نام پژوهشگر: علی فتحی

مدارا و قاطعیت از منظر قرآن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1388
  زهرا لطفی   علی فتحی

چکیده مدارا به معنای ملایمت و بردباری در برابر رفتار دیگران و قاطعیت به معنای اجرای مناسب قانون و بهره گرفتن از قدرت مشروع در جهت اجرای عدالت، دو دستور اخلاقی – اجتماعی قرآن است، این دو دستور بر یک سری مبانی و اصول بنیادی استوارند، از جمله این اصول می توان به، اعتقاد به خدا ، رحمانیت خدا، تقرب به صفات الهی، اجتماعی بودن انسان، هدایت پذیری انسان، کرامت انسان، خدامحوری و نفی اومانیسم، عدالت و... اشاره کرد. مدارای قرآن دایره ای به گستردگی مدارا با کفار و مشرکان تا مدارا با هم کیشان دارد؛ رفتار نیک، پرهیز از هر گونه کلام ناپسند، شرح صدر، قبول پناهندگی و... از جمله جلوه های مدارای مسلمین با مشرکان و کفار است. مجادله احسن، فراخوانی به مشترکات دینی، دعوت به گذشت وصبر، از جلوه های مدارا با پیروان سایر ادیان الهی است. دستور به عفو، صفح، نادیده انگاری خطاها، پاسخ بدی به خوبی، صبر و ...، در ارتباط با برخورد مسلمین با یکدیگر نیز، مورد سفارش اکید قرآن است؛ البته مدارای بی قید و شرط را هیچ عقل سلیمی نمی پذیرد، اگر در جایی مدارا باعث شکسته شدن حقوق الهی یا موجب تقویت جبهه باطل گردد یا عدالت را پایمال کند در این گونه موارد مدارا جایز نیست و برخورد قاطعانه ضرورت می یابد؛ اما بر خلاف مدارا که توصیه حداکثری به آن است، قاطعیت در موارد ضرورت، در ارتباط با عوامل ناامنی اجتماعی و...، صورت می پذیرد؛ نکته اساسی در این زمینه این است که، عملکردها ی قاطعانه به تصریح قرآن باید در چهار چوب عدالت صورت گیرد. از جمله موارد قاطعیت، قاطعیت در اصول به معنای نرمش ناپذیری با معاندان ارزش ها و اصول اسلامی است، عدم مدارا با این گروه دارای مراتبی چون نهی از دوستی، نهی از اطاعت و موافقت عملی و زبانی و لزوم برائت است. آخرین مرحله عدم مدارا و تحمل در قرآن، جهاد با دشمنان دین حق است، جهاد به عنوان نمادی از استواری و قاطعیت در قرآن مطرح و دارای شرائط و اهداف مشخص است. از دیگر موارد اعمال قاطعیت، قاطعیت در احکام جزائی اسلام است، احکام جزائی اسلام، مجازاتی است که خداوند متعال برای پاسداری از اخلاق افراد و جامعه به تناسب جرم و اهمیت آن وضع نموده است، مانند مجازات قصاص، سرقت، زنا و ... واژگان کلیدی: مدارا، عفو، صفح، تساهل و تسامح، قاطعیت، خشونت

بررسی تطبیقی مفردات قرآن از تفسیر مجمع البیان و کشاف از آیه 24 نساء تا 22 مائده
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1389
  رسمیه خسروی زاد   سید محمود طیب حسینی

واژه شناسی قرآن که تحت عنوان دانش مفردات از آن بحث می شود، یکی از علوم پیش نیاز تفسیر تفسیر است که پیشینه ی آن به زمان پیامبر (ص) بر می گردد. به دلیل نقش موثر و مهم این شاخه از علوم قرآنی، در دوره های بعدی مورد عنایت مفسران و دانشمندان علوم قرآنی قرار گرفت. یکی از مفسرانی که به طور گسترده در این باره بحث کرده است، مرحوم طبرسی در تفسیر «مجمع البیان فی تفسیر القرآن» است که بخش جداگانه ای را تحت عنوان «اللغه» به مفردات قرآن اختصاص داده است. زمخشری نیز که از معاصران طبرسی است، در تفسیر «الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل» در ضمن تفسیرش به مفردات آیات و معنی آن ها توجه ویژه ای مبذول داشته است. بر همین اساس در پایان نامه حاضر دویست واژه از دو جزء 5 و 6 قرآن با توجه به دو تفسیر کشاف و مجمع البیان استخراج و پس از ذکر آیه و ترجمه ی آن، ابتدا متن «اللغه» از تفسیر مجمع البیان طبرسی گزارش و با رعایت کامل نکات نگارشی و ویرایشی آورده شده است. در ادامه تلاش گردیده که متن عربی با توجه به منابع کهن عربی ازجمله: لسان العرب، العین، مفردات و... به طور دقیق اعراب گذاری و ترجمه شود و در ذیل آن با مراجعه به تفسیر کشاف، دیدگاه این مفسر در خصوص واژه های مورد نظر به دست آمده و پس از ذکر متن عربی اعراب گذاری و ترجمه شده است، سپس با تکیه بر سیاق آیات و با مراجعه به تفاسیری هم چون المیزان و نمونه و نیز کتب لغتی هم چون قاموس، لسان العرب، العین و مفردات دیدگاه های دو مفسر مورد ارزیابی قرار گرفت، البته به علت کثرت لغات و دشواری ترجمه آن ارزیابی ها موجز و در حد توان گویا بوده است.

