نام پژوهشگر: حسین کروجی

بررسی نقش عوارض ژئومورفولوژی در تغذیه مخازن آب زیرزمینی دشت روداب سبزوار
thesis دانشگاه تربیت معلم - سبزوار - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1387
  حسین کروجی   ابوالقاسم امیراحمدی

دشت روداب در جنوب غربی سبزوار واقع شده و دارای اقلیم خشک با متوسط بارش سالیانه در حدود200 میلی متر می باشد. از نطر زمین شناسی قدیمی ترین سنگ های منطقه سنگ های آهک کرتاسه است وبیشترین سطح منطقه را آبرفت های جوان کواترنری پوشانده است .مهم ترین فرایند شکل زایی فعال در منطقه فرسایش بادی می باشد. تنها زهکش اصلی منطقه رود کال شور سبزواراست که در مرز شمالی از سمت شرق به غرب جریان دارد. با توجه به مطالعات انجام شده سالیانه در حدود 65 میلیون متر مکعب از ذخایر آب های زیرزمینی منطقه برداشت می شود این مقدار برداشت سبب شده که سالیانه در حدود 70 سانتی متر سطح آب های زیرزمینی منطقه افت کرده وهیدروگراف معرف این دشت روند خطی به خودبگیرد وبه حالت فوق بحرانی درآید. به علت وجود تشکیلات رسی ونئوژن وجاری شدن رواناب ها برروی این سطوح مقدار املاح آب زیرزمینی منطقه بسیار بالا بوده وبه جزء مناطق جنوبی وجنوب شرقی بقیه آب ها ی منطقه دارای محدودیت برای شرب می باشند.وجود تشکیلات آذرینی ورسوبات درشت دانه در نواحی جنوبی وشرقی که مقاومت بالایی در مقابل انحلال دارند سبب شده آب های این مناطق دارای املاح کمتری باشند وکیفیت مطلوبی داشته باشند از مهم ترین عوارض ژئومورفولوژی منطقه مخروط افکنه ها هستند تمام مخروط های منطقه درپای ارتفاعات جنوب وجنوب شرقی تشکیل شده وبه سمت نواحی مرکزی وشمالی گسترش پیدا کرده اند به دلیل وجود رسوبات درشت دانه در محدوده مخروط ها که دارای تخلخل ونفوذپذیری بالایی هستند وهمچنین به دلیل بارندگی بیشتردر ارتفاعات، منابع آب غنی وبا کیفیت در آن ها تشکیل شده است دراین محدوده به دلیل وجود عناصر درشت انه با تخلخل ونفوذپذیری زیاد می توان با اجرای روش های متنوع تغذیه به تقویت سفره های آب زیرزمینی وبهره برداری طولانی تر از آن ها کمک نمود. جهت جریان آب زیرزمینی منطقه از طرف شرق وجنوب شرقی به سمت غرب وشمالی غربی است و به دلیل افت بیش از حد سطح ایستایی آب در مناطق مرکزی وتراکم زیاد چاه ها جهت جریان در قسمت های مرکزی به سمت نواحی داخلی می باشد.