نام پژوهشگر: سعیده عدالتی

حقوق بشردوستانه از نگاه فقه اسلامی و حقوق بین الملل
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری 1388
  سعیده عدالتی   محمد تقی فخلعی

یکی از موضوعات مورد توجه در عرصه ی بین الملل، مسأله ی حقوق بشردوستانه است؛ مجموعه قواعدی که قلمرو اجرایی آن ها میدان نبرد و مبارزه است. از آن جایی که جنگ به عنوان واقعیتی غیرقابل انکار همواره بسیاری از افراد و به طور خاص غیرنظامیان را به کام مرگ کشیده است، مکاتب و مذاهب اخلاقی در صدد برآمده اند تا از ثقل صدمات جسمی و روحی آن بکاهند. می-توان ادعا کرد که اسلام از جمله مکاتبی است که پیش از هر مکتب و نظام حقوقی دیگری، احکامی مترقی در این زمینه ارائه کرده است. هدف این رساله بیان این دسته از احکام و بررسی تطبیقی آن ها با قواعد بین المللی است. در این راستا مطالب مربوط در دو بخش تنظیم شده است. بخش نخست شامل سه فصل است، فصل اول به بررسی ماهیت جنگ و دیدکاه-ها درباره ی آن اختصاص یافته است. در فصل دوم، مباحث حقوق بشردوستانه ی نوین مطرح شده است تا زمینه ی ورود به بحث فقهی فراهم شود. فصل سوم که آغازگر مباحث اصلی است، به بیان اصول انسان دوستانه ی اسلامی اختصاص یافته است. بخش دوم به بیان کاربردی حقوق بشردوستانه بر اساس مصادیق آن پرداخته است. این مطالب در سه فصل مستقل که عبارتند از روش های غیرمتعارف، صیانت غیرنظامیان و حقوق اماکن و محیط زیست گرد آمده است. در این تحقیق سعی شده است تا زمینه های انسان دوستانه علاوه بر تطبیق با حقوق بین الملل معاصر و سایر مکاتب موجود، شناسایی و با رویکردی نقادانه مورد بررسی قرار بگیرد.