نام پژوهشگر: کامکار جایمند

بررسی بیماری زایی و اثر نماتود ریشه گرهی meloidogyne javanica بر اسانس سه گیاه دارویی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده کشاورزی 1390
  زهرا علی جانی   مجید اولیاء

چکیده گیاهان دارویی در طول تاریخ همیشه با انسان قرابت خاصی داشته و آثار دارویی و موارد استفاده آن ها بر هیچ کس پوشیده نیست. این گیاهان یکی از منابع گیاهی کشور بوده که امکان صادرات آن ها نیز وجود دارد. ایران از لحاظ آب و هوا، موقعیت جغرافیایی و زمینه رشد این گیاهان یکی از بهترین مناطق تولید در جهان محسوب می گردد و در گذشته هم منبع تولید و مصرف گیاهان دارویی بوده است. این گیاهان در اثر متابولیسم ثانویه، موادی را تولید می کنند که دارای آثار فیزیولوژیکی و اختصاصات درمانی می باشند. در این تحقیق از گیاهان دارویی شوید، مرزه و همیشه بهار به منظور بررسی وضعیت میزبانی آن ها نسبت به نماتود ریشه گرهی meloidogyne javanica و تاثیر این گونه نماتود بر برخی از ترکیب های دارویی گیاهان حساس به نماتود، استفاده گردید. طی سال های 87-89 ریشه گیاهان خیار، گوجه فرنگی و انار آلوده به نماتود ریشه گرهی از استان های اصفهان و چهار محال بختیاری جمع آوری گردید. به منظور شناسایی گونه نماتود و تکثیر انبوه، از هر نمونه ریشه حاوی گره درون تشتک پتری حاوی آب مقطر سترون، یک کیسه تخم بزرگ انتخاب شد و به آرامی از ریشه جدا و درون یک ویال حاوی آب مقطر سترون قرار داده شد. سپس در گلخانه، در مجاورت نشاء های 4-2 برگی گوجه فرنگی رقم rutgers شیاری ایجاد و یک کیسه تخم در آن قرار داده شد. بعد از گذشت 70-60 روز ریشه گیاهان به منظور شناسایی گونه نماتود مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از روش های ریخت شناسی و نشانگرهای مولکولی استفاده گردید. سپس با توجه به الگوی برشی از شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده های بالغ، تکثیر باند 670 و 1600 جفت بازی از dna استخراجی از تخم، لارو و خاک گلدان آلوده به نماتود، گونه نماتود m. javanica شناسایی گردید. وضعیت میزبانی سه گیاه شوید، مرزه و همیشه بهار، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار بررسی شد و پس از 20 روز تعداد سه تخم و لارو نماتود m. javanica در گرم خاک در اطراف ریشه این گیاهان تلقیح گردید. پس از 60 روز ریشه گیاهان از گلدان خارج و پس از بررسی شاخص های نماتودی مانند تعداد گال، تعداد تخم، تعداد کیسه تخم و تعداد لارو در خاک و همچنین با توجه به فاکتور تولیدمثلی (rf)، گیاه شوید نسبت به این گونه نماتود فوق حساس، گیاه مرزه، مقاوم و گیاه همیشه بهار حساس شناسایی شدند. پس از مشخص شدن وضعیت میزبانی، به منظور بررسی اثر سطوح متفاوت جمعیت اولیه نماتود، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی طراحی گردید و پس از 90 روز داده های به دست آمده از فاکتورهای اندازه گیری شده با نرم افزار آماری sas مورد تجزیه آماری قرار گرفت و میانگین ها بوسیله آزمون دانکن چند متغیره مقایسه شدند. با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین فاکتورهای رشدی در گیاه با افزایش مایه تلقیح اولیه کاهش می یابد. تجزیه و آنالیز ترکیب های شیمیایی (کوئرستین، یورسولیک اسید و کامپفرول) عصاره گل های گیاه همیشه بهار سالم و آلوده توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارکرد عالی (hplc) صورت گرفت. نتایج تجزیه، آنالیز و مقایسه ترکیب های شیمیایی گل های سالم و آلوده نشان داد که ترکیب های فلاونوییدی و تری ترپنوییدی، کوئرستین و یورسولیک اسید که از ترکیب های دارویی دارای اثرات ضد سرطان، ضد تومور و ضد التهاب می باشند در تیمار سه تخم و لارو در گرم خاک نسبت به شاهد افزایش یافته است که به دلیل نقش این مواد در واکنش دفاعی میزبان در مقابل حمله حشرات و عوامل بیماری زا می باشد. با توجه به افزایش غلظت این ترکیب های دارویی در گل های آلوده به نماتود نسبت به گل های سالم انتظار می رود این گونه نماتود به عنوان القا کننده ترکیب های کوئرستین و یورسولیک اسید در گیاه باشد که این ترکیب ها در گیاه نقش دفاعی داشته و از لحاظ دارویی نیز برای انسان دارای اهمیت هستند. واژه های کلیدی: ترکیبات فلاونوییدی و تری ترپنوییدی، کروماتوگرافی، گیاهان دارویی، نماتود ریشه گرهی، همیشه بهار.