تأثیر واژه شناسی بر فهم و تفسیر قرآن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1390
  علی جلالی بستانو   علی فتحی

بررسی تاریخ واژه شناسی قرآن، ما را از اهمیت موضوع نزد دانشمندان اسلامی ، آگاه می گرداند. در این بررسی، سیر تطور واژه شناسی قرآن و اسباب آن، معلوم می گردد. تقدس کلام الهی؛ دور شدن از دانش لغت عربی؛ بروز تخصص های لغوی؛ و رقابت بین علمای لغت، از مهم ترین اسباب تطور دانش مفردات قرآن است. فهم صحیح قرآن به فهم دقیق واژگان آن وابسته است. این پژوهش در پی نشان دادن میزان تأثیر واژه شناسی بر فهم و تفسیر قرآن است. مبنای پژوهش برای نشان دادن این تأثیر، تکیه بر اصول واژه شناسی است. بررسی آراء واقوال مفسران و مقایسه ی آن با گفته های لغت دانان، با در نظر گرفتن اصول واژه شناسی، تأثیر واژه شناسی را در تفسیر، بیشتر نمایان می سازد. از مهم ترین اصولی که می تواند تأثیر واژه شناسی را بر تفسیر بهتر نشان دهد؛ اصل اشتقاق، اشتراک و ترادف است. توجه به اشتقاق، به فهم دقیق از آیات قرآن می انجامد؛ اشتراک، موضع اختلاف بین مفسران را مشخص می نماید؛ و ترادف، موجب شناخت اعجاز قرآن و پی بردن به زیبایی آیات الهی می شود. آگاهی از اسباب اختلاف در تفسیر؛ نزدیک شدن به مراد الهی از آیات قرآن؛ و پی بردن به ظرافت ها و زیبایی های آیات، از بهترین تأثیرهای واژه شناسی بر فهم و تفسیر قرآن کریم است. واژگان کلیدی: واژه شناسی، اصول واژه شناسی، ترادف، اشتراک، اشتقاق، مدارس لغوی

راهکارهای موفقیت از منظر قرآن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1391
  محبوبه محمدرضاخانی   علی فتحی

چکیده: یکی از مسایل مهم و ضروری برای انسان، آگاهی از راهکارهای رسیدن به موفقیّت است؛ بدین ترتیب انسان با شناخت خداوند به عنوان سرچشمه موفقیّت ها، سعی می کند خود را به این منبع متصل کند. این اتصال و رابطه، در زندگی و امور او تأثیر می گذارد و به او آرامش می بخشد. با شناخت خود، درصدد شکوفا کردن استعدادهایش برمی آید تا در امورش موفّق گردد. با شناخت مسیر و راهنمایان آن، راه خود را برای رسیدن به موفقیّت کوتاه تر می کند و گرفتار بیراهه ها نمی شود و با شناخت معاد و اعتقاد به آن، می فهمد تلاشش برای رسیدن به موفقیّت بیهوده نخواهد بود. بر اساس مبانی یاد شده، راهکارها را می توان در دو قسم نظری و عملی ارائه داد؛ بدین ترتیب که انسان با تفکر، اهدافی را برای خود برمی گزیند. با اراده ای راسخ، به دستورات الهی عمل می نماید. به پاس نعمات بیکران خداوند، دائماً شکرگزار او است. بعد با کسب علم و مشورت گرفتن از دیگران، برنامه ریزی می کند. در این راه تلاش و استقامت می ورزد و با احسان، به خصوص احسان به والدین، مسیرش را هموارتر می سازد. خداوند متعال در این راستا انسان های وارسته و موفّقی، همانند پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)، ایوب( علیه السلام)، لقمان، آسیه و... را سر راه ما قرار داده است تا با الگوگیری از آنها، به موفقیّت، نایل شویم. واژگان کلیدی: موفقیّت، مبانی موفقیّت، راهکارهای موفقیّت، انسان های موفّق.

