در این تحقیق واکنش تشکیل کمپلکس بین کاتیون های tl+، ag+ و +2pb با 2و6-دی(فوران-2ایل)-4-(4-متوکسی فنیل)پیریدین (dfmp) به عنوان یک لیگاند سنتزی جدید در سیستم های دو جزئی استونیتریل(an)–آب(o2h)و متانول(meoh)–آب(o2h)در دماهای مختلف بوسیله تکنیک هدایت سنجی مورد مطالعه قرار گرفت.

انتقال رقابتی کاتیونهای فلزیco2+٬ ni2+ ٬ cu2+٬ zn2+٬cd2+٬ ag+ وpb2+ با لیگاندهای دی بنزو– 18- کرون- 6(db18c6) ٬ دی بنزیل- دی آزا- 18- کرون– 6 (dbda18c6)، دی ترشیو- بوتیل- دی بنزو– 18- کرون- 6(di-tert-butyl-db18c6) و دی بنزو– پیریدینو- 18- کرون- 6 (dbpy18c6) با استفاده از حلالهای آلی: کلروفرم (chcl3)٬ 1و2-دی کلرواتان(1,2-dce) ٬ دی کلرومتان(dcm) ٬نیتروبنزن(nb) و مخلوط حلالهای کلروفرم- نیتروبنزنchcl3-nb)) به عنوان غشاء مایع مورد مطالعه قرارگرفتند. فاز آبی منبع شامل مخلوطی از کاتیونهای مذکور باغلظت یکسان است که بوسیله یک محلول بافری شامل ch3cooh/ch3coona با 9/4 ph=رقیق گردیده اند٬ فاز آبی دریافت کننده شامل محلول بافری hcooh/hcoona با3 ph= است و فاز غشاء مایع نیز محتوی لیگانددر یک حلال آلی می باشد. نتایج بدست آمده نشان می دهند که انتخابگری وبهره انتقال برای کاتیونهای مذکور باماهیت لیگاند درشت حلقوی تغییرمی کند. ماکزیمم انتقال برای کاتیون co2+ درحضورلیگاندهای db18c6وdi-tert-butyl-18c6 مشاهده شد٬ همچنین با جایگزین شدن اتمهای نیتروژن به جای اکسیژن درلیگاندهای dbpy18c6و bda18c6 ٬ میزان انتخابگری وراندمان برای کاتیون ag+ نسبت به کاتیونهای دیگر افزایش می یافت . داده های حاصل ازآزمایش های رقابتی انتقال غشاء مایع (blm) نشان دادند که طبیعت حلال آلی که به عنوان فاز غشاء استفاده می گردد٬ بر بهره انتقال کاتیون ag+ موثرمی باشد٬ بطوریکه ترتیب افزایش بهره انتقال کاتیون مذکوربه صورت: nb>dcm>1,2-dce>chcl3می باشد. رفتارغیر خطی که برای سرعت انتقال کاتیون ag+نسبت به ترکیبات حلال دوجزیی کلروفرم- نیتروبنزن درحضورلیگاندdbpy18c6 مشاهده گردید٬ که احتمالا بواسطه تغییررفتارهای شیمایی و فیزیکی اجزاءمخلوط حلال ضمن اختلاط آنهابایگدیگرمی باشد. اثرطبیعت اسیدهای چرب ازقبیل اسیدپالمتیک٬ اسیداولئیک و اسیداستئاریک نیزبرانتقال رقابتی کاتیونها٬ موردمطالعه قرارگرفت. انتقال کاتیون ag+ازطریق غشاء توده مایع(blm) به وسیله لیگاندهای درشت حلقوی دی بنزو-پیریدینو-18-کرون-6 (dbpy18c6) ٬ 4-نیتروبنزو-15-کرون-5 (nb15c5) ٬ لیگاند غیر حلقوی 2-آمینو-تیافنول و لیگاند سنتزی 1و4- دی اکسا– 7و10 دی تیاسیکلو دودکان- 2و3- دی ان به عنوان حامل درحلال آلی نیتروبنزن(nb) وانتقال