نام پژوهشگر: نرگس خراسانی زاده

کارنامه ی شعری منوچهر نیستانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ولی عصر (عج) - رفسنجان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1389
  نرگس خراسانی زاده   حمید جعفری قریه علی

منوچهر نیستانی (1360-1315) از شاعران دهه ی چهل است وی علاوه بر سرودن شعرهای نیمایی، یکی از مبتکرترین شاعران نئوکلاسیک معرفی شده است. مجموعه ی اشعار وی عبارتند از: «جوانه»، «خراب»، «گل اومد بهار اومد»، «دیروز خط فاصله»، «مادر من» و «دو با مانع»؛ در این آثار شاعر به مضامین عاشقانه و رمانتیک، اجتماعی و سیاسی، ادبیات کودکان و ادبیات کارگری پرداخته است، درون مایه ی اغلب آثار وی غم و اندوه، یأس، بدبینی و مرگ اندیشی است. اوج شهرت نیستانی به واسطه ی نوآوری در غزل های مجموعه ی «دیروز خط فاصله »است؛ شکل گریزی و نو آوری در محتوای غزل وی را به عنوان یکی از پیشگامان و آغاز گران غزل نو مطرح کرده است. در پایان نامه ا ی که پیش رو دارید، زندگی منوچهر نیستانی و آثار وی مورد بررسی قرار گرفته، در این پژوهش آثار وی از لحاظ زبان، بیان، صور خیال، عناصر شعری، محتوا و مضمون، درون مایه ، موسیقی شعر و آرایه های لفظی و معنوی بررسی شده است. هدف از این تحقیق، شناخت فکر، اندیشه و عواطف منوچهر نیستانی ، آشنایی با زبان و بیان، تعهّدات اخلاقی و اجتماعی، شیوه ی وی در انتقال پیام به مخاطب، آشنایی با غزل نو و درک بهتر فضای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوره ی زندگی شاعر به شیوه ای تحلیلی – توصیفی است. حاصل پژوهش نشان می دهد که منوچهر نیستانی با برخورداری از دایره ی واژگانی گسترده، پای بندی به رعایت وزن و قافیه، تصویر سازی زیبا و بازی های کلامی، مضامین اجتماعی را نیز با طنزی تلخ و گزنده درآمیخته و در شکل و محتوای قالب های سنتی به خصوص غزل نوآوری و ابداع نموده و به همین علت در عرصه ی «غزل نو» یکی از شاعران تأثیر گذار به شمار می آید. کلید واژه ها: منوچهر نیستانی، شعرنیمایی ، غزل نو، طنز سیاه، ادبیات کودکان، ادبیات کارگری.