بررسی تغییرات سایکوفیزیولوژیک مرتبط با استرس امتحان در ارزشیابی کیفی- توصیفی دانش آموزان ابتدایی شهر تهران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1391
  زینب شریف عسکری   علی فتحی

:امتحان یکی از مهمترین عوامل استرس‏زا در مدارس است که پیامدهای سایکوفیزیولوژیک مختلفی دارد، اما اثرات آنها بر کودکان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی تغییرات سایکوفیزیولوژیک مرتبط با اضطراب امتحان در ارزشیابی کیفی – توصیفی دانش‏آموزان ابتدایی شهر تهران بود. روش: جامـعه‏ی آماری این پـژوهش را کـلیهدانش‏آموزان ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 91-1390 تشکیل داد و حجم نمونه شامل 90 نفر از این دانش‏آموزان بود که پس از انتخاب به روش نمونه‏گیری در دسترس به سه پرسشنامه‏ی اضطراب امتحان کودکان ساراسون، پرسشنامه شخصیت کودکان و نوجوانان آیزنک و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت پاسخ دادند. پس از اطمینان از سلامت جسمی آنها براساس بررسی پرونده‏ی پزشکی (مبنی برعدم سابقه ی بیماری و یا مصرف دارو)، ضربان قلب آنها یک هفته قبل از امتحان، روز امتحان و یک هفته پس از امتحان ثبت شد. 32 نفر از آزمودنی‏ها علاوه بر نمونه‏گیری ضربان قلب در نمونه‏گیری بزاقی هم شرکت کردند. میزان کورتیزول بزاقی در آزمایشگاه با روش الیزا تعیین گردید. یافته‏ها: میزان کورتیزول بزاقی و ضربان قلب آزمودنی‏ها در روز امتحان نسبت به یک هفته قبل ویک هفته بعد از امتحان به صورت معناداری افزایش یافت. رابطه‏ی معکوس و معناداری بین میزان اضطراب امتحان با میزان عزت نفس در دانش‏آموزان ابتدایی وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که دانش‏آموزان درون‏گرا، پرخاشگر و روان رنجور، اضطراب امتحان بیشتری را تجربه می‏کنند. نتیجه‏گیری: ایـن مـطالعه نـشان داد که علی‏رغم تـغییر نــظام ارزشـیابی، بــهداشت روانـی مـحیط یاددهـی- یادگیری در معرض تهدید است و لازم است مسئولین نظام آموزشی، تمهیدات لازم در خصوص پیشگیری و کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان بعمل آورند. کلید واژه‏ها: اضطراب امتحان، کورتیزول بزاقی، ضربان قلب، ارزشیابی کیفی- توصیفی، دانش‏آموزان

بررسی تطبیقی مفردات قرآن از مجمع البیان طبرسی و الکشاف زمخشری(جزء17 و18 )
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1391
  طاهره برخورداری فیروزآبادی   سید محمود طیب حسینی

مقدمه آشنایی با معنای کتاب عظیم الهی، قرآن مجید، فهم واژگان آن و به اصطلاح آشنایی با مفردات الفاظ آن است. با توجه به اهمیت این موضوع از میان منابع لغوی قرآنی دو مورد از بهترین ها یعنی «تفسیر مجمع البیان فی علوم القرآن» مرحوم طبرسی و همچنین «تفسیر کشّاف عن حقایق غوامض التنزیل» زمخشری (از مفسران بنام قرن های پنجم و ششم) را که در بحث های ادبی و لغوی مشهور و مورد استناد بسیاری از مفسران و لغویان هستند، در این رساله منبع اصلی تحقیق قرار داده ایم. آنچه در اینجا صورت گرفته است، بررسی تطبیقی مفردات قرآن کریم از جزءهای هفده و هیجده از دو تفسیر ارزشمند نام برده است که نتیجه آن دست یابی به معنای دقیقی از واژگان آیات دو جزء مورد نظر و نیز آشنایی به روش های عملی دو مفسر و تفاوت های کار هر یک بوده است. در واقع متن اصلی عربی از دو تفسیر استخراج شده و بعد از اعراب گذاری کامل و ارائه ترجمه ای از آن ها، میان دو بیان بر اساس دیگر منابع لغوی معتبر از جمله مفردات راغب اصفهانی، بررسی وتطبیق صورت گرفته است. بر اساس بررسی ها می توان گفت نظر این دو مفسر بزرگ می تواند در کنار هم در روشن شدن معنای واژه (چیزی که هدف اصلی این رساله است) موثر واقع شود.