استخراج واندازه گیری کوئرستین و کامفرول در چهار گونه گیاه دارویی از جنس بومادران، بابونه، رازک و رازیانه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - پژوهشکده علوم 1389
  هلن اهرابی اصلی   کامکار جایمند

در این پایان نامه دو فلاونوئید کوئرستین و کامفرول که ضد سرطان بوده از چهار گونه گیاه دارویی بومادران،بابونه،رازیانه ورازک استخراج و اندازه گیری شده است.استخراج به چهار روش سوکسله با کلروفرم،سوکسله با متانول،استخراج با متانول و اسید استیک،و خیساندن با متانول واسید استیک انجام گردید . نتایج حاصله از نظر روش و مقدار در گل ،برگ و ساقه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است .

بررسی بیماریزایی و مقایسه سطوح مختلف مایه تلقیح اولیه نماتد ریشه گرهی meloidogyne javanica روی سه گیاه دارویی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد 1390
  فاطمه السادات سیدین   کامکار جایمند

وابستگی انسان به گیاهان دارویی همواره در طول تاریخ استمرار داشته است. حتی امروزه نیز استفاده از داروهای سنتتیک گیاهان دارویی بسیار رایج می باشد. کشور ما یکی از مناطق بسیار پر اهمیت از نظر تولید این گیاهان بوده و توانایی تامین نیازهای داخلی و صدور به سایر کشورها را نیز دارد. این گیاهان در اثر متابولیسم ثانویه، موادی را تولید می کنند که دارای آثار فیزیولوژیکی و اختصاصات درمانی می باشند. در این تحقیق از گیاهان دارویی نعناع فلفلی، مرزنجوش و بارهنگ کبیر به منظور بررسی وضعیت میزبانی آن ها نسبت به نماتد ریشه گرهی meloidogyne javanica و تاثیر این گونه نماتد بر برخی از ترکیبات دارویی گیاهان حساس به نماتد، استفاده گردید. طی سال های 89-87 ریشه گیاهان بادمجان، گوجه فرنگی و انار آلوده به نماتد ریشه گرهی از استان های اصفهان و چهار محال بختیاری جمع آوری گردید. به منظور شناسایی گونه نماتد و تکثیر انبوه، از هر نمونه ریشه حاوی گره درون تشتک پتری حاوی آب مقطر سترون، یک کیسه تخم بزرگ انتخاب شد و به آرامی از ریشه جدا و درون یک ویال حاوی آب مقطر سترون قرار داده شد. سپس در گلخانه، در مجاورت نشاء های 4-2 برگی گوجه فرنگی رقم rutgers شیاری ایجاد و یک کیسه تخم در آن قرار داده شد. بعد از گذشت 70-60 روز ریشه گیاهان به منظور شناسایی گونه نماتد مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از روش های ریخت شناسی و نشانگرهای