نام پژوهشگر: غلام رضا تولابی شیخی
غلام رضا تولابی شیخی منوچهر چیت سازان
در تحقیق حاضر، gis همراه با drastic تصحیح شده، و تکنیک های ارزیابی چند معیاره به منظور تخمین آسیب پذیری آب های زیرزمینی دشت شمال دزفول نسبت به آلودگی نیترات به کار گرفته شد. آسیب پذیری آب های زیر زمینی می تواند به عنوان ابزاری مناسب جهت برنامه ریزی و تصمیم گیری های محیطی مورد استفاده قرار گیرد. به منظور پهنه بندی آسیب پذیری آبخوان دشت شمال دزفول ، مدل drastic که از هفت پارامتر موثر بر انتقال آلاینده ها در محیط زیر سطحی (عمق آب زیر زمینی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، تـأثیر محیط غیر اشباع، و هدایت هیدرولیکی) استفاده می کند، به کار گرفته شده است. لایه های اطلاعاتی مورد نیاز جهت تعیین پتانسیل آلودگی با روش همپوشانی - شاخص در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) تهیه و تلفیق گردیده است. واسنجی مدل های ارزیابی پتانسیل آلودگی با استفاده از داده های موجود غلظت نیترات چاه های آب انجام شده است. از میان 32 مدل تحت واسنجی، یک مدل به دلیل تطابق بهتر با داده های آلودگی چاه ها به عنوان مدل نهایی پتانسیل آلودگی نیتراته آب های زیرزمینی انتخاب شده است. در مدل مذکور وزن پارامترهای محیط غیر اشباع، خاک و هدایت هیدرولیکی تصحیح گردیده است. بر اساس نقشه نهایی پتانسیل آلودگی آب های زیرزمینی منطقه مورد مطالعه 10 درصد دارای پتانسیل آلودگی خیلی کم، 19 درصد دارای آسیب پذیری کم، 26 درصد دارای آسیب پذیری متوسط تا کم، 25 درصد دارای آسیب پذیری متوسط، و 21 درصد دارای آسیب پذیری متوسط تا زیاد می باشد. نواحی جنوب شرق منطقه مورد مطالعه از پتانسیل آلودگی بالاتری نسبت به قسمت های شمالی برخوردار می باشند. به منظور تخمین خطر آلودگی آب زیرزمینی نسبت به نیترات در منطقه مورد مطالعه، نقشه پتانسیل آلودگی با نقشه کاربری اراضی هم پوشانی داده شده است. مدل واسنجی شده drastic دشت شمال دزفول نسبت به پارامترهای تغذیه و عمق آب زیر زمینی حساس می باشد. فن آوری gis می تواند با تحلیل و مدل سازی روابط مکانی پارامترهای مدل drastic، ارزیابی آسیب پذیری آب های زیرزمینی را پشتیبانی کند.