پایان فلسفه و معنای تفکر در هیدگر
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده الهیات 1392
  علی فتحی   رضا سلیمان حشمت

چکیده: پایان فلسفه برای هیدگر پایان متافیزیک است که البته نباید آن را به معنای کمال و دارای برترین کمالات شدن تصور کرد، چرا که به زعم او هیچ معیار و میزانی وجود ندارد که در باب کمال دوره ای بر دوره ای دیگر داوری کنیم. نمی توانیم تفکر افلاطون را کامل تر از تفکر پارمنیدس بدانیم یا تفکر هگل را بر تفکر کانت ترجیح دهیم، هر دوره ای در فلسفه ضرورت خاص خود را دارد. پایان فلسفه برای هیدگر مرحله ای است که در آن تمام تاریخ فلسفه در نهائی ترین امکان آن جمع و متمرکز گردیده است. تحول فلسفه با تکون و پیدایش و نضج علوم همراه بوده است، اما علوم در ادامه، راه خویش را از فلسفه جدا ساختند. امروزه علوم متکفل بسیاری از پرسش های گردیده که تا دیروز فلاسفه با آن درگیر بودند و امروزه به به حوزه علوم نقل مکان کرده است. هیدگر نشستن علوم در جایگاه فلسفه را نشانه ای برای تمامیت فلسفه می داند و در نظر و نگاه او متافیزیک دوره جدید همان خاکی است که علوم از آن نشئت یافته است. خصیصه و بارزه تکنولوژیکِ تفکرِ متافیزیکی در نقطه اوج و مرحله کمال خود به علوم جدید می رسد و این حاصل غفلت از وجود و پرداختن به موجودات است که در تاریخ متافیزیک و تاریخ وجود رخ داده است. اما پایان فلسفه به معنای مستحیل شدن فلسفه در علوم جدید نیست هنوز امکانی در درون آن مکتوم و مستور است که هنوز متحقق نشده و بسط و تفصیل نیافته است. از این روی به اعتقاد او باید فلسفه را در گستره و بسط تاریخی خود مورد تأمل و مداقّه قرار دهیم و هیدگر بر اساس همین همه آثار خود را بازخوانی تاریخ وجود قرار داده است و در این واکاوی تاریخ وجود به منشأ آغازین و نقطه سرآغازی می رسد که تفکر بالیدن گرفته است و آن نقطه خود وجود است، هیدگر نام این رهیافت خود را به وجود « تفکر» می نامد تا را خود را از متعاطیان متافیزیک و فلاسفه جدا کند. از برای این مقصود هیدگر تعریف دیگری از حقیقت ارائه می دهد که امکان حقیقت در معنای متافیزیکی در پرتو آن میسر می گردد و نیز با بن و بنیاد قرار دادن خود وجود و از رهگذر صفاتی همچون حضور، زمان، رویداد از آن خود کننده و ... که به وجود اسناد می دهد و از طریق استمداد از زبان شعر کوشیده است تا از متافیزیک و فلسفه عبور کند و راه دیگری را برای تفکر آینده فرا روی بشر قرار دهد. پس پایان فلسفه و متافیزیک فی الواقع برای هیدگر پایان یک آغاز و تمهیدی برای آغازی دیگر است. این رساله در حد بضاعت مزجات خود سعی دارد این ایده را در آثار هیدگر واکاوی کرده نشان دهد. واژگان کلیدی: پایان فلسفه، تفکر، وجود، رویداد از آن خود کننده، شعر، وارستگی، راز

بررسی دیدگاه روشنفکران دینی معاصر در زمینه مولفه های جامعه شیعی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات 1392
  علی فتحی   محمدحسین پوریانی

