نام پژوهشگر: فرزانه فیروز زاده
فرزانه فیروز زاده محمد صادق بصیری
ماهیّت و محتوای بسیار متنوّع شعر حافظ به حدّی است که شهرت او را در اکثر نقاط دنیا منتشر کرده است و همین امر باعث شده که نه تنها محقّقان ایرانی بلکه دانشمندان سایر نقاط از جمله شبه قارّه هند را برآن داشته است که شعر حافظ را شرح و تفسیر کنند. یکی از این شروح، شرح دیوان حافظ منسوب به سیّد محمد صادق علی لکهنوی است که در کشور هندوستان به رشته تحریر در آمده است. این شرح مانند شرح سودی تنها به شرح ابیات از نظر لغوی و دستوری نمی پردازد بلکه تعبیرهای عرفانی از لغات و ابیات بیان می دارد تا حدّی که عنوان «شرح عرفانی» را بر خود می پذیرد. به نظر می رسد که این شرح بر شروح عرفانی بعد از خود تأثیری به سزا گذاشته است؛ به گونه ایی که در بدرالشرح اثر بدرالدّین اکبر آبادی (1254هـ ق) ردّپایی از روش نگارش و شرح عرفانی او قابل مشاهده است. در این پایان نامه نخست به معرّفی شارح، نمونه هایی از اشعار شارح و بزرگان، معرّفی کتاب، ویژگی های کتاب، اشتباهات شارح و روش تصحیح پرداخته شده است؛ آن گاه بر اساس نسخه ی چاپ سنگی، شرح دیوان حافظ تصحیح شد. و در پایان فهرست آیات و احادیث، فهرست اشعار بزرگان و نمونه ای از نسخه چاپ سنگی آورده شد.