نام پژوهشگر: حافظعلی دلجو

برآورد پارامترهای ژنتیکی و محیطی صفات تولید مثلی گاو های هلشتاین استان زنجان با استفاده از مدل خطی-آستانه ای
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده کشاورزی 1389
  حافظعلی دلجو   مراد پاشا اسکندری نسب

به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی و محیطی صفات تولیدمثلی گاوهای هلشتاین استان زنجان با استفاده از مدل خطی و آستانه ای از اطلاعات صفات تولید مثلی 8 گله گاو شیری بزرگ متعلق به گاوداری-های صنعتی استان زنجان که در مدت 23 سال (1365-1388) توسط سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان جمع آوری شده بود، استفاده گردید. در مدل خطی پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی صفات با استفاده از نرم-افزار wombat و روش حداکثر درست نمایی محدود شده تحت مدل های حیوانی یک صفتی و چند صفتی برآورد شد. برای برآورد پارامترهای ژنتیکی و محیطی صفات آستانه ای (تعداد تلقیح منجر به آبستنی و موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی) با مدل آستانه ای از روش بیزی از طریق نمونه گیری گیبس از نرم افزار thrgibbsf90 استفاده شد. تعداد نمونه گیری گیبس 250000 و تعداد 25000 نمونه اول به عنوان دوره گرم شدن در نظر گرفته شدند. میزان وراثت پذیری حاصل از مدل خطی برای صفات سن اولین تلقیح، سن اولین زایش، تعداد تلقیح منجر به آبستنی، موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی، روزهای باز، نرخ آبستنی، طول آبستنی و فاصله بین دو زایش متوالی به ترتیب 04/0، 04/0، 01/0، 033/0، 024/0، 02/0، 06/0 و 065/0 برآورد گردید. میزان وراثت پذیری برآورده شده حاصل از مدل آستانه ای برای تعداد تلقیح منجر به آبستنی و موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی به ترتیب 011/0 و 057/0 برآورد شد. بیشترین مقدار همبستگی ژنتیکی بین روزهای باز با نرخ آبستنی و سن اولین تلقیح با سن اولین زایش (99/0-) و کمترین مقدار بین طول آبستنی با سن اولین تلقیح و سن اولین زایش (001/0) بود. نتایج این تحقیق نشان داد اگرچه وراثت پذیری صفات تولیدمثلی پایین است اما واریانس ژنتیکی قابل توجهی دارند و برآوردهای مدل آستانه ای برای صفت موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی که دارای دو دسته فنوتیپی است نسبت به برآوردهای مدل خطی بالاتر است.

تاثیر محلول پاشی کود آلی حاوی اسیدهای آمینه بر خصوصیات کیفی و کمی انار(punica granatom) رقم نادری تحت شرایط کم آبیاری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده علوم کشاورزی 1391
  سکینه حسن زاده   محمد اسماعیل امیری

انار یکی از مهم ترین محصولات تولیدی کشور می باشد از طرفی مناطقی که به کشت و کار انار اختصاص دارد تقریبا مناطقی نیمه خشک و خشک است و با توجه به طولانی بودن فصل رشد انار، آب یکی از مهم ترین فاکتورهای اصلی محدود کننده توسعه باغات انار محسوب می گردد. به همین منظور برای بررسی تنش خشکی روی انار و تاثیر کاربرد اسیدهای آمینه در کاهش خسارات ناشی از تنش آزمایشی در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد که تیمار آبیاری در سه سطح (100درصد نیاز آبی، 75درصد نیاز آبی و 50 درصد نیاز آبی) و تیمار کود حاوی اسیدهای آمینه در چهار سطح (صفر، 2، 3 و 4 میلی گرم در لیتر) قرار گرفت و برخی صفات رویشی،فیزیولوژی و کمی و کیفی میوه انار رقم نادری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه مشخص کرد، تنش خشکی موجب کاهش رشد رویشی درختان شده و کمیت و کیفیت میوه را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد. کاربرد کود حاوی اسیدهای آمینه توانست به مقدار قابل توجهی موجب افزایش راندمان عملکرد و کیفیت میوه شده و آثار مخرب تنش را کاهش داد. نتایج مقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن نشان داد که با افزایش سطوح تیمار کود سطح برگ افزایش یافته ولی با کاهش سطوح آبیاری کاهش یافته است، همچنین با افزایش سطح کود تعداد میوه، عملکرد و راندمان عملکرد به طور معنی داری افزایش یافتند. درضمن با افزایش سطح کود میزان شاخص طعم و ویتامین ث افزایش و با کاهش سطوح آبیاری میزان ویتامین ث و آنتوسیانین به طور معنی داری کاهش یافتند با افزایش سطح کود مقدار rwc، میزان قندهای محلول، پرولین و هدایت روزنه ای به طور معنی داری افزایش و با کاهش سطوح آبیاری کاهش یافتند. بهترین نتیجه در آبیاری صددرصد نیاز آبی مربوط به کود آلی با غلظت 2 در هزار و در کم آبیاری برای سطح کود 3 در هزار مشاهده شد.