چکیده روشنفکری دینی در جامعه ما دارای تعاریف گوناگون است اما می توان گفت روشنفکری دینی یعنی معتقد بودن در زمینه مناسبات دین و زندگی به پایایی و پویایی، منظور از پایایی اصالت در فهم دین و منظور از پویایی توسعه گرایی در تحقق دین می باشد. روشنفکران دینی در این رساله بدین قرارند: (بازرگان، آیت الله خامنه ای، امام خمینی، سروش، شریعتی، استاد مصباح یزدی و مطهری) که رویکرد این ها را به (ولایت، عدالت، انتظار، اصالت فرد و جامعه و همگنی دین وسیاست) تحلیل و مقایسه نموده ایم که تمام روشنفکران دینی نسبت به این مولفه ها رویکرد مثبت داشتند تنها بازرگان به همگنی دین و سیاست رویکردی منفی داشت و با آموزه-های جامعه شیعی سازگار نبود. اما در مورد اشتراک و افتراق روشنفکران دینی نسبت به مولفه-های جامعه شیعی در چند مولفه پدیدار بود. افتراق در بحث ولایت را می توان در دیدگاه سروش دید فقط در این بعد که ایشان به جای ولایت فقیه به زعامت فقیه معتقد است اما دیگر دیدگاه ها در ولایت تکوینی و ولایت اعتباری اشتراک داشتند. در مورد عدالت افتراق در دیدگاه ها نبود بیشتر اشتراک داشتند و دیگر اینکه در بحث عدالت هر یک از روشنفکران دینی از ابعاد مختلف به بحث عدالت پرداخته بودند. در موضوع انتظار در امید و هدف داشتن زندگی منتظر و اینکه انتظار جنبه منفی و مثبت دارد اشتراک داشتند، اما بین دیدگاه سروش و استاد مصباح یزدی در این مسأله که در دوران کنونی فساد و فحشا و ظلم فراگیر می شود افتراق وجود داشت که استاد مصباح پس از این فراگیری فساد و فحشا بازگشت به معنویت را معتقد بودند اما سروش این اعتقاد را با باورهای دینی در تعارض می بیند. در بحث اصالت فرد و جامعه هم اکثریت دیدگاه ها بر اصالت هر دو یعنی فرد و جامعه تأکید داشتند به جز استاد مصباح یزدی که به وجود حقیقی داشتن فرد معتقد بودند، اما روشنفکران دینی تز سومی را هم ارائه دادند که معتقد بودند در جامعه دینی اصالت با خدا و انوار الهی است. آمیختگی دین و سیاست را هم روشنفکران دینی معتقد بودند که یکی از مولفه های جامعه شیعی است و در همگن دانستن این دو اشتراک داشتند به جز بازرگان که هدف پیامبران را آخرت و خدا معرفی می کند و اداره امور دنیایی را هدف آنان نمی داند و بین دین و سیاست مرز قائل است، سروش هم دو نگاه به این مسأله دارد یکی اینکه ذاتاً این دو را از هم جدا می داند دیگر این که معتقد است به طور عرضی و تاریخی می توانند در کنار یکدیگر بنشینند. واژگان کلیدی: مولفه ها، روشنفکران دینی، جامعه شیعی، ولایت، عدالت، انتظار، اصالت فرد و جامعه، دین و سیاست

معیارپذیری تفسیر قرآن کریم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - پژوهشکده علوم اسلامی 1391
  علی فتحی   محمد باقر سعیدی روشن