مولکولی استفاده و سپس با توجه به الگوی برشی از شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده های بالغ، تکثیر باند 670 و 1600 جفت بازی از dna استخراجی از تخم، لارو و خاک گلدان آلوده به نماتد، گونه نماتدm. javanica شناسایی گردید. وضعیت میزبانی سه گیاه نعناع فلفلی، مرزنجوش و بارهنگ کبیر، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار بررسی شد و پس از 30 روز تعداد سه تخم و لارو نماتدm. javanica در گرم خاک در اطراف ریشه این گیاهان تلقیح گردید. پس از 60 روز ریشه گیاهان از گلدان خارج و پس از بررسی شاخص های نماتدی مانند تعداد گال، تعداد تخم، تعداد کیسه تخم و تعداد لارو در خاک و همچنین با توجه به فاکتور تولیدمثلی (rf)، گیاهان نعناع فلفلی و مرزنجوش نسبت به این گونه نماتد مقاوم و گیاه بارهنگ کبیر حساس شناسایی شدند. پس از مشخص شدن وضعیت میزبانی، به منظور بررسی اثر سطوح متفاوت جمعیت اولیه نماتد روی گیاه حساس، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی طراحی گردید. پس از 100 روز داده های به دست آمده از فاکتورهای اندازه گیری شده با نرم افزار آماری sas مورد تجزیه آماری قرار گرفت و میانگین ها بوسیله آزمون دانکن چند متغیره مقایسه شدند. با توجه به نتایج به دست آمده، به طور کلی میانگین فاکتورهای رشدی در گیاه با افزایش مایه تلقیح اولیه کاهش می یابد. تجزیه و آنالیز ترکیبات شیمیایی (کوئرستین، یورسولیک اسید و کامپفرول) عصاره برگ های گیاه بارهنگ کبیر سالم و آلودهتوسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارکرد عالی (hplc) صورت گرفت. نتایج تجزیه، آنالیز و مقایسه ترکیبات شیمیایی برگ های سالم و آلوده نشان داد که ترکیبات فلاونوییدی و تری ترپنوئیدی، کوئرستین و یورسولیک اسید که از ترکیبات دارویی دارای اثرات ضد سرطان، ضد تومور و ضد التهاب می-باشند در تیمار سه تخم و لارو در گرم خاک به ترتیب نسبت به شاهد 42/55% افزایش و 19/52% کاهش یافته است که به دلیل نقش این مواد در واکنش دفاعی میزبان در مقابل حمله حشرات و عوامل بیماریزا می باشد. با توجه به افزایش غلظت ترکیب دارویی کوئرستین در برگ های آلوده به نماتد نسبت به برگ های سالم انتظار می رود این گونه نماتد به عنوان القا کننده ترکیب کوئرستین در گیاه باشد که این ترکیب در گیاه نقش دفاعی داشته و از لحاظ دارویی نیز برای انسان دارای اهمیت است.

