نام پژوهشگر: رباب پورمحمود

مضامین رمانتیسم در آثار ابراهیم ناجی
thesis دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  رباب پورمحمود   عبدالأحد غیبی

تاریخ هنر و ادب اروپا در دهه های بیستم و سی ام قرن نوزدهم شاهد ظهور مکتب ادبی دیگری با عنوان مکتب رومانتیسم شد. این مکتب نوظهورِ اروپایی، به سرعت ادبیات ملل دیگر جهان را تحت تأثیر خود قرار داد. جهان ادبیات عربی نیز در پی گسترش ارتباطات با غرب، در دهه های آغازین قرن بیستم میزبان نحله ی فکری و ادبی رومانتیسم قرار گرفت. به تبع آن، شاعران و نویسندگانی که خواهان تجدد و نوآوری در بنیان ادبیات عربی بودند، عرصه را مساعد یافته و جهت تحول اساسی در ادبیات قلم زدند. ابراهیم ناجی از جمله شاعران این مکتب بود که در کنار دیگر هم مسلکان خود سعی داشت اندیشه های رومانتیکی را در ادبیات عربی بارور سازد. مضامین و مفاهیم بلند رومانتیسم به اشکال مختلف در شعر ناجی تجلی پیدا کرده است و عشق به عنوان یکی از مهم ترین مضامین رومانتیکی سردفتر آثار ادبی اوست؛ ناجی قصیده ی عشق است، آن را به مرز معنویت نزدیک می سازد و از طریق آن به معبود ازلی اتّصال می یابد. ناجی در عالم هستی بسان انسان غریبی است که چیزی جز دیدار محبوب نمی تواند این حس غربت را از روح ناآرام او بزداید. امّا در کنار این مضامین، طبیعت نیز پناهگاه خستگی های شاعر است، آن را با عشق پیوند می دهد و در دامانش تسلی می یابد. همچنین شاعر از ظلم موجود در جامعه و عقب ماندگی مردمش رنج می برد و ندای آزادی و حریّت سر می دهد. او در بیشتر این موارد به شیوه ای زیبا و هنری، عاطفه و خیال رمانتیکی را نیز در اشعار خویش حاکم می سازد.