یکی از مسائل بنیادین در تفسیر متون، معیارپذیری آن است، بدین معنا که برای داوری میان تفسیر درست و معتبر از غیر آن شاخص و میزانی وجود دارد. هدف از تفسیر متون به ویژه متون دینی، پی بردن به مراد مولف –است، بر این اساس معیارپذیری تفسیر، بر نوع نگرش و تحلیل ما از حقیقت، معنا، زبان، و روش بستگی دارد؛ چرا که تفسیر در صدد آن است که ما را به واسطه متن، به صورت روشمند، به مراد حقیقی مولف برساند. بر این اساس، دیدگاه رایج در سنت تفسیری اسلامی و حتی غربی، بر اساس اعتبار تفسیر و معیارپذیری آن بوده است. امکان تفسیر معتبر، تعین معنای متن، وابستگی معنای آن به مولف، اعتبار ظهور نوعی و لزوم کشف اراده متکلم از ظاهر کلام از جمله اصول مشترک عقلایی تفسیر است، از این رو در تفسیر متون، ضوابط عامی وجود دارد که تفسیر بر اساس آن ها انجام می گیرد. قرآن مجید نیز، از این قاعده مستثنا نیست، بلکه به عنوان وحی آسمانی که هدفش هدایت عموم مردم بوده، ساختار کلی زبان و بیان آن نیز مطابق اصول عام عقلایی، سامان یافته است؛ از این رو روش عموم مفسران در تفسیر قرآن، بر اصول زبان شناختی عقلایی، استوار بوده است. افزون بر آن، در خصوص قرآن کریم، مفاد و لازمه آیات فراوان و نیز مفاد روایات گوناگونی مانند: روایات روش فهم، روایات عرض، روایات ناهی از تفسیر به رأی، همگی گواهِ روشن معیارپذیری تفسیر قرآن کریم است. بدیهی است که هر دیدگاهی از جمله دیدگاه معیارپذیری تفسیر، در سایه تبیین و تحلیل دیدگاه های رقیب، جایگاه خاص خود را پیدا می کند، از این رو قبل از تبیین معیارپذیری تفسیر متون، مهم ترین مبانی و مستندات دیدگاه های معارض بررسی و نقد شده است. توضیح آن که با ظهور و بروز رویکردهای ذهنی گرای تفسیری همچون: هرمنوتیک فلسفی، ساختارشکنی، نو پراگماتیسم دردوره های اخیر، به رغم برخی اختلافات در تحلیل، معیارپذیری تفسیر متون، با تعارض ها و چالش های قابل اعتنایی مواجه گردید. نگرش ذهنی به حقیقت، زبان، معنا، استقلال معنایی متن از مولف و عدم وجود معنای معین در آن، از جمله مبانی و دلایل این رویکردهاست که وجود هر گونه ضابطه برای درک تفسیر درست و یا معتبر از نادرست را انکار می کند. این نوشتار به روش توصیفی - تحلیلی، با بررسی و نقد مبانی و دلایل رویکردهای معارض معیارپذیری، به این نتیجه می رسد که مشکل اساسی آن ها، نفی حقیقت به معنای مطابقت با واقع یا نسبی انگاشتن آن، انکار نقش حکایی زبان، نفی روش و روشمندی فهم، عدم تعین معنا، نادیده گرفتن واقعیات عینی و نیز اصول عقلایی و زبان-شناختی است. نفی حقیقت، و انکار نقش تصویرگری زبان و نگرش استقلالی به معنای متن، عدم تعین آن، و واقعه انگاری فهم، علاوه بر آن که پشتوانه علمی و استدلالی محکمی ندارد، در فهم متون به ویژه متون دینی با غرض و هدف پدید آورنده آن ها ناسازگار بوده و پیامدهای نادرستی از جمله اعتباربخشی به تفسیر به رأی، و نسبیت فهم را در پی دارد.

بررسی تطبیقی مفردات قرآن از مجمع البیان طبرسی و الکشاف زمخشری(جزء11و12قرآن کریم)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1391
  امیر عباس فیضی   علی فتحی

دانش واژه شناسی (مفردات) قرآن نقشی اساسی در فهم و تفسیر این کتاب مقدّس دارد. می توان گفت واژه شناسی پیش نیازی برای تألیف تفاسیر قرآن، در کنار سایر دانش های مرتبط با تفسیر از جمله روایات و سیره است. روایتهای فراوانی در منابع اسلامی یافت می شود که بیان می دارند اصحاب پیامبر در مورد برخی واژگان که معنایشان برای آن ها مبهم بود، از محمّد (ص) پرسش می کردند. همچنین برخی از اصحاب و تابعین پیامبر مانند علی بن ابی طالب و عبدالله بن عبّاس نیز به تفسیر قرآن و رفع ابهام از واژگان قرآن همّت گماشتند که چنین رویه ای، بعدها توسّط دانشمندان مسلمان به تدریج توسعه داده شد. در قرن های بعد، کتاب هایی پیرامون واژه شناسی کلمات قرآن تألیف شد و موضوعات مهم و درخوری در همین راستا مورد بحث قرار گرفت. برخی از مفسّران–مانند ابوعلی فضل بن حسن طبرسی و ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری-نیز به طرح این مبحث در تفاسیر خود همّت گماردند. در این پایان نامه نظریات و آراء این دو مفسّر پیرامون واژگان جزء 11 و 12 قرآن مورد بررسی قرار گرفته و با اهتمام و توجّه به مباحث نظری ـ کاربردی علم مفردات، آن ها را مورد تطبیق و ارزیابی قرارداده است. برای دسترسی به نتیجه ای متقن، آراء واژه شناسان بنام مسلمان نیز در بحث های تطبیقی گنجانده شده اند. به هر صورت استناد به قرآن، قواعد عرب و سنّت رسول خدا و یافتن معنای الفاظ قرآن در عصر نزول و استمداد از قوّه عقل و تدبّر، می تواند از شاخص های مشترک دو مفسّر باشد. همچنین توجّه به اشتراک و ارجاع کلمات به اصل واحد و تطبیق آن بر مصادیق متعدّد از اصول کاربردی دو مفسّر در تفسیرشان است.

