گیاهان معطر از زمان های قدیم به دلیل خواص دارویی و نگهدارندگی آن ها در برابر فساد و هم چنین برای عطر و طعم دادن به غذا استفاده می شده اند. خواص دارویی گیاهان معطر تا حدودی مربوط به اسانس های گیاهی می باشند. بر این اساس، در این پژوهش بخش های گل و برگ دو گیاه salvia sclarea l. وsalvia reuterana boiss. از خانواده لامیاسه (لابیاته) از منطقه ی رهق کاشان مورد بررسی قرار گرفت. ترکیب های طبیعی تشکیل دهنده ی اسانس این دو گیاه شناسائی و خواص آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی اسانس و عصاره های متانولی گل و برگ این دو گیاه سنجیده شد.اسانس های استخراج شده از بخش های گل و برگ این دو گیاه با روش simultaneous distillation extraction (sde) ، به وسیله دستگاه gc-ms آنالیز شد. در اسانس گل و برگ گیاه s.sclareaبه ترتیب 12 و29 ترکیب مورد شناسائی قرار گرفت. اجزای اصلی تشکیل دهنده اسانس گل شامل جرماکرن-د، بتا-کاریوفیلن و کاریو فیلن اکسید و اجزای اصلی اسانس برگ شامل جرماکرن – د ( 83/20%) ، بتاکاریوفیلن ( 24/17%) و کاریو فیلن اکسید (98/9%) بودند. هم چنین در اسانس گل و برگ گیاه reuterana.s به ترتیب 31و 26 ترکیب شناسائی شد. اجزای اصلی اسانس گل شامل بنزوئیک اسید هگزیل استر و بتا- گورجنون و اجزای اصلی اسانس برگ شامل جرماکرن- د و s8 ,13 - سدران دیول گزارش شدند. فعالیت آنتی کسیدانی اسانس و عصاره های متانولی گل و برگ دو گیاه مورد مطالعه، با استفاده از دو روش dpph و ?-caroten-linoleic acid مورد بررسی قرار گرقتند و با آنتی اکسیدان استانداردbht مقایسه شدند. در روش dpph، عصاره متانولی گل گیاه s.sclarea بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را با میزان ic50، 97/0±00/73 میکروگرم بر میلی لیتر نشان داد. در روش?-caroten-linoleic acid ، عصاره متانولی برگ گیاه s.sclarea بیشترین ظرفیت آنتی اکسیدانی را با میزان 57/47% در مهار رادیکال به خود اختصاص داد. هم چنین معادل گالیک اسید ترکیب های فنولی موجود در عصاره ها با روش فولین-سیکالتیو تعیین شد و ترکیب های فنولی موجود در عصاره ها در محدوده ی 39/81 و22/116 میکروگرم بر میلی گرم ارزیابی شد. در نهایت فعالیت ضدمیکروبی نمونه های اسانس و عصاره دو گیاه مورد مطالعه برروی 8 باکتری، 1 مخمر و 1 نوع قارچ با دو روش دسیک دیفیوژن و میکرودایلوشن مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل در بین نمونه های گیاه s.sclarea اسانس گل این گیاه بیشترین اثر و حساسیت را برای متوقف کردن رشد باکتری proteus vulgaris نشان داد. در میان نمونه های گیاه reuterana..s، اثر ضد مخمری اسانس گل این گیاه به خوبی نمایان است که با کمترین غلظت (81/7 میکروگرم بر میلی لیتر) قادر به مهار مخمر candida albicans می باشد.

در این پژوهش تلاش گردید ناجور حلقه¬های اکسیژن¬دار و نیتروژن¬دار با پایه¬ی فولرن در واکنش¬های متنوعی شامل واکنش حلقه¬زایی فولرن با انواعی از حدواسط¬های فعال مانند نیتریل ایمین¬ها، نیتریل¬اکسید¬ها و آزومتین ایلید¬ها تحت شرایط نوین تهیه شود. در مرحله اول برای تهیه¬ی ناجورحلقه¬های فولروپیرازولین/ فولروایزوکسازولین، واکنش تک¬ظرف فولرن، دی¬استوکسی بنزن و مشتق¬های آریل¬هیدرازون/ اکسیم مورد بررسی قرار گرفت. این واکنش¬ها تحت شرایط حرارتی، امواج ریزموج، امواج فراصوت و تحت سایش بدون حلال مورد بررسی قرار گرفته؛ و در نهایت با مقایسه این روش¬های آزمایشگاهی در تهیه¬ی ترکیب¬های فوق، مزایا و معایب آن¬ها بیان گردید. در مرحله¬ی بعد برای تهیه¬ی مشتق¬های ناجورحلقه¬ی فولروپیرولیدین، واکنش فولرن، دی بنزیل¬آمین و مشتق¬های آلدهید تحت شرایط بازروانی و هم¬چنین تحت امواج ریزموج و بدون حلال مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله پایانی، به¬منظور تهیه¬ی فضاگزین مشتق¬های فولروپیرولیدین با پایه¬ی پرولین، ابتدا نانو¬کاتالیزگر کایرال مغناطیسی fe3o4@sio2-proline تهیه گردید. ساختار این نانو¬کاتالیزگر توسط روش¬های طیف¬سنجی eds، ft-ir، xrd, sem و vsm تعیین شد. سپس این کاتالیزگر برای تهیه¬ی فضاگزین مشتق¬های فولروپیرولیدین با پایه¬ی پرولین مورد استفاده قرار گرفت. سایر مشتق¬های ناجورحلقه با پایه فولرن در این پژوهش با استفاده از روش های طیف¬سنجی شامل ft-ir, 1h nmr, 13c nmr و ms مورد شناسایی قرار گرفتند. ساختار¬های کایرال مشتق¬های فولروپیرولیدین با پایه¬ی پرولین توسط روش¬های محاسباتی گوسین و هایپرکم مورد بررسی قرار گرفتند. در نهایت با مقایسه¬ی سطوح انرژی این ترکیب¬ها، پایدارترین ایزومر فضایی هر ترکیب مشخص و تعیین ساختار گردید.