نام پژوهشگر: فرهاد پهلوان زاده

عوامل خانوادگی مؤثر بر سلامت روان زنان سالمند (تحقیق در منطقه 10 شهر تهران)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم اجتماعی 1388
  فرهاد پهلوان زاده   عذرا جاراللهی

یکی از مشکلات عمده سالمندان در عصر حاضر مسائل مربوط به سلامت روان این گروه است. هدف پژوهش حاضر به بررسی عوامل خانوادگی موثر بر سلامت روان زنان سالمند ساکن منطقه 10 شهر تهران می پردازد. منابع مرتبط، اعم از پژوهش ها و نظریه ها در سه گروه روانشناختی، جامعه شناختی و سالمندی مورد مطالعه قرار گرفت. چارچوب نظری تلفیقی از نظریه های تولید اجتماعی بیماری روانی، پیری شناسی اجتماعی، نظریه های مرتبط با حمایت اجتماعی، نظریه کوکرین و کوئن و نظریه فعالیت می باشد و فرضیه ها بر این پایه تدوین شده اند. جامعه آماری تحقیق، کلیه زنان سالمند 60 سال و به بالا در منطقه 10 شهر تهران می باشد که تعداد 375 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. روش تحقیق پیمایشی بوده و اطلاعات لازم برای آزمون فرضیه ها از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. از لحاظ سلامت روان از کل 375 نفر، 62/4 درصد در گروه سالم و 37/6 درصد در گروه ناسالم قرار گرفته اند. با توجه به نتایج بدست آمده، تمام فرضیات تحقیق مورد تایید قرار گرفت و ارتباط سلامت روان زنان سالمند مورد مطالعه با متغیرهای حمایت خانوادگی، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، وضعیت تأهل، حضور فرزندان در خانه و میزان مشارکت در فعالیت خانگی تأیید شد. بر اساس تحلیل رگرسیونی انجام شده، متغیر وضعیت تأهل قوی ترین پیش بینی کننده سلامت روان زنان سالمند است و متغیرهای میزان مشارکت در فعالیت خانگی و حضور فرزندان در خانه رتبه های بعدی تبیین واریانس متغیر سلامت روان زنان سالمند را به خود اختصاص داده اند. در پایان با توجه به ارتباط تنگاتنگی که بین عوامل خانوادگی با سلامت روان زنان سالمند وجود دارد، پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت سلامت روان جامعه مورد مطالعه ارائه شده است.