جوانه زنی بذر، تعیین مقدار آرتمیزینین در تعدادی از گونه های درمنه ایران در گیاه کامل و در کشت بافت
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده علوم پایه 1390
  ثریا حیدرزاده   کامکار جایمند

جنس درمنه در ایران دارای ?? گونه می باشد که در مناطق مختلف آب و هوائی ایران پراکنده اند. مهمترین اجزای تشکیل دهنده عصاره گیاهان درمنه را روغنی های اسانسی و سزکوئی ترپن لاکتون آرتمیزینین تشکیل می دهند. هدف عمده پژوهش حاضر بررسی کمی و کیفی آرتمیزینین در برخی گونه های خودروی درمنه ایران در شرایط گیاه کامل و کشت در شیشه در نظر گرفته شد. عصاره برگ 10 گونه درمنه پس از جمع آوری از زیستگاه های طبیعی آن ها، بعد از خشک و پودر شدن با استفاده از اتانول در دستگاه سوکسله استخراج شد. سپس مقدار آرتمیزینین در عصاره ها با استفاده از روش کروماتوگرافی مایع پرتوان(hplc ) اندازه گیری شد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان داد که مقدار آرتمیزینین در برگ a. annua با 004/0 ±416/0 گرم/ 100 گرم وزن خشک بیش تر از سایر گونه ها می باشد و پس از آن به ترتیب گونه هایa.vulgaris (002/0±205/0%)، a. draconculus (001/0±119/0%)، a. absinthium (002/0±087/0%)، a. scoparia (001/0±08/0%) و a.siberi (001/0±041/0%) نسبت به سایر نمونه ها دارای مقدار بیشتری از آرتمیزینین در برگ خود بودند. کمترین مقدارآرتمیزینین در برگ سه گونه a.spicigera، a.deserti و a.biennis به تر تیب با 002/0±019/0% ،0004/0±019/0% و 0003/0±017/0% گزارش شد. نتایج پژوهش حاضر نخستین گزارش ارائه شده در ارتباط با بررسی کمی و کیفی آرتمیزینین بطورمقایسه ای در برگ10 گونه درمنه ایران می باشد. درصد و میزان جوانه زنی بذر دو گونه درمنه در محیط نیمه جامدms به عنوان بستر کشت مورد بررسی قرار گرفت. بهترین نتایج جوانه زنی برای بذر a. annua 22/0± 2?/??% با روش سترون سازی با اتانول70% به مدت 5/0 دقیقه و سدیم هیپوکلریت 5/1% به مدت1?دقیقه و برای بذر a.khorassanica 03/1 ± 36/??% به روش سترون سازی با محلول ?1/?% مرکریک کلراید به مدت 5 دقیقه، اتانول 70% به مدت 7 ثانیه وسدیم هیپوکلریت 5/1%به مدت 2 دقیقه بدست آمد. اثر محرک متیل جاسمونات با غلظت ???میکرومولار، بر سنتز آرتمیزینین در گیاهچه هایa. annua در شرایط کشت در شیشه بررسی شد. نتایج نشان داد که تیمار گیاهچه ها با متیل جاسمونات سبب افزایش 4 تا 5 برابری در مقدار آرتمیزینین آنها نسبت به گیاهچه های شاهد شد. کشت سر شاخه های a. khorassanica (گونه انحصاری ایران) با هدف تکثیر و تولید نوشاخه های باززایی شده و افزایش مقدار آرتمیزینین در آنها، در محیط کشت پایه ms تحت تیمار ترکیب های هورمونی bap+naa وkin+naa انجام شد. بیشترین میزان باززایی نو شاخه ها به ترتیب در تیمار mg/l naa025/0 mg/l bap + 2 با 01/0 ± 23/0 وmg/l naa 025/0 + mg/l kin 2با 01/0± 16/0 گرم وزن خشک بدست آمد. بیشترین محتوای آرتمیزینین اندازه گیری شده در نوشاخه های باززایی شده در تیمارهای mg/l naa 01/0+ mg/l bap 4و mg/l naa025/0+ mg/l kin 2با 073/0% وزن خشک بدست آمد. نوشاخه های باززایی شده a. khorassanica در محیط کشت پایه msواجد ترکیب های هورمونی mg/l kin ??/? mg/l naa+?و kin mg/l ??/?mg/l naa+?/? ریشه دار و گیاهک ها برای سازگاری با شرایط خاک به گلدان منتقل شد.

بررسی بیماریزایی و اثر نماتد ریشه گرهی (meloidogyne javanica) بر رشد و نمو و اسانس دو گیاه دارویی بادرنجبویه(melisa officinalis) و زیره سبزcuminum cyminum)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1390
  فاطمه ابن علی سامانی   کامکار جایمند

