نام پژوهشگر: محمد جواد احمدی
محمد جواد احمدی محمد مرادی
شروع استفاده از روش های ژئوفیزیکی از ثبت علمی معدن شناسی توسط جورجیوس آگریکولا در سال 1556 انجام شد و کشف خاصیت مغناطیسی زمین توسط گیلبرت در نیمه ی دوم قرن شانزدهم و نظریه ی نیوتون در مورد گرانش زمین در سال 1684 را می توان شروع علم ژئوفیزیک دانست؛ در نهایت ورود رایانه و سیستم های الکترونیکی به صحنه هی علمی باعث پیشرفت های شایان توجهی به خصوص در دهه های اخیر شده است. روش های ژئوفیزیکی یه صورت های زمینی، هوایی، دریایی و حتی زیرزمینی انجام می شود. در برداشت های هوایی تقریباً تمام منطقه ی مورد نظر مورد بررسی قرار می گیرد که ممکن است پس از طی پروازهای پر هزینه و صرف زمان، منطقه فاقد عنصر مورد نظر باشد. در این جا استفاده از یک روش نمونه گیری مناسب، معقول به نظر می رسد. روش نمونه گیری سازوار برای اولین بار توسط یک آماردان آمریکایی به نام تامپسون در سال 1988 معرفی شد. وی دو سال بعد یکی از انواع نمونه گیری سازوار به نام نمونه گیری خوشه ای سازوار را پیشنهاد داد و در ادامه، روش نمونه گیری خوشه ای سازوار نواری را در سال 1991 معرفی نمود. از این روش نمونه گیری در شرایطی می توان استفاده کرد که صفت مورد نظر در جامعه به صورت خوشه ای و کمیاب باشند. تامپسون در سال 1994 طی مقاله ای مشترک با سیبر، پدیده ی آشکارسازی ناقص را در نمونه گیری خوشه ای سازوار بررسی کردند. معمولاً مواد معدنی در طبیعت به صورت خوشه ای و کمیاب هستند. همچنین در ژئوفیزیک هوابرد، خطوط پروازی موازی هستند در نتیجه می توان از نمونه گیری خوشه ای سازوار نواری در اکتشافات ژئوفیزیکی هوابرد استفاده کرد. در فصل اول این پایان نامه، ابتدا به تعریف چند اصطلاح و خاصیت آماری و ریاضی می پردازیم که در ادامه مورد استفاده قرار می گیرند و سپس مفاهیم اصلی این پایان نامه نظیر ژئوفیزیک هوابرد، نمونه گیری خوشه ای سازوار و آشکارسازی ناقص را به طور اختصار شرح می دهیم. در فصل دوم به طور مفصل به معرفی روش نمونه گیری خوشه ای سازوار و پدیده ی آشکارسازی ناقص می پردازیم. در فصل سوم، مطالبی درباره ی ژئوفیزیک و انواع آن بیان می کنیم و کاربردهای آن را نیز شرح می دهیم. در فصل چهارم استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای سازوار با در نظر گرفتن پدیده ی آشکارسازی ناقص در ژئوفیزیک هوابرد مورد بررسی قرار می گیرد و چند برآوردگر جهت برآورد پارامتر میانگین و مجموع جامعه معرفی می شود. به کمک داده های حاصل از جامعه ی واقعی معدن مس سرچشمه، کارایی برآوردگرها با هم مقایسه می شوند.