برآورد پارامترها و روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد در گوسفندان مغانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده کشاورزی گنبد 1391
  مریم رضایی   مرادپاشا اسکندری نسب

به منظور بررسی اثرات محیطی و برآورد مولفه های واریانس، پارامترهای ژنتیکی، فنوتیپی و روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد درگوسفند مغانی از 7231، 5766، 3336، 2856 و 2417 رکورد مربوط به اوزان تولد، 3، 6،9 و 12 ماهگی که توسط ایستگاه اصلاح نژاد جعفرآباد از گله های مردمی جمع آوری شده بود، استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده و مدل حیوانی تک صفتی انجام شد. برآورد مولفه های واریانس، پارامترهای ژنتیکی و پیش بینی ارزشهای ارثی صفات وزن بدن با نرم افزار wombat انجام شد. روند ژنتیکی و فنوتیپی با استفاده از ضریب تابعیت میانگین ارزشهای ارثی و تابعیت میانگین عملکرد برسالتولدمحاسبه شد. وراثت پذیری مستقیم در تجزیه یک صفتی مربوط به اوزان تولد، 3، 6، 9و12ماهگی به ترتیب 14/0 ،083/0، 11/0، 22/0 و 19/0 برآورد گردید. وراثت پذیری مادری برای اوزان تولد، 3 و 6 ماهگی بترتیب 00/0±092/0، 01/0±075/0 و02/0±067/0 برآورد گردید .همبستگی های ژنتیکی بین صفات بسیار متغیر بوده و دامنه ای از17/0 (بین وزن تولد و12 ماهگی) تا 94/0 (بین وزن 6 ماهگی و 9 ماهگی) برآورد گردید. همبستگی های فنوتیپی دامنه ای از 13/0 (بین وزن تولد و 12 ماهگی) تا 55/0 (بین وزن3 ماهگی و 9 ماهگی) برآورد گردید. روند ژنتیکی اوزان تولد، 3، 6، 9 و12ماهگی به ترتیب 6 ، 8 ،8 ، 11 و 86 گرم در سال برآوردگردید. روند فنوتیپی اوزان تولد، 3، 6،9و12ماهگی به ترتیب30، 116، 37، 342- و 43- گرم برآوردگردید. نتایج حاصل نشان می دهد که قبل از هر اقدامی بایستی شرایط محیطی و بهینه برای بروز هرچه بیشتر پتانسیل ژنتیکی گله فراهم شود تا روند ژنتیکی با روند فنوتیپی گله هم جهت شود

برآورد پارامترهای ژنتیکی وتعیین روند فنوتیپی و ژنتیکی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین در اقلیم های مختلف ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده کشاورزی 1392
  محمد جبارزاده ایوریق   مرادپاشا اسکندری نسب