کاتیون pb2+ بالیگاند دسیل-18-کرون-6 (decyl-18c6) در1و2-دی کلرواتان(1,2-dce) به عنوان غشاء موردمطالعه قرارگرفتند. اثر عوامل مختلف ازقبیل phفاز آبی منبع و دریافت کننده ٬ ماهیت و غلظت عوامل عریان سازمانند:s2o32- ٬ p2o74- ٬ cn- ٬ scn- وddc- در فاز آبی دریافت کننده٬ غلظت اسیدپیکریک به عنوان آنیون همراه کاتیون در فاز آبی منبع٬ غلظت لیگاند٬ حجم فازآبی دریافت کننده و زمان انتقال موردبررسی قرارگرفت. ماکزیمم بهره انتقال برای کاتیونهایag+ وpb2+ درحضور تیوسولفات سدیم(na2s2o3)به عنوان عامل عریان سازمناسب مشاهده گردید. همچنین نتایج بدست آمده٬ نشان دادند که ترتیب بهره انتقال برای کاتیون ag+ بااستفاده ازلیگاند bpy18c6 درحلالهای آلی مختلف به صورت : nb>dcm>1,2-dce>chcl3می باشد. بهره انتقال حاصل از 5 بارآزمایش تکراری درشرایط یکسان برای انتقال کاتیون pb2+ بالیگاندdecyl-18c6 در حلال آلی 1و2-دی کلرواتان %2±82 بعد از4ساعت انتقال بدست آمد. انتخابگری و انتقال کاتیون pb2+ از محلول آبی منبع شامل کاتیونهای na+ ٬ k+ ٬ ca2+ ٬ cu2+ ٬ cr3+ ٬ ni2+ ٬ cd2+ و ag+ همچنین موردبررسی گردید.

واکنش کمپلکسه شدن بین کاتیونهای tl+، pb+2، la+3 با لیگاند ماکروسیکلیک cb18c6 و کاتیون tl+، hg+2 با dc18c6 در سیستم دوجزئی استونیتریل - دی متیل فرمامید با استفاده از روش هدایت سنجی در دماهای مختلف بررسی شد. داده های هدایت سنجی نشان می دهند که استوکیومتری کمپلکسهای ایجاد شده بین لیگاندهای درشت حلقوی و کاتیونهای مورد مطالعه از نوع 1:1 می باشند. ثابتهای پایداری کمپلکسهای کرون اتر که با استفاده از اندازه گیریهای هدایت سنجی بدست آمدند، نشان می دهند که در همه موارد بین عدد دهندگی حلال (براساس مقیاس گاتمن) و ثابت تشکیل کمپلکس ها در an/dmf یک نسبت معکوس وجود دارد. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی (sc، hc) برای تشکیل کمپلکسهای (db18c6. tl+)، (db18c6. pb+2) و (db18c6.la+3) از وابستگی ثابت تشکیل به درجه حرارت و با استفاده از نمودارهای وانتهوف بدست آمدند. نتایج بدست آمده نشان می دهد که واکشنهای تشکیل کمپلکس برای (db18c6. tl+_)، (db18c6. pb+2) و (db18c6. la+3) از لحاظ آنتالپی ناپایدار اما از نظر انتروپی پایدار می باشند. ترتیب انتخابگری لیگاند db18c6 برای کاتیونهای فلزی در غلظتهای مختلف از an در سیستم دوتایی an/dmf به صورت زیر است : tl+>la+3>pb+2 نتایج بدست آمده نشان می دهند که پایداری کمپلکس (dc18c6. tl+) از (db18c6. tl+) بیشتر است ، که بیانگر اثر استخلاف بر توانایی دهندگی اتمهای دهنده در حلقه پلی اتری می باشد.