نام پژوهشگر: زینب حاجتی

بازنمایی تجربه زنان از جهان اجتماعی در رمان (تحلیل جامعه شناسانه 5 رمان پرفروش دهه اخیر 1385-1375)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی 1387
  زینب حاجتی   افسانه کمالی

چکیده: بازنمایی تجربه زنان از جهان اجتماعی در رمان های پرفروش دهه اخیر، یعنی سال های 1385-1375 موضوع پژوهش حاضر است. در این پژوهش کوشش شده است به این سئوال پاسخ داده شود که در رمان های زنان دهه اخیر، تجربه زنان چگونه بازنمایی شده و زنان این رمان ها با چه مسائل و دغدغه هایی مواجه اند. چارچوب مفهومی پژوهش حاضر با مطالعه جامعه شناسی ادبیات، رابطه جامعه و ادبیات از منظر اندیشمندان و همچنین مفهوم بازنمایی، جهان اجتماعی و نظریه ساخت اجتماعی واقعیت شکل گرفته است. با توجه به ملاک های تعیین شده برای انتخاب رمان ها، یعنی پرفروش بودن رمان ها، قرار گرفتن انتشار رمان ها در فاصله بین سال های 1385-1375 و اینکه شخصیت اصلی رمان ها می بایست زنان باشند و رمان حول بیان تجربیات زنان شکل گرفته باشد، پنج رمان انتخاب گردید. روش استفاده شده در این پژوهش، نظریه مبنایی می باشد. نظریه مبنایی روشی کیفی است و برخلاف روش هایی که تأکید آنها بر اثبات فرضیه و قضایای نظری است، تأکید در این روش بر تولید نظریه است. در این تحقیق، کدگذاری در سه مرحله انجام شد. ابتدا رمان ها کدگذاری شدند و مفاهیم و مقولات مرتبط با سئوالات تحقیق استخراج شد. سپس مفاهیم و مقولات بدست آمده با هم ترکیب شده و پدیده اصلی نام گذاری شد و سپس شرایط، زمینه ها ، استراتژی های کنش و نتایج آن به دقت جستجو شد و تئوری تحقیق بدست آمد. مقولات بدست آمده نشان می دهد این زنان دچار مسائل و دغدغه های؛ روزمرگی، عدم رضایت از زندگی زناشویی، تضاد، تنهایی، گم گشتگی، حسرت، ناتوانی، عدم اعتماد به نفس، توجه به گذشته و ناامیدی از آینده، نگرانی و احساس ترس و ناامنی هستند. تئوری نهایی بدست آمده از بررسی رمان ها نشان می دهد که در این رمان ها، زنان بازنمایی شده در رمان ها دچار پدیده "هویت ناموجه ذهنی" هستند و به همین دلیل مدام در حال بازاندیشی هستند و به عبارتی بازاندیشی دایمی دارند.