با توجه به اینکه در دوره ی معاصر نمادپردازی عمدتاً از مسائل عرفانی خارج و وارد مسائل اجتماعی شد، نمادها هم دچار تحولات و دگردیسی معنایی شدند و در فضا و شرایط جدید، لباسی بدیع از معنی پوشیدند. چرایی و چگونگی دگردیسی معانی نماد در شعر معاصر، سوال اصلی این پژوهش است که در دو محور اصلی1- عوامل زمینه ساز تحوّل معنایی نماد 2- نقش ساختار شعر و زنجیره ی همنشینی کلمات در تحوّل معنایی نماد، مورد بررسی قرار گرفته است. عوامل فرهنگی و آشنایی با ادبیات مغرب زمین و فرهنگ آنها، اوضاع و حوادث سیاسی اجتماعی عصر شاعران، ویژگی های خصوصی و شخصی هر شاعر از اصلی ترین عوامل زمینه ساز تحولات معنایی نماد، ساختار ویژه و فضای خاص شعر معاصر، روابط میان جملات، زنجیره ی همنشینی کلمات و نوع انتخاب و کاربرد آنها، جایگاه اسمها، افعال، قیود و... از عوامل تأثیرگذار ساختار شعر معاصر بر تحولات معنایی نماد است.

سبک کمال الدین از سه دیدگاه زبانی فکری و ادبی بررسی شده و در پایان هر بخش نتیجه بحث ارائه شده است