چکیده اهمیت و ارزش گیاهان دارویی در طول تاریخ و آثار دارویی و شفا بخشی این گیاهان از مباحث آشکار در پزشکی است. عمده استفاده ی این گیاهان از گذشته تاکنون در درمان بیماری های جسمی و روحی بوده است. در عصر کنونی با توجه به توسعه روز افزون علوم کشاورزی و سفارشات گسترده بازارهای جهانی و با توجه به مضرات داروهای شیمیایی و اقبال عمومی برای استفاده از داروهای گیاهی در درمان بیماری ها، کشت و کار این گیاهان روند رو به توسعه ای را نشان می دهد. گیاهان دارویی در حال حاضر از جمله گیاهان اقتصادی و درآمد زا محسوب می شوند و به جهت داشتن مواد بیوشیمیایی هر چند به مقادیر جزئی اما فعال و مفید، به طور گسترده در داروسازی مورد استفاده قرار می گیرند. در کشور ایران گیاهان دارویی به طور خودرو در اکثر مراتع وجود دارند و از منابع غنی و ارزشمند کشور محسوب می شوند و با توجه به بازارهای تجارت جهانی این گیاهان، کشور ما می تواند به عنوان یکی از صادر کنندگان این محصولات پر ارزش باشد . در این تحقیق حساسیت گیاهان دارویی بادرنجبویه و زیره سبز نسبت به نماتد مولد گره ریشه، meloidogyne javanica و تاثیر نماتد مذکور بر روی برخی ترکیبات دارویی گیاهان حساس به نماتد مورد بررسی گرفت. طی سال-های 1389-1388 تعدادی ریشه ی آلوده به نماتد ریشه گرهی از استان های اصفهان و چهارمحال و بختیاری جمع آوری گردید. به منظور شناسایی گونه نماتد و تکثیر انبوه، از هر نمونه، ریشه حاوی گره درون تشتک پتری حاوی آب مقطر سترون قرار داده شد. سپس در گلخانه، در مجاورت ریشه نشاهای 4-2 برگی گوجه فرنگی رقم (rutgers) شیاری ایجاد و یک کیسه تخم در کنار آن قرار داده شد. بعد از گذشت 70- 60 روز ریشه گیاهان به منظور شناسایی گونه نماتد مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور از روش های ریخت شناسی و نشانگرهای مولکولی استفاده شد و با توجه به الگوی خطوط شبکه کوتیکولی انتهای بدن ماده های بالغ، تکثیر باند 670 و 1600 جفت بازی از dna استخراجی از تخم، گونه m. javanica شناسایی گردید. وضعیت میزبانی در گیاه بادرنجبویه و زیره سبز، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با پنج تکرار بررسی گردید و پس از 30 روز از زمان کاشت، تعداد 5000 تخم و لارو نماتد m. javanica در 2 کیلوگرم خاک اطراف ریشه ی این گیاهان تلقیح گردید. 60 روز پس از تلقیح، ریشه گیاهان از گلدان خارج و پس از بررسی شاخص های نماتدی مانند تعداد گال، تعداد تخم و تعداد لارو در خاک و هم چنین با توجه به فاکتور تولید مثلی (rf)، زیره سبز نسبت به این گونه نماتد مقاوم و بادرنجبویه حساس تشخیص داده شدند. پس از مشخص شدن وضعیت میزبانی، به منظور بررسی اثر سطوح متفاوت جمعیت اولیه نماتد روی گیاه حساس، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی طراحی گردید. 100 روز پس از تلقیح، داده های به دست آمده از شاخص های اندازه گیری شده با نرم افزار آماری sas مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت و میانگین ها به وسیله آزمون دانکن چند دامنه ای در سطح احتمال 1% مقایسه شدند. نتایج به دست آمده، نشان دهنده ی کاهش میانگین شاخص های رشدی گیاه به جز وزن تر و وزن خشک ریشه با افزایش مایه تلقیح اولیه بود. تجزیه اسانس بادرنجبویه نمونه شاهد و تیمار توسط دستگاه (gc/ms) صورت پذیرفت. نتایج تجزیه و مقایسه ترکیبات شیمیایی برگ های سالم و آلوده حاکی از کاهش برخی ترکیبات شیمیایی، عدم تغییر برخی ترکیبات، حضور بعضی ترکیبات شیمیایی فقط در نمونه شاهد و افزایش ترکیبات شیمیایی terpinene-?، trans-carveol، (z)-caryophyllene، -humulene? ، carophyllene oxide و dihydro citronellol acetate می باشد. با توجه به افزایش غلظت ترکیبات دارویی مذکور در برگ های آلوده نسبت به برگ های سالم، انتظار می رود این گونه نماتد به عنوان عامل القا کننده ترکیبات مذکور در گیاه آلوده باشد. این ترکیبات در گیاه نقش دفاعی داشته و جز متابولیت های ثانویه و به لحاظ دارویی نیز برای انسان حائز اهمیت می باشند. کلمات کلیدی: بادرنجبویه، زیره سبز، meloidogyne javanica ، ترکیبات شیمیایی.

استخراج و اندازه گیری ترکیب های شیمیایی سه گونه دارویی بادرنجبویه(melissa officinalis) ، زوفا (hyssopus angustifolius) و ترخون (artemisia draconculus) به روش های مختلف تقطیر و شناسایی ترکیب های اسانس به وسیله دستگاه های کروماتوگرافی گازی (gc) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی(gc-ms)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1391
  زهره شیدا   کامکار جایمند