در این مطالعه به منظور بررسی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین ایران، از اطلاعات 240558 رکورد روزآزمون و 22216 رکورد 305 روز مربوط به گله¬های 3 منطقه ای، خشک بیابانی، نیمه خشک و مدیترانه ای ایران که طی سالهای 1382 تا 1392، توسط مرکز اصلاح نژاد کشور جمع آوری شده بود استفاده گردید.برای تجزیه تحلیل داده ها و برآورد پارامترها از نرم افزار wombat 2013 تحت الگوریتم aireml استفاده شد. برازش اثرات ثابت موثر بر روی رکوردها با استفاده از نرم افزار sas انجام گرفت که تاثیر گله سال فصل زایش و استان برای داده های 305 روز و تاثیر سال-فصل، گله روزآزمون و استان بر روی داده های روزآزمون بر روی هر سه صفت مقدار شیر، درصد چربی و پروتین شیر معنی دار بود(p<0. 01). اثر سن زایش به عنوان عامل کمکی، در هر دو نوع از داده ها بر روی هر سه صفت معنی دار بود (p<0. 01). میزان وراثت پذیری برآورد شده با استفاده از رکورد های روزآزمون و مدل رگرسیون تصادفی در سه منطقه ی خشک بیابانی، نیمه خشک و مدیترانه ای برای درصد چربی شیر به ترتیب؛ 0/19، 0/10 و 0/02 ، برای درصد پروتئین شیر به ترتیب 0/148، 0/195، 0/059 و برای مقدار شیر تولیدی به ترتیب 0/315، 0/260 و 0/026 بدست آمد.

برآورد پارامترهای ژنتیکی، فنوتیپی و تعیین روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات تولیدمثلی گاوهای هلشتاین در مناطق مختلف ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده کشاورزی 1393
  رحیم علیزاده   مرادپاشا اسکندری¬نسب

هدف از این تحقیق برآورد و مقایسه پارامترهای ژنتیکی، فنوتیپی و روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات تولید مثلی مهم (سن اولین زایش (afc)، سن اولین تلقیح (afs)، روزهای خشک (dd)، فاصله بین دو زایش (ci)، روزهای باز (od) و تعداد تلقیح به ازای آبستنی (ns)) در مناطق مختلف آب و هوایی ایران (مناطق خشک بیابانی، نیمه¬خشک و مدیترانه¬ای) بود که از رکورد¬های سال¬های 1372 الی 1391 مربوط به گله¬های تحت پوشش مرکز تحقیقات ایران، استفاده گردید. اجزای واریانس با روش حداکثر درست¬نمایی محدود شده بی نیاز از مشتق¬گیری (df-reml) و با استفاده از مدل دام با نرم افزار wombat برآورد گردید. پیش از تشکیل هر یک از مدل¬های آماری به بررسی معنی¬دار بودن یا نبودن هر یک از عوامل تاثیرگذار در مدل با استفاده از نرم افزار sas9.1 پرداخته شد و عوامل معنی¬دار مدل به همراه عوامل تصادفی و متغیر کمکی موثر بر صفات مورد بررسی وارد مدل شدند. بالاترین وراثت¬پذیری (0/281) مربوط به سن اولین زایش در منطقه مدیترانه¬ای بود و پایین¬ترین آن¬ها متعلق به سن در اولین تلقیح (0/022) در منطقه مدیترانه¬ای می¬باشد. همچنین بالاترین تکرارپذیری متعلق به صفت فاصله گوساله¬زایی (0/12) در منطقه نیمه¬خشک و پایین¬ترین آن متعلق به روزهای باز (0/067) منطقه خشک بیابانی بود. نتایج نشان داد که مناطق مختلف اثر معنی¬داری روی تمام صفات بررسی شده داشته است. همچنین بین صفات تولید مثلی همبستگی¬ها با مقادیر متفاوتی وجود دارد که بخشی از این ارتباط، منشا ژنتیکی دارد. در این تحقیق سن اولین زایش و فاصله گوساله¬زایی، همبستگی¬های ژنتیکی و فنوتیپی کمتری داشتند. این همبستگی¬ها به ترتیب در حدود 0/03 و 0/065- برآورد گردیدند. همچنین بیشترین روند ژنتیکی و فنوتیپی مربوط به سن اولین تلقیح به ترتیب با مقادیر مثبت 5/68 (منطقه نیمه¬خشک) و 3/24 (منطقه خشک بیابانی) روز بر سال برآورد گردید.