفه های تاب آوری» در تغییر نگرش نسبت به مصرف مواد و کاهش سطح اعتیاد پذیری را به اثبات رساند و می توان از این برنامه جهت پیشگیری از سوء مصرف مواد استفاده کرد.