دراین تحقیق سه گیاه بادرنجبویه (melissa officinalis) ، زوفا (hyssopus angustifolius m.b.) و ترخون (artemisia draconculus) ازکوه های البرز در اطراف کرج جمع آوری شده است که از این گیاهان بیشتر در صنعت دارویی و غذایی استفاده می شود. بعد از خشک کردن، سه گیاه با استفاده از روش های مختلف تقطیر (تقطیر با آب، تقطیربا بخار و تقطیر با آب و بخار) اسانس گیری گردیده است و ترکیب های شیمیایی عمده اسانس با روش های تجزیه دستگاهی، کروماتوگرافی گازی (gc) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (gc/ms) مورد شناسایی قرار گرفتند، که ترکیب های شیمیایی عمده در گیاه بادرنجبویه (melissa officinalis) ، در روش تقطیر با آب ژرانیال 7/37 درصد، ژرانیول 7/25 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 18/0درصد به دست آمد. در روش تقطیر با بخار ژرانیال 8/17 درصد، ژرانیول 5/26 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 078/0 درصد به دست آمد. در روش تقطیر با آب و بخار، ژرانیال 8/38 درصد، ژرانیول 26 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 23/0 درصد به دست آمد. در گونه زوفا (hyssopus angustifolius m.b.) نیز در روش تقطیر با آب، ترکیب آلفا-ادسمول 23 درصد، کیوبیتن 5/18 درصد و دی هیدروادسمول 1/9 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 13/0 درصد به دست آمد و در روش تقطیر با بخار، دی هیدرو ادسمول 1/18 درصد، ژرماکرین – دی 8/14 درصد و آلفا-ادسمول 3/14 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 17/0 درصد به دست آمد . در روش تقطیر با آب و بخار ترکیب ماسک کتون 9/32 درصد، دی هیدرو ادسمول 7/13 درصد و آلفا-ادسمول 3/13 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 13/0 درصد به دست آمد. در گونه ترخون (artemisia draconculus) ترکیب های عمده در روش تقطیر با آب، شامل ترکیب متیل چاویکول 3/74 درصد، (ترانس)- بتا – اوسیمن 6/9 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 48/0 درصد به دست آمد و در روش تقطیر با بخار، ترکیب متیل چاویکول 1/66 درصد، (ترانس)- بتا- اوسیمن 1/12 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 51/0 درصد به دست آمد و در روش تقطیر با آب و بخار، ترکیب متیل چاویکول 77 درصد، (ترانس)- بتا – اوسیمن 3/8 درصد و میانگین بازده اسانس (در سه تکرار) 54/0 درصد به دست آمد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که روش های مختلف تقطیر در میزان ترکیب های شیمیایی اسانس تأثیر دارند.

بررسی میزان تولید روغن خوراکی در بذر دو گونه مرتعی شور پسند suaeda fruticosa و salicornia herbacea
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1392
  مریم شاهی   احسان زندی اصفهان

تقریباً در تمام مناطق جهان به ویژه در مناطق خشک، موضوع شوری خاک در اثر عوامل طبیعی و انسانی در حال تبدیل شدن به یک مشکل عمده است. رشد سریع جمعیت، کمبود آب و افزایش شوری اراضی، عامل تهدید کننده¬ای برای منابع غذایی محسوب می¬شود. استفاده از گیاهان مقاوم به شوری و خشکی یکی از راهکار¬های مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی می¬باشد هالوفیت¬ها از جمله این گیاهان هستند و پتانسیل کاربرد در تولید بذر، روغن و تولید گیاهان دارویی و علوفه را دارند. این پژوهش جهت بررسی ویژگی¬های کمّی و کیفی روغن، از جمله شناسایی اسید¬های چرب اشباع و غیر اشباع در دو گیاه شورپسند suaeda fruticosaو salicornia herbacea صورت گرفت. بدین منظور بذرهای مورد مطالعه از ایستگاه تحقیقات گرمسار و کال¬شور جمع¬آوری شدند. در این تحقیق برای نمونه¬گیری از جامعه مورد مطالعه از روش تصادفی با استفاده از پلات گذاری تکرار¬دار استفاده شد. اندازه¬گیری بازده روغن با استفاده از روش سوکسوله و با استفاده از حلال انجام شد. پس از تهیه متیل استر روغن با دستگاه کروماتوگرافی گازی (gc) مورد تجزیه قرار گرفت. سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار sas مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بر اساس داده¬های بدست آمده میانگین ¬ها با استفاده از آزمون lsd در سطح پنج درصد مقایسه شدند. میانگین بازده روغن در گیاه suaeda fruticosa برابر 76/30 درصد و درگیاه salicornia herbacea برابر با 88/13 درصد شد. در هر دو نمونه گیاهی اسید چرب اشباع غالب پالمتیک اسید و اسید چرب غیر اشباع غالب لینولئیک اسید می¬باشد. نتایج بیانگر آن است که گیاه suaeda fruticosa با توجه به بازده بالای روغن و همچنین مقدار و ترکیب اسیدهای چرب غیر اشباع قابل رقابت با دیگر دانه¬های روغنی بوده و قابلیت این را دارد که به عنوان منبع جدید روغن خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.