افزایش خلوص سلولهای عصبی حاصل از سلول های بنیادی انسان با استفاده از راهکارهای مولکولی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و فرهنگ - دانشکده زیست شناسی 1392
  علی فتحی   حسین بهاروند

سلول های بنیادی جنینی انسانی دارای قدرت تکثیر و تمایز بالایی می باشند که این خصوصیات، آنها را به عنوان یک منبع جدید در تحقیقات بالینی و سلول درمانی مطرح نموده است. تمایز سلول های بنیادی به انواع سلول های عصبی و مطالعه پروتئین های مهم در این پروسه می تواند به عنوان یک راهکار در جهت شناسایی نشانگرهای مطمئن برای این نوع از سلول ها مورد نظر قرار گیرد و همچنین به شناخت مسیرهای تمایز سلول های عصبی و مکانیسم آن کمک کند. در مطالعه حاضر در اولین قدم پروفایل پروتئینی سلول ها در حین تمایز عصبی به صورت کلی با تکنیک 2d-dige بررسی شد و علاوه بر معرفی پروسه های مهم در تمایز عصبی، پروتئین های مهم در پردازش mrna به طور خاص مطالعه شدند. در قدم دوم برای دستیابی به یک جمعیت خالص از پیش سازهای دوپامینرژیک سلول های بنیادی جنینی انسانی برای مکان ژنی lmx1a به صورت درج ژن گزارشگر در این ژن دستکاری ژنتیکی شده و سپس در مسیر تمایز به نورون های دوپامینرژیک، سلول های مثبت خالص سازی شده و تحت القای فاکتورهای رشد و تمایزی به سلول های عصبی بالغ تمایز یافتند. بیان پروتئین های سطحی به منظور یافتن نشانگر خاص این سلول ها با تکنیک shotgun proteomics بررسی شد و پروتئین های پاسخ دهنده به عنوان پروتئین های کاندید معرفی شدند. در قدم سوم جهت افزایش کارایی تمایز به نورون های دوپامینرژیک، اثر پروتئین نوترکیب فاکتور نسخه برداری lmx1a بر روی تمایز سلول های بنیادی جنینی انسان به سلول های دوپامینرژیک به صورت انتقال مستقیم پروتئین به داخل سلول بررسی شد و نتایج نشان داد که انتقال پروتئین lmx1a به همراه فاکتور shh تمایز به سلول‏های دوپامینرژیک را افزایش می دهد. این مطالعه چشم انداز دستیابی به یک منبع سلولی مناسب از پیش سازها و نورون های دوپامینرژیک جهت سلول درمانی در بیماری پارکینسون را ممکن ساخته است.

آسیب شناسی برخی ترجمه های قرآن کریم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1393
  نرگس افسری   علی فتحی

ترجمه قرآن کریم به زبان¬های غیر عربی، برای بهره¬گیری از آموزه¬ها و معارف این کتاب آسمانی اهمیت بسیاری دارد. مترجم قرآن کریم باید بکوشد تا حد امکان معنا، سبک کلام و تأثیرگذاری کلام خداوند را به زبان مقصد انتقال دهد. انتخاب مبنای صحیح در زمینه¬ مباحث واژه¬شناسی، کلامی و فقهی در ترجمه قرآن اهمیت زیادی دارد؛ چرا که فرقه¬ها و گروه¬های مختلف، جهت درست جلوه دادن افکار و اندیشه¬های خود آیات مربوط به این مباحث را به نفع خود ترجمه و تفسیر می¬کنند؛ بنابراین ترجمه آیات قرآن بر اساس مبانی صحیح ترجمه به انتقال مراد واقعی خداوند می¬انجامد. از نکات مهم دیگر در ترجمه قرآن، توجه به روش صحیح ترجمه و پیروی از آن در سراسر ترجمه است. ترجمه¬های موجود قرآن کریم به روش¬های تحت¬اللفظی، آزاد و وفادار انجام گرفته¬اند که بررسی معایب و محاسن هر یک نشان می¬دهد بهترین روش ترجمه، ترجمه وفادار است که واحد ترجمه در آن جمله است. مترجمان مدّ نظر این نوشتار در ترجمه برخی آیات قرآن در زمینه مبانی و روش صحیح ترجمه دچار آسیب¬هایی شده¬اند که ذکر این آسیب¬ها همراه با آوردن نمونه¬های عینی آیات قرآن در این نوشتار به مترجمان کمک می¬کند با نقاط ضعف ترجمه خود آشنا شوند و در زمینه بهبود روند ترجمه گام بردارند.

