پارانوئیا و اضطراب جنبه های شناختی مشترکی دارند که بارزترین آنها عبارتند از توجه انتخابی به اطلاعات تهدیدآمیز، تمایل به در نظر گرفتن روابط خیالی مبالغه آمیز بین رویدادها به ویژه زمانی که قصد آسیب زدن وجود داشته باشد و ترس از کنترل. این شباهت ها به ظهور درمان های کوتاه مدتی منجر شده است که بر اساس درمان های اضطراب طرح ریزی شده اند. بر این اساس این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی تلفیق فنون شناختی- رفتاری کاهش اضطراب و دارودرمانی در درمان عقاید پارانوئید و هذیان های گزند و آسیب بیماران مبتلا به روان پریشی انجام شد. در این پژوهش دو بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیای پارانوئید مزمن، علاوه بر دارودرمانی، 8 جلسه فنون شناختی- رفتاری کاهش اضطراب را با هدف کاهش عقاید پارانوئید و هذیان های گزند و آسیب دریافت کردند. درمان بر اساس فنون شناختی- رفتاری کاهش اضطراب، طراحی شد و شامل آموزش روانی، آرامسازی و بازسازی شناختی بود که با موقعیت های خنثی آغاز و به تدریج وارد موقعیت های مرتبط با پارانوئیا می شد. در طی جلسات درمانی، آزمودنی ها توضیحات جایگزین را برای وقایع، جمع آوری کرده و احتمال هر توضیح را ارزیابی می کردند. در این پژوهش از طرح خط پایه چندگانه تک آزمودنی استفاده شد و آزمودنی ها بر اساس مقیاس بینش، مقیاس کوتاه ارزیابی روانپزشکی، نمره گذاری روزانه ی عقاید پارانوئید و هذیان گزند و آسیب، پرسشنامه ی اضطراب بک و پرسشنامه افسردگی بک درخط پایه، بعد از درمان و 45 روز پیگیری مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاکی از کاهش عقاید پارانوئید، هذیان گزند و آسیب، اضطراب و افسردگی در آزمودنی «الف» و کاهش عقاید پارانوئید و اضطراب در آزمودنی «ب» بود. همچنین در آزمودنی «الف» کاهش عقاید پارانوئید، هذیان گزند و آسیب و اضطراب در مرحله ی پیگیری نیز حفظ شده بود.