نام پژوهشگر: مهدیه شمسه

ارزیابی توان اکولوژیک به منظور توسعه جنگلکاری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(gis) مطالعه موردی : حوضه آبخیز قلعه گل شهرستان خرم آباد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا 1389
  مهدیه شمسه   حسن پوربابایی

ارزیابی توان اکولوژیکی به معنی بررسی قدرت بالقوه سرزمین و تعیین نوع کاربرد طبیعی آن توسط انسان است. در این تحقیق توان اکولوژیک حوضه آبخیز قلعه گل با هدف توسعه جنگلکاری مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منطور لایه های اطلاعاتی لازم مانند نقشه های شیب، ارتفاع از سطح دریا، جهات جغرافیایی، اقلیم، فرسایش، عمق و بافت خاک، زمین شناسی ، تیپ و تراکم گیاهی با رقومی کردن نقشه توپوگرافی و نقشه زمین شناسی و با استفاده از نرم افزارهای 9.2 arc gis و arc view 3.2 استخراج شدند. برای ارزیابی توان اکولوژیکی ابتدا لایه های داده های اکولوزیک با هم ترکیب ( روی هم گذاری ) شده و محصول نهایی نقشه واحدهای زیست محیطی بود. در این مرحله با توجه به هدف ارزیابی و بر اساس منطق بولین محدودیت های موجود در منطقه شناسایی شده و از نقشه موجود حذف شدند. سپس معیارهای مورد استفاده در ارزیابی با توجه به نظر کارشناسی و بر اساس روش ارزیابی چند معیاره و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و با استفاده از نرم افزار expert choice اولویت بندی شدند و وزن نهایی مربوط به هر معیار تعیین شد. پس از آن ارزش گذاری نقشه ها صورت گرفت و در نهایت با توجه به ارزش های موجود ، توان هر یک از واحدهای زیست محیطی مشخص و قابلیت منطقه برای توسعه جنگلکاری در چهار طبقه توان تعیین شد. البته با توجه به این که هر گونه، نیاز های اکولوژیکی خاصی دارد لذا متناسب بودن نیاز های اکولوژیکی گونه با شرایط اکولوژیکی موجود در منطقه شرط موفقیت در امر جنگلکاری می باشد. به همین دلیل بعد از اینکه توان اکولوژیکی منطقه مورد مطالعه برای جنگل کاری تعیین شد، چند گونه به منظور احیای جنگل های این منطقه پیشنهاد شد و میزان تناسب نیاز های اکولوژیکی این گونه ها با شرایط اکولوژیکی موجود در منطقه مورد بررسی قرارگرفت و در واقع مکان مناسب برای جنگلکاری با هر کدام از گونه های مورد بررسی تعیین شد.

ارزیابی قابلیت توان تفرجی سامان عرفی ایواندر
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه لرستان - دانشکده کشاورزی 1391
  مریم موسوی   حسن اکبری

طبیعت گردی نوعی از گردشگری است که ریشه های آن به طبیعت و محیط های بازگسترش یافته است. جنگل به عنوان یکی از مهم ترین و جذاب ترین منابع تفرجی درطبیعت محسوب می شود. بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه، از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصل توسعه پایدار یاد می کنند. جنگل های زاگرس از نظر معیار اقلیم، خاک، منابع آبی و چشم انداز به عنوان عوامل محیطی و جذابیت های طبیعی، تاریخی و فرهنگی به عنوان عوامل اقتصادی و اجتماعی دارای اهمیت هستند. ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین با در نظر گرفتن مناطق مساعد برای تفرج و تفریح مردم باعث حفظ این جنگل ها می گردد. در این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک سامان عرفی ایواندر درجنگل کاکارضا در استان لرستان برای کاربری اکوتوریسم که پتانسیل های منطقه را برای این کاربری مشخص می نماید. در سه مرحله شناخت، تجزیه و تحلیل و ترکیب انجام گردید. ابتدا نقشه های مربوط به منابع فیزیکی و زیستی با در نظرگرفتن شرایط منطقه مطالعاتی و مدل اکولوژیکی اکوتوریسم برای ایران شامل نقشه های شکل زمین (حاصل تلفیق نقشه های شیب، جهت و ارتفاع) خاک، تیپ های جنگل و تراکم تاج پوشش جنگل تهیه طبقه بندی و وزن دهی شدند. سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) تلفیق شده و نقشه زون بندی تفرجی منطقه مورد مطالعه حاصل گردید. در مرحله بعد با دخالت دادن فاکتورهای منابع آبی، دسترسی به جاده و کاربری فعل اراضی اولویت بندی پهنه های و زون بندی نهایی انجام شد. براساس نتایج بدست آمده منطقه به علت نداتشتن شرایط اقلیمی و بافت خاک مناسب برای تفرج متمرکز درجه یک فاقد این طبقه توان می باشد و از 1077/26 هکتار مساحت منطقه مورد مطالعه 1/70درصد (18/40هکتار) به تفرج متمرکز نوع دو، 10/15درصد (109/40هکتار) به تفرج گسترده نوع یک، 13/30درصد (324/61 هکتار) به تفرج نوع دو و 58درصد (624/85 هکتار) به منطقه نامناسب (حفاظتی) اختصاص دارد.