بررسی عوامل اتلاف دانش در مدیریت سرمایه های فکری سازمان – نمونه مطالعاتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1393
  علی فتحی   میرزا حسن حسینی

در این تحقیق، مباحثی چون مدیریت دانش، ابعاد مختلف مدیریت سرمایه های فکری، چارچوب سازمان های دانش بنیان و در نهایت عواملی که در سازمان های دانش بنیان باعث اتلاف دانش می شوند ، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. پس از انجام مطالعات تحقیق، ضمن تعریف و شرح مفصلی از عوامل اتلاف دانش (فرنهف،2013)شامل اختراع مجدد، نقص در نظم سیستمی سازمان، بهره وری ناقص از افراد، پراکندگی گروه، تعلل و دست به دست کردن و تفکر غیرسازنده ، شاخص هایی برای سنجش این عوامل در سازمان مورد مطالعه خود یعنی شرکت فولاد مبارکه اصفهان، تعریف شده است. سپس دو پرسشنامه استاندارد، یکی برای سنجش ابعاد سرمایه های فکری سازمان و دیگری بمنظور بررسی عوامل اتلاف دانش، در سازمان فولاد مبارکه توزیع گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از نمونه ها، از روشهای استنباطی آماری شامل آزمون همبستگی اسپیرمن، تجزیه و تحلیل واریانس فریدمن و مدلسازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزار-های spss و lisrel ، استفاده شده است. در نهایت فرضیه های تحقیق و مدل مفهومی پیشنهادی، از لحاظ اعتبار و برازش به اثبات رسید. نتیجه کلی تحقیق، نشان می دهد رابطه معناداری میان مدیریت سرمایه های فکری و ابعاد مختلف آن با عوامل اتلاف دانش وجود دارد که این همبستکی قابل ملاحظه و بصورت منفی یا عکس می باشد. بر اساس یافته های تحقیق پیشنهادهایی جهت بهبود وضعیت مدیریت سرمایه های فکری سازمان و کاهش نقش عوامل اتلاف دانش به شرکت فولاد مبارکه ارائه شده است.

ساخت و بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه گرایش به خودکشی و رابطه آن با تاب آوری زنان خانه دار شهر تهران
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی 1393
  علی فتحی   ولی اله فرزاد

سالیانه انسان های زیادی جان خود را در اثر خودکشی از دست می دهند . یکی از شاخص های مهم در تعیین میزان سلامت روانی هر جامعه ، نرخ اقدام به خودکشی افراد آن است . وجود ابزاری جهت اندازه گیری میزان گرایش اشخاص به خودکشی ، این امکان را ایجاد می نماید که در درجه اول بتوان با بهره گیری از آن اقدامی مهم در زمینه تشخیص و پیشگیری از این آسیب اجتماعی بعمل آورد و در درجه دوم امکان مطالعات و تحقیقات کاملتری را متناسب با جریانات اجتماعی و فرهنگ جامعه ایرانی فراهم نمود . مطالعه حاضر با هدف ساخت و هنجاریابی مقیاسی ایرانی در زمینه گرایش به خودکشی در جمعیت زنان خانه دار شهر تهران صورت پذیرفته است . در مرحله اول بمنظور مشخص کردن ابعاد مختلف پدیده "خودکشی" و دستیابی به ابزاری که بتواند از جنبه های متعدد به این موضوع بپردازد ، از روش کیفی استفاده گردید . پس از انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 40 نفر از همراهان افراد خودکشی کرده بستری در بیمارستان تخصصی و یا افرادی که افکار خودکشی داشته اند و به اصرار خانواده جهت درمان به مراکز مشاوره و روانشناسی مراجعه کرده بودند ، فرم اولیه پرسشنامه 45 سئوالی تهیه گردید که در بررسی روایی محتوایی 9 سئوال آزمون حذف گردیدند . پرسشنامه محقق ساخته گرایش به خودکشی و تاب آوری کونور و دیویدسون بر روی 419 نفر از زنان خانه دار اجرا گردید که 400 پرسشنامه معتبر شناخته شد و در مرحله کمی مورد تحلیل قرار گرفت . پس از محاسبه همسانی درونی سئوالات ، جهت بررسی ساختار عاملی از روش تحلیل مولفه های اصلی استفاده گردید . پس از چرخش به کمک روش واریماکس شش عامل استخراج شده نامگذاری شدند . روایی همگرای آزمون از طریق اجرای همزمان آن با آزمون تاب آوری کونور و دیویدسون سنجیده شد . کلیه زیرمقیاس های دو آزمون با یکدیگر دارای همبستگی منفی بودند که عمده آنها به لحاظ آماری معنادار بود . پس از اطمینان از روایی و پایایی ، هنجارها و نیمرخ های روانی در کل مقیاس و شش زیر مقیاس ترسیم گردید . .