نام پژوهشگر: فایقه مهرورزیوسف

اعدام از منظر جرم شناسی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده حقوق و معارف اسلامی 1388
  فایقه مهرورزیوسف   عباس نظیفی

مجازات اعدام از ضمانت اجرا ئیات اجتماعی است که از قدیم الا یّام در تمام جوامع و تمدّنها وجود داشته و قربانیان بسیاری گرفته است . از قانون شش هزار ساله حمورابی گرفته تا قوانین جدید شاهد اعمال این کیفر در برا بر برخی از جرایم و افعال می باشیم . در حقوق کیفری اسلام نیز قصاص نفس یا اعدام شدیدترین نوع مجازات محسوب می شود. با وجود اینکه امروزه این مجازات در بسیاری از کشورها به طور کامل لغو گردیده است و بسیاری از اسنادو معاهدات بین المللی اعمال آن را نقض حقوق بشر می پندارند ولی هنوز هم کشورهایی هستند که یا به دلیل سیاسی و یا مذهبی و غیره ،این مجازات را در قوانین خود حفظ کرده اند. علیرغم مجادلات و مباحثات موافقان و مخالفان در ردّ ،یا تا یید اعدام ،باید این واقعیت را پذیرفت که دلایل هیچ کدام از دو طرف قاطع نمی باشد و اکثر دلایل مخالفان اعدام ،آرمانی و غیر منطبق با واقعیّات جامعه بوده و مطابق اوضاع و احوالی است که فقط در مدینه فاضله دست یافتنی است. به طور قاطع نمی توان بر این اعتقاد بود که مجازات مرگ، در همه جا کیفری غیر مفید یا عادلانه میباشد،امّا راه حل عملی که در این زمینه مفید و شایسته به نظر میرسد این است که برای حفظ حقّ حیات اشخاص و رعایت ارزش ذاتی آنها حّداقل در برخی از جرایم نظرات مخالفان را بر موافقان ترجیح داده و تا حدّ امکان اعمال آن در قوانین کاسته و اجرای آن را محدود به برخی از جرایم بسیار شدید و زیانبار بنمائیم،مخصوصاً با توجّه به اینکه در دنیای معاصر دیگر هدف از مجازات سزادهی و مکافات نبوده بلکه هدف اصلاح و تربیت مجرم و اعاده وی به زندگی عادی می باشدو اشتراک دیدگاه د رخصوص اعدام از منظر اسلام و جرم شنا سان نیز همین هدف می باشدو به همین دلیل در اسلام راه توبه قرار داده شده است .جرمشنا سان در بحث قصاص که حق النّاس است و اعمال مجازات به خواست ولی دم به عمل می آید در وهله اوّل حق را به صاحبان آن داده و حقّ اعمال آنرا برای صاحبانش محفوظ میدانندو اگر در قوانین مجازات اعدام پیش بینی شده باشد نیز قائل به اجرا هستند ولی اعتقادشان بر این است که اعدام صرفاً برای انتقام جامعه تلقی می گردد و تاثیری بر شخصیت مجرم ندارد چرا که دیگر زنده نیست. جرم شناسان بر این باورند که باید به موقعیت مجرم پی ببرند ، به تربیت و رشد او بپردازندچنا نچه مجرم اصلاح پذیر نبود حکم اعدام در مورد وی اجرا گردد.